Þjóðólfur - 28.07.1849, Page 3
(Adsent.)
það er bezt að segja svo hverja sögu, sem
hún gengur.
J>að lirfnr vakift niikla eptirlekt ug inargvíslegt
umtal nianna, liversu Skaglirðingar tóku sig sauian í
vor eft var, ng riftu norftur aft anitmannssetrinu Frift-
riksgáfu, í þvi skyni, aft fá amtmann Gríin Jónsson til
aft leggja af sjer einliætti. Og getur Reykjavíktirpóst-
urinn þessa atlmrftar, sein merki þess, liversu ranga
stefmi menn geta tekið, þegar sanngirni og stilling
ekki má ráfta ferftinni. f aft er ekki tilgangur vor meft
liniini þessuui, að leiða rök aft því, að þaft geti aliirei
kallazt sanngirni og stillingu mjög Qærri, þó alþyfta
taki sig saman um, að ráftleggja og biðja það yfir-
vald, sem henni geftjast ekki aft, og bún liefur ekkert
traust á, aft leggja af sjer einbættift. En skyra vilil-
iiiii vjer frá atburfti þessuni, eins og vjer vitum bann
sannastan, að scgja svo söguna, seni lnin befur gengið.
jjegar í vetur, sein leift, risu upp nokkrir Skag-
firðingar, og tóku aft bera sig upp uiii ýms vankvæfti,
er þeir þóttust verfta aft biia undir af lienili stjórnarinn-
ar. jiegar tleiri tóku í þann strenginn meft þeim, kom
öllinn ásamt, aft eiga fund meft sjer, þegar vorafti, og
ræða þar um málefni sín. Var dagur til þess ákveftinn
5. inaiin. Jjann dag koinu lika sainanað Kalláreyruin
undir 00 menn, steinsnar frá bæ þeiin, er lieitir llcift-
arsel. jjegar fiindarmenn voru allir saman komnir,
bar þar að ungling, sem sjeft liafði inannareiðina, og
vildi vita, hvaft um væri aft vera. Af því hinir ekki
trúðu honiini, vildii þeir ekki taka liann í Ijelag meft
sjer, og kallaði unglingsmaftiir á rek vift liann, og
ktinningi bans, þeim orftuni til bans, aft liann annað-
livort skyldi verfta á brott, eða liann byndi bannsaiiða-
bandi, efta liann skyldi lofa aft þegja ylir því, sein
fram færi, og leynt ætti aft ver'a. Og þetla síðasta
kaus pilturinn. INú báru fundarmenn sig upp iim ýmsa
liluti, er þeim þóttu lielzt breytingar efta umbótar
þurfa, og kom um siftir þar niftur ræfta þeirra, aðnauS-
syn liæri til, aft þeir fengju amtmannaskipti. Vildu
sumir rífta'þegar í staft norftur aft Friðriksgáfu, og
kveða upp ósk alþýðu fyrir aiiitinanniuuin, aft liann
liætti euibættinu. En aftrir löttu þess, og kváftu menn
skyldu íliuga inálið betur, eiga meft sjer annan fund,
og þá ráftgast um, liversu öllu skyldi haga. Var þaft
af ráftift, aft halda opinberan fund 22. dag inaiinánaftar
á fornum þingstaft vift Vallnalaug. jjangaft sóltu 100
nianns á tilteknum degi, og þá er þeir liöfðu rætt um
ýins málefni, koin til uniræðii amtmannsmálift. Voru
þá allir fastir á þvi, eins og fyr, aft natiðsyn bæri
til, aft menn fengju sem fyrst amtmannaskipti. Varþá
ákveðið, hversu norðiirreiðinni skyldi liaga, og með
hvafta atburftiim menn skyldu birta aintmanni ósk al-
þýftu. INú kom þá kvik og hreifing á fundarmenn,
svo þeir tóku aft rifta fram og aptur og lirópa: „Lill
„þjóftfrelsift! lili fjelagsskapur og samtök, og drepist
„kúgunarvaldiS!“ Siftan voru rituft á blöft þessi orft,
og nokkur eptirrit tekin: „f>eir fátt gestir, sem
„aft þessu sinni lieimsækja þetta bús, eru víst ekki
„nema lítift sýnishorn af þeim stóra mannflokki, sem
„misst hefur sjónar á tilhlýftilegri virftingn og trausti á
„amtinanns embætti því, sem nú er fært á gömlu
„Möftruvöllum, eru þvi þess vegna hingað komnir,
„fyrst til aft ráftleggja, og þvi næst til aft biftja þann
„mann, sem lijer uú færir þetta embætti, aft leggja þaft
„niftur meft góftn nú þegar í snmar, áftur en verr fer“.
Meft þessa orðsending ritafta riftu þegar norftur af fund-
inuin inilli 40 og 50 manns, og bættust ýinsir við á
leiftinni af sveitungiiin amtmanns, svo þeir urftu á cnd-
antnn 70 saman. Jjeir stigu af liaki fyrir framan
túnift á Friftriksgáfu og bundu þar hesta sína; gcngu
svo lieim að liúsinu í oddafylkingu, og báftu mann,
sem þeir fundu lieima fyrir, að finna amtmann. Skrif-
ari bans kemur út og skilar frá amtmanni, að ‘liann
biftji tvo eða þrjá af fyrirliðum flokksins að koma inn.
jbeir svara, aft hjer sje enginn fyrir öftrum, lieldur ráfti
alþýðu vilji ferftinni. Nú bífta þeir stundarkorn, og sjá
amtmann inn um gluggann, og er liann þá snöggklædd-
ur, og styður hönduni fram á horð og horlir út á lióp-
irtn. 5e'r birgsa þá, að bregði til vanans, aft allir eigi
ekki svo greitt meft að fá fund hans, sem aft garfti
koma. Og les nú einn upp í heyranda bljófti, það er
á seðliinuin stóö. Síftan festu þeir þá með smásaúm
innan á grindur, sem voru fyrir framan húsið, og ganga
svo burt; en þá hrópar raddmaftur einn í bópnum;
lifi þjóftfrelsift! lifi fje lagsskapur og sam
tök, og drepist kúgunarvaldift, og tóku nokkrir
aftrir undir ineft bonum. Nú er aft segja frá amtmanni,
að þennan dag haffti liann að vana sínum lagt sig til
svefns. En þegar dóttir hans sjer mannljöldaim koma,
verftur henni hverft vift, vekur þegar föftur sinn og
segir honum, hvaft um er aft vera. Hann lætur þaft
ekki á sjer festa, en liggur kyrr, uns hann fær boðin
aptur frá komuinönnum. f>a rís liann úr rekkju, og
ætlar að búa sig, áftur hann gengur fyrir gesti sína.
Gengur liann þá í gegnum stofuna í annað berbergi,
og á þeirri leið intinu Skaglirðingar bafa sjeð liann í
gegnum gluggann. Jjegar hann haffti búið sig, gengur
liann út, en þá voru hinir komnir spiilkorn á burt;
bendir þá aintmaðiir þeim og kallar, að þeir skuli
koma heiin aptur, en allir urðu ásáttir, aft enginn skyldi
aptur hverfa. Skildu þeir þá vift svo búið.
Nú höfum vjer sagt frá atburði þessum, eins og
vjer vitum hann sannastan, og vonnm vjer, aft þó