Alþýðublaðið - 26.09.1932, Síða 3

ALÍSÝÐUBL'AÐIÐ
3
Ríkardtirr Jónsson.
Nýlega heimsótii ég Ríkarð
Jótisson listamann og fékk að
sjá ýms af listaveriurm þeirn, er
hann hefir gert tvö síðustu árin,
eftir að bókin með myndunum
af gripum hans kom ut og eftix
að hann skar út Arnarhvolshurð-
ina og gerðj fleiri ágæta giipi
voriið 1930. Jafnframt áttuin við
Jangt viðtal um gripina, og skai
hér sagt frá því helzta, sem ég
varð vísiari það kvöld.
1 apríl 1931 fór Ríkarður utan
til lækninga og kom ekki heám
aftui; fyrri en rétt fyrir jól. En
ekki þarf lengi um að litasit í
vinnustofu hans til þess að sjá,
áð hanní er í afturbata og hefir
ekki verið aðgerðalaus.
Svo; sem alkunna er heílr Rík-
■arður sérstaklega lagt stund á
andlitsmyndagerð og gert mörg
meistaraverk í andlitsmyndumL
Þegar hann kom úr rikissjúkra-
húsinu í Kaupmannahöfn, biðiu
hans þau verkefni að gera 5 amd-
lits-höggmyndir, sem hann var
beðinn um, og við þær lauk hann
allar, af -veikum inætti þó, áð-
ur en hann fór hinigað hieim.
Myndir þessar voru af Knud
Krabbe, sem er einn af helztu
taugalæknum Dana. (Hainin er
bróðir Þorvalds vitamálasítjóra.)
Þá var tvímynd (tvöföld mynd)
af Erik Kiærbye útvarpstækja-
/smilð og konu hans. Fjórða var
af presti nokkrum, séra Kæstel,
og fimta af ungfrú Ebbu Chris-
tensen, yfirhjúkmnarkoniu í rík-
issjúkrahúsinu. Auk þesisa gerði
Ríkarður allmikið af teikniragum
í utanförinni.
Eftir heimikomuna hefir hann
gert þessar höggmyndir:
Fyrst gerði hann rismynd (upp-
hækkaðia mynd) af Guðmundi
slkáldi á Sandi, þá brjóstlíkneski
áf skáldinu Einari Hjörleifssyni
Kvaran. Bjarmar af sál skáldsins
í svipnum, og er líkne6ikiið hið
mesta meistamverk. S. 1. vor gierði
Ríkarður mynd fyrir samband
ungmennaféliaganna af sundgarp-
inum Lárusi Rist. Fjórðia er lík-
an a.í Aðaisteini Sigmundssyndi.
kennara og ritstjóra „Skinfaxa"-
Það er eins og Aðalsteinn sé þar
sjálfuT kominn, þegar horft er á
líkneskið. Svo er myndin lík hon-
um. Fimta myndin er af Hannesi
Thorsteinssoni, fyrrum banka-
stjóra. Hefir hún þegar vetíð
steypt í eir og mun eiga að
greipa hana á legstein hans. I
sumar dvaldi Ríkarður nokkum
tíma í Grindavík og gerði ’þá
rismynd af tónskáldinu Sigvalda
lækni Kaldalóns. Er sú mynd ein
af góðmyndum Ríkarðs. Síðan
hann kom úr Grindavík hefir
hann enn lokið við eina andlits-
mynd. Er hún af Árna Thor-
.steinsson tónskáldi. Mun hún eklíi
verða talin sízt þes&ara mynda,
þótt allar séu þær snildarverk.
Haustið 1930 gerði Ríkarður
höggmyndir af Eggerti Stefáns-
syni söngvara, Teiti Þorleifssiyni,
bónda frá Hlöðunesi á Vatns-
leysuströnd, mí i Hafnarfirði, —
er vaT áttræður þegar myndin
var gefð —, og Öskari Gunnars-
syni bókara —
í Grindavíkurför sinni' í sumar
gerðí Ríkarður yfir 30 hmunþúa-
teikningm. Eru 20 af þeim til
sýnis í HressdngaBskálatoum við
Austurstræti, og þar geta menn
séð þessar stórmerkilegu teikn-
ingar. í myndum þessum hefir
Ríkarður tekið jiraunið sér til fyr-
irmyndar. Sér hann í því alls
konar tröll og vætti, sem hanm
leiðir svo frain á pappírinn meim
og minna stílfærð. Ríkanður segir,
að ekki verði þverfótað í bnina-
lirauni fyrir alls konar myndum
og séu margar þeirra frábærlega
einkennilegar. Þessi myndagerð
— hraunbúateikningarnar — er
alveg ný. Að visu hafði Ríkarður
fengið þá hugmynd fyrr, að
teikna eftír íslenzku hraununum,
svo sem myndabók hans sýnir.
,En í G ri n d aví kurfer öjmni hefár á
ný áukist að mun áhugi hanls fí
því. (NI.)
Guðni'. R. ólafssan
úr Grtndavík.
„okkaru.
Ég var með þvi að stofna
sparisjóðinn. Ég áleit það stórt
framfaraspor hjá Iðnaðarmannd-
félaginu, siem gekst fyrir því. Það
veitir ekki af því að hvetja menn
til sparseemi, tál að leggja fyrir
þá aurona, sem ekki þarf nauð-
synlega að nota. Ég hafði líka trú
á því, að vel hefði tekist að
velja dugandi menn í yfirstjórn
sparisjóðsins. En ég verð að játa
það, að mér hafa brugðist vonir.
Sparisjóðurinn hefix skilyrði t?1
þess áð leysa af hendi nauðsyn-
legt vierkefni með gætilegri láría-
starfsemi, en hann má heldur ekki
vera okur-'stofnun. Hann getur að
vísu ekki hætt fé sínu í fram-
leiðslustarfsemi bæjaTins, íisk-
veiðarnar, en bæjarbúar lifa á
þeim eins og kuninugt er. (Það er
raugt í augl. sparisjóðsinis,, að
hann styrki framleiðendur meó
lánastarfsemi.) En þótt við Reyk-
víkingar lifum ekki á sementi eða
timbri, þá eru þó húsabyggingar
nauðsynlegur liður í starfsemi
bæjarbúa, og hentug lán til bygg-
inganna er stórmikrll stuðiningur
fyrir íbúana. En þarna finst mér
sparisjóðurinn hafa brugðist von-
um okkar iðnaðarima'nna. Lánin,
sem hann veitir,, eru ekki hentug.
Spariisjóðurinn má ekki taka „af-
föll“ af skuldabréfum og
veðdeildarbréfum eins og ill-
ræmdustu og blóðþyrstustu ok-
urkarlarnir. En ég er hræddur um
að bann gangi nokkuð langt í
þessu. Og anniað verxa. Skulda-
bréfin, sem hatnn lánar út á, eru
í erlendri mynt (í sterlingspund-
um), og sá maður, sem fengið
hefir lán út á húsið sitt og á að
endurgœiða þáð aftur miðað við
gengi erlendrar myntar, hefir lok-
að öllum leiðum til fnekari lán-
töku; hann hefir eyðilagt láns-
traust sitt. Sá, senr hefir fengið
t. d, 1000 sterlingspunda lán út
á 40 þús. kr. hús, á það alt af á
hættu, áð gengið breytist. Og
þeir, sem muna þilengingarárin
1922—1924, vita, að þá komst
sterlingspundið upp í 35 krónur.
Slíkar breytingar ■ og sveiflur á
gjaldeyri verðá oft skyndilega,
og má minma á það, sem nær-
tækást er, sveifluna miklu í sept.
1931. Komi nú slík sveifla eins
og 1922, þá á maðurinn, sém
hefir 1000 sterlíngspunda lánið
á húsinu sínu, það á hættu, að
lánið1, sem nú er í ísl. peningum
22150 krónur, verði áð endur-
greiðast sparisjóðnum með 35000
krónum eða nær 13 þús. kr. hærri.
fjárhæð en hann hefir tekið að
láni hjá sparisjóðtoum, og svo
vitanlega vexti, sem líka eru
miöaðir við gengi á sterlings-
pundi. Hann gæti þannig í einni
svipan tapað aleigu sinni.
Vonandi kemur það ekki fyrir,.
að gengið breytist, en þegar á að
selja hús, sem lán í erllendri mynt
hvíla á, þá myndi það standa
fyrir sölu, og engir kaupendur
vilja ganga undir þessa kvöð,
og sú hætta er til, að eigandi
slíkrar fasteignar þurfi að greiða
helmingi hærxi fjárhæð^ auk
vaxta, en hanin í upphafi fékk út
á húsið, eða hver veit hvað.
Þessa agnúa á starfsiemi spari-
sjóðisins þarf að laga(
Sá er vinur, er til vamms segir.
I<jnaT;arniíiður.
Af SigMkði.
Siglufirði FB, 24 sept.
Sildveiðinni er nú að fullu lokið5
og hefir engin síld verið söltuð
síðasta hálfan mánuð.
Ríkisverksmiðjan laúk í dag við
að bræða sildina. Voru alls brædd
137 x/a þúsund mál.
Tiðarfar hefir verið mjög óstöð-
ugt, en þurkar allgóðir þessa viku
og hafa þvi hey náðst inn.
Þorskafli var mjög misjafn
pessa viku, enda róðrar stopulir
sökum ógæfta.
í dag er hér bleytuhríð og orðið
grátt í sjó fram.
Um dagimn og veginxi
VÍKINGS-fundur í kvöld. Kaffi,
söngur o. fl.
Dámarfregn.
í gær lézt Helgi Guðmundsison,
'bön'dí í Borgarholti í Flóa. Hafði
hann farið f fjallgöngu, en kom-
ið veikur heim. Helgi var ungur
miaður og hinn bezti dnengur.
Kona hians var Steinvör Jóns-
dóttir, dóttir Jóns heitins Sig-
mundssonar sjómanns og Sigrún.-
ar heitinnar Tómasdóttur, sem var
ein af ágætustu forystukonum V.
K. F< Friamisóknar. Þau Helgi og
Steinvör áttu sex böm, sem öll
enu í ómegð.
Drengur slassðist
í gærdag í Skildinganesi á
þann hátt, að börn, sem höfðu
fundið gömul kúlusikot í grút-
arskúr, fóru áð slá á þau, og
sprakk þá eitt skothylkið og varð
önnur hömd drengsins fyrir skot-
inu. Var þegar farið með hairn í
Landsspítalanin, en slysið mun þó