Morgunblaðið - 29.05.1990, Blaðsíða 4
4 C
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ 1990
Fylgi Sjálfstæðisflokksins í borgarstjórnarkosningunum um helgina, 60,4%, er það mesta sem hann hefiir hlotið frá árinu 1930, eins og sést á línuritinu hér að ofan. Á þessu
tímabili hefur flokkurinn mest fengið 57,8% árið 1974 og 57,1% 1958. Fylgi flokksins hefur sveiflast talsvert til, minnst var það 1970 47,2% og 1978 47,4% en það ár missti
Sjálfstæðisflokkurinn meirihluta borgarfiulltrúa. Fylgi Alþýðubandalagsins og áður Sósíalistaflokksins hefúr aldrei verið minna en nú lrá því Sósíalistaflokkurinn bauð fyrst
fram 1942. Fylgi flokksins er aðeins um helmingur af því sem það hefúr minnst orðið áður. Mest fylgi fékk flokkurinn 1978, tæp 30%.
Borgarráð Reykjavíkur:
Hlutkesti velur
fimmta manninn
HLUTKESTI ræður því, hvort fimmti maður í borgarráði
Reykjavíkur verður frá meirihluta Sjálfstæðisflokksins eða
frá minnihlutanum í borgarstjórn, að því gefiiu að minnihlut-
inn sameinist um val fúlltrúa í borgarráð. Hlutkestið ræður
því, hvort sjálfstæðismenn hafa þrjá fúlltrúa eða fjóra í borgar-
ráði, og um leið hvort minnihlutinn hefúr tvo eða einn. Sama
á við um aðrar fímm manna neftidir og ráð borgarinnar.
Samkvæmt sveitarstjórnarlög-
um er kosið í nefndir og ráð eftir
sömu reiknireglum og þegar
reiknað er hve marga sveitar-
stjórnarfulltrúa hver flokkur fær
í kosningunum. Þar sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur 10 borgar-
fulltrúa og minnihlutinn saman-
lagt 5, hefur fyrsti maður í nefnd
eða ráð 10 atkvæði á bak við sig.
Annar maður hefur 5 atkvæði á
bak við sig og sömulaiðis þriðji
maður. Fjórði maður hefur 3,3
atkvæði á bak við sig og fimmti
maður 2,5. Þar sem fulltrúar
bæði meiri- og minnihluta hafa
2,5 atkvæði á bak við sig, verður
híutkesti að ráða frá hvorum fer
maður í nefndina eða ráðið.
Borgarráð verður því annað
hvort skipað fjórum sjálfstæðis-
mönnum og einum frá minnihlut-
anum, eða þremur sjálfstæðis-
mönnum og tveimur frá minni-
hlutanum. Nái engir tveir eða
fleiri minnihlutaflokkanna að
semja um sameiginlegt framboð
í borgarráð, verður einn eða eng-
inn fulltrúi frá minnihluta, þar
sem Nýr vettvangur, stærsti
minnihlutaflokkurinn, hefur jafn
mörg atkvæði á bak við sig og
fimmti maður frá Sjálfstæðis-
flokki, það er tvö atkvæði.
I sjö manna nefndum verða
fimm fulltrúar frá meirihlutanum
og. tveir frá minnihlutanum. í níu
manna nefndum verða sex frá
meirihlutanum og þrír frá minni-
hlutanum, að því gefnu að minni-
hlutinn sameinist um nefndakjör.
Fráfarandi borgarstjórn hefur
umboð til 11. júní. Ný borgar-
stjórn hefur umboð frá þeim degi.
Fyrsti reglulegi fundur í borgar-
stjórn eftir 11. júní er boðaður
21. júní og verður þá kosið í
nefndir og ráð, það er að segja,
ef fundinum verður ekki flýtt, en
fund í borgarstjórn er hægt að
boða með tveggja daga fyrirvara.
í gær hafði ekki verið tekin
ákvörðun um að flýta fyrsta
reglulega fundi nýrrar borgar-
stjórnar.
Könnun Félags- visindastofnun- ar 18. mai Könnun Skáís 19. maí Könnun DV 21. maí Kosninga- úrslit 26. maí
Framsókn- arflokkurinn 6,1% ( D 2,4% ( 0) 5,2% ( 0) 8,3% ( D
Sjálfstæðis- flokkurinn 55,9% ( 9) 71,9% (13) 70,1% (13) 60,4% (10)
Alþýðu- bandalagið 6,7% ( D 5,1% ( O) 4,7% ( 0) 8,4% ( D
Nýr vett- vangur 23,3% ( 3) 14,4% ( 2) 14,6% ( 2) 14,8% ( 2)
Flokkur mannsins 0,0% ( O) 0,6% ( 0) 0,4% ( 0) 1,1% ( 0)
Kvenna- listinn 7,2% ( D 5,4% ( 0) 4,5% ( 0) 6,0% ( D
Grænt framboð 0,9% ( O) 0,3% ( 0) 0,5% ( 0) 1 ,o% ( O)
Skodanakannanir
og kosningar
NIÐURSTOÐUR skoðanakannanna og áreiðanleiki þeirra eru oft til
umræðu. Fyrir sveitarstjórnarkosningarnar um helgina birtust m.a.
þrjár skoðanakannanir frá Skáís, Félagsvísindastofnun og DV og
fóru niðurstöður þeirra ekki allar saman. I meðfylgjandi töflu má
sjá niðurstöður þessara kannana og úrslit kosninganna.
Bragi Jósepsson, sem hafði um-
sjón með skoðanakönnun Skáís,
sagðist geta með nokkrum undan-
tekningum unað nokkuð vel við
könnun Skáís miðað við niðurstöður
kosninganna, en meðalfrávik könn-
unnarinnar var tæplega 3,3%. Hann
taldi stærsta frávikið athygliverð-
ust, þ.e. frávik kannananna á fylgi
Nýs vettvangs og Sjálfstæðis-
flokksins. Bragi segir kannanir
síðustu ára benda til þess að flokk-
ar í uppsveiflu mælist með meira
fylgi en þeir fá í kosningum og
flokkar í lægð mælist með minna
fylgi og því séu niðurstöður Fé-
lagsvísindastofnunar á fylgi þess-
ara tveggja lista óeðlilegar. Annars
sagðist Bragi ekki sjá ástæðu til
þess að vera að metast um niður-
stöður því skekkjur væru það litlar,
en kannanir gætu aldrei gefið hár-
rétta mynd af kosninganiðurstöðum
þar sem þær væru ekki kosningar
og hinir óákveðnu settu alltaf strik
í reikninginn. Hann sagði að eini
flokkurinn sem hefði nýtt sér niður-
stöður kannananna í kosningaá-
róðri sínum væri Framsóknarflokk-
uripn.
í umfjöllun um skoðanakannan-
irnar í DV á mánudaginn gat Elías
Snæland Jónsson aðstoðarritstjóri
þess að meðalfrávik hjá DV hefði
verið 2,8% í könnun þess nú en það
hefði verið 2,1% fyrir kosningarnar
1986. Þá var minnt á það að DV
hefði á mánudaginn fyrir kosningar
skýrt frá því „hvernig borgarfull-
trúar myndu skipast ef sams konar
breyting á fylgi yrði frá síðustu
DV-könnun nú til kosninganna og
varð árið 1986. Samkvæmt því
fengi Sjálfstæðisflokkurinn 10 full-
trúa, Nýr vettvangur 3 en Fram-
sóknarflokkur og Alþýðubandalag
einn hvor“. Þessi spá er mun nær
raunverulegum úrslitum en DV-
könnunin sjálf.
Ekki náðist í Ólaf Þ. Harðarson
lektor, sem umsjón hafði með könn-
un Félagsvísindastofnunar.