Morgunblaðið - 18.02.1995, Page 1

JMtangmtliiftfeft
MENNING
LISTIR
c
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS LAUGARDAGUR 18. FEBRUAR 1995
BLAÐ'
Samaleikhúsið Beaivvás á Norrænu menningarhátíðinni
í Reykjavík sýnir leik-
húsið leikritið „Skugga-
vald“ en á Akureyri
„Þótt hundrað þurs-
arViðar Eggerts-
son brá sér norður í
Samabyggðir í Finn-
mörku og hitti leikhús-
stjórann þeirra, Hauk
J. Gunnarsson, að máli.
SÓLIN var ekki enn farin að
láta sjá sig í byijun janúar í
nyrsta fylki Noregs, Finnmörku.
Þeir áttu von á henni seinna í
mánuðinum. Þó gerir hún vart við
sig, því geislar hennar lýsa upp ský
í suðri. Við keyrum í átt að þessu
undurfagra blikskýi. Það er okkar
leiðarljós. Við stefnum á bæinn
Kautokeino, sem er bækistöðvar
Beaiwás leikhússins; þjóðleikhúss
Sama. Beaiwás þýðir sól og reyn-
ist vera réttnefni, því leikhúsið
upplýsir Sama um menningu þeirra
og yljar í frosthörkunum á vetrum.
Við erum tveir í litlum fólksbíl á
leið til sólarleikhússins, ég og leik-
hússtjórinn þeirra, Haukur J.
Gunnarsson. Eg er að fara síðasta
Karnival
• W
1 snjonum
spölinn til að sjá endurfrumsýningu
á leikriti þeirra „Þótt hundrað þurs-
ar...“. Þetta er búin að vera löng
ferð: Akureyri-Reykjavík-Keflavík-
Kaupmannahöfn-Ösló-Tromsö-
Alta, þar sem Haukur tekur á
móti mér á litla rauða bílnum sínum
og fyrir höndum er 130 km langur
akstur á áfangastað. Á leiðinni
gefur að líta í fyrstu þríhyrnd að-
vörunarmerki eins og við þekkjum
hér við vegi, en myndin á þeim er
öðruvísi. Það er ekki skuggamynd
af börnum að hlaupa eða gijóti að
hrynja úr fjallshlíð. Nei, merkið
hefur að geyma skuggamynd af
elg, seinna hefur elgurinn breyst í
hreindýr, en þá veit ég líka að við
erum að nálgast leiðarenda.
Ferð okkar liggur
um gljúfur og við horf-
um hugfangnir á blik-
skýið og tölum um só-
lina og Sólarleikhúsið
í norðri, Beaiwás.
Haukur: „Þau frum-
sýndu sína fyrstu sýn-
ingu fyrir 15 árum.
Að stofnun leikhússins
stóðu rithöfundar,
myndlistarmenn, tón-
listarmenn og fólk með
leiklistarmenntun og
hópurinn setti upp að Haukur J
jafnaði eina sýningu á Ounnar*ic
ári. Fyrir tíu árum frumsýndu þau
fyrstu gerð sina af leikritinu „Þótt
hundrað þursar..." og má segja
að hún hafi valdið
straumhvörfum fyrir
leikhúsið. Sýningin
vakti mikla athygli og
það varð úr að þau
fengu opinberan styrk
1987 í þrjú ár til
reynslu. Síðan 1991
hefur Beaiwás verið
atvinnuleikhús. Flest-
ar sýningamar fjalla
um líf sama og menn-
ingu. Við erum fyrst
og fremst að leika fyr-
ir sama og i öðru lagi
rsaon erum við sendiherrar
fyrir samíska menningu þegar við
leikum fyrir utan samísk svæði.“
Þau hafa hlotið alþjóðaviður-
kenningu. Þau ferðast um allar
Samabyggðir, í Noregi, Svíþjóð,
Finnlandi og Rússlandi. Auk þess
hefur Beaiwás ferðast með sýning-
ar sínar til Baskahéraða á Spáni í
suðri, frá Færeyjum í vestri til
Jakutiu í Síberíu í austri.
Þó flestar sýningar Beaiwás
fjalli um menningu og líf Sama,
þá er það ekki einhlítt.
Haukur: „Þekktasta sýning okk-
ar er þegar við lékum Góðu sálina
frá Sezuan eftir Brecht úti í snjón-
um. Leikmyndin var gerð úr snjó
og ís. Það var samvinna við tvo
leikhópa og leikhúsið í Tromsö. í
sýningunni var bæði talað á sam-
ísku og norsku. Leikstjórinn var
hollenskur. Þetta var mjög alþióð-
leg sýning.“
Viðar: „Það er óhætt að taka
undir það, því höfundurinn er þýsk-
ur og leikritið gerist í Kína!“
Haukur: „Og frumsýnt upp á
Finnmörkuheiði! Hún vakti mikla
athygli og hlaut verðlaun. Kínveij-
ar vildu líka endilega fá okkur með
sýninguna til sín. Svo við fórum til
að ræða við þá og skoða staðinn
sem þeir ætluðu okkur til sýningá.
Þetta reyndist vera í Norðaustur-
Kína og það fellur aldrei snjór þar
og leikmyndina þarf að gera úr 200
tonnum af snjó! Auk þess vildu
þeir hafa okkur í einhverskonar
tívolíi. Þar voru blikkandi ljós út
um allt og Parísarhjól á fleygiferð
við leiksvæðið. Það var ekki beint