Morgunblaðið - 22.05.1996, Blaðsíða 7

h
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 22. MAÍ 1996 D 7
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
NÝI Sighvatur Bjarnason VE 81 í höfninni í Eyjum.
Nýr Sighvatur Bjarnason
til Yinnslustöðvarinnar
NÝR Sighvatur Bjarnason VE sem
Vinnslustöðin í Eyjum keypti frá
Noregi kom til Vestmannaeyja fyr-
ir skömmu. Skipið er smíðað í
Noregi árið 1975 og er burðargeta
þess um 1500 tonn af bræðslufiski
en um 1350 tonn í kælitönkum.
Skipið er búið bæði til troll- og
nótaveiða og getur verið með tvær
nætur og troll um borð í einu.
Skipið er ágætlega tækjum búið,
skipt var um spilbúnað og vélbúnað
árið 1987, aðalvélin er 3.020 hest-
afla Bergen, og er togkraftur þess
um 40 tonn. Skipið er búið nýjum
nótablökkum sem settar voru í það
fyrir tveimur ái-um.
Með kaupunum á skipinu er
ætlun Vinnslustöðvarinnar að fá
fyrr loðnu til bræðslu auk þess sem
kælitankar skipsins gera mögulegt
að sigla með afla til vinnslu til
manneldis lengri veg en skip
Vinnslustöðvarinnar hafa getað til
þessa en nýi Sighvatur mun hefja
síldveiðar austan við land á næst-
unni.
Ætlunin er að gamli Sighvatur
Bjarnason verði seldur í stað þess
nýja. Skipstjóri á skipinu verður
Guðmundur Sveinsbjörnsson en
hann var áður með gamla Sighvat
Bjarnason.
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
NÝR Glófaxi við komuna til heimahafnar í Eyjum.
Nýr Glófaxi til Eyja
NYR Glófaxi kom til heimahafnar
í Eyjum fyrir skömmu. Bergvin
Oddsson, útgerðarmaður og skip-
stjóri, keypti skipið frá Árskógss-
andi þar sem það hét Arnþór EA.
Skipið er þó ekki alveg óþekkt í
Eyjum, því áður en það fór norður
hét það Bergur og var það í eigu
Sævalds Pálssonar, útgerðar-
manns.
Nýi Glófaxi er 349 brúttótonn
að stærð og í honum er 750 hest-
afla vél en skipið er einnig vel búið
fiskleitar og siglingatækjum. Gló-
faxi er keyptur án kvóta og er ráð-
gert að skipið byrji á því að halda
til síldveiða í Smugunni. Gamli Gló-
faxi er enn í eigu Bergvins en sam-
kvæmt heimildum Versins er ráð-
gert að hann verði seldur og kvót-
inn af honum færður yfir á nýja
Glófaxa.
GREINAR
Alþingi afleggi
ekki línutvöföldun
NÚ ER til umræðu á
Alþingi stjórnarfrum-
varp um stjórn fisk-
veiða. Þetta er eitt af
stórmálum í íslensku
efnahagslífi og því
hafa fiestir skoðanir á
málinu sem stangast
því miður oftast á. Það
sem ég hef áhyggjur
af er að hróflað verði
við svokallaðri línutvö-
földun eins og nú er til
umræðu. Af hveiju,
það langar mig að
skýra nánar.
Frá því að fiskmark-
aðir tóku til starfa hafa
unnist margir mikilvægir markaðir
fyrir afurðir okkar erlendis. Þetta
gerðist vegna þess að aðgangur
framleiðenda að hráefninu varð
auðveldari og þeir gátu því boðið
afurðirnar fleiri afurðasölum, sem
kepptust við að fá sem best verð.
Þeir erlendu aðilar, sem borga hæst
verð, krefjast mestra gæða og því
er mikilvægt að hafa aðgang að
hráefni af hæsta gæðaflokki. Þessir
markaðir eru ekki síst þeir, sem
kaupa ferskan fisk sem fluttur er
út með flugi bæði til Bandaríkjanna
og Evrópu eftir að tollar lækkuðu
á ferskum unnum fiski þangað.
Kröfuharðlr markaðir
og dýrari línufiskur
Ekki þarf að orðlengja það
hversu mikilvægt það er fyrir þjóð-
ina og efnahag hennar að slíkum
mörkuðum sé sinnt því þegar lítið
má veiða af þorski skiptir það efna-
haginn miklu hvort kílóið af flökuð-
um þorski kostar 350 krónur eða
400. Þeir framleiðendur, sem kaupa
sitt hráefni á fiskmörkuðum og
hafa sérhæft sig mest í að fram-
leiða á kröfuharða og dýra mark-
aði, sækjast helst eftir fiski sem
veiddur er á línu því hann er óum-
deilanlega besti fiskur, sem kemur
að landi.
Þorskur og ýsa sem veiðast á línu
eru að jafnaði 10-15% dýrari á fisk-
markaði en sömu tegundir í sömu
stærðarflokkum veiddar í önnur
veiðarfæri. Munurinn er minni á
þorski og meiri á ýsu og misjafnt
eftir því við hvaða veiðarfæri er
miðað.
Það er þvi aivarlegt fyrir fisk-
markaðina og þá framleiðendur,
sem treysta á þá, ef línuútgerð á
undir högg að sækja og dregst sam-
an. Ég tel að það yrði mikið slys
og afturför í þeirri viðleitni að koma
með fiskinn sem verðmætastan að
landi og efla efnahag þjóðarinnar
um leið. Á Suðurnesjum skiptir
þetta mjög miklu máli
fyrir svæðið allt. Hér
er mikið af framleið-
endum, sem sérhæfa
sig í afurðum í háum
gæðaflokki sem eru
fluttar út með flugvél-
um.
Sú vinnsla útheimtir
margt fólk í vinnu sem
hefur yfir mikilli sér-
þekkingu að ráða svo
sem í flökun og fær
greitt í samræmi við
það. Mér segir svo hug-
ur að á þessum físk-
vinnslustöðum sé greitt
betra kaup en að meðal-
tali í greininni.
Línuútgerðin
skapar mörg störf
Ýsa, sem berst á land á haustin,
er að megni til veidd á línu því hún
veiðist síður í önnur veiðarfæri.
Áður fyrr lögðu menn net með sex
tommu riðli á vorin og haustin til
að veiða ýsu, en nú heyrir það sög-
Mikilvægt er að hafa
aðgang að hráefni í
hæsta gæðaflokki,
----------------------------
segir Olafur Þór
Olafsson, sem jafn-
framt telur að ekki megi
hrófla við svokallaðri
línutvöföldun.
unni til því þau fyllast af þorski,
sem ekki má veiða. Þess vegna er
mjög mikilvægt að sinna ýsumark-
aðinum með línuveiðum á haustin.
í kringum línuútgerð skapast mörg
störf og nægir þar að nefna beit-
ingu. Það lifnar yfir Suðurnesja-
byggðum á haustin eftir að línuút-
gerð hefst, en hún liggur gjarnan
niðri yfir sumarið. Þá fer fók að
hafa meira á milli handanna og
þess gætir í öllu atvinnulífinu.
En hvers vegna minnkar iínuút-
gerð ef tvöföldunin er tekin af?
í fyrsta lagi veiðist ekki sá fiskur
á línu sem bátarnir fá að auki í
tvöföldun kvótans. í öðru lagi, sem
er alvarlegra, er að hætt er við að
útgerðarmenn muni hætta að gera
út á línu.
Rætt um tvær leiðir
Það eru einkum tvær hugmyndir
í gangi um það hvernig skal skipta
Ólafur Þór Ólafsson
þeim kvóta, sem hingað til hefur
farið í tvöföldun kvótans hjá línu-
bátunum. Annars vegar er að skipta
honum jafnt á allan flotann. Yrði
sú ieið farin yrði mjög lítill hiuti
þessa kvóta veiddur á línu og færi
því ekki í hæsta gæðaflokk hráefn-
is eins og hann gerir nú.
Hin leiðin er að skipta kvótanum
milli þeirra sem stundað hafa línu-
veiðar undanfarin ár. Þessi leið er
talin tryggja það að þessi hluti
heildarkvótans verði áfram veiddur
á línu. Það er hins vegar alls ekki
öruggt því þegar kvótinn er kominn
í hendur útgerðarmannsins hefur
hann möguleika á að ráðstafa á
annan hátt og verður því ekki
tryggt að hann veiðist á línu. Eins
og ástandið er í dag er sjálfsagt
hagkvæmast að veiða hann alls
ekki sjálfur heldur leigja kvótann
innan ársins á 90-95 krónur hvert
kíló. Besta leiðin til að tryggja að
sem flestir geri út á línu er að hafa
slíkan hvata sem tvöföldunin er.
Forsendurnar sem voru lagðar
til grundvallar línutvöfölduninni »
hafa í raun ekkert breyst frá því
sem þær voru þegar hún var sett
á og því engin ástæða til að taka
hana af. Þeir sem ekki njóta þess
að geta tvöfaldað kvóta sinn á þessu
tímabili, eins og eigendur báta með
önnur veiðarfæri af öllum stærðum
hafa bent á, segja að þeir muni
einnig fara að gera út á línu til að
komast í þennan forréttindahóp.
Það teldi ég til bóta því línan fer
mun betur með fiskislóðina, og sá
aukni kvóti sem þeir fengju með »
þessu móti skaðar ekki meira en
þau spjöll gerð eru með öðrum stór-
virkum veiðarfærum sem notuð eru
í dag. Auk þess kæmi þá meira af
hráefni af hæsta gæðaflokki að
landi.
Ég ætla þvi að vona að ekki verði
hróflað við þeirri grein sem fjallar
um línutvöföldunina í núverandi
lögum um fiskveiðar.
Reyndar er spurning hvort ekki
ætti að reyna að styrkja fleiri út-
gerðarmunstur ef hætta er á að þau
séu á undanhaldi. Það er nauðsyn-
legt að hafa fjölbreytnina sem
mesta því við vitum ekki hvað morg-
undagurinn ber i skauti sér þótt
eitthvað eigi ekki upp á pallborðið
í dag. Það er mjög mikilvægt að
úrval á fiskmörkuðum sé sem mest
til að svara þörfum þeirra fjöimörgu
kaupenda sem byggja afkomu sína
á að kaupa hráefni.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Fiskmarkaðar Suðurnesja hf.
ir^i \>Q/K A D
BBB^BBkÆB^^iBRk m æ \ l í i vf ^**~,*„~**^ jt \ i
A TVINNUAUGl ÝSINGAR
Vélstjóri
á frystitogara
Fyrsta vélstjóra vantar á fiystitogarann
Sigurbjörgu ÓF 1 frá Ólafsfirði.
Vélarstærð 1980 KW, Wartslita.
Skriflegar umsóknir sendist til
Magnúsar Gamalíelssonar hf.,
Hornbrekkuvegi 3,
625 Ólafsfirði,
fax 466 2537.
textiFrekari upplýsingar veita Svavar og Sig-
urgeirísíma 466 2337.
Með allar umsóknir verður farið sem trúnað-
armál og öllum svarað.
Verkstjóri
ífiskvinnslu
Traust fiskvinnslufyrirtæki á Norðausturlandi
óskar að ráða verkstjóra í fiskvinnslu.
Áhugasamir vinsamlegast sendið umsókn til
afgreiðslu Mbl. fyrir 2. júní, merkta: „Þ-123“.
Sjómaður -
gæðaeftirlitsmaður
Sjómaður, vanur frágangi á ísfiski í lest, ósk-
ast á rússneskan ísfisktogara sem landar á
Vopnafirði. Um er að ræða tvær veiðiferðir.
Skilyrði að viðkomandi sé enskumælandi.
Upplýsingar í síma 473 1143.
Tangi hf.
KVttlTABANKINN
Kvótabankann vantar þorsk
til leigu og sölu
Sími565 6412, fax565 6372, Jón Karlsson.
Fiskvinnslutæki
B-189 v flökunarvél, Marel flokkari eldri gerð,
nýupperður hjá Marel, og handflökunarkerfi.
Upplýsingarísímum 565 1355og421 6063.
H