Morgunblaðið - 10.09.1989, Blaðsíða 10

10 B
MORGÚNBLAÐÍÐ FASTEIGNIR SUNNUDAGUR 10. SEPTEMBER 1989
íbúðir í smíðum í Grafarvogi
Fallegar 2ja-7 herb. íbúðir í smíðum við Veghús. Ib. afh. tilb. u.
trév. og máln í feb. '90. Byggaðili getur beðið eftir láni frá bygg-
ingasjóði ríkisins. Einnig getur hann lánað hluta kaupverðs. Teikn-
ingar og nánari uppl. veita sölumenn.
Nýbýlavegur
Glæsileg 150 fm efri sérhæð í tvíbýlishúsi. 4 svefnherb. 27 fm
bílsk. All* sér.
Háaleitisbraut
185 fm mjög gott tvílyft einbhús auk 53 fm bílsk. Rúmg. stofur,
4 svefnherb. A neðri hæð er mögul. á séríb.
Seljugerði
Vorum að fá í sölu mjög vandað 220 fm einbhús á tveimur hæð-
um. 4 svefnherb. Góður bílsk. Fallegur gróinn garður.
Rauðihjalli - Kóp.
Mjög vandað 210 fm endaraðh. á tveimur hæðum. 4 svefnherb.
Vandaðar innr.
íbúðir fyrir eldri borgara í Gbæ
Höfum fengið til sölu 2ja og 3ja herb. íbúðir í glæsil. sambýli fyrir
eldri borgara í Gbæ. íbúðirnar afh. fullfrág. m.a. með parketi á
gólfum, flísal. baðherb. Þvottaaðst. í íb. Blómaskáli. Lyfta í hús-
inu. Samkomusalur. Stæði í bílhýsi fylgir öllum íb. Lóð verður frág.
Stutt í alla þjónustu. íb. afh. í maí og sept. '90. Langtímalán.
Hjallaland
200 fm gott raðh. á pöllum. Góðar stofur. 4 svefnherb. Yfirbyggð-
ar svalir í suður. Sauna. 20 fm bílsk.
Vesturbær
Höfum í einkasölu glæsil. 120 fm íb. á 4. hæð í nýl. lyftuh. Vandað-
ar sérsmíðaðar innr. 3 svefnh. Tvennar svalir. Sauna í sameign.
Valhúsabraut
175 fm mjög gott tvíl. einbhús. 5 svefnherb. 73 fm bílsk. með
þriggjafasa rafmagni (hentar fyrir iðnað o.fl.). Verðlaunalóð.
Asparfell
Glæsil. 6 herb. 165 fm „penthouse". 4 svefnherb. Ný eldhinnr.
Nýtt parket á allri íb. Arinn. Stórfengl. útsýni. 25 fm bílsk. Laust.
Víðihvammur
220 fm einbhús. Tvær hæðir og kj. m/mögul. á séríb. Mjög fal-
legur garður. Laust strax. Ákv. sala. Verð 10,9 millj.
Reynimelur
Mjög falleg efri sérh. og ris. 5 herb. íb. á efri hæð. 3 herb. og bað
í risi. Samþ. teikn. af breytingum á rish. fylgja. Laus strax. Mögul.
á góðum greiðslukjörum.
Álftanes
210 fm mjög fallegt einlyft einbhús. 4 svefnh. Innb. bílsk. Áhv.
nýtt húsnstjlán.
• Atvinnuhúsnæði •
í fallegu timburh. sem hefur öll verið
Lindargata
Mjög skemmtileg stúdíóíb.
endurn. Verð 2,2 millj.
Réttarháls
800 fm atvinnuhúsn. á götuhæð. Gæti hentað fyrir margskonar
rekstur.
Helluhraun
240 fm iðnhúsn. á götuh’æð með góðri aðkeyrslu. Möguleiki að
selja í tvennu lagi. Góð grkjör.
Skútuvogur
Mjög gott 380 fm atvinnuhúsn. sem skiptist í 260 fm lagerhúsn.
með góðri innkeyrslu og 120 fm skrifstofuhúsnæði. Hentar mjög
vel fyrir heildverslun og þ.h. Afar góð greiðslukjör.
Faxafen
240 fm verslunarhæð til afh. strax. Einnig 240 fm skrifstofuhæð,
auk 800 fm í kj.
Bfldshöfði
300 fm glæsil. innr. skrifstofuhúsn. Laust strax. Góð greiðslukjör.
Gilsbúð - Garðabæ
Til sölu 652 fm verslunar- og iðnhúsn. sem afh. í okt. nk. í fokh.
ástandi. Eignin selst í einu lagi eða hlutum. Langtimalán geta fylgt.
Auðbrekka
Tvær 140 fm hæðir sem geta nýst sem skrifsthúsn. eða fyrir létt-
an iðnað. Góðar innkeyrsludyr. Laust strax. Góð greiðslukjör.
Laugavegur - heil húseign
Um.er að ræða 500 fm verslunar- og skristofuhúsn. Uppl. á skrif-
stofu.
Bræðraborgarstígur
250 fm iðnaðarhúsn. á götuhæð ásamt 200 fm lagerhúsn. í kj.
Hlaupaköttur milli hæða. Góð innkeyrsla. Möguleiki á góðum
greiðslukjörum. Laust strax.

FASTEIGNA *
MARKAÐURINN
m^
____I Öðínsgötu4,simar 11640 - 21700.
ión GuAmundsson solusti.,
Opið 13-1 5 LeóE. Lövelögfr., ÓlafurStefánsson viðskiptafr
Aðslæðnr hérlendls frábrugónar ■ Nóg til af góðu liíis-
næði ■ Kostnaóur ekld meiri en vió aðra skóla
Arkitektaskóli er
forsenda sjálfstæór-
ar byggingarlistar
- segir Guórún Jónsdóttir arkitelct
Á íslandi eru veður oft válynd. Hér eru birta, hitastig, úrkoma
og vindar með öðrum hætti en með grannþjóðunum. Þá er lands-
lagið hér bert af skógi, jarðvegur grýttur en ekki leirborinn og
jarðskjálftar tíðir. Loks eru byggingarefni, byggingarhefðir og
verklag við byggingar frábrugðin því, sem þekkist í nálægum lönd-
um. Verðandi arkitektar, sem stunda nám sitt eingöngu erlendis,
fara á mis við fjölmörg sérkenni við mótun byggðar hérlendis.
Reynsla sú, sem arkitektastéttin hér á landi hefiir aflað sér í
starfí við íslenzkar aðstæður, skilar sér því seint eða að takmörk-
uðu leyti til slíkra nýliða. Þetta kemur m. a. fram í áliti nefndar,
sem skipuð var í fyrra til að kanna forsendur þess að hefja kennslu
í húsagerðarlist hér á landi. Nefhdin varð sammála um að bera
fram þá tillögu, að hafin verði sem fyrst kennsla í byggingarlist
á íslandi. Skipulagt verði þriggja ára fyrri hluta nám og miðað
við allt að 20 nemendur í hveijum árgangi. Jafnframt verði leitað
eftir beinu samstarfí við erlenda skóla um seinni hluta nám fyrir
nemendurna.
Guðrún Jónsdóttir arkitekt'átti
sæti í þessari nefnd, en hún
hefur lengi haft áhuga á, að hafín
verði kennsla í byggingarlist hér
á landi. Að mati Guðrúnar er þessi
grein hérlendis
alls ekki á nógu
háu stigi. - Það
er margt sem
vantar, segir hún.
— Arkitektar hér
hafa aldrei haft
sambærileg
vinnuskilyrði við
það, sem þekkist
annars staðar. Okkur er einkum
ætlað að varpa fram hugmyndum
og helzt á mettíma. Þá er einkum
spurt eftir því allra nýjasta. Á viss-
an hátt erum við notuð eins og
tízkuhönnuðir án þess þó að hafa
skilyrði til að fylgja eftir útfærslu
á þeim mannvirkjum, sem við er-
um að hanna.
Guðrún Jónsdóttir er fædd á
Blönduósi. Hún gekk í Mennta-
skólann í Reykjavík en að afloknu
stúdentsprófí hélt hún til náms í
arkitektúr í Kaupmannahöfn, þar
sem hún lauk prófi 1963. Eftir það
starfaði hún í fjögur ár í Dan-
mörku og kenndi þá m. a. á arki-
tektaskólanum í Kaupmannahöfn.
Hún kom heim 1967 og stofnaði
þá ásamt tveimur öðrum arkitekt-
um teiknistofu, sem hún rak fram
til árins 1979. Þá réðst Guðrún
til Reykjavíkurborgar, þar sem
hún starfaði í fimm ár sem for-
stöðumaður borgarskipulags. Árið
1984 stofnaði hún svo eigin teikni-
stofu á ný og hefur starfrækt
hana síðan.
Of lítil umræða um
arkitektúr
— Miðað við þær gífurlegu
byggingarframkvæmdir, sem átt
hafa sér stað á undanförnum
árum, er það vægast sagt undar-
legt, að við skulum ekki hafa kom-
ið hér upp skóla til að mennta það
fólk, sem á að annast hönnun þess-
ara mannvirkja, segir Guðrún.
Eins og er þá missum við unga
fólkið til útlanda á meðan það er
hvað áhugasamast og virkast.
Fyrir bragðið á sér stað miklu
minni umræða hér um arkitektúr
en ella. Þetta fólk slitnar líka úr
nauðsynlegum tengslum við
íslenzkt samfélag, sem háir því svo
lengi, eftir að það er komið heim
aftur frá námi. Umhverfið setur
þessu fólki strax skilyrði, sem það
þekkir ekki en verður að gangast
undir. í stað þess að ná að móta
umhverfið, verður það til að móta
arkitektinn.
Við höfum komið okkur upp
öflugum tækniskóla og eflt verk-
fræðideild Háskólans. Menn þaðan
eru virkir á mörgum sviðum. Þeir
stjórna t. d. steypustöðvum og
verktakafyrirtækjum og eru ráða-
menn í þjóðfélaginu. Arkitektar
hafa ekki náð sama hljómgrunni
og fótfestu. Oflugur arktektaskóli
myndi örugglega verða til þess að
bæta úr þessu.
Guðrún telur, að slíkur skóli hér
ætti fremur að tengjast listahá-
skóla en tækniháskóla og segir: —
Byijað yrði á grunnmenntun í
arkitektúr í náinni samvinnu við
góða skóla erlendis, enda eigum
við örugglega kost á slíku sam-
starfi. Þá ættu einnig að koma
hingað kennarar erlendis frá og
við fengjum einnig að senda kenn-
ara héðan til annarra skóla. Síðan
yrði að tryggja það, að nemend-
urnir gætu farið í ákveðna skóla
erlendis til að Ijúka náminu. Það
yrði því að vera fyrir hendi sam-
vinna um námskrá og próf.
Að áliti Guðrúnar er til nóg af
góðu húsnæði hér fyrir slíkan
skóla og því þyrfti ekki að byija
á því að byggja yfir hann. — Gamli
Kveldúlfsskálinn hefði verið mjög
hentugur til þessara nota, en nú
er búið að rífa hann, segir Guð-
rún. — Húsnæðið þyrfti að hafa
rúmgóða sali og svo aðra minni
sem vinnustofur fyrir nemend-
urna. Fá þyrfti húsnæði, sem ekki
væri í föstum skorðum, heldur
hægt að breyta þyí eftir þörfum.
Hins vegar þyrfti ekki húsnæði,
sem væri sérhæft á nokkurn hátt.
Guðrún telur, að hér myndi þró-
ast sjálfstæðari arktektúr en áður,
sem væri meira við hæfi íslend-
inga. — Með byggingarlistaskóla
og auknum rannsóknum í kjölfar
hans á íslenzkum byggingarefnum
og aðstæðum kæmu hér örugglega
fram ýmsar nýjungar í húsagerð
og við myndum ekki notast jafn
mikið og hingað til við innfluttar
hugmyndir á því sviði.
Strangari inntökuskilyrði.
Guðrún heldur því fram, að
ungt fólk hér, sem áhuga hefur á
að læra arkitektúr, kysi heldur að
læra hér heima en erlendis og þá
ekki sízt vegna þess, að það er
víða orðið erfitt að komast inn í
þessa skóla þar. Við skólann í
Kaupmannahöfn er t. d. búið að
taka upp all strangt inntökupróf
og sömu sögu er að segja víðar í
Evrópu. Með samvinnu við arki-
tektaskóla erlendis mætti hins
vegar gefa ungu fólki kost á sér-
hæfðu framhaldsnámi annars
staðar að afloknu fyrri hluta námi
hér heima.
— Nú þegar arkitektar koma
heim frá námi erlendis, eiga þeir
eftir að læra á þjóðfélagið,
íslenzku bygginarefnin, loftslagið
og það landslag, sem við búum
við. Yfírleitt er byggt hér á ber-
angri og hér eru óhemju víddir.
Aðlögunin að þessu landslagi er
allt önnur en aðlögun t. d. að
greni- eða beykiskógum, þar sem
húsin eru alltaf í afmörkuðu rými
vegna gróðursins.
Hér er þetta rými svo víðáttum-
ikið - það er kannski heill dalur -
að viðfangsefnið verður einfald-
lega allt annað. Enn má nefna
sólarganginn hér á landi. Annars
vegar höfum við miðnæturssólina
á sumrin og svo skammdegismyrk-
rið. Þetta eru aðrar aðstæður en
á meginlandinu, þar sem mörg
okkar hafa lært.
— Við íslendingar erum fram-
kvæmdaglaðir og nýjungagjarnir
skorpumenn. Það er hins vegar
ekki okkar sterka hlið að vinna
samfellt til að læra af reynslunni
og ná því meiri árangri næst, seg-
ir Guðrún og tekur Dani til saman-
burðar. — Þeir eru þjóð, sem á sér
gamla byggingarhefð. Þar er unn-
ið með byggingarefni, sem menn
þekkja og útfærslur, sem löng
reynsla er fengin á. Hér er það
hins vegar algengt, að arkitektar
fái aðeins að teikna hús í hlut-
fallinu 1:100. Svo lítill mælikvarði
gerir það erfitt að átta sig á út-
færslunni á einstökum atriðum
þessa húss og afla sér þar með
reynslu. í Danmörku þarf að
hugsa húsið til enda fyrirfram og
því þarf að skila miklu af vinnu-
teikningum, áður en hafízt er
handa um smíði þess. Þar verður
að hafa mikla samvinnu við tækni-
mennina og þó að gert sé ráð fyr-
ir slíku hér í byggingareglugerð
og lögum, þá er það sjaldnast
hægt í framkvæmd.
Hver einasti arkitekt, sem heim
kemur, þarf að byija frá grunni á
að afla sér séríslenzkrar reynslu
um allt. íslenzku arkitektastofurn-
ar eru yfírleitt mjög mannfáar.
Hjá þeim eru því fyrir hendi litlir
möguleikar fyrir nýliðana til að
afla sér reynslu. Það sjónarmið
hefur líka verið ríkt hjá þeim, sem
eru að koma heim, að snúa sér
strax að því að vera sjálfstæður.
Þetta getur reynzt þjóðfélaginu
dýrt, því að með þessu varðveitist
síður sú reynsla, sem hér hefur
safnazt saman með árunum.
Margir eldri arkitektar hér hafa
náð að þróa lausnir á ýmsum
tæknilegum atriðum, sem nauð-
synlegt væri að geta miðlað tii
annarra, en það er ekki vízt, að
aðrir arkitektar sjái þær nokkurn
tímann.
Segjum svo að ungur arkitekt
nýkominn úr námi sé fenginn til
að teikna hús t. d. í gamla mið-
bænum í Reykjavík í sögulegu
umhverfi. Hann þekkir hvorki sög-
una né íslenzka byggingarhefð.
Áður en hann nær að tileinka sér
hvoru tveggja, er hann kannski
búin að gera mistök t. d. mæla
með því að rífa merkar byggingar
eða mannvirki eða sýna því, sem
þar er, fullkomið tillitsleysi.
eftir Magnús
Sigurðsson