Morgunblaðið - 03.10.1996, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 1996 B 3
FJÁRLAGAFRUMVARPIÐ# 1997
Tekjur vaxa samhliða
meiri veltu í efnahagslí finu
Tekjur og gjöld ríkissjóðs 1996 og 1997*
TEKJUR: Tekjuskattar Áætlun 1996 millj.kr. % Frumvarp 1997 millj.kr. * skv % Brey1
Einstaklinga 20.515 16,3 15.800 12,6 -23,0% |
Fyrirtækja 4.450 3,5 4.835 3,9
Eignarskattar 3.635 2,9 3.720 3,0
Trvqqinqaqiöld/launask. 13.122 10,4 13.965 11’1 ^
Virðisaukaskattur 46.000 36,5 49.000 39,1 J|
Aðrir skattar 29.655 23,5 29.764 23,7 „
Aðrartekjur 8.610 6,8 8.340 6,6 ymf
Samtals: 125.987 100,0 125.424 mo Mg
GJÖLD:
Rekstrarkostnaður 51.830 37,3 45.731 36,8
Tryggingagreiðslur 49.680 35,8 51.820 41,7
Vaxtagreiðslur 23.900 17,2 13.550 10,9 mm.
Viðhald 3.690 2,7 3.835 3,1
Fjárfesting 9.700 7,0 9.404 7,6
Samtals: 138.800 100,0 124.340 100,0
....~!8.7%
6,4%
] 6,5%
TEKJUR ríkissjóðs verða heldur
lægri á næsta ári en á þessu ári
gangi áætlun fjárlaga eftir. Astæð-
an fyrir því er að búið er að flytja
rekstur grunnskólans frá ríkinu til
sveitarfélaganna, en samhliða voru
tæplega 6 milljarða tekjur fluttar
til sveitarfélaganna. Á móti kemur
að gert er ráð fyrir að aukin velta
í efnahagslífinu og meiri tekjur
einstaklinga og fyrirtækja skili rík-
issjóði auknum tekjum.
í fiárlagafrumvarpinu er ekki
að finna ákvarðanir um breytingar
á skattlagningu eða tekjustofnum
ríkissjóðs. Ríkisstjórnin hefur
reyndar uppi áform um að breyta
tryggingagjaldi á þann veg að allar
atvinnugreinar greiði sama gjald,
en í dag greiða sjávarútvegur,
landbúnaður, iðnaður og hótel- og
veitingastarfsemi lægra gjald en
aðrar greinar. Þetta mál er, sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðs-
ins, ekki frágengið af hálfu stjórn-
arflokkanna. í frumvarpinu segir
að ekki sé gert ráð fyrir að breyt-
ingar á tryggingagjaldi hafi áhrif
á heildartekjur ríkissjóðs.
Spáð er minni tekjum af
bifreiðainnflutningi
í frumvarpinu er gengið út frá
því að tekjur af virðisaukaskatti
aukist um 3 milljarða milli ára.
Hins vegar er gert ráð fyrir að
tekjur af bifreiðainnflutningi
minnki um 10%. Horfur eru á að
á þessu ári verði fluttar inn 10.000
bifreiðar, en í forsendum fjárlaga
var reiknað með tæplega 8.000. í
Spáð 4%
atvinnu-
leysi 1997
ÁÆTLAÐ er að verðlag
hækki um 2% milli áranna
1996 og 1997 og að atvinnu-
leysi minnki og verði um 4%,
að því er fram kemur í efna-
hagsforsendum fjárlaga-
frumvarpsins.
Óvissa vegna
kjarasamninga
„Kjarasamningar þorra
launþega eru lausir um
næstu áramót og því óvíst
um launaþróun á komandi
ári. í forsendum fjárlaga-
frumvarps og þjóðhagsáætl-
unar er gert ráð fyrir að laun
hér á landi hækki líkt og í
helstu viðskiptalöndum okk-
ar, eða um 3 1/2% að jafn-
aði, og að samkeppnisstaða
atvinnulífsins verði því
óbreytt," segir í greinargerð
frumvarpsins.
Þá er gert ráð fyrir að
vöruskiptajöfnuður verði
óhagstæður um þijá millj-
arða króna og hallinn á við-
skiptajöfnuði verði um 3% af
landsframleiðslu.
Halli hins opinbera 1-1,5%
af landsframleiðslu
Áætlað er að halli hins
opinbera, þ.e. ríkis og sveit-
arfélaga, verði 1-1 1/2% af
landsframleiðslu á næsta ári
og skuldir hins opinbera um
53,5%. Talið er að halli hins
opinbera í OECD-ríkjunum á
næsta ári verði um 3% af
vergri landsframleiðslu og
skuldir 75% að meðaltali.
frumvarpinu er því spáð að á næsta
ári kaupi landsmenn 9.000 nýjar
bifreiðir.
Vegna flutnings grunnskólans
minnka tekjur ríkisins af tekju-
skatti um 5,9 milljarða á næsta
ári. Tekjuskattur fyrirtækja kemur
hins vegar til með að skila ríkis-
sjóði um 400 milljónum í auknum
tekjum. Ríkið greiðir heldur minna
í barnabætur en reiknað var með
á þessu ári. Mismunurinn nemur
um 280 milljónum. Áætlun þessa
árs gerir því ráð fyrir heldur lægri
BOÐAÐAR eru ýmsar breytingar,
verkaskipting og sameining smærri
skóla í framhaldsskóiakerfinu í fjár-
lagafrumvarpinu sem miða að því
að ná fram um það bil 200 millj.
kr. sparnaði frá áætluðum útgjöldum
á þessu ári. Eiga breytingarnar að
stuðla að bættri kennslu í samræmi
við ný framhaldsskólalög.
Heildarframlag til framhaldsskóla
er áætlað 5.258 milljónir kr. á næsta
ári sem er 37 millj. kr. hækkun frá
því sem gert var ráð fyrir á fjárlög-
um líðandi árs.
Unnið verður að því að gera fram-
haldsdeildir og fámennari skóla, sem
hafa verið með 20-80 nemendur á
ári, að hluta af stærri skóla í sama
landsfjórðungi. Þá er framlag til
jöfnunar á námskostnaði hækkað
um 15 millj. kr. og efla á fjarnám.
Starfsemi tveggja
hússtjórnarskóla lögð niður
Starfsemi Hússtjórnarskólans á
Hallormsstað verður hætt í núver-
andi mynd um mitt næsta ár og
FJARLAGAFRUMVARPIÐ gerir
ráð fyrir að sparaðar verði um 128
milljónir hjá Atvinnuleysistrygg-
ingasjóði með endurskoðun á starf-
semi og úthlutunarreglum sjóðsins.
Meðal annars er fyrirhugað að lækka
þóknun úthlutunarnefnda atvinnu-
leysisbóta um 1% úr 3,2% í 2,2%,
upphæð í barnabætur á þessu ári
en reiknað var með í fjárlögum
1996. Vaxtabætur hækka í ár
meira en reiknað var með og því
er miðað við að þær hækki um 6%
á næsta ári.
Tekjur ríkissjóðs frá ÁTVR
verða af ýmsum ástæðum mun
hærri í ár en reiknað var með.
Miðað er við að þær nemi liðlega
7 milljörðum á næsta ári, en í fjár-
lögum þessa árs var miðað við 6,5
milljarða. Niðurstaðan í ár verður
líklega 7,2 milljarðar.
1.500 kr. gjald-
taka við endur-
innritun í próf
húsnæði hans afhent Menntaskólan-
um á Egilsstöðum. Stefnt er að því
að hætta starfsemi Hússtjórnarskól-
ans í Reykjavík í núverandi mynd
og koma á samstarfi við kennslu í
matvælavinnslu í Menntaskólanum
í Kópavogi.
Fjölbrautaskóla Vesturlands var
falið að annast kennslu í Héraðsskól-
anum í Reykholti til reynsiu í tvö
skólaár haustið 1995. Þar sem að-
sókn að náminu hefur verið minni
en gert var ráð fyrir er áformað að
leggja skólahald þar niður í núver-
andi mynd í lok yfirstandandi skóla-
árs.
Stefnt er að sameiningu Héraðs-
skólans að Skógum og Fjölbrauta-
skólans á Suðurlandi. Þá er stefnt
að því að kennsla í skipstjórnarfræð-
en það mun leiða til 25 milljóna
króna sparnaðar.
Frumvarpið byggist á þeirri for-
sendu að atvinnuleysi á næsta ári
verði 4%. Horfur eru á að atvinnu-
leysi á þessu ári verði 4,2%, en at-
vinnuleysi hefur verið að minnka frá
1995 þegar það náði hámarki og fór
Oft er mælikvarðinn skattar sem
hlutfall af vergri landsframleiðslu
notaður þegar menn vilja bera
saman skattbyrði landsmanna frá
einu ári til annars. Samkvæmt fjár-
lagafrumvarpinu verður þetta hlut-
fall 22,5% á næsta ári. Það er hins
vegar búið að flytja grunnskólann
frá ríkinu og með honum tæplega
6 milljarða skatttekjur. Sé tekið
tillit til þessa verður hlutfallið
23,6% eða svipað og á þessu ári.
Á síðustu 10 árum hefur þetta
hlutfall verið á bilinu 23,3-24,1%.
urn í Vestmannaeyjum verði færð
til Framhaldsskólans í Vestmanna-
eyjum og sérstakur stýrimannaskóli
í Eyjum verði lagður niður.
Sértekjur í framhaldsskólum
304 millj. kr.
Sértekjur framhaldsskóla eru
áætlaðar 304 milljónir króna og
hækka um 36,8 millj. kr. frá fjárlög-
um yfirstandandi árs. Innritunar-
gjald er áætlað sex þúsund kr. á
nemanda og efnisgjald til jafnaðar
fimm þús. kr. í verklegu námi. Tekj-
ur af gjöldunum eru áætlaðar um
136 millj. kr. Þar sem brottfall úr
framhaldsskólum og endurtekning
prófa er talin óeðlilega mikil er nú
ráðgert að taka 1.500 króna gjald
af nemendum sem endurtaka próf.
Er áætlað að tekjur vegna endurinn-
ritunar í próf verði um 32 millj. kr.
á næsta ári.
Þá lækkar framlag vegna kennslu
í öldungadeilum og á endurmenntun-
arnámskeiðum um 64 milljónir kr.
og verður 160 millj. kr.
í 5%. í samræmi við minna atvinnu-
leysi og sparnað í rekstri er reiknað
með að útgjöld sjóðsins lækki úr
3.361 milljón í 3.043 milljónir. í
þessum tölum er ekki gert ráð fyrir
greiðslu sérstakra launabóta þar
sem kjarasamningar renna út um
áramót.
STUTT
Nýtt .
markaðs-
eftirlits-
gjald
• IÐNAÐARRÁÐUNEYTIÐ
hyggst flylja frumvarp um mark-
aðseftirlitsgjald sem tekið verði
upp og á að gefa um 10 millj. kr.
í tekjur en framlag til Löggild-
ingarstofunnar lækkar um 2,2
millj. kr. á næsta ári skv. fjár-
lagafrumvarpinu.
• ÁÆTLAÐ er að arðgreiðslur
ríkisfyrirtækja minnki um 7% á
næsta ári eða um nálægt 170
miiljónir kr. en sú lækkun skýr-
ist alfarið afminni hagnaði
Seðlabanka Islands en á móti
eiga að koma auknar tekjur af
sölu eigna, en stefnt er að því
að selja hlut ríkisins í ýmsum
fyrirtækjum á næsta ári, a.m.k.
að hluta, s.s. Skýrr hf., Áburðar-
verksmiðjunni hf. og Sements-
verksmiðjunni hf. en ekki er gert
ráð fyrir söluhagnaði vegna fjár-
málastofnana í eigu ríkisins í
frumvarpinu.
• FRAMLAG menntamálaráðu-
neytis vegna alþjóðlegra sam-
skipta hækkar um 49 milljónir
kr. á næsta ári og verður 315
millj. kr. Stafar hækkunin af
aðildargjöldum vegna samstarfs
við Evrópusambandið í tengslum
við EES-samninginn. Aðild-
argjöld allra ráðuneyta verða
greidd af framlaginu en megin-
hluti aðildargjalda er vegna
fjórðu rammaáætlunar ESB á
sviði rannsókna og tækniþróun-
ar.
• AÆTLAÐ er að gjald sem eig-
endur fiskiskipa og fasteigna í
fiskvinnslu greiða í Þróunarsjóð
sjávarútvegsins nemi um 160
milljónum kr. á næsta ári. 1. sept.
sl. kom gjald til sjóðsins af úthlut-
uðu aflamarki til innheimtu. Á
árinu 1997 er áætlað að inn-
heimtan nemi um 520 millj. kr.
• FRAMLAG til Bændasamtaka
íslands verður skert á næsta ári
úr 200 milljónum kr. í ár í 180
millj. kr. á næsta ári. Þessi lækk-
un er liður í endurskoðun á
stuðningi við landbúnaðinn i
heild. „Til athugunar er að ríkið
dragi á næstu árum úr fjármögn-
un þessarar þjónustu. Því til sam-
ræmis hefur nú verið tekið fyrsta
skrefið í þá átt. Þannig er nú
dregið úr niðurgreiðslum til
nautgripasæðinga auk þess sem
búfjárræktarframlög lækka,“
segir í fjárlagafrumvarpinu.
• FJÁRVEITING til Hafrann-
sóknastofnunar er lækkuð um
22,2 milljónir króna á næsta ári-
þar sem nokkur viðfangsefni
stofnunai-innar falla brott en
jafnframt er á það minnt í fjár-
lagafrumvarpinu að sérstakur
samstarfshópur ráðuneyta fjalli
nú urn verkefnaskiptingu og
hugsanlega samhæfingu rann-
sóknarstofnana á vegum ríkisins.
• GERT er ráð fyrir 490 millj.
kr. fjárheimild til iauna- og verð-
lagsmála á næsta ári, í fjárlaga-
frumvarpinu, og er þetta fé eink-
um ætlað til að mæta hækkun
bóta velferðarkerfisins sem kan'n
að leiða af kjarasamningum á
árinu 1997. Kjarasamningar eru
lausir um áramót og er ekki gert
ráð fyrir eingreiðslum vegna
launabóta í forsendum útgjalda
heilbrigðisráðuneytisins, sem
lækka af þeim sökum um 40 millj.
kr.
Um 200 millj. sparnaður í framhaldsskólum
Smærri skólar
sameinaðir öðrum
Starfsemi Atvinnuleysistryggingasjóðs endurskoðuð
Spara á 128 milljónir króna