Þjóðólfur - 30.07.1850, Blaðsíða 1
185 0.
2. Ár.
30. J úli.
„AÍfsend g-rein nm Reyfejavíli”.
(Frámhald). Jegbenti til þess síflast í grein
þessari hjer aft framan, hvernig einmitt þau
öfjin, sem talin eru ágætust í hverju landi,
hafa ósjálfrátt þokast smámsaman nær og
nær Reykjavík, eins og til þess að samein-
ast í henni. er þa straumur timans, sem
hefur flutt þessi öfl landsins á einn og hinn
sama stað; það er ráðstöfun forsjónarinnar,
sem hefur gjört Reykjavík að því litla,
sem hún þó er orðin. Og ef þjer getið látið
yður skiljast það, eða viljið trúa þvi, að guð
hafi þau afskipti af þjóðlífi voru, að hann
hafi líka verið í verki meö að leggja grund-
völlinn til höfuðstaðar lands vors, þá dirfist
þjervístekki að segja, að honum hafi skjátl-
azt í því að velja blettinn undir hann; og
þjer munið án efa taka það aptur, sem þjer
hafið stundum sagt, að staðurinn væri svo
illa valinn fyrir því, að hann væri slíkur harð-
bali. Já, það hefur verið, og er enn ein á-
stæða yðar, Jslendingar! yfir höfuð að tala, á
móti Heykjavíksem höfuðstað landsins, aðþjer
segið, að lienni sje svo illa í sveit komið,
að það geti engrar blómgunar verið von fyr-
ir bæinn. Og þjer færið það til, að nærsveit-
irnar sjeu svo magrar, að þær geti litla eða
enga aðflutninga veitt fjölmennum bæ. En
er það þá satt., að sveitirnar í kringum Reykja-
vík sjeu magrar vegna landkostaleysis? Jeg
lield, að fáum sýnist svo, sem vithafa á. Af
hverju eru þær þá magrar, má jeg spyrja?
Af kunnáttuleysi og dugnaðarleysi innbúanna!
En jeg skal kenna þeim ráð í nokkru: taki
þeir sig allir til og læri þeir rækt og hirð-
ingu á fje sínu af Norðlendingum; og hætti
sumir þeirra þeim hinum blessunarlausa ó-
sið, að flytja töðuna af túnum sínum niður i
Reykjavík, og eyða þar yfir engum hlut of
40. og 41.
mörgum dögum. .Reyni þeir heldur í þess
stað til að fjölga peningi sínum heima fyrir,
og brúki þeir timann betur, en þeir hafa gjört,
til að hlynna að jörðum sínum og bæta þær.
Segið mjer svo til, hvort sveitirnar ekki mundu
fitna fljótt, og geta bæði fjörgað og fitað
Reykjavík. íjer segið enn fremur, að það
sje ekki annað, en urðir, holt og melar allt
í kringum Reykjavík sjálfa, landareign henn-
ar sje svo óbyggileg og hrjóstrug, að þar
geti engin staðarmynd þrifizt. 5<>ð er raun-
ar mikil tilhæfa í þessu um Reykjavik, eins
og um allan suðurkjálka landsins, þegar litið
er einungis eptir hinu snögga yfirborði jarðar-
innar, og menn loka augunum fyrir hinu auð-
uga djúpi sjávarins, sem hvervetna flýtur
fram með ströndunum. En haldið þjer þá,
að forsjónin hafi ekki sjeð neitt í þvi, að
velja einmitt slíkan stað, sem þjer kallið bæði
beran og bláan? Komið til Reykjavikur og
lítið á stefnuna, sem lífið er farið að taka
þar! Urðirnar er verið að sprengja sundur,
lioltunum róta um, melana græða út; garðar
og grasblettir fjölga og stækka ár frá ári.
Jietta sá einmitt forsjónin í, og er hún þar
að gjöra mörgum kinnroða, sem áfella Reykja-
vik fyrir harðlendið. Forsjónin hefur vist
hugsað sjer það þannig: þjer sveitabændur,
sem sitjið á góðu jöröunum, hvar grænar
grundir og grýttar flatir breiða faðminn á
móti yður og æpa eptir áburð og umgyrðingu;
hvar þýfðir móar og votar mýrar skora á yð-
ur til sljettunar og skurðagjörðar, þjer skul-
uð af Reykjavík sjá, hverju atorkan geturaf
kastað með kunnáttu og lagi, þar sem um
jarðrækt er að gjöra, og þjer skuluð einmitt
af þessum bletti landsins læra, hversu mikið
þjer gætuð bætt yðar eginjarðir, efþjervild-
uð alúð og atorku á það leggja. Hið hrjóst-