Þjóðólfur - 13.01.1849, Blaðsíða 3

/
23
yfirumboðsstjórninni (Administrationen), J)eg-
ar sú lögun er á hana komin, seúi vera á.
Forseti og varaforseti eiga sæti í ríkis
ráðinu, þegar f>eir hætta störfum sinum.
(Framlialdið síðar).
Iléllupökin í ReyJcjavik.
J>að cr nú orðinn siður í Reykjavik, að f>ekja búsin
með bellusteini. Ilellusteinn }>essi er samkynja liell-
um J»eim, sein liafðar ern í ritspjöld og reikningstöll-
ur, og flestir munu þekkja. jþakspjöldin eru negld
með eirnöglum ofan á langböndin, sem liggja á sperr-
unura. Svo eru hellur fiessar skaraðar, eins og títter
að gjöra á torfi; riður mjög á því tvennu, að hellurn-
ar sjeutrúlega negldar, og falli sein bezt. í>egar bú-
ið er að leggja helluþukið á húsið, þá cru samskeytin
öll á bellunum að innanverðu fyllt með Cementi, og
riður ekki minna á, að fiað sje líka vandlega gjört.
jjegar Cementið iþornar, veröur fiað hart eins og
steinn, og þá er fiakið albúið.
Dómkirkjan var hið fyrsta helluþukta hús í I
Reykjavík. Síðan var farið að }>ekja fiar fleiri hús
ineð hellum. Suin af húsuni þcssuni eru steinhús, en V
smn eru með trjeveggjum; en hezt á hclliiþnkið samt
við steinveggi.
það er kostur á helluþökum, að eigi sakar, þótt
eldneistar fljúgi á jiau, eða þó Ioga leggi á þau nokk-
urn, ef kviknur í næsta liúsi, eða loga bregötir upp
um stroinp á steinþöktu húsi, og er því hægra að verja
slík hús í eldsvoða. En þök þessi eru mjög köld, og
hin vestu þök, ef illa er frá þeim gengið.
I sumar, er var, var lagt helluþak á skólahúsið f
Reykjavík. Mun herra Schiithe, húsasmiður, hafa s
stutt mjög að því. En fyrir þá sök var helluþakið i;
lagt á skólahúsið, að þakið, sem áður var á honuiu og ■
var úr trje, þótti óhafandi sökum leka, og segja kunn-
ugir menn, að það liafi eigi verið logið. Schiithe
hafði umsjón yfir þvi, er þak þetta var lagtá; en það
drógst fram undir haust, og var gjört í mesta flýti, þá
er rigningarnar voru sem ákafastar í septemhermánuði.
Siðan var það kittað að innan með Cementi, eins |
á brjóst og báðust fyrir. Aðrir örvæntu um alla
hjálp, og varð þeim naumast aptrað, að þeir ekki
æddu út í logann, eða steyptu sjer niður í sjóinn, er
þeir kusu heldur að deyja fljótum dauöa, en láta
líiið við langvinn harmkvæli. Jiar stóðu líka hörn,
konur og yngismeyjar, sem aldrei höfðu hendi drep-
ið í kalt vatn, hálfherar á logandi þilfarinu, en út-
synningsgarri var á hvass og napur. jiær bárust
hörmulega af, beiddu feður, uienn og bræður um hjálp;
og venja er. Sömijleiðis var trjeþakið gamla rifið af
biskupshúsinu í Laugarnesi, og helluþak lagt á það í
staðinn, og lagði Schiithe sjálfur þakiö á ásamt öðr-
iim dönskum inanni, og munu því inargir hafa ímynd-
að sjer, að það hafi verið vel gjört og vandlega; en
reynslan hefur þegar sýnt, að það hafl farið fjarri.
23. dag desembermánaðar var hjer syðra ofsaveður
hið mesta á landsunnan með ákafri rigningu, og þá
varð það lika bert, hversu trúlega Schiithe hafði
lagt helluþökin á. Skólinn lak eins og hrip; loptin
llutii öll í vatni, og öll herbergin á aiisturhlið hússins,
svo varla gat nokkur í þau komið eða inni í þeim
verið. Ofan af efsta loptinu streymdi vatnið i stór-
lækjiim, ofan allan stigann og út í fordyri hússins. I
einni stofu var sett úndir 40 dropa, og þó var eins, og
undir engan væri sett. En þótt þetta kunni að þykja
mikill leki, þá var hann þó varla teljandi hjá lekan-
uiii í Laugarnesi. j>ar stóðu flmm menn í austri alla
nóttina, og var einn stampur fullur, er annar var tænul-
ur. þar að auki reif og nokkuð af þakinu af Laugar-
ness-stofu. jjetta er nógur vottur þess, hversu vand*
virkur Schiithe hefur verið í því,_að leggja helluþök
*
á hús, inun liann og vera óvanur þeiin starfa. jpakiö
á kirkjunni hafði verið vandað meir; því að þótt
nokkuð læki inn um þakið, þá var það saint ekki svo,
að orð sje á því gjörandi; og svo má leggja hellu-
þökin á, að eigi leki neitt; því að önnur helluþökt
hús í bænum láku litið eða ekkert, og eitt þeirra er
þó ókíttað enn þá, og það sem eptirtekaverðast er,
að það þak hafði lagt á danskur maður, sem mun vera
því starfi óvanur, með hjálp tveggja Islendinga sunnan
úr Ilafnarlirði, sem líklegt er að sjeu því líka óvanijj.
og allt fyrir þetta, lak þó húsið v'arla einum dropa.
j>að er þvi auðsjeð, að leki sá hinn mikli, sem er á skóla-
húsinu og biskiipsstofunni i Laugarnesi, kemur af þvi,
að illa eru lögð þökin og illa kíttuð, en það er
Schiithcs skuld; því að hann átti að sjá um það, að
þökin væru vel lögð, og vel væri frá þeimgengið; og
visteiga Islendingar hönk upp í bakið á Schiithe,ef
stórhús landsias fúna niður sakir leka fyrir handvömin
hans, og verða eigi til annars- hæf, en að þurka í þeim
þvott, sem hjöllum, eins og nú er i Laugarnesi. Og
en þeir voru staddir i sömu neyð, og sáu eigi annað
fyrir, en bráðan bana, er loginn einlægt óx og færðist
eptir skipinu. Iljer var hörmung á að horfa; því að
nú tók skipinu lika að seinka meir og meir. Cufukynd-
arinn hafði reynt að nota gufukraptinn til að koma
við vatnspípunum; en það kom fyrir ekki; því þó
bálið sefaðist á einum stað, blossaði það aptur fram
með tvöföldu afli á öðrum stað.
(Framhaldið síðar.)