Morgunblaðið - 07.05.1992, Page 2

I
2 C
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. MAÍ 1992
ISLENSKI
TÖLVUMARKADURINN
9 mílljarða velta 1991
Nýherji (IBM og Skrifstofuvélar-Sund)
Reiknistofa bankanna
| Einar J. Skúlason hf.
1 Tæknival hf. (og Sameind hf.)
1 SKÝRR
I 500 millj.kr. E Tj ,7|| l(».i B |*i t
í hinum flokknum er kostnaður
í tengslum við það sem notendur
gera sjálfir. Gartner Group telur
að þessi kostnaður sé svipaður og
samanlagður kostnaður í fyrri
flokknum. Kostnaðurinn í þessum
flokki er að því leyti frábrugðinn
hinum fyrri, að hann verður bara
að hálfu leyti lesinn beint út úr
bókhaldi. Hinn helmingurinn, sem
nefndur hefur verið dulinn tölvu-
kostnaður, verður ekki lesinn beint
út úr bókhaldi.
En hvernig er þessi duldi kostn-
aðúr til kominn? Að hluta til er
hann launakostnaður, vélbúnaður
og hugbúnaður, vinnuaðstaða, ráð-
gjöf, aðstoð og ýmislegt fleira.
Sem dæmi um launakostnað má
nefna þegar starfsmanni, sem er
fyrir í starfi, er fengið það verkefni
að hafa eftirlit með tölvubúnaði (t.d.
staðarneti) og aðstoða notendur.
Svona launakostnaður er sjaldnast
flokkaður sem tölvukostnaður eða
kostnaður við upplýsingakerfi.
Annað dæmi um kostnað vegna
launa, er sá tími sem fer í að læra
á nýjan búnað, bæði vélbúnað og
hugbúnað. Ennfremur sá tími, sem
fer í að leita að lausn þegar eitt-
hvað fer úrskeiðis. AÍlfþetta tekur
^sinn tíma og á meðan er tímanum
;ekki varið í þau störf, sem starfs-
maður var ráðinn til að sinna. Þessi
kostnaður er trúlega aldrei færður
sem tölvukostnaður.
Svo menn sjái betur hvað átt er
við með dulinn tölvukostnað, er tal-
ið að upphaflegu vélbúnaðarkaupin
séu ekki nema 20% af heildarkostn-
aði á líftíma búnaðarins. Hafi tölva
kostað 200 þúsund krónur, má
reikna með að heildarkostnaðurinn
í kringum hana verði um 1 milljón
krónur á líftíma hennar. Eða svo
er a.m.k. niðurstaða skýrslu frá
Goldstein, Golub, Kessler & Co.
ráðgjafafyrirtækinu, sem gerð var
fyrir IBM í Bandaríkjunum.
í skýrslunni er tölvukostnaði
skipt í fjóra aðalflokka og þeim síð-
an í nokkra undirflokka. Aðalflokk-
arnir eru eftirfarandi:
— Sértækur kostnaður, sem kemur
fyrir einu sinni: Þetta er venjulega
stofnkostnaður í vélbúnaði, hug-
búnaði, uppsetningu, húsnæði o.fl.
— Ovæntur kostnaður, sem kemur
fyrir einu sinni: Þetta er kostnaður,
sem er ófyrirséður svo sem fórnar-
kostnaður vegna þess að búnaður
úreldist óvænt. Einnig fjármagns-
kostnaður.
— Síendurtekinn fastur kostnaður:
Þetta er kostnaður vegna viðhalds-
samninga á hugbúnaði og vélbún-
aði, leiga á símalínum o.fl.
— Síendurtekinn breytilegur kostn-
aður: Þetta er beinn launakostnaður
þeirra, sem vinna við kerfið, rekstr-
arvara, aðkeypt þjónusta og annar
rekstrarkostnaður. Inni í launa-
kostnaðinum eru að sjálfsögðu öll
þau atriði, sem talin voru upp í
sambandi við skýrslu Gartner Group
hér að framan.
íslensku tölvufyrirtækin
Fimm fyrirtæki og stofnanir, sem
selja tölvutengda vöru og þjónustu,
eru stærst og nokkuð jafnstór,
a.m.k. eftir síðustu hræringamar á
markaðnum. Þetta eru Reiknistofa
bankanna, SKÝRR, Nýheiji hf.,
EJS hf. og Tæknival hf. Hvert um
sig velti á árinu 1991 á bilinu frá
800 til 1.400 milljónum króna.
(Reiknað er með sameiginlegri veltu
IBM og Skrifstofuvéla-Sund hf. hjá
Nýheija hf. og veltu Sameindar hf.
í tölunum hjá Tæknivali hf.) Það
vekur athygli að tvö þjónustufyrir-
tæki eru á meðal fimm stærstu, en
hin eru, eins og búast mátti við,
tölvuinnflytjendur.
Tölvuinnflytjendur
Þessi hluti markaðarins velti um
5,5 miiljörðum króna á síðasta ári.
Fimm stærstu fyrirtækin, þ.e. EJS
hf., Nýheiji hf., Tæknival hf., Ör-
tölvutækni og Apple-umboðið vom
þar af með um 4,0 milljarða króna
eða 73% af markaðnum. Eins og
áður sagði var velta EJS hf., Ný-
heija hf. og Tæknivals hf. á bilinu
800 til 1.400 milljónir króna. Nokk-
uð langt er í næstu fyrirtæki, þ.e.
Örtölvutækni og Apple-umboðið, og
síðan kemur annað stökk í Kristján
Ó. Skagfjörð, tölvudeild, HP á ís-
landi, Microtölvuna, Boðeind, Tölv-
usöluna og Aco hf. svo nokkur séu
nefnd.
Hugbúnaðarframleiðendur
Tuttugu og fimm fyrirtæki eru
í Samtökum íslenskra hugbúnaðar-
fyrirtækja og var samanlögð árs-
velta þeirra á síðasta ári um 1,2
milljarðar króna. Utan samtakanna
eru fjölmargir aðilar, sem vinna að
hugbúnaðargerð, enda er þátttaka
í þeim háð ströngum skilyrðum. Þar
á meðal nokkur tölvusölufyrirtæki,
sem hafa umfangsmikla hugbúnað-
argerð, svo sem EJS hf. og Tækni-
val hf. Erfitt er að gera sér grein
fyrir hveijir eru umfangsmestir í
hugbúnaðarframleiðslu hér á landi.
Meðal þeirra mest áberandi undan-
farin ár eru íslensk forritaþróun
hf., Tölvumiðlun hf., Tölvubankinn
hf., Hugbúnaður hf., Tölvumiðstöð-
in hf., Kerfí hf. og Þróun hf. svo
einhver séu nefnd. Ef taka ætti
hugbúnaðargerðina út úr veltu-
tölum allra íslenskra fyrirtækja,
mætti ætla að útkoman yrði nokkuð
há tala, a.m.k. 3 til 4 milljarðar.
Mjög mörg fyrirtæki hafa hugbún-
aðargerð af einum eða öðrum toga,
þó hjá fáum þeirra sé um að ræða
háar upphæðir. Undantekningin á
þeirri reglu eru SKÝRR og Reikni-
stofa bankanna, en báðar þessar
stofnanir velta a.m.k. 100 milljón-
um króna í hugbúnaðargerð.
Þjónustufyrirtæki
Tvö þjónustufyrirtæki eru á með-
al hinna fimm stóru, þ.e. Reikni-
stofa bankanna og SKÝRR með 800
til tæplega 1.100 milljónir krónur.
Raunar er varla hægt að tala um
að önnur þjónustufyrirtæki skipti
máli. Bæði eru frekar sérhæfð og
hafa fastan hóp viðskiptamanna,
sem varla breytist mikið næstu ár-
in. Reiknistofan hefur þá sérstöðu
að ekkert getur komið í staðinn
fyrir þjónustu hennar. Eins og áður
hefur komið fram er hugbúnaðar-
gerð talsverður hluti af veltu þess-
ara fyrirtækja, en stærstur hluti
er vegna útseldrar vinnu og tölvu-
þjónustu.
Tölvumenntun
Fimm tölvuskólar eru í gangi á
höfuðborgarsvæðinu og bjóða þeir
styttri og lengri tölvunámskeið fyr-
ir einstaklinga og fyrirtæki. Þetta
eru Tölvuskóli Tölvu- og verkfræði-
þjónustunnar, Tölvuskóli EJS hf.,
Tölvuskóli Stjórnunarfélagsins,
Tölvuskóli Reykjavíkur og Tölvu-
skóli íslands. Auk þess bjóða ýmsir
aðilar upp á tölvunámskeið. í
menntakerfinu er boðið upp á
skipulagt tölvunám á þremur stöð-
um. Það er í Iðnskólanum í Reykja-
vík, Tölvuháskóla Verslunarskóla
íslands og tölvunarfræði í Háskóla
íslands. Til viðbótar þessu er tölvu-
kennsla orðinn fastur liður í nám-
skrá velflestra skóla í landinu. Allt
frá milli bekkjum grunnskóla og
upp úr.
Marínó G. Njálsson
Nýjar línur
í geislaprentun
MANNESMANN
TÆLLY
Mannesmann Tally leggur nýjar línur í
geislaprentun með MT904 + og MT908
geislaprenturunum. Ný tækni stóreykur
prentgæðin á sveigðum línum,stóru letri,
myndum og teikningum.
Aðrir kostir nýju MT prentaranna:
• 4 og 8 bls. á mínútu
• jaðarjöfnun(EET)
• 1 MB minni
• umkvarðanlegar leturgerðir (scalable)
• MT908 útbúinn með RISC örgjörva
• uppfæranlegir í PostScript
• ódýrir í rekstri
• mjög hagstætt verð
EINAR j. SKULASON HF
GRENSÁSVEG110 • 128 REYKJAVÍK • SÍMI 633000