Morgunblaðið - 05.04.1995, Blaðsíða 1
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
AÐSENDAR
GRBNAR
MIÐVIKUDAGUR 5. APRÍL 1995 BLAÐ
Aðgerðir gegn of-
beldi og glæpum
AUKIÐ ofbeldi í þjóðfélaginu
er staðreynd, um það vitna
fjölmiðlar á degi hveijum. Það
verður að grípa til aðgerða áður
en ástandið verður óviðráðan-
legt. Sú þróun sem átt hefur sér
stað hlýtur að vekja upp spurn-
ingar um hvar vandinn liggi og
hvernig taka beri á honum. For-
varnarstarf skóla, fræðsluyfir-
valda og félagasamtaka hefur
hingað til að mestu beinst að
áfengis- og vímuefnaneyslu
barna og unglinga. Það er orðið
tímabært að beita forvörnum á
víðtækari hátt þannig að þær
taki til flestra þeirra þátta sem
ungmenni þurfa að glíma við í
þjóðfélaginu.
Samstarf um forvarnir
Forvarnarstarf gegn ofbeldi er orðið löngu
tímabært. Ef vel á að takast til þarf að leita
samstarfs við þá aðila sem áhrif geta haft
Forvarnir ern hagkvæmar,
segir Yiktor B. Kjartansson,
því hagfræði þeirra byggist á
því að þeir fjármunir sem
renna til forvarna í dag skili
sér í sparnaði á morgun.
og stöðu sinnar vegna ætti að vera skylt að
taka á málinu. Er hér ekki aðeins átt við
lögreglu og félagsmálayfirvöld heldur einnig
skóla og fræðsluyfirvöld, þjóðkirkju, trúfé-
lög, meðferðarstofnanir, foreldrasamtök,
íþrótta og æskulýðsfélög og síðast en ekki
síst, heimilin í landinu. Margir þessara aðila
starfa þegar að einhvers konar forvörnum
en með því að sameina krafta þeirra væri
vafalítið hægt að ná mun betri
árangri og á víðtækari sviðum.
Aukin löggæsla - hert
viðurlög
Samfara auknu forvarnar-
starfi og fræðslu gegn ofbeldi
þarf að endurskoða ýmsa þá
þætti löggæslunnar og lög-
gjafarinnar sem að þessum mál-
efnum snúa. Hvað löggæslu
varðar má t.d. leggja meiri
áherslu á starfsemi hverfastöðva
þar sem nálægð lögreglu og
heimila er meiri en ella. Þetta
fyrirkomulag hefur þegar sann-
að sig. Taka þarf sérstaklega á
málefnum ungra afbrotamanna,
því þrátt fyrir að margt hafi
verið fært til betri vegar í dóms og réttarfars-
málum undanfarin ár hefur ekki verið tekið
nægilega á málefnum þessa hóps. Endur-
skoða þarf löggjöfina þannig að ungir af-
brotamenn taki út þá refsingu sem er þeim
líkleg til betrunar.
Hagkvæmni forvarna
Forvarnir eru hagkvæmar því hagfræði
þeirra byggist á því að þeir fjármunir sem
renna til forvarna í dag geta á morgun spar-
að útgjöld til löggæslu, réttarkerfis, félags-
legrar þjónustu eða heilbrigðiskerfis. Þrátt
fyrir að unnið sé að ýmiskonar forvarnar-
starfi hér á landi skortir samhæfíngu þeirra
aðila sem að málinu koma. Vegna smæðar
íslenska þjóðfélagsins ætti að vera hægt að
reka hér öflugt forvarnarstarf. Yfirvöld
verða að ríða á vaðið með auknum skilningi
á mikilvægi forvarna og heimilin í landinu
verða að axla þá ábyrgð sem þeim ber því
forvarnir hefjast heima. Aðeins þannig verð-
ur tekist á við vandamálið og vörn snúið í
sókn.
Höfundur skipar 6. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins í Reykjaneskjördæmi.
Viktor B.
Kjartansson
Opið bréf til leik-
skólakennara
LAUGARDAGINN 1. apríl
síðastliðinn birtist grein sem for-
maður Félags íslenskra leik-
skólakennara er skrifaður fyrir.
Þar greinir formaðurinn frá
helsta baráttumáli stéttarinnar,
menntun á háskólastigi.
Formaðurinn, Guðrún Alda
Harðardóttir, gerir stjórnmála-
lega úttekt á viðhorfi stjórn-
málaflokka til menntunar leik-
skólakennara byggða á svörum
sem félag hennar varð sér úti
um rétt fyrir kosningar. Þar
koma svör frá öllum stjórnmála-
flokkum nema Alþýðuflokki og
Sjálfstæðisflokki.
Staðreyndir
Á þessu kjörtímabili hefur verið unnið að
undirbúningi rammalöggjafar um kennara-
menntun. Þar hefur sú stefnumörkun verið
tekin að samræma menntun kennara á for-
skóla- og grunnskólastigi í einn háskóla.
Alþýðuflokkurinn vill sam-
ræma menntun allra kennara,
segir Petrína Baldursdóttir,
og setja á háskólastig.
Alþýðuflokkurinn hefur sem stjórnmála-
flokkur tekið af heilhug þátt í undirbúningi
um að sameina menntun kennara á háskóla-
stig.
Það er margt sem mælir með slíkri samein-
ingu. Má þar nefna kröfu um samvinnu og
samþættingu milli skólastiganna.
Síðast en ekki síst tel ég eðlilegt og full
rök fyrir samþættingu kennaramenntunar á
þessum skólastigum.
Leikskólinn er nú viðurkenndur sem fyrsta
skólastig barnsins og voru þau lög samþykkt
á þessu kjörtímabili.
Petrína
Baldursdóttir
Nokkrar spurningar
Hjá mér vakna margar spurn-
ingar eftir að hafa lesið grein
formanns félags íslenskra leik-
skólakennara. Ég velti því fyrir
mér hvers vegna hann birtir
svör stjórnarandstöðuflokkanna
sem birtust í fréttabréfi stéttar-
innar í grein undir eigin nafni.
Hefði ekki verið eðlilegra að
birta þetta sem útdrátt úr frétta-
bréfi félagsins?
Ýmsar fleiri spurningar vakna
hjá mér sem menntuðum leik-
skólakennara og alþingismanni,
sem á stuttum tíma á Alþingi
íslendinga hefur unnið af heilum
hug með formanninum að mál-
efnum félagsins.
Skoðun Alþýðuflokksins
í fyrsta lagi tekur Alþýðuflokkurinn fullan
þátt í því að samræma alla menntun kenn-
ara á landinu og setja á háskólastig.
í öðru lagi mælir Alþýðuflokkurinn með
stofnun uppeldisháskóla.
í þriðja lagi vill Alþýðuflokkurinn taka á
skorti leikskólakennara með aukinni áherslu
á ijarnám. Fjarnám er réttlætismál sem á
að bjóðast sem flestum stéttum þessa þjóð-
félags.
Niðurstaða mín er þessi. Alþýðuflokkur-
inn, sem er eini flokkurinn, að ég best veit,
sem hefur menntaðan leikskólakennara í
þingflokki sínum, tekur að fullu þátt í fram-
þróun leikskólamála og menntun stéttarinn-
ar. Þetta er eini flokkurinn sem á möguleika
á því að hafa áfram innanborðs leikskóla-
kennara í þingflokki sínum.
Ég vil biðja leikskólakennara að hugleiða
þetta þegar þeir ganga að kjörborðinu 8.
apríl næstkomandi.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Alþýðuflokkinn í Reykjaneskjördæmi.
Konur til forystu
í FYRSTA sinn hefur það
gerst á íslandi, að stjórnmála-
hreyfing skipuð bæði körlum
og konum hefur kosið til for-
ystu konur sem formann og
varaformann. Jóhanna Sigurð-
ardóttir og Svanfríður Jónas-
dóttir eru báðar mjög reyndar
á vettvangi stjórnmálanna og
hafa ekki síst látið sig varða
jöfnun á lífskjörum, bættan hag
heimilanna og jafnrétti kynj-
anna.
Ljóst er að endurnýjun með
nýju fólki og nýjum áherslum
verður fyrst og fremst að finna
í framboði Þjóðvaka í komandi
alþingiskosningum.
Þessi hreyfíng hefur látið sig
jafnrétti kynjanna miklu varða, enda eru
meira en helmingur frambjóðenda Þjóðvaka
í öllum kjördæmum konur og t.a.m. í
Reykjavík eru 4 konur í 5 efstu
sætum listans.
Raunhæfur möguleiki er að
5 konur af framboðslistum
Þjóðvaka nái kjöri sem þing-
menn að loknum næstu kosn-
ingum.
Verkin tala hjá Jóhönnu
Ástæða er til að nefna nokk-
ur dæmi um þau mál sem for-
maður Þjóðvaka hefur komið til
framkvæmda á nokkrum und-
anförnum árum.
* Lög um umboðsmann barna
* 3 ný vistheimili fyrir börn
sem höllum fæti standa
* Tvöföldun á framlagi til
barnaverndarmála
50% raunaukning á framlögum til fatl-
aðra, sem bylt hefur aðbúnaði fatlaðra
barna
Þjóðvaki hefur orðið til, segir
Lára V. Júlíusdóttir, fyrir
frumkvæði margra kvenna.
* 4.000 félagslegar íbúðir og húsaleigubæt-
ur, sem gagnast hafa fyrst og fremst
einstæðum mæðrum Og láglaunafólki
* Lög um starfsmenntun í atvinnulífinu,
sem tryggt hafa endurmenntun 12 þús-
und manns ekki síst ófaglærðra kvenna
og láglaunafólks
* Námskeið fyrir ófaglært fólk á stofnunum
fatlaðra um allt land, sem tryggt hefur
þeim launahækkanir
* Framkvæmdaáætlanir til 4ra ára um
jafnrétti kynjanna, sem m.a. felur í sér
starfsmat til að stuðla að launajafnrétti,
sveigjanlega vinnutíma, samfelldan
skóladag og að hlutur kvenna í opinberum
Lára V.
Júlíusdóttir
nefndum verði ekki undir 30% á árinu
1997
* Jafnréttisáætlanir hjá ríkisstofnunum og
könnun á launamismun kynjanna sem
nýlega var birt og leiða á til aðgerða til
að ná fram launajafnrétti
* Ný jafnréttislög, sem skilað hafa veruleg-
um árangri í jafnréttisbaráttunni, m.a.
að opna konum nýjar leiðir til að ná fram
rétti sínum í launa- og réttindamálum
* Veruleg framlög til að koma í veg fyrir
ofbeldi gegn börnum og konum
* Á annað hundrað milljónir í atvinnuátak
kvenna, ekki síst á landsbyggðinni
Þjóðvaki hefur orðið til fyrir frumkvæði
margra kvenna sem ætla sér að axla ábyrgð
í þjóðfélaginu og þora að taka áhættu með
ríkisstjórnarþátttöku til að ná árangri, ekki
bara fyrir konur og börn heldur til að hefja
nýja sókn í atvinnu-, mennta-, jafnréttis-
og mannréttindamálum. Markmiðið er að
jafna lífskjörin, breyta tekjuskiptingunni
fyrir alla þá sem ekkert skjól hafa haft af
tilvist fjórflokkakerfisins, sem sífellt bera á
borð innhaldslausa kjarajöfnun fyrir lág-
launafólkið.
Höfundur er 5. maður á lista Þjóðvaka í
Reykjavík.