Alþýðublaðið - 14.04.1934, Síða 1

XV. ARGANGUR. 146. TÖLUBL.
JafnaðarmannafélaB
fslands
heldnr fond i
haDpÞIngssalnam
á mánndagshvðld
hl. 830.
'»&G0S„A®&0 fcœœai « «Sa «Srt» taga kL 3—« lUMacte. AíkfMtetffitatd kr. t,eii * — fci. i.if/ lyirir i m.inmíl, at jfreia er Ijmstram. (,l«BStt»íi|M fccustnr tMit 10 aara. VHKUBLASIB
é«mur 0« A fcrajmn mlövlfcudesi. tafc fcaatar eAata* fcr. 54» « fcri. ( frrl blrtost sllar fccfctm Erelnsr. er bicn'.t i dagblaOlnu. treítir o« vUsuyfiríit. RrrSTJORM OO AFQREISSLA Alf»?öa-
tsSsftalns ar vtft HvcrttsgOtu nr. *— 10 StMAB: ©30- atjjTelOsta og Btsglftingai. «33!: rltsljörn (Innlenðm- íréttlr), «802: rttítjórl, «4)03. VUbjfclsnur 3. Vlthjfclmuoa, btaOcmaður (htitea),
S*»s»4> Ansctnaoa. blaOamtttai. Pnnmeavee* »1 «M- P R ttaMunanm. rltatMrt fheimel. 3SB7- Sieurður Jóhannessoc. aferaltalu- o& ausitMneaitiórð (bahaaj, «03: prentsnriAJan.
LAUGARD. 14. APRÍL 1034.
Bt-TSTJÓ-aSt
f. ». VALÐBHABSSON
wWMm
ÐAÖBLAÐ ÖG VIKUBLAÐ
0TGEFANDI:
ALt»VÐUFLOKKURINN
Haðor drnhhnar
af vélbátl frá SiQiufirði.
Ofsaveður var á Siglufirði í gær
og lentu margir bátar í miklum
hrakningum.
Af vélbátnu.B „Þorkel mána“
frá Ólafsfirði, sem gengur frá Siglu-
firði tók út einn minn, Jósep að
nafni frá Glerárþorpi og drukknaði
hann. Hann var ungur að aldri.
Af vélbátnum Gullfossi hafði
premur bátsverjum skolað útbyrðis
en þeir náðu allir taki á bátnum
og var bjargað.
Margir bátar mistu útbúnað og
vtiðarfæri.
Spðnska stjórnin
í upplausn.
MADRID, 13. apríl. (FB.)
Vaídies dómsmálaráðherra hefir
beðast lausnar en opinber tilkyinn-
ing um lausnarbeiðniina heíir ekki
verið g>efin út enn. Hennar er að
vænta á morgun. (United Press.)
Nazistar drapa saman lið
á landamærnm Saar-héraðsins
BERLIN í morg'un. (FO.)
Frönsku blöðin Le Matin og
Ecbo de Paris skýra frá því sam-
kvæmt frétt frá Strassbourg, að
stjórn þýzka nazistaílokksins hafi
gefið fyrirskipun um að draga
skuli saman 8 sveita árásaríið
úr hénuðunum Pfalz og Rbeinpro-
vinz og hafa þær til taks við
iandamæri Saar.
Sé þetta gert með það fyrir
augum, að ef alvarlegar óeirðir
verði í Frakklandi út af la;una-
iækkunum embættisimanna, þá
eigi árásarliðssveLirnar tafarlaust
að gera innrás í Saar og taka
það herskildi. Ýms blöð í ö-ðr-
um iöndurn hafa tekið þessa frétt
upp.
Nazistar mótmæla shopmpd-
um af sjálfnm sér,
BERLIN í morgun. (FÚ.)
Þýzka stjórnin hefir s>ent stjórn-
inni í Tjekkoslovakíu orðsendimgu
út af skopmyndum af þýzkum
stjórnmáiamönmrm, sem birst
hafa í tjekkneskum blöðum og
þýzka stjórnin telur mjög illgirn-
iislegar.
Segir í orðsendingunni, að
myndir þessar séu runinar undan
rifjum Gyðinga, Marxista og annr
ara flóttamanna frá Þýzkalandi,
og er tjekkneska stjórnin beðiin að
hlutast til um að slíkar skiop-
myndir verði ekki birtar framr
vegjs.
Danska sjómanna*
verkf allið brelðlsiút
Hafnarverkamensi fi ýmsum borgfm hafa
gert samúðarverkfafil
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS,
KAUPMANNAHÖFN í morguu.
Sjómannaverkfallið bredðist út
og er orðið mjög alvarlegt.
Að eins fjögur dönsk skip fóru
héðan í gær. ,
Samednaða gufuskipafélagið
hefir oxðið að fresta ferðum skipa
sinna, sem liafa veríð í áætlunar-
ferðum.
Haf narverkamenn í Esbjarg
hafa gert samúðarverkfall, og
nokkuð ber á verkföllum á öðr-
um stöðum.
Útflutningur landbúnaðarafurða
er svo að segja stöðvaðuT.
Miklum fjölda Lögregluþjóna
hefir wrið boðið út til að halda
uppi friði, því að fóik safnast
saman í stórhópa hér við höfnina.
STAMPEN.
Verhfall bjá Norsh Hydro.
OSLO, 13 apríl. (FB).
Verkamannafélagið í Heröyja
samþykti í gær með 180 atkv.
gegn 90 að hefja algert verkfall
frá mánudegi að telja, til þess að
mótmæla hinni fyrirhuguðu starfs-
mannafækkun hjá Norsk Hydro.
** ! I ! Ll i 1 ! í i iaJ I 1 ! : ! !
Ollum skipbrotsmðnnum af
Cheljuskin bjargað
Bjðrgunarstarfið hefir verið eitt hið merkilegasta,
sem sögur fara af
LONDON. (Fú.)
Fögnuður var mikill um
gjörualt Rússland í dag,
er pað fréttist, að hinum
siðustu skipbrotsmönnum
af Cheljuskin hefði. verið
bjargað. Er pá lokið ein-
hverju hinu merkilegasta
björgunarstarfi, sem sögur
fara af.
1 dag eru réttir tveir mánuðir
síðan Cheljuskin fórst, en skip-
stjóri og aðrir leiðtogar leið-
angursins sáu í tæka tíð hvað
verða mundi, og björguðu út á fs-
jaka ekki einungis allri áhöfn-
inni, heldur >og þeim vistum, siem
hægt var að forða, >og ýmsum á-
höldum, svo sem loftskeytatæk-
inu, svo hægt var að gera að-
vart um afdrif skipsins -og láta
fréttir berast af skipbrotismönn-
um dag frá degi. Alls voru þarna
90 manns, og höfðust þeir við á
ísjökum, sem stöðugt voru á
hreyfingu, og ekki ósjaldan gerði
niðaþoku, svo vart sást út fyrir
jakana, sem þeir héldu til á.
Eitt sinn sprakk jakinin undir
kiofa þeirra, svo kofinn klofnaði
i tvent. Enin fremttr veiktist einu
sinni foringi farariinnar, dr.
• Schmidt. Vikum saman beið fólk-
ið þarna, unz flugvél komstþang-
áð, og nú voru konurnar og börn-
in — alls 12 manus — flutt til
mannabygða. Enn ieið langur tími
þar til tókst að bjarga fleirum,
og hafa flugvélarnar nú í fimm
fierðum bjargað ölium skipbrots-
mönnunum. Að eims einn maður
fórst af þeim 90, sem þarna voru.
Sagt er að • (jV.'v; m; i ! eiðra
þá, er að björgunarstarfseminni
ititnu, auk þess sem húu muini
sýna sóma þeim, sem þama eru
búnir að þola þjáningar skip-
brotsmanna.
Byrd talar í útvarp
frá Saðurheimshantiim
LONDON. (FÚ.)
í kvöld (laugardagskvöld) verð-
ur Evrópubúum gefið tækifæri til
þess að hlusta á rödd Byrds
heimskautafara, sunnan úr suður-
heimskauf.sl öndunpm. Coiumbia
Broadcastingfélagið í Bandaríkj-
unum veitir móttöku útvarpi trá
hækistöðvum Byrdsleiðangursins,
og endursendir það svo um stöð
sína i New York til Lundúna-
stöðvarinnar, sem svo endurvarp-
ar því þaðan. Byrd mun segja
frá störfum teiðangursims, og
hverndg gangi þar suður frá.
Útvarp þetta fer fram klukkan
10,30 til 10,45 síðdegis eftir Lund-
únatíma (klukkan 21,30—21,45 eft-
ir íslenzkum tíma).
Eftlrlit með lyfjabúðu
Eftir Vilmund Jónsson, lándlækni.
1.
Ég vii í þessu sambandi fyrst
teiðrétta það, sem aftur og aftur
er sagt, að Jónas frá Hriflu eigi
sök á því, að ég varð landlækn-
ir. Ég fæ fyrst vitneskju um það
af Morgunblaðinu, að honum hafi
verið sú embættisveiting áhuga-
mál, og náttúrlega þræti óg ekki
fyrir, að hann hafi trúað blaðinu
fyrir því. En um þessa óáða-
breytni mína átti ég við Ásgeix
Ásgeirsson. Og hamn veitti mér
emhættið. Jónasi frá Hrifiu mun
vem ætlað nóg að bera, þó að
þessu sé af honum létt.
Þar næst skal ég hreinskilnis-
lega játa, að brigzlyrði Morgun-
blaðsins út af því, að svo heitir,
að ég taki laun fyrir litils eða
einslris vert eftirlit með lyfjabúðr
um hitta mig á viðkvæman bLett.
Mér er mikil raun að því. Sömu-
Leiðis og ekki síður er mér raun
að hinni margeftirtöldu þóknuin,
sem mér er talin gneidd fyrir að
vera formaður í stjórnarnefnd
Landsspítalans. Þáð er ekki nema
satt, að það getur ekkert starf
heitið, og að sjálfsögðu ætti það
að vera skylda mín sem land-
læknis án nokkurrar aukaþókinj-
unar.
En ég mun þó eiga mínar af-
sakanir.
Sumum embættum eru ákveð-
in svo lág laun í launalögum, að
engin leið er að fá sæmilega
menn til að gegna þeim fyrir
þau laun. En í stað þess að fá
launalögunum hreiulega breytt,
hefir sú ógeðslega leið verið farin
af öllurn stjórnum, að gera þessi
embætti samkeppnisfær við önn-
ur störf innan sömu starfsgreiinar
með aukagreiðslum og oft fyrir
mál amyndarstörf.
Eitt þessara embætta er iand-
læknisembættið. Enginp fæknir,
sem nokkra á úrkosti, myndi vilja
taka það að sér fyrir laun sam-
kvæmt ákvæðum launalaganna.
Landiæknislaunin hafa því verib
hækkuð með aukagreiðslum. Það
h&iiip svo, að þær aukagreiðslur
séu fyrir lyfjabúðaeftirlit og
Landsspítalastjórnarstörf. En það
en ekki svo. Hér er að >eins um
lagakrók að ræða til þess xað
hæ.kka laun embættisins svo að
við því verði litið af öðrum en
farlama mönnum.
Morgunblaðið get ég huggað
m>eð þvi, að með ölTum bitling-
unum gera landlæknislaunin þó
ekki betur en að haniga í tekjum>
héraðsiækna eins og þær gerast í
meðalhéruðum úti á landi og
jafngiida þeim engan vegimn þeg-
ar tekið er tiliit til dýrtíðarinnar
i Reykjavík. Með þeirri staðreynd
reyni ég að friða óróléik samvizku
minnar af að taka við þessum
margföildu launum, þá mieð þvi
að minnast þess, að ég siepti
miklu betur launuðu starfi, er ég
lét tilleiðast að taka við þessu
embætti, og lioks með því að
vinna að> því eins og ég hefi vit
á al’la virka daga, fLest kvöld og
nær aila helgidaga. Það ©r ekkj
nærri alt af, en það kemur þó
fyrir, að mér virðist ég mega
þiggja laun fyrir þetta á borð
við það, sem ég fengi, ef ég væri
héraðslæknir í útkjálkahéraði,
sem ég að ýmsu leyti kysi held-
xir að vera.
En að einn leyti hefir mér, síð-
an ég varð embættismaður aldrei
tekist að friða samvizku mfná.
Og það er þegar ég ber kjör míqi
saman við kjör hinna mörgu
verkamanna, sjómanjna ogfátækra
bænda, þeifira, sem af fátækt
sinni borga mér launin. Ég blygð-
ast mín sárLega er ég 'geri þann
samanburð, og því meir, því hærri
launum, sem ég tek á móti, en
þó mest, er ég þrátt fyrir þau
á bágt með að greiða mánaðar-
reikningana mílna. Ég geri ráð
fyrir, áð ég hefði aldrei skilið
eymdarkjör alþýðu til hlftar, ef
mér hefði ekki hátt á annan tug
ára daglega og oft á dag, gefist
eftirminnileg tilefni til að gera
þenna óþægilega samanburð. Og
fyrir það, stend ég þar í fLokki
sem ég stend.
Þó að það sé mér óskiljanlegt,
mun það fremur vera undan-
tekning, að há embættislaun verki
þannig á menin. Yfirleitt verka
þau á þann hátt að fylla menn
fjandskap við alla viðleitni al-
þýðu að bæta kjör sfn — þvi
meiri fjandskap því hærri sem
embættisLaunin eru og því minna
sem haft er fyrir þeim. Þesis
vegna er Jakob MölLer þar sem
hann er — og eins og hann er.
Þess vegna eru embættismennirn-
ir ein af styrktarstoðum íhalds-
flokksins og því styrkari því
meiri og margfaldari laun sem
þeir hafa og því minna sem þeir
gera. Og þess vegna átelur Morg-
blaðið a’.drei há embættislaun
nema í þeim undantekningartil-
fellum þegar þau falla í skaut
ónáttúrukindum eins og mér.
Og nú er ég kominn áð eftii
þessarar greinar, sem er um eft-
irlit með lyfjabúðum. En það hef-
ir því miður ekki rúm f þessu
blaðá.
Vilmimdur Jótts&on.
ísland
fór fró Kaupmannahöfn kl. 10 í
morgun. i