Morgunblaðið - 15.10.1995, Síða 4

4 C SUNNUDAGUR 15. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/jt
VERKIÐ skoðað. Jóhannes Ellertsson eigandi Vestfjarðaleiðar (til hægri) og
Svanur Ólafsson bifreiðasmiður hjá honum skoða nýju Axial-línuna hjá Berkhof.
1 I' j
Ífrífe ÍÉföWítt

HÉR eru þeir Lathouwers og Jóhannes við grindarbíl frá DAF sem Berkhof
smíðaði yfir fyrir Eþíópíu en Jóhannes segir að bílar fyrir Afríkumarkað og
ísland þurfi að uppfylla að mörgu leyti sömu kröfur.
BERKHOF yfirbyggingaverk-
smiðjan í Hollandi frumsýnir síð-
ar í þessum mánuði nýja línu í
yfirbyggingum hópferðabíla á
bflasýningu í Kortrijk í Belgíu.
Auk útlitsins er í þessari yfir-
byggingu að finna ýmsar nýj-
ungar í aðbúnaði fyrir farþega
og bflstjóra. Berkhof hóf starf-
semi fyrir aldarfjórðungi í Val-
kenswaard sunnarlega í Hollandi
og hefur síðan keypt aðrar bfla-
smiðjur og rekur samsteypan nú
6 verksmiðjur í Hollandi og Belg-
íu. Fyrir einu ári fengu Berkhof
verksmiðjurnar viðurkenningu
fyrir nýjung í langferðabflum
sem er svokallað „leikhúsgólf"
eða hallandi gólf þannig að far-
þegar aftarlega í bflnum njóta
betur útsýnis fram á við en far-
þegar geta gert í bíl með sléttu
gólfi. Blaðamaður Morgunblaðs-
ins hitti nýverið Jack Lathouwers
framkvæmdastjóra Berkhof og
spurði hann fyrst hveijar væru
helstu nýjungamar í Axial-lín-
unni nýju:
-Framendinn er alveg nýr,
með bogadreginni línu og eins
konar upphækkun fremst til að
ná betri hæð þegar gengið er inn
í bflinn og þá er líka hægt að
koma betur fyrir sjónvarpsskjá
sem flestir velja í hópferðabíla
sína, segir Lathouwers. -Þá eru
speglarnir nýir og stórir og stað-
settir efst á framendanum með
möguleika á innfelldum gleið-
hornsspegli og þeir eru hitaðir
og með rafstillingu, grillið er
nýtt og Berkhof nafnið fellt inní
það og breytt lögun á fremstu
hliðarrúðunum. Þá má nefna að
nú er hlerinn við hjólaskálamar
að framan og aftan opnanlegur
sem auðveldar aðgang vegna
hjólbarðaskiptinga og til að setja
á keðjur.
Margt nýtt að innan
Af öryggisatriðum má nefna
betra útsýni bílstjóra, möguleika
á bflbeltum í öll sæti, betra mið-
stöðvarkerfi, nýtt og betur hann-
að hábaks-bflstjórasæti og má
segja að með þessum^bætta að-
búnaði bílstjórans sé öryggis enn
betur gætt en áður. Af nýjungum
innan stokks má nefna nýtt
mælaborð og betri aðstaða og
umgengni við framendann, m.a.
vegna hærri lofthæðar, nýtt loft-
ræstikerfi og er loftkælibúnaður-
inn nú felldur inn í stokkana en
var áður nokkuð fyrirferðarmeiri
og gefur þetta meira rými í hill-
um, miðstöðvarkerfíð er nú lagt
öðruvísi en áður og nú er betra
að komast að til að þrífa bílgólf-
ið, nýir litir eru á hliðarklæðning-
um og sætum, sætisarmar em
nýir og hægt að fella þá betur
niður sem auðveldar allan um-
gang eftir þílnum og útvarpið
Nýlína
í hópferðabílum
frá Berkhof
er fáanlegt með tímarofa sem
setur forhitara í gang og frá
útvarpinu má einnig fjarstýra
-sjónvarpinu eða myndbandinu og
þannig má segja að ýmis atriði,
stór og smá, hafí verið lagfærð
sem gera bílinn í heild öruggari
og þægilegri í umgengni í alla
staði.
Þá nefndi Lathouwers að einn
bílanna á sýningunni í Belgíu
verður búinn sérstöku öryggis-
kerfi sem nú er mikið til umræðu
að setja í bíla í Þýskalandi. Er
það skynjari sem dregur úr hraða
bílsins ef hann nálgast um of
næsta bíl fyrir framan, t.d. á
hraðbraut og hægir á bflnum í
áföngum þegar 100
metrar, 50 eða 25
eru eftir í bílinn fyr-
ir framan. Ekki taldi
hann þetta kerfí
endilega til bóta, það
gæti til dæmis valdið
erfíðleikum við fra-
múrakstur í mikilli
umferð á hraðbraut-
um og taldi hann
ekki líklegt að þetta
yrði útbreitt.
Tíu vikur í smíðum
Hönnun á Axial
hefur tekið rúmlega
hálft ár og hafa
tæknimenn Berkhof
verið að þróa og
hanna ýmsar nýjar
útfærslur eftir að
meginlínan var lögð.
Hver bíll er um tíu
vikur í framleiðslu
og eru Berkhof yfir-
byggingamar smíð-
aðar á bíla frá hvaða
framleiðanda sem
er. Lathouwers stað-
hæfír að bíllinn verði
ekki að marki dýrari
en eldri línurnar frá
fyrirtækinu eða um
4%. Þær verða
áfram fáanlegar og
eru nefndar Exce-
lence 500, 1000,
2000 og 3000 í ýmsum stærðum
og gerðum og verður 1000 línan
trúlega látin víkja fýrir Axial
þegar fram líða stundir. Þegar
hafa verið seldir 20 bílar og fer
helmingur þeirra til Frakklands.
Aðalmarkaður Berkhof er í Evr-
ópu:
-Við höfum til þessa litið á
Benelux-löndin sem heimamark-
að okkar en nú orðið má segja
að Evrópa öll sé heimamarkaður-
inn og við sækjum m.a. inn í
austurhlutann. Um það bil 60%
framleiðslunnar í Valkenswaard
er til útflutnings og fyrr á þessu
ári var ráðinn sérstakur starfs-
maður til að sinna Þýskalands-
GRINDIN í yfirbyggingum frá Berkhof er sterk
og segir Jóhannes Ellertsson það eina af ástæðum
þess að hann kaus að eiga viðskipti við Berkhof.
markaði sem vinnur nú að því
að koma upp neti umboðsmanna.
Við höfum einnig selt til Asíu,
Suður-Ameríku og Afríku og nú
stendur einmitt fyrir dyrum að
framleiða í eina stærstu pöntun
sem fyrirtækið hefur fengið sem
eru 100 bílar fyrir Eþíópíu og
hugsanlega 150 til viðbótar. Þeir
eru byggðir á grind frá DAF,
sterklegir og sérstakir vagnar
sem henta erfiðum aðstæðum og
vegum í Eþíópíu og er þessi fram-
leiðsla hluti af þróunaraðstoð
hollensku ríkisstjómarinnar til
Eþíópíu.
Svelgjanleikl hjá Berkhof
Þetta leiðir hugann
að íslenskum þörfum
en hérlendis er það
Jóhannes Ellertsson,
eigandi Vestfjarða-
leiðar, sem hefur
umboð fyrir Berkhof
og segist hann hafa
staldrað helst við
þessa verksmiðju
þegar hann var að
leita að nýjum bílum
í flota sinn fyrir
nokkrum árum:
-Mér leist einna
best á smíðina frá
Berkhof af þeim all-
mörgu framleiðend-
um sem ég kynnti
mér. Yfirbygging-
arnar eru úr sterk-
byggðum grindum
og þeir hafa ekki
leyft sér að draga
neitt úr styrkleika í
því skyni að gera bíl-
ana léttari. Við vitum
að yfirbyggingar frá
Berkhof eru þyngri
en annarra en þær
eru líka sterkari og
það þarf á íslandi.
Þar fyrir utan er
Berkhof hæfilega lít-
ið fyrirtæki sem þýð-
ir að það getur að-
lagað sig og nánast
sérsmíðað hvern ein-
asta bíl, hjá þeim er ekki stund-
uð fjöldaframleiðsla nema þegar
verkefni eins og fyrir Eþíópíu
dettur inn hjá þeim en oftast eru
þeir að framleiða 2, 4, kannski
5 eða 10 eins bíla fyrir sama
viðskiptavininn.
Jóhannes segir að tæknimenn
Berkhof hafi ekki í fyrstunni
verið alltaf með á nótunum og
ekki gert sér grein fyrir þeim
aðstæðum sem við er að eiga á
íslandi þegar velja þarf hóp-
ferðabíl til notkunar hér: -Er-
lendis eru flestir hópferðabílar
með vélina afturí, fremur síðir
og oft með langa fram- og aftur-
enda utan við hjólin og því ekki
vel fallnir til aksturs á erfiðum
leiðum hér. Við þurfum hins
vegar fremur svokallaða grind-
arbíla, þ.e. bíla þar sem vélin
er frammí, gefur möguleika á
að setja framdrif, hefur meira
rými fyrir farangurshólf og síð-
an þurfa bílarnir að vera miklu
betur rykþéttir en á malbikuðum
vegum í Evrópu. Það var ekki
fyrr en þeir höfðu komið hingað
í heimsókn og við fórum með
þá yfir hálendið og á Vestfirði
að þeir skildu hvað við vorum
að tala um þegar við höfðum
uppi einhveijar sérstakar óskir
eða útfærslur á hlutunum.
Hver verksmlðja sjálfstæð
En hver er ástæða þess að
Berkhof fór út í landvinninga og
hefur síðustu árin keypt upp aðr-
ar yfirbyggingaverksmiðjur:
-Stofnandinn, Berkhof, var
þeirrar skoðunar að framleiðslu-
einingin í Berkhof með 350 bfla
á ári væri of lítil til að geta keppt
á Evrópumarkaði og taldi fyrir-
tækið að minnsta kosti þurfa að
ná þúsund bíla framleiðslu til að
vera samkeppnisfært, segir Jack
Lathouwers. -Að því marki voru
tvær leiðir, að auka framleiðsl-
una smám saman sem tæki trú-
lega allmörg ár og hins vegar
að kaupa upp önnur fyrirtæki á
þessu sviði. Þessu takmarki hafði
hann náð þegar hann féll frá í
fyrra langt um aldur fram. í dag
eru fjórar verksmiðjur í Hollandi
og tvær í Belgíu og samtals eru
smíðaðir um 900 hópferðabílar
og 600 smárútur á ári og alls
starfa hjá fyrirtækjunum um
1.200 manns. Aðsetur yfirstjórn-
ar er hjá Berkhof í Valkenswa-
ard og þar eru samræmd innkaup
óg annað sem hægt er að hafa
sameiginlegt en að öðru leyti
starfar hver verksmiðja sjálf-
stætt. Tvær þeirra starfa undir
Berkhof nafninu en hinar eru
Kusters og Postma í Hollandi og
í Belgíu eru Denolf & Depla og
Jonckheere. ■
Jðhannes Tómasson