Alþýðublaðið - 02.12.1920, Blaðsíða 1
1920
Hæfir menn.
Mörg er vicleysan sem iram
iiefir verið borin gegn jafnaðar-
stefnunn'. Hefir mörgum virzt sem
það væri óendanlegt starf að bera
þær aliar til balca, því engu væri
llkara en tvær spryttu upp lyrir
hverja eina, sem komið væri fyrir.
En þó það sé því sannköiluð
Heraklesarþraut, að koma svo
áþreyfanlega fyrir misskilnings og
rangfærsiu skrfmsii því, sem yglir
gegn jafnaðarstefnunni, að það
reki ekki framar upp neitt af
binum mörgu höfðum sfnum, þá
er þetta þó sú eina leið sem þarf
að fara: afhöfða vitieysurnar
hverja af annari, hvoit sem þær
stafa af misskiiningi eða viijandi
rangfæ zlum.
Uai daginn stóð hér í blaðinu
grein um Alþýðubrauðgarðina, og
komu mér þá tii hugar orð, sem
hr. Jón Þorláksson ritaði í Lög*
réttu þegar hin, nú orðið, iilræmda
kosningaklíka auðvaidsins, »Sjálf-
•stjórn,,1 var stofnuð.
Margir hafa vafalaust staðið í
freirri meiningu, að nafnið á Sjálf
stjórn væri dregið af nöfnum
hinna tveggja, gömlu, úreltu flokka
Sjálfi tæðis- og lle'imsstjórnar-,
en eftir skýringu þeirri, er hr. J.
Þ. gefur í áminstri Lögréttugrein,
þá á nafnið að merkja sjálfstjórn
atvinnurekendanna (til eigin hags-
muna) í mótsetningu við samstjórn
þá til almenningsheilia, er jafnað-
armenn vilja koma á. Nefnir hr.
J. Þ. því jafnaðarstefnuna sam-
stjórnarstefnu, og er ekkert út á
það að setja, en um hana farast
honurn þannig orð:
»Rúmið ieyfir ekki að rekja
að þessu sinni ástæðurnar gegn
samstjórnarstefnunni. Það eitt er
nóg hetmi til [dómfeilingar, þó
ekki væri annað, að öldungis von-
laust er um að svo hæfir mena
veljist til þess að stjórna máium
almennings, ;að þeir geti lagt at-
vinnurekstri fébgsheildarinnar tii
Fimtudaginn 2. desember.
þá þekkingu, sem útheimtist tii
þess að stjórna.*
Svo mörg eru þessi orð, og
eftirtektarverð eru þau í sannleika.
Það er eftirtektarvert hvernig
gróðahugsunin, sem auðvaldsfyrir-
komulagið skapar, getur gagnsýrt
menn, því það sem Iiggur í orð
um hr. J. Þ. er ekkert annað en
það, að ef einhver hafi þekkingu
(og dugnað) til þess að stjórna,
þá sé óhugsandi að hann vilji
verja þeirri þekkingu og þeim
dugnaði til annars en þess, að
auðga sjálfan sig. Óhugsandi að
nokkur vilji verja henni til almenn-
ingsheiila — ekki einu sinni fyrir
bæfilegt kaup.
Og orðin eru eftirtektarverð
fyrir það, að þau sýna hvernig
auðvaldsstefnan blindar þeim sýn,
er henni fylgja. Þeir þykjast sjá
að hagsmunir þeirra skaðist við
jafnaðarstefnuna, því hagsmunir
atvinnurekandans og verkamanns
ins fara ekki saman nema
að mjög litlu leyti; því yfirleitt
fær atvinnurekandinn því minna,
sem verkamaðurinn fær meira. Og
af þessari ástæðu eru þeir á móti
jafnaðarstefnunni og þess vegna
reyna þeir að telja sér trú um að
hún sé óframkvæmanleg, þó nóg
dæmi sé hægt fram að færa, sem
beinlínis sanna að hún sé fram
kvæmanleg; dæmi tekin úr dag-
lega Iífinu. En eg er þá kominn
að því, sem kom mér til þess að
skrifa þessa grein: Alþýðubrauð-
geiðinni. Eg ætla ekki að tala um
hér hve vel hún hefir gengið, eða
hve stórt fyrirtæki hún sé, því
þetta er nýbúið að standa hér í
biaðinu. Heldur aðeins að benda
á þetta: Hún mundi aldrei hafa
getað blessast hefði ekki verið
settur fyrir hana hœfur maður.
Og að hún hefir gengið svona
sérlega vel, var auðvitað fyrir það,
að fyrir hana var settur sérlega
hœfur maður, sem sé Jón Bald-
vinsson Auðvitað eru engin líkindi
til þess, að jafn hæfur maður og
hann fáist fyrir öil fyrirtæki, sem
278 tölubl.
Ertu vitlausf
Ætlar þú ekki á kvöldskemtun
Glímufélagsins „Ármanns*' í kvöldf
Ertu vitlaus Siggal Eg er
viss um að það verður svo mikil
aðsókn að henni, að við troðumst
undir.
Ja — það gæti nú verið margt
leiðinlegra en það, Stína, því þá
mundu glímukapparnirnir reisa
mann á fætur og sú snerting er
eitthvað svo kitlandi.
Jæja — svo förum viðl
(Augl.).
rekin verða fyrir almenningsfé. En
það getur verið gott þó minna sé.
Og dæmið nægir til þess aö
sýna, að það sem Jón Þorláksson
sagði um hæfu mennina var sagt
út í loftið; að ekki allir »hæfir
menn“ eru gagnsýrðir af gróða-
fíkninni sem fylgir auðvaldinu, svo
þeir ekkert vilji gera nema fyrir
sig.
Og þvf fer nú betur að svo er
ekki.
Toveri.
€rlenð simskeyti.
Khöfn, 1. des.
Tyrkir og Armeningar.
Sfmað er frá Konstantinopeí,
að Armeningar hafi að óvörum
ráðist á tyrkneska þjóðernissinna,
sigrað þá og neytt þá til að semja
nýtt vopnahlé Armeningum hag-
stæðara. 7000 Tyrkir frusu í hel
á heimleiðinni.
Bretar illvígir.
Símað er frá London. að fund-
ur hafi verið haldinn f neðri má!-
stofunni fyrir Iuktum dyrum, til •
þess að ræða um varnir gegn á-
rásum Sinn Feina.