Alþýðublaðið - 03.12.1934, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
JÍÁNUDAGINN 3. DES. 1934.
Dragnótin og litln lélbátarnir.
Eftlr Bjarna Andrésson.
En þegar seiðin skilja við yíiiv
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÚTGEFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKURINN
RITSTJÖRI:
F. R. V ALDEMARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8—10.
SIM AR :
4900—4906.
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjóm (innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálmss. (heimal.
4904: F. R. Valdemarsson (heima).
4905: Prentsmiðjan.
4P06: Afgreiðsla.
Botavarpan og
brngpnartækín.
í M'O-rgunblaðxnu 28. f. m. skrif-
ar pnóf. Guðmundur Hanmeson
grexn, siem hanin nefnir „Nýja
banniö“. Vitan.lega kveður þar við.
sama tón og vant er. Pó setur
prófessorinn þar fram þá hákostu-
liegu hugmynd, að sama giidi um>
ónýtingu bmggunartækja og um
það, þegar upptækar botnvörpur
voru eyðilagðar hér á árunum.
Satt að segja verður maðlur að
beita sjál-fan siig talsverðri harcV
nieskju ti-1 þess að taka gamlá
man-ninn a,lvarlega, og þó er það
vaila fæit að leiða hainn alveg hjá
sér vegna þ-ess, að hér fyrmeir
var Guðmundur mætur maður og
s-æmilega skynsamur, og sjálfsagt
halda ýmsir að hann sé skyn-
samur enn, enda er það satt að
hann lætur frá sér fara. En þvíi
er nú miður að þ-ess gefast dænir
in, og þ-essi firra Guðmundar er
einmitt eitt þeirra. Því skal nú
viitanilega ekk-i nieitað, að það var
alveg furðulegur barnaskapur að
eyðáilieggja botnvörpur, sem gerð-
ar voru upptækar, og það var
bamaskapur vegna pess, að botn-
vörpur eru gagnliegir hlutir-, en
ekki vegna .þiess fyrst og fremst,
að þær eru verðmætar. Sá hlut-
ur, sem ekki er á einhvem hátt
nytsamtegur, hann er ekki þess
verður að hann sé varðveittur
frá iglötun, og gildir þá einu máli,
hversu miklu s-em til ha-ns hefir
verið kostað. Og sé hluturinn
þaninálg, að hann sé eiinvö-rðungu
tfiil þiess ætlaður að gera vesö-lum
mönnum- skömm og skaða, þá
er það hreinasta guðsþakkaverk
að leyðiileggja ha-nn. Og bruggun-
artækiin eru einmitt þiessarar ætit-
ar.
Andbauniii'gar velfl-estir hafa pú
haldið því fram, að bannlögin
skuli að vísu afnema, en hins
vegar 'eígi með ýmsum góðum
ráðum að auka og ef la bindindis-
starfsemin-a meðal þjóðarinnar,
það eigi að gera bindindLssemiina
að innri hvöt, koma mönnium- i
s-kilining um það, að þaði sé
skömm að drekka. M. ö. o. þeir
halda því fram mjög margir, að
áfengiJð ei-gi með tíð og tíma að
hverfa úr sögunni, en um leið og
áfen.gisnautnin hv-erfur, þá detta
þau ilfka úr sögunni • bru-ggunarr
tækin, „hvers-u v-erðmæt sem þau
kunna að vera“, o-g það er ekki
grunlaust um að fyrir tiltö-lul-egá
stuttu sí|ðan hafi Guðmundur ver-
ið sv-o gne'ndur, að hann hafi skil-
ið þetta.
Já, það á vita-njega að eyðjr
lieggja bruggunartækin vegna
þess, að þau gera engum gagn,
en mörgu-m skaða, vegna þess,
Maigt hefir verið um dragnót-
ina ræ-tt o-g ritað síðan farið vaír
að nota hana hér við land, sumt
miður sanngjamt í h-ennar garð
og henni margt til foráttu fundið,
án þess það hafi við nokkur rök
að styðjast, og nægir í samban-di
við þetta að benda á rit hr. Áma
Friðrilíss-onar fiskifræð-ings (Skar-
kio-laveiðar íslendinga og dragnót-
in), þar s-em hann rekur liið fyrir
lið, alt, sem dragnóthxni við kem-
ur, og hans þekking á lifnaðar-
háttium sjávardýra í kringum Is-
land mun áreiðanlega vera mörg-
um sinnum rneiri heldur en hinna,
siem eru á móti því að dragnót sé
notuð hér við land.
Eitt af því, sem andstæðingar
dragnótarinnar lialda fram, er
það, að hú-n róti svo upþ b-otn-in-
um, bæði leir og sandi, að sjór-
inn v-erði mórauður af gruggi og
drepi ungviðið, sem kann að vera
á þ-eim stöðvum. Ég er búi-nn að
fiska með dragnót í þrjú sumur,
og hefi ég aldrei orðið þess var
að sjórinn óhreinkaðist við það
að draga nó-tina, -en þó svo væri
þá em blettirnir, sem hægt er að
draga á i kringum landið, svo
litlir -og fáir í samanburði við þá,
sein ekki er hæ-gt að draga á, og
allar lí|kur til, þó eitthvað grugg-
aðist við- b-otninn, að það gerfði
kl-akinu ekk-ert mein, þar sem það
lifir við yfirborð sjávar.
vitlausir fyrir það verk, sem þau
vinna. Þ-etta er vitað mál að þvi
er þá menn snertir, sem brugg-
ið drekka, en því hættuliegri em
þau þegar þau valda stórfeldu
gáfnaleysi hjá þeim mönnum-, s-em
ekki drekka, eins og prófess-ox:
Guðmundur -er talandi vottur um;.
a—x.
borðiðs leita þau til b-otns á dýprn
vatni en dragnót er vanaliega not-
uð á. Ef að betur er nú athugaður
þessi óhreini sjór af völdum drag-
nótarinnar, hvað mætti þá segja
um brimrótið við alla ströndina í
kringum landið, og mun það ólíkt
stórvirkara, og ekki er annað að
sjá en ungviðið hafi yfirstigið
þær hættur. Síðan koma þ-essar
rangl-átu og ósanngjömu héraðs-
samþyktir með bann gegn dmg-
nótaveiði fyrir framan viss hér-
uð, jaf-nvel þó smn þ-eirra nái
hvergi að sjó, alveg að ástæðu-
lausu. Ekki em þó allir háð-ir
þessum 1-ögum. Þeir, siem land
eiga að sjó, mega draga -nætur
ef-tir vild, aðeins að dmga hana á
land. Allir sjá hvað þ-etta er mik-
ið misrétti. Við sjómennimir lítum
svo á, að sj-órinn fyrir innan land-
helgislinu sé sameiginleg eign
allra landsmanna og því ekki rétt
að Leyfa öðrum að veiða þar,
siem hinum- er bannað.
Hverjir hafa svo beðið um þess-
ar héraðssamþyktir? Eru það
fiskimennimir sjálfir? Trúl-egra
mum það vem, að þær séu mnn-
ar undan rifjum þ-eirra manna,
sem ekkiert í sj-ó sækja og sitja
kanske fram til.dala og b-era ef
fil vill -ekkert skyn á veiðiað-
ferðir okkar fiskimannanna, ag
okkur önst ,það vera fyrir utan
verkahring dalbúans að semja lög
um hvar við megfum fiska.
Við sjómennimir -ei-gunr fáa
taismenn, enda heyrist lítið rnn
það, hvaða veiðarfæri g-efi miestain
arð og hver séu aflasælust og
þdýriuíst í notkun. Dragnótin h-efir
alla þessa kosti. Flestir eða aliir.
sem dragnót eru famir að kynn-
ast verulega, munu á eitt sáttir
um það. enda munu’ fáir hætta
við hana, en það tekur langan
tíma að læra að fiska með drag-
nót. Það er áreiðanlega vanda-
sam-ara að fiska með hennl en
sniokkru öðm veiðarfæri. sem Is-
l-andingar nota, -og líti-l von til
þiess að það gangi vel í fyrsta
si-nn-
Við, sem höfum notað dragnót-
ina, vilium alls -ekki láta banna
okkur að fiska með henini, og
við vonmn að háttvirt atþingi
framlengi sömu lög dragnótinui
viöbomandi eins og þaudiafa v-er-
iö síð-ustu sumur eða rýmki þau
enn betur. sv-o að jhægt verði að
nota þetta meinlausa en gaignl-ega
veiðarfæri. Segjum nú svo. að
landhelginni verði lokaÖ fyrir
dragnót. Hverjum kemur það að
rnestu gagni? Ekki okkur tslend-
ingurn og sízt smærri útgerðinni.
Englendingar og Þjóðverjar
myndu verða okkur mjög xþakk-
látir, ef skarkolinn fengi að tifa
í friði i-nnan, við landhelgislinuna
yfir sumarið, sv-o að þeir geti
v-eitt hann á t-ogarana, s-em eru
hér í hundraðatali, þegar hann
gengur frá landinu á haustin. Ef
nú er li-tið á Jivaö markaður á
nýjum fiski er þröngur ,í Eng-
landi. siem aðall-ega tekur -á móti
þ-eim nýja fiski, sem héðan fer.
Og nú í áir.er búið að fy-ll-a hann
aiveg áður en árið gr tiðið, og
fl-est skip hafa oröið að hætta
v-eiðum veg-na þiess. Væri ekki
sjálfsagt að koma þangað þ-ei,m
fjski. sem mest fæst fyrir, ei-ns
og skarkolanum, en flytja xminna
af ódýrum fiski þangað. Eitt af
því, sem dragnótin hefir -xí-erið
bannfærð fyrir af andstæðingum
h-ennar, er það, að tsvo t;ít.i.ð f-isk-
aði-st með henni, að. \þaö væri
ekkeit annað en tap cfyrir þá,
míns, m/b. „Dagsbrún“, semi
stundað hefir dragn-ótaveiði síð-
astliðiö sumar í rúma ýjóra mán-
uöi:
Veiddur skaxkoli kg.
64150 fyrir kr. 24269*05
Veiddur annar fisk-
ur fyrir — 5454,11
Samtals kr. 29723,16
Hlut-ur háseta kr. 1887.57
Hlutiur vélstjóra — 2881.36
Hliutur skipstjóra — 3775,14
Mannakaup alls kr. 14206,78
Rekstur bátsins um kr. 8500,00
Hagnaður bátsinsum — 7016,38
Þ-etta þykir mér góð .útikoma,
og væri- vel yfir, ,að láta, ef lfnu-
v-ertíðin gæt-i sýnt líkan hagnað,
en því er ekki sþð fagna. Ég hefi
orðið að b-orga skuldir. sem
myndast hafa yfir Hnuvertíðma,
meö þvi, s-em ég ihefí. hagnast á
dragnótinni. Fleiri hafa sörnu
sögu að' segja á þessum smærri
bátum.
Hvað á mú að gera við þ-essa
smærri. báta yfir sumarið, ^ef
dragnót væri böninuð, og -alla þá
merun. sem- hafa haft -atvinnu af
þessari veiði. siem ekki muniu
vera færri en á 8 til 9 togurum
á isifískveiðum ? Það hefir verið
bent á að það mættii fara á (h-and-
færaveiðar, -eða á línuveiðar hust-
ur á firðá; á þeissum bátum. Hvort
tveggja hefir verið reynt pg er
eklri langt að minnast, en það
hefir g-efist sv-o illa, að það fer
engxnin niema eiinu siinini.
Ei-ns og árferði er nú, virðist
ekki heppiliegt að Loka nei.nni at-
vlnnugreiin að ástæðulausu. Ég
kalla þaö ástæðulaust að banna
dragnót, þó það sé kanske ein;n af
hundraði á m-óti herani.
Ég vil Hka benda á Reykjavík í
aqgja fylliliegia beimtandi af pró-
fiessior við háskólann, að það sé | að þau eru óhein orsök þiess, að
ekki hrei'n og klár della, sem í- margir greindir menn verða hálf- |
sem hana notuðu, en \ég er nú ; sambandi við dragnótina. Hvaðan
ekki á sama máli. Máli mínu ti! kæmi henni nýr fiskur daglega,
sönnunar ],æt ég fylgja hér á eftir j ef hún væri bönnuð? Ég hýst
yfirJLit yfir rekstursafkomu báts j (Frh. á 4. síðu.)
Þá er ég lohsins komlnn
bðrnin góð!
alla leið sunnan frá Italin með feiknin
ðil af itðlsknm
leikfðngum,
og alt petta fór éj“aueð beint inn á jólabazar
EDINBORGAR
A-ninaö eins úrval hafið þið aldrei séö á ykkar Jífsfæddri æfi-,
og 'nú vii ég ráÖl-eggja ykkur að boma eins fljótt og þið getið',
því ef að vana lætur, þá verður þ-etta fljótt að farla, í Edi-nborg,
eáins og ,Hka rauin varð á í fyilra. Því væri bezt að hafa fyrra
falliö á því
og Ifta nú inn i dag, bSrnin góð.
Jóláisvelnn Edinborgar,
i