Alþýðublaðið - 22.02.1933, Qupperneq 3
ALI»f ÐUBLAÐIÐ
3
Skipaárekstiiriiiii.
Papey
hét áð'ur KakaJi. Bygð úr stáli í
Hollandi, 107 sraál. br., 230 hest-
aBa vél. Útvegsbankinn átti hana,
en Guðm. skipstjóri hafði hana
á leigu og rak útgerðina. Skipið
var raflýst. Talið er, að staðurinn,
þar sem hún sökk, sé 21/2 sjó-
imí!lti frá Engey, en eina sjómílu
frá Aku.rey. Dýpiö er 34 metrar.
Prófin.
Sjóréttur stóði í gær firá kl. 2 tál
kl. 8, en ekki vanst thni til að
yfirheyra aðra en Þjóðverjana.
Prófin halda áframi í dag.
Viðtal við Haiidór stýrimann
Það er ekki rétt, segir Halldór,
að við höfium ekki verið mieð
öll dgi ingaljós. Ég skai ekki segja
hvonu miegin við hafnargarðinn
við vomm, eða hvort við vomm í
hafnaimyníninu sjáilfu, þega;r við
kveiktum á þeiím. Við sáum Bri-
gette Sturm löngu áður en á-
neksturiínn varð, en þar sem við
höfðum skipið á bakborða, þurft-
um við ekki anniað að gera en að
halda okkar stefnu. En þegar við
náiguanst það, tilkynnir það okkur
með bláistri að það beygí á bak-
borða, en þá eruan við komnir
svo náíægt því, að hið eina sem
við getum gert, er að beygja til
stjómbörða, og það tiikyntum við
með flauitunni. Við sáum að
hætta var yfirvofandi, þegar skip-
ið tiilkynti okkur að það beygði
á bakborða, og köliuðum við á
masnnskapinin að vera tilbúinn við
bátana. Það var enginn sofandi á
sJdpinu. Vélameimimir voru báðir
við vélina, tíu menn vom að
oeita, tveir að skera beitu framan
við stýrishúsið, matsveininiinn var
að þvo upp( í eldhústnu, en skip-
stjórinn og ég vommi í stýrishús-
átoru
Þegar áreksturinn varð, snerist
stýráshjólið svo hratt, að það kast-
aðá mér yfir hinium megin. En er
ég stóð upp, flýtti ég mér út og
ætlaði að bátnuim, en þá sá ég
áð það flaut þegar yíir borðstokk-
a'na á skipinu. Dettur mér þá í
hug að komast upp á atkerið á
þýzka skipiniu og kallaði upp, að
við skyldum reyna það. Komst
ég og Guðm. Jóhann Guðmunds-
son úr Hafnarfirði upp á bak-
borðsatkerið, en Guðmundur skip-
stjóri og Gunnar Sigurðsson (líka
úr Hafnarfirði) komust upp á at-
keráð stjómborðamegin. Komust
þeir fljótt uppí á skipið, en okkur
var ekki hjálpað upp fyr en
seinna, og voru þá báðir bát-
arni'r famir frá skipinu. Meðan
ég hékk þarna á atkeránu, sá ég
eijnn félaga minn þarna í sjönum,
þar sem hann. hékk á spýtu eða
leátnhverju sem flaut, og kallaði ég
till han.s, að hann skyldi vera ró-
legur, því bátur myndi vera að
koma, sem næði honum.
Þýzka skipið rendi inn í Papey
rétt um brúna, og kom hér um
bil ibfc í mitt skip, því það braut
girðinguna um brúna. Hygg ég
að það hafi stöðvast við ketilinn,
og vill þó ekkert um það fullyrða.
Það er ekki rétt að þýzka skipið
hafi ekkert skemst, þvi það kom
lieki að því að fralnan,' en hann
v.ar ofarlega, og kom upp úr
sjó, er þeir dældu sjó inn í botn-
geymi að aftan.
Mennirnir, sem bjargað var upp
úr sjónum, voru Bjarni Árnason
irr Stykkishólimi, Bjarni Marteins-
son úr Hafnarfirði og Jónmundur
Eiinaxsson úr Grundarfirði. Héldu
þeir sér aillir uppi á braki, en sá
fjórði, sem var matsveimninn,
Helgi Halldórsson úr Reykjavík.
var syndur og synti að skipinu.
Það er víst, að véiamennirnir,
isem voru báðir niðri, komust
báðir upp. Ég hefi verið spurður,
hvort líkindi værui til að nokkur
hafi slasasit við á'reksturinn og af
þeim ástæðium ekki getað bjargað
sér. En ég hefi ekki ástæðu til
þess að halda það. Það eru lík-
indi til þess, að allir, sam syndir
liefðiu veráð, hefðu bjargast, og
býst ég við að þeir hafi ekki
veráð syndÍT. Annars þekti ég þá
mjög lítið, svo ég veit ekki hvort
þeir voru syndir. Við vorum ekki
búnir að vera saman nema síðan
á laugardag, en þá fórum við um
kvöldið í fyrsta róðurinn. En þó
við öfltuðum vel, þurftum við að
hálda aftur til hafnar, því *það
biiaöi hjá okkur línuspiil, og svo
þurffi að hreinsa skipsbotninn
undir vélinni. Lögðum* við svo
af stað á mánudagskvöldið rétt
fyrár klukkan átta. Við vorum
komnir tvær isjómilur út fyrir
Engey, þegar slysið vildi tíil.
Guðimundur Magnússon var bg-
inn að vera skipstjóri í 25 átr,
þegar hann var 50 ára. Nú er
hann 53 ára og búiun að vera
skipstjóri í 28 ár, og hefir aldrei
orðið neitt að hjá honíúmi Þetta
er annað áráð, sem ég er hjá
honum, og hefi ég aldnei veráð
með betrá manni í aila staði, og
má sérstaklega geta þess, að
hainn er mjög aðgætinn og sér-
staklega viss. Eins og áður er
sagt, komst Guðmundur fljótlega
upp á þýzka skipið og hjálpaði
Þjóðvexjum til þess að koma út
báti, og fór sjálfur í hann til þess
að reyna að bjarga mönnum sín-
um.
STÓR BRÚ. Brú á nú að gera
yfir flóann milli San Frandsko
og Oakland. Verður brúin eims
löng og (eftir veginum) frá Elliða-
suður í Hafnarfjörð. Mun 5
ár verða veráð að smíða brúna, og
eiga 11 vagnar að geta ekið sam-
hiiða yfir hana. FB.
Alþingii-
Á fuindá í sameinuðiu þingi í
gær fór fram kosning 7 manna
í utanrikisimátenefnd. Þessir hlutu
kosningu: Héðinn Valdiimarsson,
Tryggvi Þórhallsson, Jónas Jóns-
son, Magnús Torfason, Magnús
Jónsson, Ólafur Thors og Jón
Þorláksson.
Þings ái yk tunarti! laga um rift-
un á kaupum Reykjahlíðar (Hlað-
gerðarkots), er jafnaðarmenn
flytja, var samþykt til einnar um-
ræðu.
Að loknum fundi' í samieinuðu
þilngi voru stuttir funditr í bálðum
deildum.
I E. d. voru 3 stjórnarfruimvörp
tíl 1. umT., og að henni lokinni
fóru þau tiil nefnda.
1 N. d. voru eiunig 3 stjórnar-
firiumvörp - dagskrá og fóra þau
til nefnda. Einnig var til einn’ar
uirar. tíllaga AlþýðufliOikksþing-
manna um skipun kreppunefndar,
Var tMlagan samþykt, og verður
kosáð í nefndima í dag. Verður
þetta 7 manna nefnd, og skuíu
iaJlliir fLokkar eiga þar fulltrúa.
Hesteyrar
hneykslið.
Dóniur er nú fallinn út af
sviknu sildannálunum við síld-
armj ölsverksmið ju Kveldúlfs á
Hesteyri, og er hanu sýknudómur
á þrjá af forstjóram Kveldúlfs,
en (takið nú eftir) 130 kr. sekt
á hvero af hinum tveámur.
Eins og kunnugt er, ná lögin á
islandi venjulega ekki yfir menn
ein.s og forstjóra Kveldúlfs, og er
þá ekki að furða, þó að uniglingsr
pilt þanu, er settur var til þess
að raunsaka málið, hafi brostið
kjark til þess að rannsaka það til
hlítar og láta dóm falila eftix því.
Dómuránn verður tekinn til at-
hugunar hér í blaðánu á morgun.
Verbsmiðian Rún.
Verksmiðjan Rún er ein af þekt-
ustu likkistuverksmiðjum borgar-
innar. Fyrir 7 máhuðum urðu eig-
enidaskifti að verksmiðjunni og
keyptu þeir Ragnar Halldórsson,
Máius Júlíusson og Gunnlaugur
B. Mélsted af Helga Helgasyni.
Márus er nú faránn úr fyrirtæk-
imu að fullu. Vinn'usérgreinir verk-
smiðjunnar eru nú: alls konar
húsgagnasmíði (stíll eftir eigin
va'li), likkistur og alt til húsa.
Um likkistur og útfarir sér fyrix
verksmiðjuna Helgi Helgason, en
hann hefir séð um jarðarfarir yfir
30 ár. Líkkisturnar eru afar-vand-
aðar 0g fallegar, en þær eru mis-
munandi að verði, kosta frá kr.
75,00 og þar yfir. Verksmiðjan á
sinn ei'gin líkvagn (hljóðlausan
Studebaker), sem er mjög vandað-
ur og fallegur. Verksmiðjan hefir
góðar véiar og vinna í henni né
4 smiðir, eni 10 menn gta unnið
í henni. Eins og kunnugt er er
verksmiðjan að Smiðjustíg 10.
Gordon.
26. janúar vom 48 ár liðin frá
falli Gordoinis, en 28. janúar var
aldarafmæli hans.
Georg Gordon var enskur liðs-
forángi. Var Li Hung Chang, h.i.n-
tmn fræga laudsstjóral í Kiangsu-
héraðdlnu í Kína léður hann til
þess að stjóroa heriiði ríkisins S
Teiping-uppreistinni, er var i
Kína eftir stríðið 1860. Lið það,
er Gordoi^ var fengið, var afhrak
austurlenzkra stórborga. En nieð
því að halda uppi járnhörðum aga
og með því að sýna sjálfur fraim-
úrskarandi hreysti átti hann jafn-
an sigri að hrósa, þar tál foringi
uppreistarmainna að lokum framdi
sjálfsmorð, af þvi hvernig gekk.
Vildi kinverska stjórnin gefa Gor-
don ógrynni fjár fyrir frammi-
stöðuna, auk þess sem hún hengdl
á hann „gula sloppinn", sem var
æðsta tignarmerM Kínakeisara.
En Gordon vildi ekkert fé þiggja.
1 Kína fékk Gordon bólunia, og
var upp frá því alla æfi mjög trú-
aður.
Árið 1871 var hann útnefndur
meðilimur Dónáxnefndarinnar, og
hitti í Miklagarði Nubar pasha,
sem vax forsætisráðherra Egypta-
lands. Réðist hann þá til Egypta-
lands og starfaði þar í 12 ár og
gat sér hinn bezta orðstý fyrár
hugrekM sitt, drengskap og fyrir-
hyggju. Að lokum var hann um-
setinn í borgiinni Khartoumj í Su-
dan af her ofstæMsfullra Múha-
’meðistrúarmannia, og var Jið hans
oxðið illa statt vegna hungursi.
Hafði hann fyrir löngu beðið um
liðisauka, en Gladstone, sem þá
var forsætisráðherra í Englandi,
var á báðum áttum um hvað
gera skyldt. Og loks þegar lið var
sent upp eftir Nilarfljóti, þá var
það of seint Gordon hefði getað
bjargað sér niður Nílarfljót, en
hainn vildi ekM skilja við hina
egypzku liðsmenn sína.
Það var 26. janúar 1885, að her
hinna æstu Múhameðstrúarmanna
tók Khartoium herskildi, en það
var mánuði seinna en Gordon
vissi að liðsmenn hans væru ekM
lengux færir um að verja borg-
ina. Féll þar Gordon og rnestur
hluti af liði hanis. En það, sem
ekki féll, var hnept í þrældóm,
og varð suimum bjargað úr hon-
um 12 árum seinna, er Englend-
ingar unnu Súdan og hefndu Gor-
dons. Lét Kitchener þá grafa upp
lík foringja Múhameðstrúarmann-
anna, sem drepið hafði Gordon,
höggva af því höfuðið og kasta í
Nílarfljót. Þótti mörgum mentuð-
um Eniglendingum það hálf villi-
mannslegar aiðfarir.
EngJendingar líta á Gordon sem
einn af sínum mestu mönnum,
og vafalaust með réttu.