Morgunblaðið - 12.08.1998, Qupperneq 6

6 C MIÐVIKUDAGUR 12. ÁGÚST 1998
MARKAÐIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fiskverð heima
Þorskur
KrJkg
—130
-120
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
Júlí ' Ágúst .
27.vl 28,vl 29.vl30.vl3Lvl32.vl90
Alls fóru 44,6 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Á Fiskmarkaði Hafnarfjarðar voru seld 6,01 á
102,00 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 16,11 á 106,06 kr./kg og
um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 22,51 á 119,53 kr./kg. Af karfa
voru seld 48,61. í Hafnarfirði voru seld 1,41 á 79,02 kr./kg, á
Faxagarði var verðið 67,00 kr./kg (4,41) og 65,94 kr./kg (42,81) á
Fiskmarkaði Suðurnesja. Af ufsa vom seld 36,6 tonn. í Hafnar-
firði á 64,42 kr. (2,81), á 72,57 kr. (0,71) á Faxagarði og á 63,40
kr. (33,21) á Fiskm. Suðumesja. Af ýsu voru seld 19,9 tonn
samanlagt. I Hafnarfirði á 98,51 kr./kg (2,31), á Faxagarði á
127,06 kr. (5,91) og á 112,09 kr. (11,71) á Fiskmarkaði Suðurn,
Kavfi
Kr/kg
—120
-100
Júli
Ágúst
27.vf 28 vl 29.vl30.vl 31 ,vI 32ÁTI
40
Ufsi
i OU f— 70 P cn

T DU — 50 Ágúst ..
127.vl, 28,v! ,,29.vi ,3P.V 131 .v 132.V 1 1
Fiskverð ytra
***** Kr./kg ooo
— 900
/ — —- /UU
§ -180 _ i /20
ibu — 1/10
-190
f
L I cU — 1 oo
lUU — oo
Júlí 27. vika 28. vika 29. vika 30. vika 31. vika Ágúst 32. vika oU
Þorskur
Karfi
Ufsi
Ýsa«
Skarkoli'
Eingöngu var seldur fiskur úr gámum í Bremerhaven í Þýskalandi, í
síðustu viku. Þar voru seld alls 176,4 tonn, þar af var karfi, 174,6 tonn,
á 115,75 kr. hvert kíló.
Seld voru 696,3
tonn af fiski á
fiskmörkuðum í
Grimsby í Bretlandi
í 32. viku. Miðverð
á þorski var 223,68
kr./kg og á ýsu
179,25 kr./kg.
Enginn koli var
seldur. Fiskverð var
sem hér segir...
Lægsta Hæsta
Þorskur kr./kg kr./kg
Lítill 129 202
Meðal 202 276
Stór 239 294
Ýsa
Lftil 147 184
Meðal 165 193
Stór 184 202
Koli
1 fl.
2 fl.
Framtíð verksmiðjuskipanna
til umræðu á Bandaríkjaþingi
BANDARÍKJAÞING er enn að
fjalla um frumvarp Ted Stevens,
öldungadeildarþingmanns fyrir
Alaska, um ýmsa nýskipan í
bandarískum sjávarútvegi. Verði
það samþykkt mun það ekki aðeins hafa veruleg áhrif á veiðar og vinnslu,
heldur einnig á markaðinn fyrir sjávarafurðir vestanhafs.
Getur haft áhrif á
blokkarframleiðslu
Tillögur Stevens eru þessar:
■ Innan 18 mánaða verði bandarísk
fiskiskip að 75% í eigu bandarískra
borgara.
■ 160 stór fiskiskip, lengri en 165
fet, verði úrelt í áfóngum.
■ 20 stór verksmiðjuskip verði tek-
in út úr botnfiskveiðinni í Norður-
Kyrrahafi og lýsingsveiðinni sunn-
ar.
legt er, að markaðurinn yrði enn
háðari innflutningi á rússneskri
blokk en nú er.
Veruleg breyting
Fyrsta grein frumvarps Ted
Stevens myndi hafa áhrif á rekstur
25.000 fiskiskipa í Bandaríkjunum
ef hún bannar útlendingum að eiga
meira en 25% hlut í bandarískum
fiskiskipum og starfsemi, sem þeim
tengist, markaðs- og fjármálafyrir-
komulagi. Er hér um að ræða mikla
breytingu frá núgildandi lögum en
þau kveða á um 50% eignaraðild
bandarískra borgara og raunar eru
meira en 20.000 fískiskip algerlega
undanþegin þessum ákvæðum.
Stevens segir, að vegna þessara
undanþáguákvæða sé meira en
helmingur botnfiskaflans í Berings-
hafi veiddur af skipum, sem að
meirihluta sé í eigu norskra og jap-
anskra útgerðarfyrirtækja. And-
stæðingar frumvarpsins benda hins
vegar á, að sé eignaraðild útlend-
inga áhyggjuefni, verði einnig að
Fyrir þinginu liggur einnig annað
frumvarp frá Olympia Snowe, öld-
ungadeildarþingmanni frá Maine,
um svipaðar takmarkanir í makríl-
og síldarveiðinni við Atlantshafs-
ströndina en með ákveðnum fyrir-
vara þó. Verksmiðjuskipin eiga sem
sagt heldur undir högg að sækja
vestra um þessar mundir.
Vinnslan á fáar hendur
Þótt stuðningsmenn og andstæð-
ingar frumvarpanna hafi kallað til
sérfræðinga á ýmsum sviðum er
■> óljóst að sumu leyti hvaða áhrif
samþykkt þeirra muni hafa í banda-
rískum sjávarútvegi. Samt þykir
víst, að verði sjóvinnslan bönnuð,
muni það verða til að þjappa vinnsl-
unni enn frekar saman hjá tiltölu-
lega fáum fyrirtækjum. Sjómenn
jafnt sem kaupendur yrðu þvi enn
háðari þeim en nú er.
Þau skip, sem eftir yrðu í veiðinni
þegar búið væri að útiloka verk-
smiðjuskipin, myndu að sjálfsögðu
fá meira í sinn hlut af kvótanum og
vinnslan í landi ykist auðvitað að
sama skapi. Staðan er hins vegar
sú, að blokkarframleiðslan fer að
verulegu leyti fram úti á sjó og
verði verksmiðjuskipunum úthýst,
*mun þessi framleiðsla minnka. Það
myndi aftur hafa mikil áhrif á þau
fyrirtæki, sem vinna úr blokkinni,
til dæmis fiskfingur og bita, og lík-
[
Norðmenn segja
markaðinn vera
kominn í jafnvægi
GRÁSLEPPUVERTÍÐIN í Noregi gekk ekki vel að þessu sinni frekar en
hér við land og lagðist þar allt á eitt. Var veiðin lítil, verðið lágt og
verulegar birgðir frá fyrra ári. Norðmenn telja þó, að markaðurinn sé að
komast í jafnvægi og því sé líklegt, að gangurinn verði betri á næsta ári.
Hrognaframleiðslan hjá þeim, sem eru í Norges Ráfisklag, var aðeins
2.000 tunnur að þessu sinni en 7.300 tunnur á síðasta ári. Hefur þessi
mikli samdráttur að sjálfsögðu sín áhrif á markaðnum og stuðlar að meiri
eftirspurn og betra verði á næsta ári að mati Willys Godtliebsens hjá NR.
Bendir hann líka á, að á íslandi hafi samdrátturinn einnig verið mikill,
farið úr 13.400 tunnum í 7.000 milli ára, og sömu sögu sé að segja frá
Nýfundnalandi. Þar var framleiðslan 15.000 tunnur 1997 en 8.000 nú.
Markaðurinn tekur við 35.000 tunnum
Godtliebsen segir, að markaðurinn taki við um 35.000 tunnum á ári en 1
997 hafi framleiðslan verið um 48.000 tunnur. Birgðasöfnun hafi því verið
mikil. Á þessu ári sé heildarframleiðsla aftur á móti aðeins 20.000 tunnur
og þvf allt útlit fyrir eðlilegt og gott umhverfi á næsta ári.
Godtliebsen segir, að þeir, sem verkuðu sjálfir, hafi fengið um 53.000 ísl
. kr. fyrir tunnuna en nú í ár hafi verðið farið niður i 43.000 kr. Vill hann
engu spá fyrir um verðþróunina en telur víst, að hún verði upp á við.
Mesti markaðurinn fyrir grásleppuhrogn er í Vestur-Evrópu en Norðm
enn segja, að í Rússlandi sé vaxandi áhugi á hrognunum og binda þeir nok
krar vonir við það.
taka fyrir eignaraðild Japana í fisk-
vinnsluhúsum í Alaska.
Stóru skipin ekki í rányrkju
Frumvarp Stevens gerir ráð fyr-
ir, að öllum stóru skipunum í banda-
ríska fiskveiðiflotanum verði bægt
burt í áfóngum. Það myndi taka til
um 160 skipa í N-Kyrrahafi, Atl-
antshafi og Mexíkóflóa. í frumvarp-
inu er þetta réttlætt þannig, að
þessi skip séu öflugri en þau litlu og
því líklegri til að fá mikinn aukaafla
og stunda rányrkju. Auk þess séu
þau í eigu manna, sem séu líklegri
til þess en aðrir að láta „stundar-
hagsmuni ganga fyrir eðlilegri nýt-
ingu til langframa".
Þessar fullyrðingar vöktu hörð
viðbrögð á þingi. Andstæðingar
írumvarpsins bentu á, að stóru sldp-
in væru ekki alltaf með meira vélar-
afl en lítil auk þess sem miklu auð-
veldara væri að hafa eftirlit með fá-
um, stórum skipum en hinum ótölu-
lega fjölda lítilla skipa. Þeir nefndu
einnig, að ekki væri um neina
rányrkju að ræða í þeim veiðum,
sem stóru skipin stunduðu, og auka-
afli þeirra væri trúlega sá minnsti,
sem fyrirfyndist í heiminum.
Við þessar umræður og yfir-
heyrslur á þingi snerist sumum
stuðningsmönnum Stevens hugur
og féllust þeir á, að brottrekstur
stóru skipanna væri óréttmætur.
Hölluðu þeir sér þá að frumvarpi
Snowes, sem gengur miklu
skemmra og gerir ráð fyrir, að yfir-
stjórn fiskveiðimála á hverjum stað
ákveði hvort ástæða sé til að tak-
marka skipastærðina.
30 milljarða kr. skellur
í frumvarpi Stevens er að síðustu
gert ráð fyrir, að 20 verksmiðju-
skipum verði bannað að veiða f
Norður-Kyrrahafi, aðallega Ala-
skaufsa, en það gæti þýtt allt að 30
milljarða íslenskra króna tjón fyrir
viðkomandi útgerðir. Sum fyrir-
tækjanna yrðu gjaldþrota og um
2.000 manns misstu vinnuna.
Fjöldi skráðra sjómanna á fslandi árið 1997, eftir skipagerðum og tíma árs
5.000
4.634
4.786 4,754
5.215
4.889
5.024
á opnum 4.582
velbatum
á vélbátum
<100 brl
á vélbátum
yfir 100 brl
á togurum
Janúar Febrúar Mars Apríl
Agúst Sept.
MEÐALTAL
1997
Afli íslenskra skipa utan fiskveiðilögsögu Æ . árið 1997 Veiðisvæði * Afli í tonnum
Úr Barentshafi Þorskur 5.891 7.333
AustupGrænland Othafskarfi 3.549 3.549
Flæmingjagrunn Rækja 7.197 7.197
Ýmis veiðisvæði Íslandssíld 7.964 11.718
SAMTALS 29.798
30 þúsund
tonn hingað
UTAN fiskveiðilögsögunnar jókst
heildarafli íslenskra skipa um 10
þúsund tonn í fyrra miðað við árið
1996. Var þar eingöngu um að
ræða aukna veiði á norsk-íslensku
sfldinni, en afli í öðrum tegundum,
þorski, karfa og rækju, dróst
verulega saman. Samtals var
Iandað í fyrra um 30 þúsund
tonnum hérlendis af fjarlægum
miðum, þar af var botnfiskaflinn
10.500 tonn og íslandssfld tæp 8
þúsund tonn. Af botnfiskaflanum
var uppistaðan þorskur eða 5.900
tonn og úthafskarfi 3.550 tonn. Sé
ráðstöfun eftir kjördæmum skoðuð
fékk Norðurland eystra til sfn
mestan botnfiskafla af fjarlægum
miðum eða 4.390 tonn, þar með
talinn úthafskarfann allan.
Næstmest barst að landi til
Reykjaness eða 1.637 tonn og
1.558 tonn á Norðurlandi vestra.
Afli íslenskra skipa
utan fiskveiðilögsögu
árið J997. Kjördæmi.
Botnf.- Uppsj,- Afli alls,
afli, tonn afli tonn
Suðurland 217 540 1.510
Reykjanes 1.637 2.395
Reykjavík 738 1.522
Vesturland 261 459 3.117
Vestfirðir 504 1.796
Norðurl. v. 1.558 3.201
Norðurl. e. 4.391 6.868
Austfirðir 625 4.551 5.419
L. erlendis 565 2.413 3.969
SAMTALS 10.496 7.964 29.798
Af 30 þúsund tonna heildarafla
fslenskra fiskiskipa af fjarlægum
miðum barst hlutfallslega mest til
hafna á Norðurlandieystra eða
samtals 6.868 tonn. Á Austfjörðum
var 5.419 tonnum landað af
fjarlægum miðum og tæpum
Qögur þúsund tonnum var landað
erlendis. 3.200 tonn komu að landi
á Norðurlandi vestra, 3.117 tonn á
Vesturland, 2.395 tonn bárust til
Reykjaness, 1.796 tonntil
Vestfjarða, 1.522 tonn til
Reykjavíkur og 1.520 tonn til
hafna á Suðurlandi, að því er fram
kemur í títvegi fyrir árið 1997.