Alþýðublaðið - 26.06.1933, Síða 2

Tvær tungur tala.
Suinir menn hafa rætt um það
og ritað, áð íslenzk blaðameuska
stæði á fremur lágu mennimgai<r|
stigi. Þetta er ef til viil rétt og
liggja til þess ýmsar ástæður. En
pá fyrstu og langsamlega veiga)-
mestu verðux að telja rithátt þess
blaðs, sem er stærst og mest á-
berandi, „Moxgiunblaðsitns“.
Menn munu hafa tekið eftir fni
undanfarið, hvennig Morgunblaðl-
ið hefir hafið þá kosningabarh'
áttu, sem nú er háð. Þar er svo
gneinilegur skrílbl aðaritháttur á,
að furðu sætir að bJáðiS skuli
ekki missa urn helming lesenda
sinna á eiinum degi.
Morgunblaðið hefir sem sé ekki
tekið upp þá sjálfsögðu skyldu
að verja afstöðu flokksmanna
sinna ,standa með málum þeirra,
lýsa gildi þeirra og afli, heldur
notar það þá aðferð, að siegja að
þeir hafi ekki gert það sem þeir
hafa gert og að þeir hafi gert
það sem þeir hafa ekki gext.
Blaðið birtir hverja greinina á
fætur ann'ari í þessum dúr.
Það segir að sjálfstæðismenn1
hafi ali a,f barist fyrir réttltárji
kjördæmiaskipun og 21 árs kosnt-
ingarrétti.
AlJir vita að þetta ep ósatt. Það
er ekki lengra síðan en 1928, að
íhaldsmiðstjórnin lýsti því yfir að
gefnu tilefni frá Kristjáni Albertsl-
syni þáverandi ritstjóra Varðar',
að hún hefði enn þá skoðun, að
kjördæmaskipán og kosningaald-
ur ætti að vera óbreytt. Og það
var ekki fyr en 1930, að starf
Alþýðuflokksins fyrir þessum
málum var húið að vinna svo
marga miMistéttarmenn hér í
Reykjavik, þar á meðal Guðm.
heit. Jóhannlssion, að miðstjórn í-
haldsins lét undan — og það var
að eins fyrir heigulshátt íhaldsh
broddannia á þingi, að þeir menn,
sem voru 21 árs 1931, fá ekki
figll réttindi fyr en uæstá sumar,
ef íhaldið svikur þá ekki enn
einu sinjni og semur um frest,
en ti.l þess er það líklegt — sérf-
staklega ef það vinnur á í kosrf-
inguniun nú.
Blaðið segir líka að ihaldsí-
mennirnir séU' ekki tolla- og
skatta-menn.
Hverjir dengdu kaffi- og sykur-
tollinum á nú?
Lesið þingtíðindiin.
Það voru íhaldsmennirnir, þeir
fylgdu stefnmkrá flokks sínst,
sem mælir svo um aÖ lágtekjur
alþýðu manna og brýnustu líís-
naiuðsynjar þeirra séu skattaðar
og toílaðar svo að hægt sé að
vernda stóreignir og hátekjur.
Blaðið segir að íhaldið hugsi
fyrst pg fremst um hag atvinnui-
veganna.
Hvernig stendur þá á því, að
fiskiskipaflotinn hér í Reykjavik
(en hér ræður íhaldið eitt) hefír
minkað geysilega ?
Hvernig stendur á því, að í-
haldið skiidi við Isafjörð í rústt-
AHÞÝÐUBLíAÐIÐ
Ihaldsstjórn á rikisstofnun
Ráðstafanir póstmálastjóra,
um — atvinnuvonir engar og at-
vinniutækin farin úr bænum er
það hröklaðist úr völdum?
Hvernig stendur á þvi að at-
vinna er mest þar sem jafnaðarf
inenn ráða: Hafniarfjörður, Isa-
fjörður, en minst og vesælust
þar sem íhaldið ræður: ReykjaA
vík og Vestmannaeyjar?
Og hvernig stendur á þvi, að í-
halidð samþykti norska samning'r
ínn alrœmda, ef pao, ber\ umí
hijggju fyrir atvmniwegimmn?
Mgbl. ruglar saman velferð at-
vinnuvegannia, sem ier sama og
göð atvininia í landinu, og yfin-
ráðarétti nokkiurra spekúlanta yf-
ir tækjunum, sem er samn og vitr
laust stjórnarfar, hagur í fárra
vasa úr vösum fjölda annara.
I þessu liggur skýringin meðal
annars. Þannig mætti lengi halda
áfram.
En hér skal staðar numið að
sinnj.
íhaldið talar tveim tungum.
Það veit að fmjnkvœmdir þess
eru til bölvunar fyrir um 3/j hluta
állra heimila á landinu, en til
hagsbóta fyrir að eins Vr- Þess
vegna segir Morgunblaðið áð í-
haldið geri það, sem það gerir
ekki, — pg að það geri ekki það,
sem það gerir.
Lindberg til Islands.
New York, 26. júní, UP.-FB.
Mælt ier, eftir áreiðanlegum
heimildum, að Lindbergh áformi
fiug ýfír Grænland og ísland
mjög bráðlega.
Stórslys í Sviss.
Að eins örfáir porpsbúar
komast nndan
Genf, 26. júní, UP.-FB. <
Óttast ier að miikið manntjón
hafi orðilð í þorpinu Laissch I
Sviss, af völdum skriðuhlaups.
Að ieins fáeiimir þorpsbúa kom/-
pst undan, á flótta, að þvi er æiJr
að er. Hjálparsveitir ieru' komnH
ar á vettvang. Feikna úrkomur
hafá verið í Sviss að undanförnu.
Kveðið á Kosningaskrifstofa
Aiðtðnflokbsins i Hafnaifiiði.
Maður sem k-oim inn á kosninga-
skrifstofu Alþýðuflokksins í Hafpf-
arfirði kvað þessa visu :
Hér sé gleði og heiil að starfi,
hér er gnótt af snerris-arfi,
en Grettis-hreysti og glæsiledk.
Einars vizku og Áskelis gæðum
og auðnu Kána að stikla úr
glæðurn
í óvinanína eigin reyk.
Fellibylor
hiefir gert feikna usla í Norðl-
urVAmeríku. Á þrettán kílómetra
svæði, þar sem skóglendii var;
voru Öll tré lögð að jörðu.
Fyrir þremur árum hófust fast-
iar áætlunarferðir miili Reykjavíkr
ur og Akureyrar, eftir að vegir
voru lagðir á helztu torfærumum,.
Kaldadal, Holtavörðuheiði, Stóra-
Vatnsskarði og Öxnadalsheiðá.
Tók almenningur þessari miklu
samgöngubót fegins hendi, og
voru farþegaflutninigar mjög
miklir strax fyrstia suimarið. Þeg-
ar vegurinn fyrir Hvalfjörð var
opnaður 1931, jukust ferðirnar
mjög vegna þess, að vegalengdr
iin norður til Borgarfjarðar þá
leiðina er miklu styttri en yfir
Kaldadal. Langflestir farþegar
milli Reykjavíkur og Noirður-
landsirus hafa farið land.leiðina
síðast liðiin sumur, og má bú-
ast við að það verði svo áfraim.
Á þessari leið hafa mest verið
notaðir 4 og 7 manina dýrir bíl-
ar, og þess vegna hefír fargjaldið
verið hátt, 45—50 króruur hvora
ieið. Margar bílstöðvar hafa keppt
ium þesisia flutninga, og af því
hiafa stafað margs kornar óþæg-
indii, t. d. þiað, að flestar bílr
stöðvarnar senda bíla sína á
sömu dögum, en svo líða margir
dagar á milli að enginn bíll fer.
Til þess að lækka fargjaldið á
þessari leáð hefir Brfreiðiastöð Ak-
ureyrar látið smíða ágætan 14
manna bíl til þess að hafa í þes,s|-
um ferðum, og er hamn tók til ,
starfa í vor lækkuðu fargjöldin
jáfnfrajmt niður í 35 krónur hvora
leið. Og um sama leyti fékk
póststjórnin saims konar bíl, aÖ
öllu leyti prýðitegia útbúmn, bæði
fyrir póst og 9—13 farþega, eftir
því hve póstur er mikill. Þótti
mönnuim póstmálastjóri hafa
unnið þiar hið þarfasta verk, sparl
að póstsjóði það fé, sem hann
hefir goldið fyrir póstflutninga á
þessari leið, og um leið stofnað
tii arövænJiegs atvininiureksturs
fyrir póstsjó'ðinn, og enn ftiemur
stuðlað að því, að' fargjöld lækkí-i
uðu og aimenmimgur nyti aukp
inma þægi/nda. Menn eru- ekki
slíkri röggsemá vanir hjá póstr
stjórninini' og glöddust yfir þessr
um tíðindum.
Bíllinn fór nú tvær ferðir nöfðt
ur og hafði fullskipað báðar leiðA
ir, svo að fargjöld í hvorri ferð
námu um 600 kr. Var þar með
sýnt, að þetta var gróðauœnlpgt
fijrptfieki fyrir póstsjóð. En þegar
það kom í ljós, var póstmálar
stjóra nóg hoðið með framfajA
irnar. Hér var ríkisfyrirtæki, sem
borgaði siig! En samkvæmt hugs-
'unarhætti íhaldsims á hið opilnA
bera ekki að reka neim önniur
fyrirtæki en þau ,sem tap er á.
Öll arðvænleg fyrirtæki, sem rík-
ið hefir sett á stofn, eiga því að
leggjast tafarlaust niður og fá
þau í hendur leinstakra manna
tii þess að þeir græði á þeiím.
Samkvæmt þessari meginregltí
íhaldsitis gerði póstmálastjöri því
sínar ráðstafanir.
Þegar bíllinn kom úr amnari
ferðinni að norðian hafði harin
seli bílinn eijmi einkabílstöo hér
í bcenujn, og vasr' bílstjómw láf^
irm fylgja nveð; í kaupimmn, því
að án hans vitundar og viljai var'
þiað ákvæði sett. í kaupsammimig-
inn, að hanm skyldi halda at-
vinníui sdnni með líku kaupi og
hiann hafði hjá Pósthúsinu: Uro'
verð bílsims er ókuninugt, en trú-
legast er, að hann hafi verið
seidur með tapi. Þá var enn
ftiemur um það samið, að bílstöð
þessi skyldi framvegis hafa á'
hendi póstflutningana norður
fyrir ákveðið gjald ftá póstsjóði.
Hvort verð bílsins verðlur goldið
sanám samam með þeim styrk er
ókunniugt ,en ekki er það ótrú'K
legt. Enn; fremur er um það
samið, að mierká póststjómarinmF
ar, pósthornið, skuli vera áfratni
á bílinum og ,að Pósthúsið skuli
en durgjafid slaust selja farmiða
með bílnum, og auglýsa ferðir
hans.
Þannig er íha 1 d srá ðsmenskan á
rikisfyrirtækjunum. Póstmálastjórí
fleygif birrki ágóðanum af faré
þega; flutninguinuim, gefiir póst-
styrkimm og bakar pósthúsinu aiuk
þesis auldnn kostnað og fyrirhöfn
með farmiðasölumnj;.
Sumir forstöðumenn ríkisstofnr-
ana hafa að réttu fengið ákúrur
fyrir smávægálegan og lúsarleg-
am fjárdiátt af fé sfcofnumarinnar.
En ékki síður verður að átielja
það, þegar aðrir forstöðUmenn
hafna áugsýnilegum haginaði, fyrir
stofnunina og gefa eáinstökum
mönnum af fé hemnar, eins og
hér hefír verið gert. Slíkt er ó-
ráðvendni í hæsta máta.
En þammig er ráðsmienskai í-
haldsins, og á grundvelli þesst-
arar ráðsmensku hrópa svo í-
háldsmenn og segja: Þajma sjá-
ið þið hvernig ríkisreksturinn er!
Vinnndeila
á SiglnHrði.
Siglufirði, FB. 24. júni.
Á fundi verkamiannafélagsinis í
gærkveldi var samþykt að haida
fast við fyrra ti'lhoð sitt til rikisn
verksmiðjunnar xon stytting
sunmudagahelgimriar í 24 klst. úr.
36, gegn því að • öll verkafólksr
ráðning fari ftiam -gegmum ráðn-
ingarskrifstofu verkatmanjnafélagsr
ins og stysti ráðningartimi sé 2
Imánuðir. Stjórniin, tilkynti þetta
ríkisverksmiðjuinni i dag og að
vinnu'Stöðvun yrðii gerð þar að
tilhlutun yerkamanmafélagsins, ef
verksmiðjan hefði ekki gengi'ð að,
þessu fyxir 27. þ. m.