Alþýðublaðið - 08.04.1933, Blaðsíða 3
A* %Tr T\ TT O
X_* r" i vj
D IÐ
8
um, 3. umr. Samp. og afgr. til
n. d.
3. Frv. til 1. um sjúkrahús o. fl.
3. umr. Samþ. með smávægileg-
um breytingum og endursent n. d
4. og 5. mál tekið út.
í n. d. vonu 13 mál á dagskrá
í gær.
I. Frv. til 1. um vinslu, verkun
og mat meðaJalýsis, 3. uimr. Frv.
sam{). með brt. nefndarinnar með
19 samhlj. atk. og sent e. d.
Þá var tekið fyri:r 10. mál, tilL
til þáll. um launakjör embættis- og
stanfs-manna ríikis og rlkiisstofn-
ana. Hvernig ræða skuli. Ein umr.
samí).
II. mál. Till. til þáf. um inn-
lenda lífsábyrgðarstofnun.' Hvern-
ig ræða skuli. Ein umr. samþ.
12. Frv. til 1. um afnálm 1- um
heimild fyrir land sstjórniina til að
takmanka eða banna inmílutning
á óþörfum varningi (atkv.gr.). Var
frv. felt með 12:7 atkv.
13. Frv. til áfengislaga, frh. 1.
lumr. (atkv.gr.). Hin rökstudda
dagskrá V. J. tekin aftur til 2.
umr. og frv. visað til 2. umr. með
15 :3 atkv. og ailshmd.
Þá var tekið fyrir 3. mál, frv.
til 1. um tilbúttimg og verzlun með
smjörlílki o. 'fl., 2. umr. Bjarni
Ásg. gerði grein fyrir áliti nefnd-
arinmir og kvað hanta leggja til
áð frv. yrði samþ. með smávægi-
legum breytingum. Brt. voru síð-
an samþ. og frv. þannig breytt
vísað til 3. umr.
4. Frv. til 1. um breytimg á og
viðiaiuka við siglingarlögiín, 2. umr.
Jóh. Þ. Jós., frsm. sjá'varútvn.,
kvað nefndina ieggja til að mál-
inu væri vísað til stjónimrinn.ar,
og vair það gert að viðhöfðiu
'nafnjakaJJi með 16 :3 atkv.
Þá var tekið fyrir 7. mál, frv.
til 1. um breyt. á 1. um friðun
fugla og eggja, 2. umr. Frsm. alls-
hnd., Sveinbj. Högnason, kvað
nefndina hafa kJofnað um þetta
mál, legði meirii hliuti nefndarinn-
lar til að frv. yrði felt nú þegar,
en minni hlutinn, Bergur Jónsson,
er var fjarveraindi sökum veik-
inda, legði til að uglurnar yrði
íriðaðar áfrarn, en svanirnir rétt-
dræpir. Að umr. ioknum var brt.
mimmi hlutia allshnd. samþ. með
12 :1 atkv.. og frv. síðain felt með
19 :3 atkv. Svö þetta mál er úr
sögunni að sinni.
Þá var tekið fyriir 6. mál, frv.
til 1. um lífeyriissjóð ljósmæðra,
2. umr. Fr,sm. Bernh. Stef. kvað
nefndina ekki leggja tiil að frv.
yrði samþ. nú á þessu þingi, að-
allega vegna þess, að nefndin á-
liti frv. ekki' nægilega undirbú-,
ið. Þess víegna bæri nefndiin fram
rökstudda dagskrá þess efnis, að
skora á stjórnina að undirbúa
málið vel og leggja það fyrir
inæsta þing. Forsætisráðh. kvaðst
miyndi láta fara fram ítarléga
ranns-ókn á máli þessu ef dag-
sfcrártill. yrði samþ. Flm. frv.,
Vilm. J., kvaðst eftiir ástæðum
sætta sig við þessia afgreiðslu
málsins. Síðan var genigið till atkv.
og var dagskráin samþ. með 16
atkv., og er frv. þar með úr
isögunm i bráðina.
2. mál var tekið út samkv. ósk
flm., G. ísb.
Þá var tekið fyrir 5. mál, frv.
til 1. um breyt. á hafnarlögum
fyrir fsafj. Flm. Vilm. Jónsson
gerði stutta grein fyrir frv. Var
því síðan umrl. vísað til 2. umr.
og sjávarútv.nd.
8. og' 9. mál tekið út af dag-
skrá.
Leiðrétting.
1 Alþýðiubliaðinu 31. marz birtist
grein eftir A. C. Höye'r með fyrir-
söigninni: „Útvarpsstöðán heyrist
ekki á Aus,turlamdi.“ í greii:n; þess-
ari ern ýmsar alrangar stáðhæf-
ijngar ium íslenzku loftsikeyta-
stöðvaiFnar, sem' kyniniu að vekja
að áiS'tæðulausu gremju hjá úí-
varpshlustendum, og vildi ég því
biðja ritsitjóra Alþýðubláðsins að
birta eftirfiaramdii athugasemdir:
I umræddri grein stóð: „Is-
lenzku loftskeytastöðvarinar senda
lallar á bylgjuJengdum, sem liggja
innan þesis svæðis, sem ætiað er
útvarpisstöðvum og auk þess eru
þær neistastöðvar, sem bannaðar
eru í a 1 þj ó öasaimþyktum. Allflest-
ir islenzku togararnir haía neista-
sendara og senda. á bylgjusvið-
itau 200—400 m. Þannig eyðileggja
þessir neistasiendariar oft bæði
inmlent og útlent útvarp. AUar
loftsikeytiástöðvair í útLendtam skip-
um eru aftur á móti lampaisend-
iarar.“
Þetta em óverðskulduð og ó-
réttmæt onði í garð fslendinga, því
hið réttia í máli þesisiu er al-
veg hið gagrastæða, sem sé: fs-
len-zkn lofits,keyt-astöðvarniar senda
allar á bylgjulengdum, sem liggja
ininian þess svæðis, sem ætlað er
sltkum stöðvum — engar á út-
varpsbylgjusviðinu —. Auk þess
eru allar (12) loftskeytastöðvar
landssímanis, þ. e. allar lands-
stöðvarnar og tiltölulega mikiJJ
hluti loftsikeytastöðvanma í ís-
lenzkum sikipum iampastöövar, og
allar eru þær í fullu samræmi
við gildandi alþjóðasamþyktir.
Tuttugu a;f 53 íslenzkum skipa-
stöðvum eru lampastöðvar,*) en
allflestar loftskeytastöðvar í er-
lendum togurum hér við lan-d eru
aftur á móti neistastöðvar.
Engin þjóð hefir — hvorkii i
orði né verki — barist jafnmikið
og fsland fyrir útrýmingu neista-
stöðvanna, enda á fsland þar ó-
efað tijtöliuliega meiri liagsmuna
að gæta en nokkurt annað land.
fsland var og fyrsta landið, sem
bannaði alveg (1928) uppsetnimg
nýrra neistastöðva, en 2 ármm
I síðar gerðu Bandaríkin í Norður)'
Ameríku hið sama. fslenzka síma-
*) Síðan þetta var ritað hefir 1
íisl. togaraneistastöð brunnið, og
niun ekki verða ieyft að endur-
byggja hana.
stjórnin hefiir auk þess gert alt,
,sem í benniar valdi stóð, tiil þess
að fá skift um neistastöðvar í
íslemzkum skipum, enda þótt þær
væm í fullu samræmi við al-
þjóðaneglur. Árangurinn hefir líka
orðið sá, eitas og að framain grein-
ir, að nú liefir íslaind að tiitöln
færri meisitastöðvar en önnur lönd,
eða Oo/o á landi og 62o/oi í skipum,
en Danmörk 79o/0, Noregur 76«/o
og Svíþjóð 67%. Þessar tölur eru
samkvæmt skýrslum símastjórn-
anna frá 1931, en síðan m.in
hlutfallið ekki hafa breyzt svo
nieinu nemi. Samkvæmt skýrslu
Commandant Slee á Madridráð-
stefnunni var lamgmestur hluti
nieistastöðvar af þeim skipastöðv-
um, sem Maroonifélagið' hefir eft-
irlit með, en, það er yfir 8000
sitöðvar. fsleinzkir loftskeytamemn
og íislenzkir útgerðarmenn hafa
sýmt meiri s-kiilning en aigengt
imum vera uim stéttarbræður þeirra
i öðrum löndum, á þvi, hverja
þýðingu það hefir hér við land
að fá útrýmt hinum trufliaindi
nieistastöðvum, og mörg útgerðar-
félög hafa sýnt lofsverða fórnfýsi
í þessium efnum.
Þess ber að gæta, að neista-
stöðvar í skipum hafa nokkra
toosti til að bera, einkum til neyð-
armerkjasendinga, auk þess sem
þær eru ódýrar og enda-st afar-
iengi.
En úr því ég fór að skrifa um
þetta mál, þá er bezt að ég skýri
lítið eitt frá því, sem gerðist í
þesisum efnum á símaráðstefnunni
í Madrid síðiastliðið haust. f tek-
nisku nefndinni, sem fjallaði um
þessi mál og. þar sem ísland átti
sæti, bar ég fram tillögu um að
'uppsetning allra nýrra meista-
stöðva, — hversu litlar sem væru
— skyldi algeriega bönnuð meö
álþjóðiareglum frá 1. janúar 1934
og að skift skyldi um hiinar öfl-
ugri neistastöðvar (yfir 300 watt)
svo fljótt sem unt væri, en 1940
skyldu þær aliar vera úr sög-
unni. Við þetta tækifæri gaf ég
yfiriit yfáír ástandið hér við land,
hið látlausa truflandi Jjvarg
neistiastöðivialnna í erlendum skip-
um, sem gerðu jafnvel ótryyt r,;ð
myóprköll heyrdust, og yfirleitt
við hve mikla örðugleika við ís-
lendingar ættum að etja í þessum
efnum (sbr. fundargerð 22. okt.
1932).
Amerikumenn studdu tillögur
mílniar mjög eindregið og ötullega,
en fulltrúar sidpaeigenda gengu
í móti. Svo fór að lokum að að-
altillagan náði ekki fram að
gangia, en ákvæði fékst þó sam-
þykt um það, að símastjórnum
ríkjianna bæri að hlutast tdíl um,
að skift skyldi um neistastöðv-
arnar svo fljótt sem hægt væri
nema til nieyðarmerkjasendingar
(sbr. 7. kafla § 8 (5)).
Að- öÖru 1-eyti eru ákvæði Mad-
ridiar-regiugerðarinnar nýju, sem
undar er ekki leyfð nema með
eftirtöldum öldulengdum:
375 Itr/s (800 m)
410 kr/s (730 m)
425 kr/s (705 m)
454 kr/s (660 m)
500 kr/s (600 m)
1364 kr/s (220 m)
(2) Enga nýja stöð, sem sendir
frá sér öldur meista-tegundar, má
setja upp í skipum eða loftfön-
um, nema mesta afl þeirra sé
undir 300 watt neysluafls, mælt
í forvafi aflspennisins með lág-
tíðni á straumnum.
(3) Notkun nieista-tegundar
aldna, með hvaða tíðni sem er,
verður bönnuð eftir 1. jan. 1940,
að undanteknum senditækjum, er
fulinægja skilyrðum í (2) hér að
framan.
(4) Senditæki neista-tegundar
má eigi framar s-etja upp á lands-
stöðvum eða fastastöðvum. Notk-
un þessarar tegun-dar aldna á s'ík-
um stöðvum verður bönniuð frá
1. jan. 1935.
(5) Sí'mastjörnirnar sku-lu kapp-
kosita að hverfa frá neistabylgj-
um, eins fljótt og auðið er, öðr-
um en 500 Jtr/s (600 m).
Og svo að endingu þetta:
1. Það eru, ekki hinar aðrar loft-
skeytaþjónustugreinar, sem hafa
farið yfir á útvarpsbylgjusviðið,
heidnr eru það sumar útvarps-
sitöðvamar (þar á meðal útvarp-
ið íslenzka), sem hiafa verið settar
á bylgjusvið, sem tilheyrir öðrum
þjónusitugreinum- áð minsta kosti
fram til 1. jan. 1934 (sbr. Was-
hington-riegJugerðina og athuga-
semd við Iokiafundargerð Prag-
fundarins).
2. fslenzk skip trnfla íslenzka
útvarpið minnia en erlend skip: í
fyrsta lagi af því að ísJienzkir
loiftskeytamenn hafa verið beðnir
að aígreiöa að eins hið allra
taaiuðsynJiegasta á útvarpstímanum
og þeir hafa yfi'rieiitt fylgt þeim
tilmælium, í öðru lagi af því að
ííslenzk skip hlusta frekar en út-
lend skip á ísJenzka útvarpið,
enda hafa þau þess og meiri not,
,og í iþriðja lagi af því að íslenzkir
loftskeytamenn taka yíiræilt meira
1il!it til íslenzkra ú,varpsh!'usteada
en útlendingar.
3. Miki-ð‘ af Joftskeytatmflunum
þeim, sem h-eyrast í útvaxpstækj-
un-um, eru frá neistastöðvum í
erlendum togur-um, og ráðum vér
yfirieitt lítið við þær.
Guomundur f. Hliðdal.
Um d&gSnm og ireglmM*
Viðskiftaváð'tefnsm.
Washington, 7. apríl. UP.-FB.
UtianrildsmáJaráðumeytið tilkynnir
að Bandarikjastjórnin hafi boðið
Musisolini, Hitl-er og Daladier að
koma sjálfa tii Washington —
eða senda þangað íulltrúa sína
til þess að ræða ýms vandamál
til undirbúnings. alþjóðaviðskifta-
f j árh agsprá ðstef ri umni, s em
halda á í sumar.
igataga í gfidi 1. jan. 1934, uin
neistastöðvar þessi (í 7. kafla): 1 og
§8 (1) Notkuta a!d.na neista-teg- j