Morgunblaðið - 28.04.1996, Blaðsíða 2
2 D SUNNUDAGUR 28. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 28. APRÍL 1996 D 3
Smíða f rumgerð
íslensks sportbíls
Gunnar E. Bjamason og Theo-
dór H. Sighvatsson eru að smíða
frumgerð tveggja sæta íslensks
sportbíls, sem þeir kalla Adrenal-
ín. Gunnlaugur Rögnvalds-
son hitti þá félaga.
GUNNAR og Theodór smíðuðu grindina úr prófílstáli, sem ger-
ir bílinn léttan og sterkan.
Mbl/Gunnlaugur
FRAMENDINN er aðeins til í frauðplasti, enn sem komið er.
Lögun hans skiptir miklu máli upp á útlit, vindmótsstöðu og
þar með aksturseiginleika.
TVEIR íslenskir bílaáhugamenn
eru langt komnir með smíði á frum-
gerð sportbíls, sem þeir vilja koma
á markað hérlendis undir merki
fyrirtækisins Gleðibílar hf. Þeir
Gunnar E. Bjarnason og Theodór
H. Sighvatsson hönnuðu tveggja
sæta sportbíl, sem er byggður úr
prófílstáli og áli. Bíða þeir nú eftir
svari frá Iðntæknistofnun um styrk
til að geta lokið verkinu, sem hefur
kostað nokkurra mánaða smíða-
vinnu, mikla hugmyndavinnu og
talsvert fé.
Hugmyndin að bílnum fæddist
þegar þeir félagar voru að vinna í
bílkross keppnisbíl Gunnars.
Theodór kvartaði yfir því að eiga
ekki almennilegan bíl og lagði
Gunnar þá til að þeir smíðuðu sér
tvo sportbíla. Nú er afraksturinn
að líta dagsins ljós. Þeir telja bflana
vel heppnaða og vilja markaðssetja
þá hérlendis fáist samþykki þeirra
sem ráða, m.a. bifreiðaeftirlitsins
og fleiri opinberra aðila.
Erf itt að f inna íslenskt naf n
„Við áttum heitar samræður um
frumskrefin. Ég er alinn upp í 8
cylindra geiranum og vildi stóra
vél, en Gunnar vildi léttari 4
cylindra vél. Útkoman varð sú að
smíða prufu eintökin með 6
cylindra vél, fara milliveginn“,
sagði Theodór í samtali við Morg-
unblaðið.
„Síðan var enn meiri hausverkur
að finna nafn á bílinn. Það mátti
ekki gerast að hægt yrði að snúa
mætti útúr heitinu eða að grín yrði
gert að því. Það er erfitt að finna
íslenskt orð sem er þjált, en útkom-
an varð Adrenalín. Mér finnst það
segja allt sem segja þarf um það
hvað bfllinn á að færa eigendum
sínum,“ sagði Gunnar.
Þeir félagar notast við ýmsa
hluti úr notuðum bílum í framgerð-
ir bílanna, en verði af framleiðslu
verða allir hlutir nýir. Björgunarfé-
lagið Vaka og A’ðalpartasalan hafa
veitt þeim stuðning með ýmsum
hlutum í stýrisbúnaði og fjöðrun,
sem allir voru sandblásnir og yfir-
famir fyrir notkun. Skipt var um
legur og gúmmí í þeim öllum. Þá
lagði réttingarverkstæði Bjarna
Gunnarssonar þeim lið með aðstöðu
til smíðavinnu og Bílastjarnan
málaði yfirbygginguna, sem er úr
áli.
„Sumir telja þessa hugmynd
okkar fráleita, en við getum þetta
alveg eins og erlendir aðilar. Oflug
keppnistæki hafa verið smíðuð hér-
lendis, þannig að þekkingin er víða
til staðar. Við teljum að markaður
sé fyrir hendi hérlendis, en við eig-
um eftir að fá úr því skorið hvaða
skatta og gjöld við verðum að
greiða. Við sleppum þessu bara ef
þetta verður einhver skattpíning.
En líklega mun bíll af þessu tagi
með 1400 cc, allt að 125 hestafla
Ford vél kosta um 1,2 milljónir,
tilbúinn á götuna,“ sagði Gunnar.
Gætum vel aö öryggi
Fleiri vélar verða á boðstólum,
en grunngerðin á að skila bílnum
úr kyrrstöðu í hundrað á rúmum
sex sekúndum. Hefbundinn GTi
bíll er 8-9 sekúndur í sama hraða.
Hönnun bílsins á að þola 3-400
hestafla vél og tilheyrandi upptak.
Möguleiki er að fá aflmiklar Volvo
og Renault vélar sem passa vel í
vélarsalinn og henta vel sökum létt-
leika. Einnig hentar t.d. 2.8 V6
Chevrolet vél ágætlega eða jafnvel
stærri vélar. Grunngerð bílsins
vegur um 700 kíló.
„Við gætum vel að öryggi öku-
manna. Á bakvið ökumann og í
gólfi er 2,5 mm þykk álplata, límd
og hnoðuð og öll grindin er soðin
með þríhyrninga uppbyggingu
sem gefur mikinn styrk. Fram- og
afturhluti eiga að krumpast við
árekstur, eins og í venjulegum bíl-
um. Þá verða ökumaður og far-
þegi með sex punkta öryggisbelti,
sem er mun öruggara en hefð-
bundin bílbelti. Veltibogi er líka
fyrir aftan ökumannsrýmið", sagði
Theodór.
Theodór og Gunnar eyddu mikl-
um tíma til að finna út hentugustu
afstöðu stýrisbúnaðar og fjöðrun-
ar, sem er stillanleg á þijá vegu
að aftan. Þeir hefðu viljað smíða
spyrnur eftir eigin hugviti, en bíða
með það ef af framleiðslunni verð-
ur, notast við Saab 900 spyrnur
að framan og að aftan Volvo hás-
ing, spyrnur og gormar. Dempar-
anna munu þeir velja þegar öll
þyngd er kominn í bílinn, vél, gír-
kassi og drif. Hæð undir lægst
punkt verður 15 sentimetrar, sem
hentar íslenskum aðstæðum vel.
Áhugasamir kaupendur bíöa
„Hönnun fjöðrunarinnar og af-
staða hennar er gífurlega mikil-
væg, svo aflið fari ekki bara í spól.
Við erum ekkert að finna upp hjól-
ið, höfum stuðst við ýmsar
fræðibækur og útfært hlutina eftir
eigin hugmyndum. Vissulega er
margt sem við myndum vilja breyta
í dag, en það gerist þá bara í fram-
leiðslubílunum. Við eigum
eftir að skerpa útlitið og klára
framendann. Hann er mikilvægur
og við ætlum að gæta þess að bíll-
inn verði ekki eins og aðrir sam-
bærilegir bílar. Að mörgu leyti er
okkar bíll sterkari en sambærilegir
bílar og við treystum honum full-
komnlega í árekstrarprófun erlend-
is ef því er að skipta", sagði Theo-
dór.
Nú þegar eru aðilar sem hafa
áhuga á að kaupa bíla af þeim
Theodóri og Gunnari. „Þeir vilja
sjá afraksturinn en bíða spenntir.
Bíladella íslendinga er mikil og ég
held að markaðurinn bjóði upp á
talsverða sölu. Það er kominn tími
á eitthvað nýtt á göturnar og það
er ekki verra að það sé, íslenskt.
Sérútbúnir jeppar hafa sannað sig
hérlendis, því skyldu íslenskir bílar
ekki gera það líka,“ sagði Gunnar.
ÞANNIG er hugmyndin að Adrenal-
ín bíllinn líti út. Enn er eftir að
útfæra framendann fullkomlega.
Vindskeið aftan á bílnum verður
stillanleg.
Alþjóðlega bílasýningin í New York
REKSTURSKOSTNAÐUR BIFREIÐA 1996
Útreikningar FÍB miðast við nýja bifreið, árgerð 1996
Verðflokkur (kr) 1.050.000 1.050.000 1.350.000 1.350.000 2.000.000 2.000.000
Þyngd (kg) 850 850 1050 1050 1300 1300
Eyösia (1/100 km) 8 8 9 9 11 11
Tryggingaflokkur 1 1 2 2 3 3
Eignarár 5 3 5 3 5 3
Aksturáári(km) 15000 30000 15000 30000 15000 30000
A: Kostnaðurvec na notkun ar
Bensín (72 kr/l) 86400 172800 97200 194400 118800 237600
Viðhald og viðgerðir 53000 75000 61000 89500 79000 109000
Hjólbarðar 21000 30500 21500 31500 27000 41000
Kostnaður á ári 160400 278300 179700 315400 224800 376300
Kostnaður á km 10,69 9,28 11,98 10,51 14,99 12,54
B: Tryggingar, skí ittar og sk oðun
Tryggingar 72000 72000 86200 86200 94500 94500
Skattar og skoðun 11100 10900 13500 13300 18700 18500
Kostnaður á ári 83100 82900 99700 99500 113200 113000
Kostnaður á km 5,54 2,76 6,65 3,32 7,55 3,77
A+B á km 16,23 12,04 18,63 13,83 22,53 16,31
C: Bílastæðiogþ rif
Bílastæðakostnaður 5700 5700 5700 5700 5700 5700
Þrif, FÍB o.fl. 12600,331 13699,812 12600,331 13699,812 12600,331 13699,812
Kostnaður á ári 18300,331 19399,812 18300,331 19399,812 18300,331 19399,812
Kostnaður á km 1,2200221 0,6466604 1,2200221 0,6466604 1,2200221 0,6466604
A+B+C á km 17,453355 12,68666 19,846689 14,47666 23,753355 16,95666
D: Verðrýrnun
Verðrýrnun/ári (%) 9,5 12,2 9,6 12,6 9,6 11,8
Verðrýrnun/ári (kr) 99750 128100 129600 170100 192000 236000
Kostnaður á km 6,65 4,27 8,64 5,67 12,80 7,87
A+B+C+D á km 24,103355 16,95666 28,486689 20,14666 36,553355 24,823327
E: Fjármagnskos tnaður
Vaxtakostnaður 6% 48037,5 51471 61560 65691 91200 98760
Kostnaður á km 3,2025 1,7157 4,104 2,1897 6,08 3,292
Samtals heildarkc istnaður - 1 ár
Heildarkostn. á ári 409587,83 560170,81 488860,33 670090,81 639500,33 843459,81
Heildarkostn. á km 27,305855 18,67236 32,590689 22,33636 42,633355 28,115327
BIFREIÐAKOSTNAÐUR 1996 SAMKYÆMT UTREIKNINGUM FIB
410-843 þúsund krónur
kostur uð eigu og reku bíl
KOSTNAÐUR við rekstur og eign fólks-
bifreiðar miðað við eitt ár. Við útreikn-
ingana er stuðst við þijá verðflokka nýrra
bifreiða, árgerð 1996, sem annars vegar
er ekið 15.000 km og hins vegar 30.000
km á ári. Endurnýjun bifreiðarinnar
miðast við árlegan akstur þ.e. eftir 5
ár miðað við 15.000 km á ári og eftir 3
ár miðað við 30.000 km á ári.
Eldsneytiseyðsla, viðhald, skattar,
tryggingar, verðmætatap og vextir eru
grunnur þessara kostnaðarreikninga.
Hver og einn getur notað töfluna til
viðmiðunar varðandi reksturskostnað
eigin bifreiðar og fært inn í þar til gerð-
an dálk (eigin bifreið). Með því að sleppa
verðmætarýrnuninni og ijármagnskostn-
aðinum getur hver bíleigandi séð við
hvaða útgjöldum má búast næstu mán-
uðina.
Útreikningarnir styðjast við meðaltöl
þannig að ekki er hægt að búast við
hárnákvæmum niðurstöðum í einstök-
um tilvikum. Ákveðin fylgni er á milli
vissra útgjaldaliða, sem tengjast verði
og stærð bifreiða, það er bensínkostnað-
ar, trygginga, viðhalds og verðrýrnun-
ar. Þetta gerir bifreiðaeigendum kleift
að glöggva sig á reksturskostnaði eigin
bifreiðar.
Það sem vegur þyngst í bifreiðakostn:
aðinum er kostnaður vegna notkunar (A)
og verðrýrnunar (D). Það er mögulegt
að hafa áhrif á vægi þessara útgjaldaliða
t.d. með því að kaupa lítinn og eyðslu-
grannan bíl, reyna að sinna hluta við-
halds sjálfur og hafa endursöluverð í
huga við kaup á nýjum bíl. FÍB félagar
njóta margvíslegra afslátta af þjónustu
og rekstrarvörum vegna bifreiðaeignar
sinnar og geta í mörgum tilfellum lækk*
að bifreiðakostnað sinn verulega.
Forsendur útreikninganna
Bensínverðið er haft fast 72 kr/ltr.
Þessi liður er breytilegur og ræðst af
þróun bensínverðs á heimsmarkaði,
bensíntegund og landfræðilegri stað-
setningu. Bíleigendur sem eru að reikna
út kostnað vegna eigin bíls færa inn
það bensínverð sem þeir borga. Olíufé-
lögin eru hætt að selja 92 oktan bensín
sem var ódýrast og við það hefur meðal-
verð bensíns hækkað hér á landi. Val
neytenda varðandi þjónustustig og verð-
lagningu hefur aukist á helstu þéttbýlis-
stöðunum með tilkomu sjálfsafgreislu-
stöðva, þar sem bíleigendur geta fengið
ódýrara bensín gegn því að dæla sjálf-
ir. Hugsanlega mun bensín hækka enn
frekar á næstunni vegna þróunar á
heimsmarkaði og ákvörðunar Irving ol-
fufélagsins að hefja ekki starfsemi hér
á landi. Opinberir skattar eru yfir 70%
af útsöluverði hvers bensínlítra.
Viðhald og viðgerðir er meðaltals-
kostnaður vegna tugaskoðana bifreið-
aumboðanna (ábyrgðarskoðanir). Tekið
er tillit til viðgerða og varahlutakostnað-
ar miðað við notkun, ekinna km á ári
og eignarára, í samræmi við rannsóknir
bifreiðaeigendafélaga í Skandinavíu.
Endurryðvörn og smurþjónusta er einn-
ig inni í þessum lið. Úpplýsingar um
varahlutaverð, efnis- vinnu- og þjón-
ustukostnað eru fengnar frá bifreiðaum-
boðum, varahlutasölum, ryðvarnarfyrir-
tækjum og smurstöðvum.
Hjólbarðar. Gert er ráð fyrir að fjög-
ur nagladekk séu keypt með nýjum bíl.
Umfelgun og jafnvægisstilling á hjól-
barðaverkstæði, tvisvar á ári, er tekið
með í reikninginn. Útreikningar á hjól-
barðasliti eru unnir með hliðsjón af
handbók Alþjóðabankans, Quantificati-
on of Road Úser Savings, QRUS. Upp-
lýsingar: Hjólbarðaverkstæði og QRÚS.
Tryggingar. Hér er stuðst við meðal-
iðgjald fyrir ábyrgðartryggingu, slysa-
tryggingu ökumanns og eiganda, framr-
úðutryggingu, kaskótryggingu og vá-
tryggingu ökumanns. Miðað er við
tryggingartaka á áhættusvæði 1 með
55% bónusafslátt af ábyrgðartryggingu,
40% bónusafslátt og 35.000 kr. sjálfsá-
hættu af kaskótryggingu. Iðgjöld bif-
reiðatrygginga eru óbreytt frá 1995 og
líklegt að tryggingakostnaðurinn lækki
enn á þessu ári í kjölfar útboðs FÍB.
Aukin samkeppni og innkoma erlends
tryggingafélags eftir mitt þetta ár á enn
eftir að auka hag neytenda.
Skattar og skoðun. Bifreiðagjaldið
hefur hækkað yfir 70% á föstu verði frá
árinu 1988! Skatturinn er innheimtur
tvisvar á ári fyrir 6 mánuði í senn. Bif-
reiðagjaldið fyrir fyrri helming ársins
1996 er 5,86 kr. fyrir hvert kílógramm
af eigin þyngd bifreiðar. Sé bifreiðin
þyngri en 1000 kg skal að auki greiða
3,80 kr. fyrir hvert kílógramm af eigin
þyngd bifreiðar sem er umfram 1000
kg. I sambandi við skoðunina er miðað
við gjald (2.910 kr) fyrir almenna skoð-
++'
un og mengunarmælingu í samræmi
við hámarksverð sem dómsmála-
ráðuneytið gefur út. Samkeppni er
nú í bifreiðaskoðun á höfuðborgar-
svæðinu og þar er hægt að njóta
hagstæðari skoðunargjalda. FIB fé-
lagar eru með afslátt hjá öllum bif-
reiðaskoðunarfyrirtækjunum. Bif-
reiðaöryggisgjald, 200 kr, er inn-
heimt með skoðunargjaldinu. Nýjar
bifreiðar, sem ekki eru notaðar í
atvinnurekstri, skal skoða í fyrsta
sinn á þriðja ári eftir fyrstu skrán-
ingu og síðan árlega frá og með
fimmta ári þ.e. fjórða árið þarf ekki
að skoða. Útreikningar FIB styðjast
við meðaltalskostnað bifreiða sem
keyptar eru nýjar og ekki seldar
fyrr en eftir 3 eða 5 ár og þess vegna
er vægi skoðunargjaldsins í útreikn-
ingunum minna en gildir um at-
vinnu- og eða eldri bifreiðar.
Bílastæði, þrif o.fl.. Bílageymslur,
stöðumælar og leigustæði. Undir
þrifin falla heimsóknir á bílaþvotta-
stöðvar, bón, hreinsiefni o.fl. Árgjald
FÍB 1996 er 3.300 kr.
Verðmætarýrnunin er gefin upp
bæði í prósentum og krónum og
sýnir meðal verðfall bifreiðar á milli
ára, miðað við þriggja- eða fimm
ára eign . Bifreiðar falla hlutfallslega
meira í verði fyrsta árið en næstu
2-3 árin þar á eftir. Verðfall á milli
ára eykst oft aftur þegar bifreið er
orðin meira en 4 ára gömul. Bifreið-
ar halda misvel verði eftir tegundum,
útliti og aldri. í töflunni er stuðst
við meðal verðrýrnun bifreiða í þeim
verðflokkum sem þar eru tilgreindir.
Upplýsingarnar eru unnar upp úr
gögnum frá bílasölum bifreiðaum-
boðanna.
Fjármagnskostnaður (vaxtatap)
hér eru reiknaðar út vaxtatekjur af
því fjármagni sem, að meðaltali, er
bundið í bifreiðinni á eignartíma
hennar. Stuðst er við raunvexti sem
í boði eru hveiju sinni. Formúlan sem
notuð er við útreikningana styðst
við jafnaðar verðmætarýrnun á
hveiju ári.
Fjármagnskostnaður = V * I+E
100 2 V = raunvextir I = innkaups-
verð, nýr bíil árg. 1996 E = endur-
söluverð (e. 3 eða 5 ár) ®
...orðaðu það við Fálkann
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
BMW Z3 var stillt upp á vegg
á sýningunni.
PLYMOUTH Grand Voyager með rallíútliti á
sýningunni í New York.
BMW Z3 fæst handskiptur eða
sjálfskipturog vélin er
138 hestöfl.
JEEP Wrangler var sýndur í þversniði. Hann
er kominn með kringlóttar framlugtir
og nýjan fjöðrunarbúnað.
BMW Z3 og Voyager vöktu athygli
PLYMOUTH bílaverksmiðjumar
bandarísku, sem eru hluti Chrysler
samsteypunnar, sýndu á alþjóðlegu
bílasýningunni í New York fyrr í
mánuðinum, að það er ýmislegt að
gerast í þeim herbúðum. Mesta at-
hygli vakti líklega nýr og endurhann-
aður Voyager fjölnotabíll.
Styttri bíllinn kallast einfaldlega
Yoyager en sá lengri Grand Voyager.
Árgerð 1996 er algjörlega ný að út-
liti, ytri línumar orðnar mun fólksbíla-
legri sem sést helst í samspili glugga
og ytra byrðis og stærri hjólum. Boð-
ið er upp á tvær gerðir, grunngerðina
og SE.
Gmnnvél í Voyager er 2,4 lítra,
150 hestafla vél með tveimur yfir-
liggjandi kambásum með þriggja eða
fjögurra þrepa sjálfskiptingu. Staðal-
vél á Grand Voyager er hins vegar
3,0 lítra, V6 vél með einu yfirliggj-
andi kambás sem skilar einnig 150
hestöflum. Þeir sem vilja meira vélar-
afl geta fengið 3,3 lítra, 158 hestafla
V6 vél eða 3,8 lítra, 166 hestafla V6
vél.
Bílamir em framdrifnir en Grand
Voyager er einnig fáanlegur með al-
drifí. Tveir líknarbelgir er staðalbún-
aður en ABS hemlakerfi valbúnaður.
Plymouth býður SE fjölnotabílinn
einnig með svokölluðu rallíútliti. Þá
er vatnskassahlífin og hurðarhúnar
samlitir bílnum og hann er á álfelgum.
BMW Z3
Helsta tromp BMW á alþjóðlegu
bílasýningunni í New York var eins
og vænta mátti nýi sportbíllinn Z3,
nýi James Bond bíllinn. En þótt
mest áhersla hafi verið lögð á Z3
síðustu mánuðina vom engu að síður
kynntar töluverðar breytingar á öðr-
um bílum BMW.
BMW Z3 er opinn tveggja sæta
sportbíll sem er smíðaður í Spartan-
burg í Suður-Karólínufylki. Hann er
með 1,9 lítra vél með tveimur yfir-
liggjandi kambásum og skilar 138
hestöflum. Hann er fáanlegur með
fimm gíra handskiptingu eða fjög-
urra þrepa sjálfskiptingu.
8-línan, flaggskipin í sportbílaflota
BMW, er einnig endurbætt. 840CÍ
er með V8 vél sem nú er orðin 4,4
lítrar en var áður 4,0 lítrar. Hestafla-
fjöldinn er hinn sami, 282, en há-
markstogið er nú 350 Nm við 3.900
snúninga á mínútu í stað 295 Nm
áður.
Acura sýndi tvo nýja bíla, fyrsta
jeppann sem fyrirtækið smíðar og
CL-sportbílalínuna. CL er fyrsti bíll-
inn sem er að öllu leyti hannaður í
Bandaríkjunum og framleiddur þar
af innflytjanda erlendra lúxusbíla.
framleiðanda. Bílarnir eru í tveimur
útfærslum, 2,2 CL, sem er þegar
fáanlegur, með 2,2 lítra, 145 hest-
afla vél og 3,0 CL með 3,0 lítra V6
vél sem fer á markað í haust. ■
TILBOD OSKAST
ig
Pekking Reynsla Pjónusta
SUÐURlAIIÐSBRRUr S, UB RtrRJAUlK, SlMlt SBt 4670. fRX; SB1S8B7
Pontiac Grand Am SE, árgerö '95 (ekinn
35.000 míl ur), GMC Suburban 1500 SLE 4x4,
árgerö '93 (ekinn 37.000 mílur) og aörar
bifreiöar er veröa sýndar á Grensásvegi 9
þriðjudaginn 30. apríl kl. 1-15.
Tilboöin veröa opnuö á sama staö kl. 16.
Dráttartöggur
Tilboð óskast í AMC dráttartögg, árgerð '85.
Tilboöin veröa opnuö á sama staö kl. 16.00
SALA VARNARLIÐSEIGNA