Morgunblaðið - 02.12.1995, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 1995 C 3
Geisladiskur með
tónlist fyrir alla
FYRIR skemmstu sendu
Pétur Jónasson, Guðrún
Birgisdóttir og Martial
Nardeau frá sér geisla-
diskinn Serenade, sem á er frönsk
og spænsk tónlist fyrir gítar og
flautur, meðal annars eftir
Maurice Ravel, Manuel De Falla,
Eric Satie, Joaquin Rodrigo og
Gabriel Fauré, aukinheldur sem
Martial Nardeau á eitt verk. Disk-
urinn er afrakstur samstarfs
þeirra undanfarin ár, en þau hafa
haldið tónleika víða um land fyrir
skólaböm frá því haustið 1993
undir heitinu Tónlist fyrir alla.
Pétur, Guðrún og Martial segja
að útgáfan eigi sér iangan aðdrag-
anda, þriggja ára starf í skólum
landsins, „frá því Jónas Ingimund-
arson bjó til þessa grúppu", segir
Guðrún. „Hann vildi hafa gitar og
flautur, létt og nett hljóðfæri, til
þess að við værum færanlegri og
á endanum varð þessi hugmynd
að disknum," segir hún, en þetta
framtak Jónasar kallaðist Tónlist
fyrir alla. „Við byrjuðum í Kópa-
voginum," segir Pétur, „og svo
höfum við verið að spila í þessu
verkefni um allt land, erum í öllum
skólum í Reykjavík núna undir
heitinu listkynningar í grunnskól-
um.“ „Við erum eiginlega orðin
einskonar bamahljómsveit,“ skýt-
ur Guðrún inní og hlær við, „og
börnin spyrja oft hvað hljómsveitin
heiti.“
„Jónas kveikti í okkur,“ heldur
hún svo áfram. Hann er landvinn-
ingamaður í tónlistarmálum og nú
emm við með trúboðsneistann. Því
miður er það ekki tryggt í dag að
böm fái upplifað lifandi
tónlist og kannski hef-
ur það aldrei verið
nægilega tryggt, en
það er lágmarks-
þjónusta fyrir böm-
in, að gera þau að
tónlistarvinum.“
Þau segja að efnisskrá
in sé fjölbreytt og hvað
þau spili á hverjum
tónleikum fari að
mestu eftir aldri
áheyrendanna,
þau spili allt frá
Bach í Bleika
pardus-
Á geisladisknum Ser-
enade má fínna
franska og spænska
tónlist fyrir flautur og
gítara. Flytjendurnir
sögðu Ama Matthías-
syni að diskurinn væri
afrakstur þriggja ára
samstarfs.
inn. „Börnin æfa fyrir komu okk-
ar,“ segir Guðrún, „og syngja með
okkur eða spila og við stefnum
lengra í þá átt í framtíðinni. Við
erum rétt að byija með þetta hér
á landi og það á eftir að þróa það
áfram.“
„Það er alls ekki gefið að þau
séu endilega hrifnust af þessu létt-
asta,“ skýtur Pétur inní. „Þau em
til að mynda afskaplega hrifin af
Bach, en því verður ekki neitað
að Bleiki pardusinn klikkar ekki í
lokin. Það sem skiptir máli er að
kynna tónlistina rétt fyrir þeim
og þá em þau tilbúin til að læra
og njóta."
„Það verður að byija að gefa í
smáskömmtum," segir Guðrún,
„en menntaskólakrakkar geta
hlustað eins og fullorðið fólk,“
bætir Martial við, „og líka efstu
bekkir í grannskóla."
„Það má ekki troða þessu í böm-
in,“ segir Pétur, „við erum ekki í
of hátíðlegum steilingum og
reynum að
hafa þetta
skemmtilegt,
að börnin geta
skemmt sér og
■fVíjarlof n m
leið.“ „Við höfum líka tekið eftir
því,“ bætir Martial við, „að ef
okkur tekst vel upp með kynning-
una um daginn, þá koma börnin
á tónleikana um kvöldið og taka
foreldrana með.“
Þau segjast hafa valið á diskinn
að nokkm í samræmi við þessa
efnisskrá sína, en reynt að ná
heildarsvip á hann líka. „Diskurinn
er sjálfstæð útgáfa,“ segir Guð-
rún, „þó á honum megi finna verk
sem við höfum leikið á ferðum
okkar um landið. Þetta er bara
eins og hver annar klassískur disk-
ur, og mjög aðgengilegur sem slík-
ur. Martial segir að tilgangurinn
með útgáfunni sé að láta vita af
sér, „að leyfa þeim sem ekki kom-
ast á tónleika okkar að heyra hvað
við erum að gera.“ „í kringum
svona tónleikavinnu skapast ein-
hver orka sem gaman er að reyna
að handsama," bætir Guðrún við.
„Þetta er áþekkt því að taka mynd
af einhveiju augnabliki, og svo
lærir maður mjög mikið á því að
taka upp disk.“
„Okkur langar til að gera svo
marga diska til viðbótar," segir
Martial, „með nútímatónlist og ís-
lenskri tónlist." og Pétur tekur í
sama streng, „Tónlistin er svo oft
bara konsert og svo búið.“
Þau segjast hafa fengið styrk
frá hljómdiskasjóði íslenskra tón-
listarmanna, FÍT, og það hafi ver-
ið mikil hjálp.
Þau segja að þau hafi mikið að
gera sem endranær. Ótal verkefni
heima og erlendis em framundan.
Nú eru þau í tveimur verkefnum,
annars vegar í Reykjavík, Pétur
og Guðrún em í því, spila fjórum
sinnum á dag og ljúka verkefninu
í desember. Hitt er úti á landi,
Vestfírðir eru næstir, en þáu luku
ferð um Vesturland fyrir
skemmstu.
„Það er búið að
kveikja elda,“ segir
Guðrún, „og byija á
mjög merkilegu
starfí og nú er
bara að vona að
það fái að lifa.“
ÚR uppfærslu Savonlinna-óperunnar á Macbeth.
Operuveisla
í Savonlinna
OPERUUNNENDUR sem áhuga
hafa á því að sækja ópemsýningar
í sumarleyfínu, ættu að íhuga mögu-
leikann á því að
fara á ópem-
hátíðina í Sa-
vonlinna í Finn-
landi sem haldin
verður í júlí á
næsta ári. Flutt-
ar verða sex
óperur auk tón-
leika af ýmsu
tagi. Og ekki
spillir óperusvið-
ið fyrir, sem er í Olavinlinna-kastala
úti á lítilli eyju við Savonlinna.
Óperumar sem fluttar verða eru
Tannháuser og Hollendingurinn
fljúgandi eftir Richard Wagner, en
á meðal söngvara í síðarnefndu sýn-
ingunni er Elisabeth Meyer-Topsoe.
Báðar óperurnar verða fluttar á
þýsku. Þá verður flutt ópera Finnans
Aulis Sallinens, Höllin; Macbeth eft-
ir Giuseppe Verdi, sem flutt verður
á ítölsku; Öskubuska eftir Gioacc-
hino Rossini, sem flutt verður á ít-
ölsku og Mazeppa eftir Pjotr Tsja-
ikovskíj, sem flutt verður á rúss-
nesku. Stjórnandi hljómsveitarinnar
verður Valerij Gergíjev, sem starfar
hjá ópemnni í Kírov. Flestir þekkt-
ustu óperusöngvarar Finna koma
fram á sýningunum í Savonlinna.
Ennfremur verður fjölbreytt tón-
leikadagskrá í Savonlinna í júlí og
ágúst. Á meðal þeirra sem fram
koma em Olli Mustonen sem leikur
Diabelli-tilbrigði eftir Beethoven,
Olof Bar sem syngur ljóð m.a. eftir
Schubert og hljómsveit, kór og ein-
söngvarar Marinskíj-leikhússins,
sem flytja rússnesk verk.
Óperuhátíðin hefst 6. júlí og
stendur til 3. ágúst.
Olavlinna-
kastalinn
Góðir dómar um Kristján í Chicago
Islensk rödd nær
toppi sínum
TENÓRSÖNGVARINN Kristján
Jóhannsson fær frábæra dóma
fyrir frammistöðu sína í óperunni
Andrea Chenier í bandariska
blaðinu The Daily
Herald fyrir skömmu.
Segir gagnrýnandinn
Kristján hafa hlotið
rödd í vöggugjöf sem
flestir aðrir tenórar
myndu láta lífið fyrir,
hún hafi fyllingu og
sé þróttmikil, og að
Kristján þurfi aldrei
að streitast við að ná
hæstu tónunum. í
sama blaði birtist
nokkuð ítarlegt viðtal
við Kristján í tilefni
frammistöðu hans.
í dómnum hefst umsögnin um
Kristján á því að spurt er hver
gæti mögulega staðið sig betur i
hlutverki aðalpersónunnar
Andrea Chenier en Kristján Jó-
hannsson. „Jóliannsson á jafn auð-
velt með að koma til skila blíðleg-
um augnablikum ástardúettsins i
lokin (Vicino a te) og tilfinninga-
þrunginni fullyrðingu um sakleysi
sitt í þriðja þætti (Si, fuio sold-
ato).“ Segir gagnrýnandinn hinn
frábæra söng tenórsins minna
menn á dýrðartíma lýrísku óper-
unnar í Chicago, á þá tíma er hún
var kölluð „La Scala vestursins“.
Aðrir söngvarar í sýningunni,
þeirra á meðal Rússinn Sergei
Leiferkus og sópransöngkonan
Norma Fantini, fá einnig góða
dóma í Daily Herald.
„Minn tími kominn"
„íslcnsk rödd nær toppi sínum“
segir í fyrirsögn viðtals við Krist-
ján í sama blaði. Þar segir að
Kristján eigi fuilt erindi í hóp
„stóru nafnanna". Rödd hans sé
þeirrar tegundar sem hrífi óperu-
unnendur helst, hún nái að fylla
upp í stóran sal en ráði jafnframt
vel yfir fínlegum pianissimo Rödd
hans sé svokölluð spinto. Sjálfur
mótmælir Kristján
þessu harðlega, segist
vera lýrískur hefju-
tenór. Hann ráði vel
við að syngja ofurlágt
en þurfi oftar en ekki
að halda aftur af sér
þegar hann syngi
stóru ítölsku tenór-
hlutverkin, hlutverk á
borð við Gustavo í
Grímudansleik og
Radames í Aidu. Og
hann ætlar að leggja
til atlögu við Óþelló á
næsta ári, það hlut-
verk óperubókmenntanna sem te-
nórsöngvarar óttast einna mest.
„Nú er minn tími kominn. Ég tel
að söngvarar nái hápunkti ferils
síns á aldrinum 40-55,“ segir Krist-
ján.
í viðtalinu leggur Kristján
áherslu á að ungir söngvarar
leggi ekki of snemma til atlögu
við erfið hlutverk, því hætta sé
þá á að þeir brenni hreinlega
upp. Andrea Chenier sé eitt
þeirra. „Það er mikill þrýstingur
á mann [unga hetjutenóra]. Manni
eru boðnir peningar og fjölmörg
tækifæri og er hrósað ákaft, því
þau [óperuhúsin] þurfa á manni
að halda. Þetta er hætta sem
menn verða að gera sér grein
fyrir.“
Uppruni Kristjáns kemur einn-
ig við sögu, svo og íslenskt tónlist-
arlíf. „Við eigum mjög góða tón-
listarskóla á Islandi en óperuhefð-
in er engin. Við settum á svið
fyrstu óperuna í sögu landsins
árið 1951, trúir þú þvi? Saga
óperuflutnings í landinu er því
aðeins 40 ára.“