Morgunblaðið - 05.03.1993, Page 2

2 B
MORGUNBLAÐIÐ FASTEIGIMIR FÖSTUDAGUR 5. MARS 1993
Jón Guómunds-
son kjörínn for-
maóur Félags
fastel&nasala
árabíl, en gaf ekki kost á sér
til endurkjörs. Auk Jóns sitja
í nýkjörinni stjórn Viðar Böðv-
arsson, varaformaður, Dan
Wiium gjaldkeri, Sverrir
Kristinsson ritari og Rafn
Skúlason meðstjórnandi. í
varastjórn eru þau Þórhildur
Sandholt og Ámi Stefánsson.
Iviðtali við Morgunblaðið sagði
nýkjörinn formaður, Jón Guð-
mundsson, að vart yrði um
nokkra stefnubreytingu að ræða
við stjómun félagsins. Tíminn
einn yrði að leiða það í ljós.
Hann kvað nýja stjóm hafa kom-
ið til fyrsta fundar síns sl. þriðju-
dag. Þar vora m. a. rædd mennt-
unarmál sölumanna og annarrs
starfsfólks félagsmanna.
— Það era næg verkefni
framundan, sagði Jón Guð-
mundsson. — Fyrir liggur að
semja um starfsábyrgðartrygg-
ingar fyrir félagsmenn auk þess
sem stjóm félagsins er einnig
stjóm Ábyrgðarsjóðs Félags
fasteignasala. Það fylgir stjóm-
arstarfinu að standa vörð um
hagsmuni félagsmanna og koma
fram gagnvart stjómvöldum,
opinberam stofnunum og öðram
aðilum í málefnum, sem varða
félagsmenn og stuðla að heil-
brigðum viðskiptaháttum við
fasteignasölu auk margra ann-
arra verkefna.
Morgunbl./Ingvar
Nýlyörin stjóm Félags fasteignasala. Frá vinstri: Árni Stefánsson, Viðar Böðvarsson varaformaður,
Sverrir Kristinsson ritari, Jón Guðmundsson formaður, Dan Wiium gjaldkeri, Rafn Skúlason og Þórhild-
ur Sandholt.
JÓN Guðmundsson var kjör-
inn formaður Félags fast-
eignasala á aðalfundi félags-
ins, sem var haldinn 25. febr-
úar sl. Kom hann í stað Þór-
ólfs Halidórssonar, sem verið
hefur formaður félagsins um
Buseti byggir 20 íbuOir
Tið Arnai'suiára í Kópavogi
MIKIL eftirspum er nú eftir minni íbúðum Búseta en dræmari eftir
þeim stærri. Kom þetta fram í viðtali við Guðríði Haraldsdóttur,
sölustjóra Búseta. — Við reynum nú að hafa meira af 2ja og 3ja
herb. íbúðum á boðstólum, sagði Guðríður. — Það er mikil ásókn í
þær af einstaklingum, barnlausu fólki og fólki með eitt bam.
Stóra íbúðirnar ganga hægar út. Nú er verið að hefja smiði á
20 íbúðum við Amarsmára 4-6 í Kópavogi og verða þær eingöngu
2ja og 3ja herb. Áætlaður afhendingartími er í júní 1994. í deigl-
unni em svo þrjú raðhús í Tindaseli og þá verður Búseti, Reykjavík
kominn með um 240 íbúðir alls í rekstur og byggingu.
Búseti, Reykjavík, sem nær yfir
allt höfuðborgarsvæðið nema
Garðabæ og Mosfellsbæ, var stofn-
aður í nóvember 1983. Tilgangur-
inn með stofnun félagsins var að
veita fólki möguleika á að komast
í gott og öruggt húsnæði á ódýr-
ari hátt en áður hafði þekkzt.
Búsetafélögin hafa síðan breiðst
út og nú hafa verið stofnuð slík
húsnæðissamvinnufélög á mörgum
stöðum á landinu.
Með því að ganga í Búseta er
hægt að öðiast búseturétt, það er
afnotarétt svo lengi sem vill af því
húsnæði, sem félagsmaður fær.
Við inngöngu fær hver félagsmað-
ur°nömer og eftir því er farið við
kaup hans á búseturétti, hvar það
er í röðinni. Verð á búseturétti er
ákvarðað í upphafi sem ákveðinn
hundraðshluti byggingarkostnað-
ar.
Selja má búseturétt, hvenær
sem er og hefur félagið þá for-
kaupsrétt. Sá sem selur fær borgað
til baka, það sem hann greiddi í
upphafí, hækkað til samræmis við
þær hækkanir, sem orðið hafa á
Íánskjaravísitölu. Við fráfall færist
búseturétturinn til maka og barna.
Fyrsta fjölbýlishúsið, sem reist var
í þessum tilgangi, var tekið í notk-
un í nóvember 1988. Það stendur
við Frostafold 20 í Grafarvogi í
Reykjavík og eru íbúðir þar 46.
Búseti, Reykjavík flutti í desem-
ber sl. aðáetur sitt frá Laufásvegi
17 á fyrri stað félagsins að Há-
vallagötu 24 og hefur þar allt hús-
ið til umráða. — Búseti finnur fyr-
ir því eins og aðrir, að það er sam-
dráttur í þjóðfélaginu. Þannig er
eftirspumin nú minni eftir dýru
íbúðunum, sagði Guðríður Har-
aldsdóttir ennfremur. — Það hefur
ekki gengið eins vel og skyldi að
koma út 4ra herb. íbúðum í Suður-
hvammi í Hafnarfírði, enda þótt
ekki skorti áhuga hjá fólki. Þar
er um 3ja - 4ra ára gamlar íbúðir
að ræða.
Guðríður sagði, að um 5.500
manns hefðu gengið í Búseta
Reykjavík frá upphafi, enda þótt
einhveijir kynnu að hafa hellzt úr
lestinni síðan. — Þetta er fólk á
öllum aldri, sagði Guðríður. — Elzti
búsetuibúi okkarer fæddur 1915.
Það er kona og var þetta fyrsta
íbúin, sem hún hefur eignazt.
MARKAÐURINN
Ávöxlxuiarkrafa húsbréfa
Umsóknir um húsbréfalán r
hafa verið með allra minnsta
móti það sem af er þessuári og
framboð húsbréfa lítið. Ávöxtun-
arkrafa þeirra hefur farið lækk-
andi og afföllin þar með. Ákvöxt-
unarkrafan hefur ekki verið
lægri síðan í apríl á síðasta ári,
en þá náði hún að fara niður
fyrir 7%, í skamman tíma að vísu.
Afföll
kki er úr vegi að rifja það upp,
að afföll af húsbréfum ráðast
af þeim mismun
sem er á ávöxt-
unarkröfu þeirra
og þeim vöxtum
sem þau bera.
Ávöxtunarkrafan
ræðst af þeim
eftir Grétor J. vöxtum sem eru
Guðmundsson almennt á fjár-
magnsmarkaði en
vextir bréfanna
eru hins vegar
fastir.
Vaxtalækkun
Af þessu má ljóst vera hve mikil-
vægt það er fyrir fasteignamark-
aðinn og byggingariðnaðinn, að
vextir á fjármagnsmarkaði lækki.
Háir vextir draga úr fasteignavið-
skiptum og húsbyggingum. Vaxta-
lækkanir að undanfömu gefa von-
andi tilefni til bjartsýni um fram-
haldið. Þó er ekki við því að búast
að fasteignaviðskipti og húsbygg-
ingar glæðist að nokkru marki
fyrr en að loknum kjarasamning-
um. Atvinnuástandið hefur án efa
ekki minni áhrif á þennan markað
en vextimir.
Húsbréf vegna eigin íbúðar?
Að undanfömu hefur verið
nokkuð algengt að íbúðareigendur
spyrji húsnæðisráðgjafa hvort unnt
sé að fá húsbréfalán til að greiða
upp erfíðar skuldir og þannig koma
i veg fyrir að viðkomandi þurfí að
selja íbúðarhúsnæði sitt. Spurt er
hvort ekki sé hagstæðara fyrir
húsbréfamarkaðinn að veita þann-
ig í mörgum tilvikum lægra hús-
bréfalán en viðkomandi gæti vænt-
anlega fengið ef hann seldi núver-
andi íbúð og festi kaup á annarri
íbúð. Ef íbúðareigendur myndu í
einhveijum verulegum mæli neyð-
ast til að selja íbúðir sínar, gæti
það leitt til aukinnar útgáfu hús-
bréfa og þá e.t.v. til hækkunar
vaxta. s
Þetta eru eðlilegar spumingar.
Erfiðleikar margra íbúðaeigenda
hafa aukist og hafa margir verið
að endurmeta íbúðakaup sín, í
flestum tilvikum vegna erfíðara
atvinnuástands en var þegar kaup-
in voru ákveðin. Það er staðreynd
að margir íbúðaeigendur gætu
endurfjármagnað íbúðakaup sín
með lægra húsbréfaláni, ef það
væri í boði, en þeir gætu átt rétt
á ef þeir keyptu annað íbúðarhús-
næði.
Svarið við þessum spumingum
er hins vegar á þá leið að þetta
er ekki mögulegt. Húsbréfalán er
einungis unnt að veita í tengslum
við eigendaskipti á notaðri íbúð,
vegna byggingar nýrrar íbúðar eða
vegna meiriháttar viðbyggingar,
endurbóta eða endumýjunar á not-
uðu íbúðarhúsnæði.
Húsbréf vegna
greiðsluefiðleika
Endurfjármögnun íbúðakaupa í
gegnum húsbréfakerfið, eins og
hér hefur verið nefnt, að mikið sé
nú spurt um, var möguleg á árinu
1991, að uppfylltum ákveðnum
skilyrðum. Þá var um að ræða
sérstaka tímabundna aðgerð vegna
greiðsluerfiðleika íbúðaeigenda.
Utgáfa húsbréfa var með mesta
móti þetta ár, samtals rúmir 15
milljarðar króna og þar af voru
um 2,5 milljarðar króna vegna
þessara aðgerða. Ávöxtunarkrafa
húsbréfa hefur aldrei verið hærri
en þá, en hún fór hæst í 9% í sept-
ember 1991.
Ef einhvern tima ætti aftur að
bjóða íbúðaeigendum upp á að
endurfjármagna íbúðakaup sín í
gegnum húsbréfakerifð, yrði að
liggja fyrir að um samræmdar
aðgerðar væri að ræða, þannig að
kaupendur húsbréfa væru reiðu-
búnir til að kaupa þau miðað við
Vettvangur
húsbréfaviðskipta
Hjá okkur færðu ráðgjöf og þjónustu
í húsbréfaviðskiptum.
I Vertu velkomin(n).
1 L *
Landsbanki LANDSBRÉF HF.
íslands Löggilt veröbréfatyrirtæki.
Banktaiira landsmanna Aöili aö Veröbréfaþingi íslands.
einhveija fyrirfram ákveðna há-
marks ávöxtunarkröfu.
Framboð og eftirspurn
Þegar framboð húsbréfa var sem
mest var þeim oft kennt um háa
vexti á ijármagnsmarkaði. Með
hliðsjón af því litla framboði sem
er á húsbréfum þessa dagana er
ljóst að þau halda ekki uppi vöxtum
á markaðnum núna. Framboð og
eftirspum eftir húsbréfum ræður
ekki eitt sér hver ávöxtunarkrafa
þeirra er. Ef svo væri mundi ávöxt-
unarkrafan í dag vera lægri en hún
er.