Morgunblaðið - 12.08.1995, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 1995 C 3
ITEINÞRYKK eftir Braga Ásgeirsson
Ý steinþrykk
jasta málverkið
steinþrykk. Steinþrykkin vann
hann í Kaupmannahöfn á þessu og
síðasta ári og hafa þau ekki verið
sýnd áður. Hann segist
hafa tínt sitthvað af öðru
tii sem hann átti og þar
á meðal nýjasta málverk-
ið. „Ég hef lítið málað
undanfarið vegna anna“,
sagði Bragi, „og hef auk
þess verið að taka vinnu-
stofuna í gegn, mála hana hátt og
lágt og skipuleggja upp á nýtt.“
Forystuhlutverk ííslenskri
grafíklist
I Hugleiðingu um grafíklist
Braga Ásgeirssonar í bók um
hann sem Listasafn Islands gaf
út 1993 segir Aðalsteinn Ingólfs-
son að með steinþrykkjum frá
níunda áratugnum sem eru eink-
um myndlýsingar við
ljóð hafi Bragi tekist
„aftur á hendur það for-
ystuhlutverk í íslenskri
grafíklist sem hann
hafði gegnt á sjötta ára-
tugnum". Aðalsteinn
bætir við: „I krafti þeirr-
ar forystu verður grafíkin, þessi
yngsti og alþýðlegasti listmiðill
okkar, eflaust færari um að mæta
kröfum nýrrar aldar.“
Sýningin, sem er í Deiglunni,
stendur til 24. ágúst, er opin virka
daga frá 11.00-18.00 og 14.00-
18.00 um helgar.
Sýning á verk-
um Braga Ás-
geirssonar í
Deiglunni
Danskt útileik-
hús sýnir Jóns-
messudraum
Grönnegárds leikhúsið í miðri Kaupmanna-
höfn hefur sérhæft sig í útisýningum
klassískra leikrita. Sigrún Davíðsdóttir segir
hér frá Draumi á Jónsmessunótt, sem svífur
yfír sviðið um þessar mundir.
Kaupmannahöfn/Morgunblaðið
UM KLUKKAN 18, þegar
borgarumferðin er að
minnka, má sjá hópa af
sumarbúnu fólki streyma
eftir Bredgade, hlaðið körfum, tepp-
um og jafnvel léttum húsgögnum.
Leiðin liggur í garðinn bak við
Kunstindustrimuseet, þar sem gest-
ir geta fyrst snætt og síðan horft á
Draum á Jónsmessunótt eftir
Shakespeare í snjallri uppfærslu
Grönnegárd leikhússins. Áð venju
býður það til sumarsýninga og að
venju er klassískt verk á dagskrá.
Sýningar standa yfir til 20. ágúst.
í fjórtán ár hefur Grönnegárd
leikhúsið haldið úti sumarsýningum
í Kaupmannahöfn. Pyrst voru gleði-
leikir Holbergs á dagskrá, en undan-
farin ár hafa það verið aðrir klass-
ískir gleðileikir. í ár er haldið upp
á að 400 ár eru liðin síðan Jóns-
messunæturdraumur var sýndur
fyrst, en það mun hafa verið 1595
eða 1596.
Eins og í fleiri leikritum Sha-
kespeares er í Jónsmessunætur-
draumi lífinu brugðið upp sem
draumi og veruleika, leik og alvöru.
Hugmyndinni um lífið sem draum
slær reyndar niður hjá fleiri sam-
tímamönnum Shakespeares, til
dæmis Spánverjanum Calderón de
la Barca, sem 1635 skrifaði leikritið
„Lífið er draumur“. Þessa hugmynd
notar leikstjórinn Joen Bille í upp-
setningunni, meðal annars með því
að láta sömu leikarana leika hertog-
ann Theseus (Niels Bender) og
Hippolytu drottningu (Julie Wieth)
og álfakóngshjónin Titaniu og Ober-
on og svo Egeus í mannheimum
(Anders Hove) og Puck í álfheimum.
Uppsetningin er í anda þess að
leikrit Shakespeares eru fyrst og
fremst leikur og sjónarspil, en ekki
eltingarleikur við það sem mörgum
öldum síðar var kallað raunsæi. Svið-
ið er einfaldur pallur og tröppur nið-
ur að sætum áhorfendanna, trén í
garðinum mynda. umgjörð og sviðið
er lokað af með vængjahurð, sem
stendur á „Skógurinn" og „Borgin“,
allt eftir því hvað við á.
Hirðfólkið er í síðum, svörtum
frakkakjólum, fínröndóttum eins og
virðulegir fésýslumenn, með mik-
ilúðlega svarta hatta, ungu elskend-
urnir klæddir í prúðlegum og
krakkalegum skoskum stíl, meðan
álfarnir sprikla um í skræpóttum
fötum, sem bæði hvað liti og snið
varðar sækja fyrirmyndir í hippa-
tískuna. Búningar Bente Lykke
Möller undirstrika stífleika mann-
lífsins andstætt lausbeisluðu líferni
skógarfólksins á hugvitsamlegan og
vel útfærðan hátt.
Frammistaða leikaranna er hin
besta og unun að heyra fallega og
skýra dönskuna streyma úr munni
þeirra. Þeir eru líkamlega vel á sig
komnir, eins og er orðinn hluti af
leikaraþjálfun yngri leikara, en fett-
ur og brettur eru notaðar í hófi.
Fyrir þá sem eiga leið um og vilja
bæði njóta sýningar og snæða er
hægt að panta matarkörfu, um leið
og miða, eða kaupa hressingu í garð-
inum. Og svo er að muna að Danir
drekka vín eða bjór með, bæði á
undan og jafnvel á meðan á sýningu
stendur, án þess að það skapi annað
en góða stemmningu.
ja margra óþægilegra spurninga og minna alræðislist millistríðsáranna
einsog
semrýn-
alskúlu“
myndlistarmönnum í dag því þær
minna á list fasismans þar sem ríkið
hafði völd yfir listinni og ákvað hvað
væri góð myndlist og hvað vond og
eins og gefur að skilja er það eitt-
hvað sem listamenn geta ekki unað
við. Svo má náttúrulega spyija sjálf-
an sig hvort til sé ríkisrekin list á
Islandi í dag!“ sagði Gunnar þegar
Morgunblaðið leit inn á sýningu hans
nýlega. Það liggur beint við að spyrja
listamanninn hvernig myndirnar
leggjast í fólk.
„Eg veit ekkert hvað kollegar
mínir halda því þeir segja ekkert við
mig en ég held að fólk sé almennt
slegið yfir að sjá þessar myndir og
reyndar er ég sjálfur oft hissa á því
sem ég mála.
Ég vinn myndirnar þannig að áður
en ég byija að skissa er ég búinn
að fá fullkomna sýn á það hvernig
myndin á að vera í smáatriðum.
Heildarmyndin breytist lítið sem ekk-
ert, verurnar, táknin og hlutirnir í
myndunum eru strax samofin í eina
heildarhugsun. Ég er eins og spá-
kona sem horfir í kristalskúlu. Þess-
ar myndir eru sýnir.“
Það fallega verður ljótt
Myndir Gunnars eru ögrandi og ekki
síst fyrir þá sök að þær ganga ansi
langt í því að sýna yfirgengilega
mikið af sætum ávöxtum og dulúð-
ugri rómantík. En er hann að daðra
meðvitað við það glysgjarna og ós-
mekklega sem gjaman er flokkað
undir „kitsch“?
„Ég er alinn upp á dæmigerðu
íslensku alþýðuheimili sem eins og
flestir kannast við er yfirfullt af
glingurlegu skrauti og minjagripum.
Samt vil ég ekki viðurkenna að
myndir mínar séu kitsch, en ég nota
„kitsch" af ásettu ráði sem stíl-
bragð,“ sagði Gunnar. Hann sagði
að meiningin hjá sér væri sú að fara
pínulítið yfir strikið í sætleikanum.
„Listamenn eru gjarnan að draga
fram fegurðina í ljótleikanum en ég
vildi fara hina leiðina og sýna fram
á hvað geti búið undir falskri feg-
urð. “
Gunnar segir að þó ekki sé hægt
að sjá bein íslensk áhrif í myndunum
séu litirnir ótvírætt íslenskir. Hann
segist vera undir áhrifum frá hol-
lenska málaranum Rubens og af ís-
lenskum málurum væri Jón Stefáns-
son í uppáhaldi. Þegar litið er yfir
verkin sér blaðamaður áberandi líkan
munnsvip hjá öllum persónum.
„Maður er alltaf að mála sjálfan sig
þó það sé ekki meðvitað. Ég nota
engin ákveðin módel en ætli þetta
séu ekki bara ýmsir ættingjar mínir
og gæludýr fjölskyldunnar."
I sumum myndanna leynist
óhugnaður og er áberandi í mynd-
inni Kyrralíf þar sem maður heldur
á ýmsum dýrum dauðum og limlest-
um. „Þó myndir mínar hafi tíma-
laust yfirbragð þá fjalla þær um
nútímann. í þessari mynd varð mér
m.a. hugsað til þess skepnuskapar
sem nú viðgengst í lýðveldum fyrr-
verandi Júgóslavíu. “
Gunnar sem er nýfluttur til lands-
ins frá New York, þar sem hann
hefur búið síðastliðin sex ár, ætlar
að halda ótrauður áfram að mála og
ætlar hann að koma sér upp vinnuað-
stöðu til að vinna myndir af svipaðri
stærðargráðu því eins og hann sagði
sjálfur getur hann ekki málað litlar
myndir.
MENNING/
LISTIR
NÆSTU VIKU
MYNDLIST
lýjarvalsstadir
„Islensk myndlist" til 10. september.
Safn Ásgríms Jónssonar
„Vormenn í ísl. myndlist“ til 31. ágúst.
Ásmundarsafn
„Stíllinn í list Ásmundar." Fram á
haust.
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar
Gunhild Skovmand til 20. ágúst.
Gerðarsafn
Tvær málverkasýningar til 27. ágúst.
Verk Bjargar Örvar og Gunnars
Karlssonar. Verk Gerðar, Fj'ölnotasal-
ur.
Gallerí Greip
Verk Snædísar Úlriksdóttur hús-
gagnahönnuðar til 6. ágúst.
Hafnarhúsið
Sjóminjasýning til áramóta.
Byggðasafn Hafnarfjarðar
„Hafnarf|'örður frá landnámi til
hemáms" tii 17. sept.
Þjóðmiujasafnið
Sýningin „íslenskir kirkjugripir."
Nýlistasafnið
Laugardaginn 20. júlí voru opnaðar
fjórar sýningar í aðalsal á verkum
Frederike Feldman, Frank Reitenspi-
ess, Markus Strieder og Gunilla Ban-
dolin. Harpa Árnadóttir er er gestur
í safni setustofu.
Hulduhólar.
Sumarsýning Hulduhóla, Mosfellsbæ.
Þar sýna Rut Rebekka vatnlitamynd-
ir, Sigrún Guðmundsdóttir, skúlptúr.
Sýningu lýkur 20. ágúst.
Hafnarborg
Sýning á listaverkum úr safni hússins.
Mokka
Kristín Pálmadóttir sýnir 30. júlí.
Gallerí Úmbra
Pijón-hönnunarsýning finnsku lista-
konunnar Sirkku Könönen stendur
yfir frá 3.-23. ágúst.
Listhúsið Laugardal
Þorbjörg Höskuldsdóttir og Guðrún
Svava Svavarsdóttir sýna.
Gallerí Sævars Karls
Sólveig Aðalsteinsdóttir sýnir til 16.
ágúst.
Gallerí Ríkey
Sýning á verkum Ríkeyjar.
Gallerí Onnur hæð
Richard Long sýnir í júlí og ágúst.
Eingöngu opið á miðvikudögum.
Listhús 39, Ilafnarfirði.
Guðmundur Ármann sýnir grafík til
7. ágúst.
Þjóðminjasafnið
Mannamyndir íslenskra listamanna í
Bogasal.
Áttir er plakatsýning Ingu Jónsdótt-
ur myndlistarmanns. Sýningin er
hengd upp við Gerðuberg, Reykja-
vík, á Silfurtorginu Isafirði, í
Göngugötunni Akureyri og við brú-
arendann Seyðisfirði.
Norræna húsið.
Georg Guðni með sýningu til 13.
ágúst frá kl. 14-19.
Eden
Sveinbjöm Blöndal sýnir nokkur mál-
verk dagana 14.-27. ágúst.
TOIMLIST
Hallgrímskirkja
Laugardagur 12. ágúst kl. 12.
Orgelleikur, Karsten Gyldendorf.
Sunnudag-ur 13. ágúst kl. 20.30.
Orgeltónleikar: Karsten Gyldendorf,
organisti Herlufsholm kirkje á Suður-
Sjálandi leikur orgelverk eftir D.
Buxtehude, C. Nielsen og L. Vieme.
Aðgangseyrir 800 kr.
Kammertónleikar
Kirkjubæjarklaustri
18. ágúst kl. 21, 19. ágúst kl. 17,
20. ágúst kl. 15.
Áshildur Haraldsdóttir, Edda Er-
lendsdóttir, Guðný Guðmunsdóttir,
Gunnar Kvaran, Unnur Sveinbjarn-
ardóttir, Sigrún Hjálmtýsdóttir, Ánna
Guðný Guðmunsdóttir. Sama tónlist-
arfólk kemur fram á öllum tónleikum.
Neskirkja
Sunnudagur 13. ágúst kl. 17.
Síðustu tónleikar Uraniu Menelau
píanóleikara og Hjörleifs Valssonar
fiðluleikara.
Grindavíkurkirkja
Sunnudagur 13. ágúst kl. 18.
Tónleikar Hrafnhildar Guðmunsdótt-
ur og Guðríðar St. Sigurðardóttur.
Ráðhús Reykjavíkur
Sunnudagur 13. ágúst kl. 16.
Wiffenpoofs „a capella" söngvararnir
frá Yale háskóla með tónleika.
LEiKLIST
Light Nights
í Tjamarbíói alla daga nema sunnu-
daga. Leikþættir úr Islendingasögum
og þjóðsögum. Flutt á ensku.
Kaffileikhúsið
Miðvikudaginn 16. ágúst verður dag-
skráin Spegill undir fjögur augu eftir
Jóhönnu Sveinsdóttur endurflutt.