Morgunblaðið - 15.08.1990, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. ÁGÚST 1990
Atak um landgræðsluskóga 1990:
Gróðursettar verða
1,3 milljónir tijá-
plantna í sumar
Milljón plöntur gróðursettar næsta ár
NÚ er ljóst að gróðursettar verða í sumar um 1,3 miljónir plantna
á vegum Ataks um landgræðsluskóga 1990, en áætlað var að
gróðurselja á bilinu 1,1-1,5 miHjónir plantna. Framkvæmdanefnd
hefur auk þess gert samninga samkvæmt útboði um framleiðslu
fyrir árið 1991 á einni miljón plantna sem verða gróðursettar á
næsta ári. Þannig mun átakið standa að framleiðslu og gróður-
setningu 2,3 miljóna plantna, sem er talsvert umfram björtustu
vonir, segir í fréttatilkynningu frá framkvæmdanefndinni.
í fréttatilkynningunni segir enn-
fremur:
„Samkvæmt uppgjöri í júlí hafa
safnast rúmlega 43 miljónir
króna, en ennþá eru ókomnar inn
umtalsverðar upphæðir. Tekist
hefur að halda kostnaði við fram-
kvæmdir á vegum átaksins í lág-
marki, en það hefur stuðlað að
því að plöntuframleiðslan oggróð-
ursetningin verður mun meiri en
upphaflega var áætlað.
Á næsta ári verður jafnframt
gróðursetningu unnið að þvf að
fylgjast með og hlúa að þeim
plöntum, sem gróðursettar hafa
verið á þessu ári, til þess að
tryggja eins og tök eru á góðan
árangur.
Framkvæmdanefnd átaksins
vill koma á framfæri þakklæti til
allra sem lagt hafa sinn skerf til
þessa.
Undirbúningur átaksins hófst í
ársbyijun 1989. Markmiðið var
ákveðið í upphafí að auka og efla
íslenska birkiskóginn að gera
íslenskt gróðurríki fjölbreyttara
og sterkara en það áður var.
Með landgræðsluskógum eru
sameinaðar aðferðir landgræðslu
og skógræktarmanna, þ.e. skóg-
rækt á lítt eða ógrónu landi. Með
þessari gróðursetningu tijá-
plantna er leitast við að auka flat-
armál tijáa og skógargróðurs á
íslandi og hamla gegn uppblæstri
og gróðureyðingu.
Skipuð var framkvæmdastjórn
sem hefur haft með höndum
skipulag og framkvæmdir, en sér-
stakur starfsmaður var ráðinn til
fjáröflunar.
í framkvæmdastjórn eiga sæti:
Hulda Valtýsdóttir, formaður
Skógræktarfélags íslands, Svein-
bjöm Dagfínnsson, ráðuneytis-
stjóri, Sveinn Runólfsson, land-
græðslustjóri og Sigurður Blön-
dal, fyrrv. skógræktarstjóri.
Valdimar Jóhannesson hefur stað-
ið fyrir fjársöfnun og kynningu.
Snemma árs 1989 voru gerðir
samningar um framleiðslu skóg-
arplantna við garðyrkjubændur í
Árnessýslu samkvæmt útboði,
með það í huga að afhentar yrðu
plöntur án endurgjalds til gróður-
setningar á fyrirfram valin svæði
innan girðinga á 76 stöðum á
landinu.
Fjáröflun vegna Átaks um
landgræðsluskóga 1990“ hefur
gengið mjög vel, undirtektir hafa
verið góðar, almennur áhugi hefur
verið fyrir starfínu og vilji til þátt-
töku, hvort sem hefur verið með
fjárframlagi eða sjálfboðavinnu.
Skógræktar og gróðurverndará-
hugi er greinilega mikill með þjóð-
inni og vonandi að ráðamenn geri
sér grein fyrir hveijar em óskir
hennar í þeim efnum.“
Siguijón Óskarsson skipstjóri í Vcstmannaeyjum:
Meirihluti sjómanna hlust-
ar ekki á neyðarbylgjuna
Hönnun lokið á sjálfvirkum tilkynningarskyldubúnaði
SIGURJÓN Óskarsson skipstjóri í Vestmannaeyjum segir að meiri-
hluti sjómanna á fískveiðiflotanum hlusti ekki á rás 16 í ijarskipta-
kerfinu, neyðarrásina. Hann segir jafnframt að boð Tilkynningar-
skyldu sjómanna sem fara um þá rás séu af þeim sökum úrelt og
komi að litlu gagni. Þorgeir Pálsson verkfræðingur sem unnið hefur
að hönnun sjálfvirks tilkynningarbúnaðar segir að stefnt sé að því
að koma slíkum búnaði í gagnið á næstu þremur árum en með hon-
um yrðu skip kölluð upp á 5-10 mínútna fresti allan sólarhringinn.
Búnaðurinn er þegar kominn í fímm skip.
„Gamla kerfíð er úrelt en það er
kannski ágætt til að fræða aðstand-
endur sjómanna um hvar bátarnir
eru um það bil staddir. Kerfíð er
hins vegar afar seinvirkt og sjó-
menn frá Vestmannaeyjum og
Grindavík voru sjálfír fyrir löngu
farnir að tilkynna hvenær bátar
þeirra yrðu í landi áður en Tilkynn-
ingarskyldan kom formlega til. Til-
kynningarskyldan er frá kl. 10 á
morgnana til hádegis á veturna og
svo aftur eitthvað á kvöldin. Svo
líða 10-12 klukkustundir að næsta
kalli og það getur margt gerst á
þeim tíma,“ sagði Siguijón.
Hann sagði nauðsynlegt að kom-
ið væri upp kerfí sem gerði aðvart
um leið og bátur lenti í sjávar-
háska. „Fyrsta aðstoð er alltaf mik-
ilvægust. Það hefur sýnt sig eins
og til dæmis varðandi Helliseyjar-
slysiö um árið að^ekkert var að-
hafst fyrr en sá eini sem komst lífs
af úr því slysi bankaði upp á hér í
'bænum. Sömuleiðis vissi enginn að
neitt bjátaði á þegar Hafrún frá
Eyrarbakka fórst fyrr en lík eins
skipveijans rak á land,“ sagði Sig-
uijón. Hann sagði að sá annmarki
væri einnig á gamla tilkynningar-
kerfinu að sjómenn vildu oft gleyma
að tilkynna sig þegar veður væri
gott.
„Þá er afleitt að hafa tilkynning-
arskylduna á rás 16, sem maður
hefur litið á sem nokkurs konar
neyðarbylgju. Á þeirri rás er nánast
allan sólarhringinn verið að til-
kynna um brottför og komu skipa
og og komi neyðarkall á þeirri
bylgju þá er það minnsti hluti sjó-
manna flotans sem er að hlusta á
hana,“ sagði Siguijón.
Hannes Hafstein forstjóri Slysa-
vamafélags Islands tók í sama
streng og sagði að vanhöld væru á
því að sjómenn tilkynntu sig þegar
veður væri gott. Hann lýsti jafn-
framt ánægju sinni með nýtt til-
kynningarkerfí sem Þorgeir Pálsson
verkfræðingur hefur átt þátt í að
hanna.
Nýja sjálfvirka kerfið er þegar
komið í fimm báta, Aðalbjörg RE,
Elliða KE, Akraborg, Heijólf og
Kyndil. Auk -þess eru þijár land-
stöðvar komnar upp sem þjónusta
svæðið frá frá Snæfellsnesi austur
fyrir Vestmannaeyjar. „Við teljum
okkur búna að leysa þau tæknilegu
vandamál sem þarf að leysa áður
en ákvörðun er tekin um hvort kerf-
ið verður sett upp. Þetta er ennþá
á tilraunarekstrarstigi og á næstu
vikum á að hefja framleiðslu 25
tækja á og vonandi komast einhver
þeirra um borð í skip nú í haust,“
sagði Þorgeir Pálsson.
Sérstakur búnaður verður settur
í skip sem hægt er að kalla upp frá
landstöð. Búnaðurinn útbýr skeyti
sem inniheldur staðsetningu skips-
ins sem er lesin frá lórantæki þess.
Tölvubúnaður sem komið verður
fyrir hjá Tilkynningarskyldunni sér
síðan um að fylgjast með umferð
skipa á sjálfvirkan hátt og setur
upplýsingamar fram á myndrænan
hátt á skjá rétt eins og um ratsjá
væri að ræða. Samkvæmt nýja kerf-
inu ýrðu skip kölluð upp á sjálfvirk-
an hátt á 5-10 mínútna fresti og
aldrei liði lengri tími en lö mínútur
á milli uppkalla.
Þorgeir sagði að nú væri aðeins
beðið eftir því að rétt yfírvöld tækju
ákvörðun um framhaldið. Nauðsyn-
legt væri talið að koma upp 30 land-
stöðvum sem fylgdust með umferð
skipa við alla strandlengjuna, allt
að 60 sjómílum út á haf. Einnig
þyrfti að setja upp tölvubúnað hjá
Tilkynningarskyldunni og reyndar
yrði sá búnaður settur þar upp á
næstunni í tilraunaskyni. Þorgeir
sagði að kostnaður við landstöðvar-
kerfið og tölvumiðstöðina hljóðaði
upp á 100 milljónir samkvæmt
kostnaðaráætlun sem gerð var í
nóvember á síðasta ári. Auk þess
yrði að koma upp tækjabúnaði um
borð í skipin en sá kostnaður félli
á útgerðina. Þorgeir sagði að einnig
væru áform uppi um að ná lengra
út á haf með því að nota stutt-
bylgju en í fyrstu yrði öll áhersla
lögð á að ná til strandsvæðisins þar
sem megnið af fiskveiðiflotanum
heldur sig.
Þakstál með stfl
Plannja Uliþakstál
Aðrir heistu sölu- og
þjónustuaðilar:
Blikksmiðjan Funi sf, Kópavogi,
simi 78733.
Blikkrás hf, Akureyri,
sími 96-26524.
Vélaverkstæði Bjöms og Krisljáns,
Reyðarfirði, sími 97-41271.
Vélaverkstaeðið Þór,
Vestmannaeyjum, sími 98-12111
Hjáokkurfærðuallar
nýjustu gerðir hins vinsæla
og vandaða þakstáls
frá Plannja. Urval lita
og mynstra, m.a. Plannja
þakstál með mattri Irtaáferð,
svartri eða tígulrauðri.
ÍSVÖR HF.
Smiðjuveg 4e, 200 Kópavogur.
Póstbox: 435,202 Kópavogur.
S: 91-67 04 55, Fax: 67 04 67
Kópasker:
Sláturhúsið
Fjallalamb
hf. stofnað
Kópaskeri.
FJALLALAMB hf. var stofnað á
Kópaskeri síðastliðið mánudags-
kvöld. Hlutverk félagsins verður
slátrun sauðfjár og afurðasala.
Samningar um kaup félagsins á
sláturhúsi Kaupfélags Norður-
Þingeyinga á Kópaskeri eru á
lokastigi. Ekki var slátrað á
Kópaskeri síðastliðið haust en
sláturhúsið er löggilt. Allir
bændur í Norður-Þingeyjarsýslu,
austan Jökulsár, standa að félag-
inu og verður framvegis ekki
slátrað á Þórshöfn.
Hlutafé kemur frá öllum bænd-
um í Norður-Þingeyjarsýslu, austan
Jökulsár, sveitarfélögum á svæðinu,
Kaupfélagi Langnesinga, Fram-
leiðnisjóði landbúnaðarins auk fjöl-
margra einstaklinga. Er fundinum
lauk lágu fyrir hlutafjárloforð að
upphæð rúmlega 21 milljón kr.
Kaupverð slátur- og frystihúss er
um 40 milljónir kr. Einhugur var á
fundinum og ánægja með að löngu
óvissuástandi í þessum málum skuli
lokið.
í haust er áætlað að félagið slátri
24 þúsund fjár og fái í sláturlaun
um 50 milljónir kr. Auk þessa koma
geymslugjöld á kjötið og á vegum
félagsins verður úrvinnsla afurða.
Fullyrða má að stofnun þessa félags
styrki afkomu og þar með búsetu
í Norður-Þingeyjarsýslu. Fyrir lá
að án þess yrði nánast öllu fé úr
sýslunni slátrað á Húsavík.
I stjórn voru kosnir: Björn Bene-
diktsson, Sandfellshaga, Gunnar
Einarsson, Daðastöðum, Skúli
Ragnarsson, Ytra-Álandi, Kristín
Kristjánsdóttir, Syðri-Brekku, og
Jóhannes Sigfússo'rí, Gunnarsstöð-
um.
Marinó
Bannað að
nota orðið
„ókeypis“
í aug-
lýsingum
Morgunblaðinu hefur bor-
ist eftirfarandi frétt frá
Verðlagsstofnun:
„Málavextir eru þeir að fyrir-
tækið Myndsýn hf. og umboðs-
aðilar þeirra hafa um langan
tíma auglýst að ókeypis gæða-
fílma fylgdi framköllun. Verð-
lagsstofnun krafðist þess í jan-
úar 1989 að fyrirtækið stöðvaði
þegar þessar auglýsingar þar
sem þær væru brot á 27. og
31. gr. verðlagslaga. Fyrirtæk-
ið varð ekki við þessari kröfu
og lagði verðlagsráð því 9. fe-
brúar 1989 bann við notkun
orðsins í ókeypis í því sam-
bandi sem orðið var notað.
Myndsýn hf. vildi ekki una
banninu og stefndi málinu fyrir
bæjarþing Reykjavíkur til
ógildingar. Hinn 25. júlí sl.
gekk svo dómur í málinu á þá
lund að bann verðlagsráðs við
notkun orðsins ókeypis var
staðfest og fyrirtækið dæmt til
greiðslu málskostnaðar."
Leiðrétting
í grein í Daglegu lífí 3. ágúst
sl. var rangt farið með nafn hótels-
ins á Vopnafirði. Hótelið heitir
Tangi en ekki Tindur eins og þar
stóð. Blaðið biðst velvirðingar á
þessum mistökum.