Morgunblaðið - 09.05.1993, Blaðsíða 22

22 B
MORGUNBLAÐIÐ FOLK I FRETTUM SUNNUDAGUR 9. MAÍ 1993
Þjónarífýlu
FYRIR framan mig á borðinu liggur merkilegur reikningur
frá veitingahúsi í miðbænum sem hljóðar upp á kr. 2.685.
Algengt er að greiða slíka upphæð fyrir súpu, aðalrétt, einn
bjór og kaffibolla, það er að segja fyrir eina manneskju á
meðaldýru veitingahúsi. Á dýru veitingahúsi dygði þessi upp-
hæð rétt fyrir aðalréttinum og kannski einu kókglasi. En
þessi reikningur er merkilegur að því leyti, að fimm kven-
menn borðuðu sig metta fyrir upphæð hans.
Umræddur reikningur vakti
feikna athygli meðal samstarfs-
manna kvennanna, sem töluðu
hátt og lengi um háspamað og
fleira í þeim dúr, þótt þeir væru
auðvitað í keng af öfund vegna
upphæðarinnar.
Máltíðin fór fram í hádegi á
mánudegi. Tvær konur fengu
sér fiskisúpu sem kostaði kr.
490 á mann, aðrar tvær skiptu
pizzu á milli sín sem kostaði kr.
910, því hvorug gat torgað
heilli, og fímmta konan fékk sér
grænmetisrétt sem kostaði kr.
795. Samtals kr. 2.685. Með
matnum drukku þær íslenskt
vatn úr krana sem kostaði ekk-
ert, en það var einmitt vatnið
sem gerði gæfumuninn þegar
reikningurinn var lagður fram.
Þar sem ég var með í förinni
upplifði ég andrúmsloftið sem
myndaðist þegar fímm konur
pöntuðu vatn. Vatnið var ein-
faldlega pantað því ekkert ann-
að kom til greina. Hvorki lang-
aði okkur í gos né ávaxtasafa
með umræddum réttum og ekki
vildum við drekka bjór eða vín
þar sem vinnudegi okkar var
ekki lokið.
Þetta var sem sagt venjuleg
hádegismáltíð á venjulegu veit-
ingahúsi, eða átti að vera það.
En fljótlega eftir vatnspöntun-
ina breyttist seiðandi, ítalskt
andrúmsloft staðarins í afger-
andi klausturstemmningu. Eins
og í borðsal jesúíta. Með helgi-
svip færðu þjónamir okkur há-
degisverðinn og eitt andartak
flaug að okkur að fara með við-
eigandi borðbæn yfír pizzunni.
Eða signa okkur að minnsta
kosti. En við gerðum hvorugt
því eftir nánari athugun sáum
við svipurinn var ekki trúarleg-
ur, heldur fýlulegur.
Þjónustan var í svipuðum dúr
og svipurinn, og er skemmst frá
því að segja að við Freyjur
landsins vorum homreka því við
pöntuðum ekki gos með 150%
álagningu, eða bjór með yfír
300% álagningu.
Eiginlega fannst okkur óþarfí
af þjónunum að vera með þenn-
an fýlusvip þótt veitingahúsið
græði mest á þeim drykkjum
sem við keyptum ekki. Varla
ætlast mennirnir til að fólk
drekki áfengi í vinnutíma? í ein-
stökum tilfellum er svo sem
hægt að fá sér bjórglas með
matnum á þessum tíma, en ekki
í öllum, það hljóta þeir að skilja.
Og varla ætlast þeir til að allir
hafí lyst á gosi með mat? Og
hvað vita þeir nema að við kom-
um seinna með maka okkar eða
vini að kvöldi til og pöntum
steikur, og kannski rauðvín eða
bjór á þessu okurverði þeirra?
Fáum við þá sömu þjónustuna?
Er kannski ekki hægt að fá
góða þjónustu nema að reikn-
ingurinn sé himinhár?
Að margra mati eru veitinga-
hús á íslandi okurstaðir. Eða
getur einhver sagt mér hvað það
er annað en okur að selja drykki
með yfir 300% álagningu? í
flestum tilvikum mætti lækka
verðið um þriðjung, bæði hvað
snertir mat og drykk.
Eigendur veitingahúsa eru
víst eitthvað óánægðir þessa
dagana því gestir þeirra eiga
það til að setjast inn í hlýjuna
hjá þeim og panta sér svo bara
vatn úr krananum. Svo nú ætla
þeir að selja vatnið líka. Þessa
auðlind sem íslendingar eru
nánast að drukkna í.
En eru þessar vatnspantanir
gesta ekki vísbending um að
veitingahúsaeigendur þurfí að
endurskoða þessa dæmalausu
álagningu sína? Er ekki eitthvað
bogið við það þegar drykkurinn
kostar hið sama og máltíðin?
Það má líklega benda hlutað-
eigandi á, að bjórsala hefur
minnkað um nær 320 þúsund
lítra frá 1990 á sama tíma og
þjóðinni hefur fjölgað um tíu
þúsund manns. Það segir okkur
einfaldlega að umræddur drykk-
ur er seldur á nánast hlægilegu
okurverði. Venjulegt launafólk
sem hefur orðið fyrir hverri
skerðingunni á eftir annarri
hefur ekki efni á kaupa drykki
sem kosta jafnmikið og heil
máltíð. Það er spuming hvort
veitingahúsaeigendur séu gjör-
samlega komnir úr takt við tím-
ann. Hafa þeir ekki fylgst með
þeirri þróun sem hefur orðið á
efnahag fólks í landinu?
Hér er ekki verið að verja
bjórdrykkju en hins vegar hafa
flest.ir andstyggð á okri. Því vil
ég benda launafólki á ofan-
greindan reikning sem sannar
að hægt er að fara á veitinga-
stað án þess að verða gjald-
þrota. Ef þjónarnir setja upp
einhvern vatnskenndan fýlu-
svip, er einfaldast að fara eitt-
hvert annað.
Kristín Marja
Baldursdóttir
FYRIRSÆTU STÖRF
GRANNUR LÍKAMIEN
KVENLEGUR í TÍSKU
Mynd af Elínu á forsíðu grísks tímarits.
Rétta útlitið
Elín hefur það útlit sem nú er í tísku
víðast hvar í Evrópu, hún er grönn en
með kvenlegan vöxt, 177 cm á hæð
með hár rétt niður fyrir axlir og andlit
sem auðvelt er að breyta í samræmi við
aðstæður. Þegar
blaðamaður
imprar á því
hvort Twiggy-
útlitið sé þá eftir
sem áður ekki
það vinsælasta
segir hún að það
sé reyndar sums
staðar. „Vanda-
málið hjá þeim
sem eru horaðar
er að þær hafa
engin brjóst og
því verða þær að
troða axlapúðum
í bijóstahaldar-
ana. Líkaminn á
að vera grannur,
en samt eru
bijóst í tísku.“
Síðan Elín fór
utan hefur hún
unnið fyrir blöð,
tímarit, á hár-
greiðslusýningu,
þar sem hún var
aðalmódel hár-
greiðslumeistar-
ans, og verið ver-
ið með á mynd-
bandsupptöku
hjá þekktunr,
grískum
söngvara. Hún hefur ekki unnið við
tískusýningar, en verður að sjálf-
sögðu vör við tískustraumana. „Það
sem er nú að koma í tísku kallast
„grunch", sem er nokkurs konar
óreiða í óreiðunni. Útlitið er svolítið
hippalegt, en þó gengur það ennþá
lengra, því fötin passa í raun ekkert
saman. Það er hægt að vera til
dæmis í stuttbuxum, sokkabuxum
þar innan undir, þröngum bol, sem
nær rétt niður fyrir bijóst, utan yfir
hann er hægt að vera í skyrtu,
kannski í vesti þar utan yfir og síð-
an í öðru vesti sem nær alveg nið-
ur. Við þetta er notaður fjöldinn all-
ur af skartgripum."
Fullmótaðar persónur
Elín leggur áherslu á að þær fyrir-
sætur sem fara utan til að vinna séu
sjálfstæðar og orðnar nokkuð mót-
aðar. „Það er örugglega erfitt fyrir
manneskju að byija að standa á eig-
in fótum erlendis. Það þarf að skapa
sér eigið líf fyrir utan vinnu, kynn-
ast fólki, því annars verður maður
bara einmana, fer úr jafnvægi og
getur ekki unnið. Það er líka gott
að vera fljótur að aðlagast. Maður
getur lent í alls kyns aðstæðum eins
og t.d. íbúðin sem ég fékk í Aþenu.
Hún var skítug og það var ískalt á
nóttunni. Ég þurfti að klæða mig í
þijár peysur, tvennar sokkabuxur,
ullarsokka, trefil og hanska og samt
var mér kalt. Þar er engin mamma
sem bjargar manni.“
Hún bendir líka á að starfið bygg-
ist mikið á þolinmæði. Flestir dag-
arnir fara í að ganga á milli fyrir-
tækja, sem umboðsskrifstofan er
milligöngumaður fyrir og sýna
möppurnar sínar. Stundum bíða allt
að 40 stúlkur eftir viðtali, sem tekur
aðeins örfáar mínútur og það er
ekki fyrr en að kvöldi sem fyrirsæt-
urnar fá að vita, hvort þær hafa
vinnu daginn eftir.
— Að hveiju stefnir þú sem mód-
el?
„Ég stefni að því að geta lifað
Elín Ásvaldsdóttir er ein þeirra ís-
lensku fyrirsæta sem starfa á er-
lendum vettvangi. Henni hefur gengið
vel frá því að hún fór til Parísar í jan-
úar og verið ótrúlega heppin að eigin
sögn, því að umboðsskrifstofan sem hún
vinnur hjá, Pauline’s, hefur ákveðið að
kynna hana á Evrópumarkaðnum.
Pauline’s er meðal þekktustu umboðs-
skrifstofa í heimi með höfuðstöðvar í
New York og útibú í Miami og París.
Þegar kynningunni er lokið, sem verður
í september, segja forráðamenn skrif-
stofunnar að Elín geti þá farið að velja
og hafna atvinnutilboðum og setja upp
ákveðna upphæð fyrir unnin verk.
Kynningarstarfíð hófst reyndar í
Aþenu í mars, en þar dvaldist Elín í
mánuð og ýmist vann eða gekk á milli
fyrirtækja til að kynna sjálfa sig. Næsti
viðkomustaður verður í Portúgal, þar
sem hún dvelst í 3-4 vikur, því næst
verður það annað hvort Madríd eða
Barcelóna, síðan Mílanó og Þýskaland.
Á milli þessara ferða hefur hún ætíð
viðkomu í París.
Elín er aðeins tvítug en virðist mun
fullorðnislegri í viðkynningu. „Ég hef
reynt ýmislegt í lífínu, en auk þess held
ég að foreldrar mínir hafi alið mig þann-
ig upp, að ég sé sjálfstæð,“ segir hún.
Elín er dóttir Guðrúnar Eggertsdóttur
ljósmóður og Ásvalds Maríssonar. Hún
á einn bróður, Kristján, trommuleikara
í hljómsveitinni In Memoriam.
Morgunblaðið/Kristinn
Elín Ásvaldsdóttir fór á vegum
Icelandic Models til umboðsskrif-
stofunnar Pauline’s í París, þar
sem hún starfar sem fyrirsæta
og hefur byrjunin lofað góðu.
Elín hefur þannig andlit að auð-
velt er að gera hana bæði yngri
eða eldri en hún er.
af starfinu. Ég vil komast í það
mynstur að ég geti unnið að minnsta
kosti einu sinni til þrisvar í viku,
unnið fyrir leigu og mat, geta ferð-
ast þangað sem ég vil og geta farið
nokkurn veginn til hvaða lands sem
ég vil til að vinna. Ég er ekki í þessu
starfi til þess að verða fræg,“ segir
hún og bætir við brosandi: „Auðvitað
er það ekkert verra, en það er ekk-
ert takmark að verða ein af fimm
hæstlaunuðu fyrirsætunum, þótt ég
hefði ekkert á móti því. í raun er
ekki nema 1% líkur á að komast á
toppinn, það byggist á því að vera
rosalega heppinn og vera á réttum
stað á réttum tíma. Svo lengi sem
ég get unnið við þetta starf ætla ég
að gera það. Og gera það sem best.“