Þjóðólfur - 15.11.1850, Qupperneq 7

111
jeg því fyrir hana, að jeg þykist vita, afi
hann muni sjálfur vera einn af þeim, sem
„þeinkja og álykta“ en liafa enga tillinningu
fyrir efninu; og get jeg [)á ekki betur gjört,
en aövarað liann íneð þessari liugvekju: það
er allt svikult, sem hjartað á engan hlut i!
Enda öfunda jeg engan mann hvorki af ís-
köldum liugsunum án tilfinningar, nje af á-
lyktunum á svikulum grundvelli.
En það var sjerílagi áform mitt með inn-
gangi þessum, að gefa rithöfundum „Lánz-
tiöindanna“ þessi tvö heilræði.
1, þegar þeir rita urn stjórnarmálefni
framvegis, að þeir þá ekki einblíni of mikið
á manninn, sem kann að hafa aðra skoðun
en þeir, og sem þeir eru að þæfa í móinn á
móti; þvi að það er svo hætt við, að rnálið
sjálft missi í fyrir það, að maöurinn er allt
af öðrum þræði í huga þeirra.
2, að þeir gæti þess hjer eptir, að þeim
tjáir varla að gjöra þann í ööru sinni tor-
tryggilegan fyrir áttavillu og afvegaleiöslu,
sern að allra skynsamra manna dómi er álit-
• inn að hafa haldið betri og liollari stefuu, en
þeir, sem gjöra vildu hann í fyrstunni grun-
saman fyrir hið gagnstæða.
Njóti allir vcl lieilræða þessara, sem nýta
vilja! En núkem jeg til neitunarvaldsins sjálfs,
því framhaldið kemur síðar.
F r j e tt i r.
jjað stóð Iieima, þegar prentararnir voru að stinga
seinustu frjettunum í Jijóðólli undir pressuna, þá kom
póstskipið inn á höfnina 24. dag f. m. Mikil var þá
gleði á börnum bæarins, sem von er til; því ekki er
að undra þó að vjer, Islendingar, fögnum skipakomu
frá öðrum löndum, allra helzt meðan samgöngur eru
svona strjálar; og þá fer það að Ukindum, þó að sá
fögnuður snerli ekki sizt liuga margra Reykjavíkurbúa,
sem hafa allajafna annan fótinn erlendis, þó þeir tylli
öðrum nidur bjer í tandi. Margir höfðu búizt við mikl-
um tíðinduin raeð póstskipinu, eitikum þess vegna að
svo lítið hafði frjezt allt sumarið; en það fór fjærri
að sú von rættist; þvi heita má aö allt standi við sama
og áður, þar sem um er að gjöra þa liluti, er oss
helzt mundi fysa að lieyra einhverja umbreytingu eða
enda á. Jeg fjekk að vísu brjefið frá Islendingnum í
Kaupmannahöfn, eins og jeg bjóst við; en frjettafrótt
var það í engan máta, allra sizt um atburði striðsins
miili Dana og jþjóðverja.
„Ekki get jeg verið að skrifa þjer, vinur minn!
segir hann, um bannsett þaufið milli bræðra vorra; það
rekur hvorki nje gengur, og enginn má vita, hver endi’r
þar á verður. Og þó að þeir aldrei liafi nema barið
hvor á öðrum í sumar, svo blætt hefur, þá þykja oss
það. engin tiðindHijer, sem daglega horfum á bárbeitt
sverð og halta hcrmenn. Og það álít jeg, að þú haf-
ir eitthvað' þarfara til að setja í fijóðólf fyrir íslend-
inga, heldur en að telja upp fyrir þeim þær ljerepts-
skyrtur, sein kunna að hafa atast út í bróðurblóði í
súmar og í haust. En það er ekki heldur svo vel,
að jeg geti sagt þjer frjettir frá öðrum lönduin. Eng-
inn deyr nje fæðist þar merkilegnr, og öllum líður
þar baerilega 1. s. g. nema einstöku Stórhertoga, sem
hefur orðið að flýja undir veturinn með hyski sitt fyr-
ir uppreisn þegna sinna, er hann vildi leggja á þá
meiri skatta, en þeim þókkti góðu hófi gegna. Og
nenni jeg ekki að nefna fyrir þjer hertoga nafnið —
mjer þykir það ekki svo merkilegt — nje heldur
lýsa fyrir þjer, hvernig upphlaupið gekk til. þú
getur því sjálfur nærri, hvernig svarti aimúginn mnni
láta, hversu svertingar muni hainast, þegar búið er
að þrýsta svo að þeiin með álögum, að þeir ekki ein-
úngis tregðast við að svara þeiin, heldur þrífa kol-
skörur og káljárn — auk heldur annað — og kalla
upp í einu hljóði: komi hver, sem vetlingi getur vald-
ið! Vjer skulum kenna honum að lifa, karlinum þeim,
sem heimtar brauðbitann frá munni harna vorra ofan á
allt annað, sem vjer erurn búnir að láta af hendi við
hann inn að skyrtunni! Jjá 'er alvara mikil á jörð-
unni, og konungum ekki nje keisuruin vært; því að
guð er þá jjá ferðinni í lýðnuin, eins og t. a. m. í
skruggunni, stórviðrinu eða hafrótinu. Og það má
jeg segja þjer, og það máttú segja lslendingum, að
enn þá lifir i þessum kolunuin í ýmsum lönduin, og
mun lengst af lifa|, meðan að lýðurinn fær ekki bót á
því óánægjuefni sinu, að einn maður, sem engu þarf
að svara, skuli meiru ráða uin skatta - álögur, heldur
en allir liinir, sem eiga þá út að láta. Og vil jeg
lofa þjer og Islendingum að brjóta heilann um það,
hvort lýðurinn muni hafa nokkuð til síns máls í þessu
efni, eður ekki; líka, hvort svertingar hafi liaft nokk-
uð fyrir sjer í því, að gjöra liertogann húsnæðislaus-
an á haustnóttum, svo hann, ef til vill, krókknar úti
á þorranum.“
J>að er nú ekki meír en þetta, Islendingar! í brjefi
vinar míns, sem yður gctur fýst að heyra; og munuð
þjcr segja, að litið sje þetta, og aö mjer hefði verið
nær aö lofa minnu, en efna betur. En það var ekki
þelta brjef eitt, sein mjerbrást von mín um með póst-
skipinu núna. Jeg bjóst við að jeg mundi, ef til vildi,
fá eitthvcrt svar frá stjórninni áhrærandi jþjóðólfsmál-