Alþýðublaðið - 28.11.1934, Blaðsíða 2
MIÐVIKUDAGINN 28. nóv. 1934.
alpýðublaðið
3
Nokkur
minuingarorð.
GUÐRÚN KRISTJÁNSD ÓTTIR
Himn 19. þesga mánaðaT andað-
ist að heimili síniu, Suðurgötu 50
i! Hafnarfirði, frú Guðrún Krist-
jáinsdóttir, eftir stutta legu.
Hún var fædd hinin 10. marz
árið 1900 að Björinsk'Oti á Skeiði-
,um, og vora foreldrar hennar
Kristjáin Guðmundsson og kona
hans Rósa Kristjánsdóttir. Þegar
Guðrún var á fyrsta ári, brugðiu
fioneldrar bennar búi og fluttust
til Reykjavíkur, en hún var pá
tekin til fósturs af þeim hjón-
um Brynjólfi Eyjólfssyni og Ás-
díisi Sigurðardóttur að Miðhúsum
f BjLskupstungum. í Miðhúsum var
hún til 7 ára aldurs, en fór þá til
Reykjavíkur til foneldra sinna og
dvaldist hjá þeim þar til hún
var 15 ára. Eftir það var hlutskifti
beninar hið sama og margra ann-
ara fátækra alþýðukvenna fyr og
sdðar. Hún varð sjálf að sjá sér
farborða og vann fyrir sér við
ýmis komar störf loftlega við
þröngan kost. Árið 1919 fluttist
hún til Hafnarfjarðar, og þar giít-
ist hún hinn 14. október 1922
eftiilifandi manni sínum, Þór.ði
Einanssyni:. Var hjónaband þeirra
sönn fyrirmynd, enda voru þau
mjöig samhent í öllu, er varðaði
beill og velferð beimilisins. Eign-
uðust þau fjögur börn, og eru
þrjú þeirra á lífi. Var Guðrún
bönnum sínum hin ágætasta móð-
ir og taldi það jafnan belgustu
skyldu sína, að vanda uppeldi
þeirra í hvívetna. Er því manni
hennar og börnum missirinin sár
og óbætanlegur, er hin umhyggju-
sama móðir og ágæta eiginkona
er svo skyndilega burt kölluð á
bezta aldursskeiði.
En þótt allir, sem þektu frú
Guð'rúnu, muni sammála um það,
að hún hafi verið „framar öllu
öðru eiginkona og móðir“, lagði
hún krafta sína fram fyrir flerr|l
en nánustu ástvini. Eftir að verka-
konur í Hafnarfirði bundust sam-
tökum til að bæta kjör sín, gerð-
ist hún skjótt ein af beztu starfs-
konum þess félagsiskapar og var
þar löngum í fararbroddi. Átti 3
ár sætii í stjórn félagsins og var
jafnan hlaðin ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir samtökin. Barmargt
til þess að síik störf hlóðust á
hana. Hún var góðum gáfum
gædd, hin skörulegasta í fram-
komu, hneinlynd og ómyrk í imláli.
Brennandi áhugi og fórnarlund
einkendi öll hennar störf 1 þágu
stéttarfélags verkakvenna og
þeirra hugsjónamálefna, siem húa
helgaði krafta sína, næst manni
sínum og börnum. Fyrir því verö-
ur jafnan bjart um minniingu
heninar í huga okkar, sem með
henni störfuðum, og ekki minnist
ég þiess, að ég hafi nokkru sinni)
unnið með ágætari konu. Mættji
minningin um störf heinnar verða
okkur verkakonum aukin hvöt tll
meiri og betri samtaka fyrir þann
félagsskap, sem hún unni svo
mjög og vanin fyrir af áhuga og
einlægni meðan hemni entist ald-
ur til.
Á miorgun verður frú Guðrún
borin t!l hinstu hvíldar. Fjölmenn-
ar mudum við verkakonur i
Hafnarfinði fylgja þeirri konu til
grafar, sem jafnan var félagsskap
okkar til svo mikils sóma.
Samverkakoim.
Sðl b'ft
til leigu á Vitastíg 8A, þar
sem áður var Kaupfélag AI-
þýðu. Tilboð sendist Ingi-
mar Jónssyni, Vitastíg 8A
fyrir mánaðamót.
Olympfnlelkarnir 1936.
Eftir Hagnús Guðbjörnsson, hlaupara.
„Seint vaknar sá, er aldrei
vaknar, en vaknar þó,“ kom mér
í hug, er ég las ávarp það frá
Olympíunefndinná, sem birtist í
einu af dagblöðunum um dagitm.
Ég hefi stundað íþróttir í niokk-
ur ár, og hefi verið taisviart kunn-
ugur íþi'óttalífi bæjarins á þessum
árum, en ætíð hefir það verið svo,
að þegar þessir Olympfuleikar
eiga að vera, að þá komiá í fclöði
unum feitletraðar fyrirsagnir: í-
þróttamenn og konur! í. S. í.
hvetur ykkur til að æfa nú vel
og trúlega, svo þið komið til á-
ijta að vera send á þessa frægu
leiki. Svo er ákall til þings og
bæjai'búa um peringaupphæð í
þessu skyni. — En árangurúnin
af ölium þessum bæxlagangi í
í. S. 1. heíir orðið sá einn, að
e-nginn hefir verjð sendur til
Olympíuleikanma nú í 22 ár. En
stjóirm, 1. S. 1. hefir láðst að geta
um hindruin þá, seim í vegi hiefir
verið, — aðbúð þá, sem íþrótta-
mienn bafa átt við að búa.
Það er eflaust verk í. S. I. að
beita sér fyrir því að fá sæmi-
legan Jeákvöll og sundlaug. Þieigar
það er komið í kriing tekur ei:n-
hver íþróttamaður tjl greina 1940,
er Olympíul'eikarmir verða aftur
og feitletraðar áskorainir birt-
ast frá þessari starfsömu f. S. I.
stjórn; Æfið ykkur mú vel, því
nú eru skilyrði til að standa sig
vel.
(samanber tiimann, siem við hlaup-
aramir höfum gert nú sfðustu
árjn).
Ekki kem ég auga á þanin sóma,
sem við geram landi okkar mieð
því að vera síðastir, já, langsíð-
astir, ef dæma skal eftir afr|ek-
um okkar hér.
Ég er alveg sammála þessari
mefnd, að ísland yrði nefnt, en
á hvem hátt? — það getur niefnd-
5in látið sér detta í hug. >
Mín tlllaga er sú til stjómar
í. S. í., að hún breyti starfsviði
þiessarar nefndar í það, að koma
iþróttamönnum ^ íþróttaimióft í |r.(pi-
grannalöndunum. Styrkið þá til
þess ínjeð ykkar alkunna á-
huga(!) fyrir frjálsum íþróttuim,
— og þá er ekki hægt að siegjai,.
að f. S. í. hafi vaknað með óráði.
Magnús Guðbjötvmon.
Eikarskrifborð.
Nokkur ný og vönduð
eikarskrifborð til sölu á
125 kr. og góðum greiðslu-
skilmálum. Upplýsingar á
Njálsgötu 78, niðri.
D. S.
E.s. Lyra
fer héðan fimtudaginn 29. þ. m.
kl. 6 síðdegis til Bergen um Vest-
mannaeyjar og Thorshavn.
Flutningur tilkynnist fyrir hádegi
á fimtudag.
Farseðlar sækist fyrir sama tíma.
Nic. Bjarnason & Smith.
Nýreykt hangikjðt.
KLEIN,
Baldorsgotn 14. Simi 3073.
DÍVANAR, DÝNUR og
alls konar stoppuð hús-
gögn. Vandað efni. Vönd-
uð vinna. — Vatnsstig 3.
Húsgagnaverzlun
Reykjavikur.
Grænmeti
er dýrt og oft erfitt að fá það. Notið
því SPINATIN.
Svo er ein hlið enn, sem snýr
að þessu máli. I. S. I. vaknar
af væram blundi í hvert sinn,
sem Olympiulieikarnir teiga að
vera, með utanför íþróttamanna,
rétt eins og það væru einu ieik-
mótiin, sem við getum og nuegum
koma á. Mér hefði nú þótt það
réttara hjá í. S. I., að það hefðil
beítt sér fyrir því, að íþróttamenn
vorir hefðu verið sendir, svona
rétt til reynslu, á leikmót ná-
grannalandannia, og sjá til hvern-
ig þieir stæðu sig þar, og athuga
árangur okkar manna þá. Þegar
við Jítum yfir þá skýrslu gæt-
um við eitthvað áttað okkur og
tekið ályktanir. En smeikur er
ég um, að sú skýrsla yrði okkur
ekki í vil hvað það smertir, að
senda menn tLI Olympíuleikanna
SPINATI*
er búið til úr nýju grænmeti, og má
nota í stað pess.
SPINATIN
er auðugt af A, B og C vítamínum.
Vítamínmagnið er rannsakað og A. og
C magnið er undir eftirliti vítamín-
stofnunar ríkisins í Kaupmannahöfn.
SPkNATIN
fæst í apótekum.
Drifanda kaffið er drýgst
viflSKifii oAGSiNS0.r.::'
Veitið athygli! Mánaðarfæði
kostar að eins 60 krónur, að nieð-
töldu morgun- og eftir-miðdags-
kaffi, 1 krónu tveir heitir réttir og
kaffi. Morgunkaffi alt af ti! kl. 9.
Fljót afgreiðsla. Matstofan Tryggva-
götu 6.
Kjöt af fullorðnu fé, verð; læri
50 aura V* kg. Súpukjöt 40 aura
V* kg. íshúsið Herðubreið, Frí-
kirkjuvegi 7, sími 4565.
Ný kommóða til sölu á 30 kr.
og eitt nýtt borð. Einnig barna-
kerra. Trésmiðastofunni Njálsgötu
11.
Unglingsstúlka óskast í vist
óákveðinn tíma. Ásvaliagötu 25.
1. hæð.
1 herbergi og eldhús óskast nú
þegar eða þá um miðjan næsta
mánuð. Upplýsingar i sima 2727.
Veggmjrndir,
málverk og margs konar ramm-
ar. Fjölbreytt úrval.
Freyjugötu 11.
Simi 2105.
r
Utsðlnmenn
blaðsins, sem eitthvað
eiga óselt af blöðun-
um frá 7. og 10. nóv.
s.I. eru beðnir að end-
ursenda þuu nú þegar
til afgreiðslunnar í
Reykjavik.
HÖLL HÆTTUNNAR
„Skelfing hefi ég fallið iágt,“ Situndi ham. Ösjáfiráðir hláturkippir,
fóra um Ifkama hans, þegar hann hugsaði urn blindm sína og
bjánaskap.
Nú sá hanin alt og skildi eiris, og haún væri að lesá' í lopinrii
bók. Hún hafði aldrei elskað hann, hún, sem gat ásakað harnn og
atyrt, þegar hún hugsaði um að hú.i kæmist kanmske í hæittu,
eftir að hann hafði fórnað embætti, nafini, viwum, öllu nema lífinu
til þess að vera málægt hienni', — hún, sem elti konungiinn til
Parísar án þesis að kveðja hanni með ieinu orði.
Ást Romains varð að hatri og heili hains að höggoipiaflækju.
Guð minn góður! Hamm befð'i getað bölvað sér upp á það, að
hjáilmurinn þanna hneyfðist. Hann settist upp og starði og starðii,
þangað til hann hneig ndður af þreytu.
Honum deið illa af hungri og timanum miðaði hægt áfram.
Hver mínúta varð að degi og hven stund að eilífð.
Daginn eftir var hann máttfannari. Ofsinn í skapi hans var
minni, því að sulturinn lamaði bræðilna.
Hann sá aðrar sýnir. Hanin sá sjálfarn sig, þegar hann var sitrák-
ur og var í þjónusitu dnottningar, púðraður, skrautklæddur og
liðaður. Hann sá sig sækjasit eftir. hylli feomungs, bugtaindi s;g og
beygjandi. Svei, hann klígjaði við hugsuniinni Hann snéri sér itil
veggjar. Dimit var í berberginu, en einkenpitegt, bjart Ijós sk'ein
í sáíu hans. Við þá birtu sá halnm hve eiginginni hans hafði ver5,Ö
miki!, hve óráðþæginn og monrtinin hann hafði venið, uppskaíning-
ur, óþokki. Hann mintist hvennig hann hafði sent Pétur vesiingimn
í dauðann. H'eiiögu píslarvorttar! Hann fyrirleit sig og þetta líf,
sem hann hafði áður Iifað'. Sitórfengleiiki Mröliífsins var nú í
angum hans ektoert annað' en hégómi og fásiuna.
Þá sló út í fyiir homum. Hann gat ekki hugsað skýrt. Honum
fanst hann vera að dreyma og liggja undir nrartröð. Hamn hljóð-
aði upp yfir sig, epi ógurieg þögnin gleyp'ti öll h'Ijóð. ,
Hann hlustaði gagntekinin af skelfingu, — honum fanst har.p
heyra háðslega rödd innan úr stálhjólminum.
Hann misti meðvitundina um stund, en jafnskjótt icg hann
raknaði við aftur, settust sömu hugsanirnar að' honum. Þegar á
milli varð, neyndi hann að biðja, því að hanin bjóst við dauða
sínum eftir skamimi'a stund. Hann hugsaði um óvissuna fram und-
an. Var nokkur guð til? Ó, þú aimáttugi drottinn! Eða beið hel-
vít'i hans? Hann stundi, grét með krampasiogum, rneri saman
höndunum og gnísti töntnum, tætti sundur fötin og reif og silieiit
í hárið á &ér í Sike,Ifingunni og óttamum um velíerð sálar sinnar.
Alc líf hans hafði verið óslitin -synd; það sá hanin nú. Homum varð
hugsað til Péturs, s,em þrjózka hans og heimska ha'fði orðið a,ð
bana, og hann skildi, að hann var morðiingi. Hainn stundi veiikum.
rómi, og hálft í óráði las hann sunduriaus orð úr faðírvoirinu:
debiiu noskw, — lipMXi nos ai malo.“ *)
Svo komu stundir, þegar hann var með fuillu ráði. Þá fanst
honum haun ekki varða mMu hvort hao|n' vaknaði til lifs í þess-
um heim-i eða öðrum. Hatur var ekki fengur til í hjarta hains,
Stundum lá hann í eins komar ó ráðshrifningu. Svo greip botnlaus
örvænfing hann aftur og sileit sál hans í sundur.
Hann varð æ sjaldnar og sjaldnar með réttu ráði, en á þedon
aug'nablikum hugsaði hann uim sinn hag og ástæðuna til þess,
að hann var nú stadduir í þeissum nauðum. Hamn hugði það vera
að ráðum komungs., að hann biði hér iJlan dauða; konungi væri
það ánægja að hann Láti Iffið í hö.ll maddömu de Pompadour.
Hann var ekki í neinum efa um að Lemioynis hefði verið varnað
afturkomu.
Um þetta hugsaði hann, fraim, og aftur, þangað til óráðið sýndi
homum miskunniSie|mi á ný og dró hann undan töninum samvizku-
bitsins.
I '
17 kafli.
Veizla í Bellevue.
Mörg veizlan var haldiiini í Biellevuiei-!hö(ll þessi tíu ár, sem frægð
hennar stóð, og allar voru þær veizlur hvier ann.ari ólíkar. Hug-
kvæmni maddöimu de Piompadour fékk öllum undrunar. Það, stem
fyrir henni vakti með þe&sum veiizlum, var fyrst og fnemst aö'
S'kemta komunginum, en, hanin var orðinn það miettur af all.s kon,ar
skemtunium, að honum þótti ekki gamain að öðru en þvíj sem kom
honum á óvart. Annans ieiddist honum.
Þess vegna var það, að gestirnir, sem stigu úr viðhafnarvögnum
*) vorar skuldir, — Iiefsa oss frá illu.
sinum úti í blyslýstum hallargarðin'um að kvöjdi þess 18., vjssu
ekki á hvers toonar skemtun þeir áttu von.
„En við erum vissir að- finna hér fyrir andriki og vizku, fegurð
og göfgi,“ sagði Kaunjtz greifi, siendiherra Austurriikis, við fé-
laga sinn samlendan, þegar þieir gangu upp hallarjþrepin,.
Þessir tveir menn vöktu athygli, því að svo milúð var boriði í
bíining þeirra. Auk gullis og gimsteina var aninar þeirra skreytt-
ur rússnieskum Jioðfeldumi, m hinn auistrænu tígrisdýrisskinini.. ,
„Hver er þiesisi Ltli maður, sem er með austiurríska piáÆuglinr
um?“ sagði maddama de Miraþoix í háifum hljóðum við: her-
togafrúna af Grammont. Hún beið ekki eftir svari, heldur hélt
áfram að tala um Kauniitz greifa.kjólnum sínuim."
„Vitið þér það,“ sagði hún, ,;aö ég hefi heyrt að lrann púöj.i
þannig á sér hárið, að hann skálmar fraim og aftur um gólfiijði,
en fjórir herbergisþjónar bJásia púðrinu upp í jljoffið og svo sáJdr1-
ast það niður yfir hann?“
Nú kom stórmiar'kgnei.fiafrúiin inn með mikiJli viðhöfn.
„Ósköp æflar hún að Jjóm/a; í kvöld, ;alveg skínaindi hvít,“ sagði
maddama de Mirapoix við vimkonu sjna, herlbogafrúna. „Mddömu
de Goisi'i'n er óhæití að bjóðia góða níótt og faria heim! í rauðiá
kjólnum sinu;m.“
Maddama de GoisJin var ein þeirra mörgu lagliegu kvenna, ||m
óvinir maddömu de Pomipadour — og þá iekki sízt forsætisráð-
herrann — leggjuðu fast á að reyna að komaíst í hemnar stiað.
Hertogafrúin slagð'ist. skylidi segja það í trúnaðii, að hún, tieldi
að ástæða væri tii að takal samdrátt konungsiniS og maddömu dei
CoisM'n alvarlqga.
„Það skuliuð þér ekki halda,“ svaráði madda'ma de Mirapoix.
„Markgreifafrúin má vera óhrædd. Hún gerði rétt í að bjóða
þessum keppinau't síjnulm. Lítið þér á þær, saman: Pompadour
er peria, en GoisMn karbún,kú!us.“
Nú var blásið í lúðra til merkiis um að koinungurinn væri að
fcoma.
„Mér sýnist fcoinuinginum vera farjð að .leiðjast st,rax,“ sagð'i
maddama de •Mirapoix við de Biernis ábóta.
„Markgreifafrúnni er treystandi til að breytá þvíj" svaraðii
hann. 1
Og fyrsta til.iit konungs til maddömu de Pompadour vottaði
undran og aðdáun. Hanp gekk við hlið hennar inn, í borðsalinín