Morgunblaðið - 22.09.1993, Qupperneq 8

SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 1993
Morgunblaðið/Sverrir
Jóhann Másson frá Hewlett Packard, Haukur Garðarsson sljórnarformaður Strengs og Þorsteinn Guðbrandsson
einnig frá Streng kynntu m.a. Útvegsbankann, heildarlausn fyrir sjávarútveginn, á íslensku sjávarútvegssýning-
unni.
„Útvegsbankimi“ hannaður í
samvinnu Strengs og Sæfangs
framkvæmdastjóra Sæfangs hf. í
Grundarfírði, er Útvegsbankinn heild-
arlausn sem heldur utan um alla þætti
í rekstri sjávarútvegsfyrirtækja svo sem
veiðiferðir, afla, kvóta, birgðir, veðsetn-
ingar, launauppgjör sjómanna, fram-
leiðsiu, framlegð og fjölmargt fleira.
Einnig koma fram uppbætur, heildar-
magiThráefnis, kíló á hvern úthaldsdag,
yfirlit yfir sjóðsskuldir, skiptaverð og
skiptaprósenta, hlutur á hvern úthalds-
dag og hlutur á hvert kíló.
Kerfið styðst við ISO 9000 staðal um
rekjanlejka afurða í matvælaiðnaði og
stenst Útvegsbankinn því gæðakröfur
Evrópubandalagsins.
HUGBÚNAÐARFYRIRTÆKIÐ Strengur hf. hefur hannað tvö kerfi sérstak-
lega fyrir sjávarútveginn. Annað kerfið er upplýsingakerfið Hafsjór og hitt
rekstrarhugbúnaður fyrir fiskveiðar og vinnslu sem markaðssett er undir
heitinu „Útvegsbankinn". Bæði þessi kerfi voru kynnt í sýningarbás Strengs
á íslensku sjávarútvegssýningunni, auk viðskiptahugbúnaðarins Fjölnis, sem
hentar alhliða fyrirtækjarekstri, hvort sem er til sjávar eða sveita.
Hafsjór er gagnabanki, sem fyrst og
fremst miðlar upplýsingum sem tengj-
ast sjávarútvegi. Þar má nefna kvótatöl-
ur, upplýsingar frá sölusamtökum sjáv-
arútvegsins og gögn frá fískmörkuðum.
Og nýlega bættust við upplýsíngar í
kerfíð frá Verðbréfaþingi Islands.
Útvegsbankinn er þróaður í samvinnu
Strengs hf. og Sæfangs hf. í Grundar-
firði og hannaður sem stjórntæki við
veiðar og vinnslu sjávarfangs. Útvegs-
bankinn hefur undanfarin tvö ár verið
í notkun hjá Sæfangi, en var formlega
hleypt af stokkunum á sjávarútvegssýn-
ingunni. Útvegsbankinn er byggður á
viðskiptahugbúnaðinum Fjölni. Hann er
fullkomlega samtengdur bókhaldskerf-
um Fjölnis sem þýðir að öll gögn fiytj-
ast sjálfkrafa á milli kerfishlutanna og
þarf aldrei að tvískrá neinar upplýs-
ingar.
Að sögn Svans Guðmiíndssonar,
Stígandi heimtur hjá
hafbeitarstöðvunum
HEIMTUR í hafbeitarstöðvar hér á landi
hafa verið upp og ofan í sumar, en yfir-
leitt þó betri heldur en í fyrra. í Laxeldis-
stöð ríkisins í Kollafirði eru menn að taka
saman niðurstöðuna, en Vigfús Jóhannsson
stöðvarstjóri álítur að um 6 prósent heimtur sé að ræða á móti 4 prósentum
í fyrra. Hjá Silfurlaxi í Hraunsfirði hefur einnig gengið betur í sumar en
í fyrra, þar hafa heimtur verið 4,5 prósent á móti 2 prósentum í fyrra.
Mikið tjón vegna
netasára á laxi
Vigfús Jóhannsson stöðvarstjóri í
Kollafirði sagði í samtali við Morgun-
blaðið að um 14.000 laxa væri að
ræða og megnið af þeim væru laxar
sem voru eitt ár í sjó. „Það er kominn
stígandi í þetta, stígandi sem byijaði
1992 og heldur áfram nú. Við erum
bara sáttir við útkomuna, hún er í
samræmi við væntingar okkar og mið-
að við ástand sjávar höfum við ástæðu
til að ætla að stígandinn haldi áfram
næsta sumar,“ segir Vigfús.
Júlíus Birgir Kristinsson fram-
kvæmdastjóri Silfurlax sagði i samtali
við Morgunblaðið að heimturnar væru
ekki á því róli sem þeir sættu sig við,
þær þyrftu að vera meiri heldur en
4,2 prósent af eins árs fiski og 0,3
prósent af tveggja ára fiski. Hins veg-
ar væri þetta skref í rétta átt, því
þetta væri umtalsverður bati frá árinu
á undan. „Auk þess teljum við að
heimturnar verði verulega miklu betri
næsta ár, segir Júlíus Birgir. 4,5 pró-
sent heimtur í Hraunsfirði telja um
100.000 laxa.
Skemmdír...
Vigfús í Kollafirði sagði auk þessa,
að sem fyrr væri allt of mikið af neta-
særðum laxi í aflanum og það væri
sérstaklega stærri laxinn sem virtist
fara illa. „Það er verulegt tjón sem
við verðum fyrir vegna þessa,“ segir
Vigfús, „það eru eiginlega hvergi gerð-
ar meiri kröfur til hráefnis heldur en
þar sem hafbeitarlax er annars vegar.
Það má ekki á þeim sjá, að þeir falli
ekki umsvifalaust niður um verð-
flokk,“ bætti Vigfús við.
FOLK
Hermann
kynnti höfnina
■ HERMANN Skúlason,
hafnarstjóri á Isafirði, var á
sjávarútvegssýningunni og
kynnti starfsemi hafnarinnar:
„Við teljum okkur eiga það
erindi á sýningunni, að kynna
Isafjarðarhöfn og kaupstað-
inn með tilliti til þess, að það
er verið að bora jarðgöng og
því verður ísafjörður og Isa-
fjarðarhöfn miðdepill hér á
Vestfjörðum og við erum að
undirbúa okkur undir að taka
við þeirri auknu umferð, sem
fyrirsjáanleg er. Við höfum
gefið út kynningarbækling
með ágripi af sögu ísafjarðar
og því, sem þar er um að vera.
Auk þess kynna þjónustuaðilar
á staðnum hvað þeir hafa upp
á að bjóða. Það hefur verið
mikið um gesti hjá okkur, hér
eru tvær hafnir að kynna sig,
við og Bremerhaven í Þýzka-
landi og það má ekki á milli
sjá hver hefur betur. Við höf-
um verið að vinna mikið við
Hermann Skúlason
höfnina í sumar. Búið er að
taka í notkun nýja hafnarvog,
sem vegur allt að 80 tonnum,
en hún er hönnuð og uppset
af Póls hf. Einnig búið að
steypa þekju á nýjan hafnar-
bakka við Sundahöfn og þar
er verið að ljúka við dýpkun,
en fyrir vikið fáum við um 130
metra langt stálþil í haust.
Hugmyndin er að fragtskipin
komi þar svo og erlend
skemmtiferðaskip. Þá verður á
næstunni boðin út bygging
spennistöðvar til að hægt verði
að bjóða upp á nægilegt raf-
magn við höfnina. Við verðum
þá komnir með mun betri höfn
snemma á næsta ári, eina af
aðalhöfnum landsins," segir
Hermann, sem er í ársfríi frá
skipstjóm á Júlíusi Geir-
mundssyni.
Átaksmælar fyrir
„tvílembingana"
FRIÐRIK A. Jónsson, sýndi meðal annars á íslenzku sjávar-
útvegssýningunni fjarlægðarmæla frá Færeyjum, Datronik,
fyrir skip, sem nota tveggja báta troll. Svokallaða tvílemb-
inga. Þegar hafa verið seldir fimm mælar og eru kaupend-
ur Oddeyrin og Bliki, Hjalteyrin og Nói og Jóhann Gísla-
son. Þessir mælar vöktu athygli á sýningunni, enda margir
að velta því fyrir sér að fara á tveggja báta troll. Burtséð
frá auknum afla, sparast mikil olía og hvort tveggja ræður
miklu.
Datronik er einnig með olíueyðslumæla, víralengdarmæla og
samabyggðan átaks- og víralengdarmæli og eru þeir notaðir
með íjarlægðarmælunum til að hafa stjórn á átakinu á togvírun-
um. Atakið er mælt þannig að nemar gefa mælingu fjórum sinn-
um á sekúndu og síðan er hægt að stilla tíðni mælinga frá 0 upp
í 200 sékúndur eftir sjólagi svo mælirinn sé ekki að rokka upp
og niður. Fjarlægðarmælirinn er annars vegar tengdur inn á
ratsjána, þar sem hann læsir sig inn á annað skipið og hins
vegar er hann tengdur inn á stýrisvélina, þannig að hann virk-
ar eins og sjálfstýring. Breyti stjórnskipið um stefnu, gerir
„þrællinn" það því líka. Færeyingar hafa mikla reynslu af tveggja
báta trolli, en bátar með þessa mæla við tveggja báta trollið
hafa verið að fá 12 til 14 tonn meðan „einlembingarnir" hafa
verið með 2 til 4 tonn. Þetta var í ufsafiskiríi og kann að stafa
af því að engir hlerar eru við tvílembinginn, þar sem skipin
sjálf halda trollinu opnu. Skipin geta kastað og tekið trollið til
skiptis, eða haft það þannig að aðeins annað taki trollið og
kasti og þá þarf aðeins fjóra menn á þrælinn. Tvo í vél og tvo
í brú.
Lax í brauði
NORÐUR í Tromsfylki í Noregi en vinsælt að matreiða
fískíbrauðúýmsanfeitan físk eða lax. Andrés Terry
rTJTJTTTTÍr3TTI Nilsen, „íslenzki Norðmaðurinn“
■BdÍMLaJWMaaaanSI á Selfossi kennir lesendum Vers-
ins nú þessa aðferð. Hún á vel við nú, meðal annars vegna
þess að norski sjávarútvegsráðherrann, Jan Henry T.
Olsen, hefur verið hér á ferð, en hann er einmitt frá
Norður-Noregi. í þennan rétt þarf:
600 gr laxaflök eða annan fisk
1 tsk salt
1/2 tsk pipar
I msk smjör
Brauðdeig
250 gr rúgmjöl
250 gr heilhveiti
450 gr hveiti
Um það bil 6 dl vatn eða mjólk
25 gr pressuger eða 1/2 bréf þurrger
Blandið saman nyöli og salti, velgið mjólk og hrærið ger
út í og blandið saman við mjölið. Hnoðið þar til deigið
er jafnt og seigt Stráið smá mjöli yfir deigið og það
látið standa á volgum stað, þar til það hefur stækkað
um helming. Hnoðið þá deigið og fletjið út í passlega
stærð fyrir flökin. Skolið og þurrkið laxaflökin og fjarlæg-
ið bein ef þau eru í fiskinum og stráið salti og pipar
yfír hann. Penslið deigið með smjöri og leggið flökin á.
Brettið saman og þrýstið köntunum vel saman. Setjið
„pakkana" á smurða plötu og látið lyfta sér í 10 til 15
minútur. Penslið með mjólk eða vatni. Setjið plötuna
neðst eða i miðjan ofninn og bakið í 30 til 45 við 200
gráðu hita. Með réttinum er gott að bera fram soðnar
kartöflur, brætt snyör og hrásalat