Þjóðólfur - 10.06.1854, Blaðsíða 1
p JÓÐÓLFUR.
1854.
Scndur kaupenduin kostnaðarlausl; verð: ;irff., 18 ark. 1 rbd.; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8.'hver.
6. ár. 10. júní. 150.
Auf/lýsinr/ frá miönrfndinni i Reykjavik.
A nefridarfundi, 6. [r. mán. kom mif)-
nefndinni ásamt, afi á liinum nœsta jríngvalla-
fundi 26 [>. m., niundi liggja næst aft lireifa
eptirfylgjandi inálefnum, — auk þeirra s'ern
kynnu aft verfta gjörft aft unitalseliii frá her-
aftafundunurn og af [leim, sem þaftan yrfti
kosnir t.il þingvallareiftar, svo og af öftrum
einslökunr inönnuin : —
1. Almenn ot/ emdrer/in samt'ök ti/ ad
færa ser i nyt hina frjálsu verzlun. 2.
samtök vm að koma á oy efla hiö næsta
ár reglulegar og yðuff/egar sanir/autif/uv
tni/li Reykjavi/mr otj hinna. nrzstu heraÖa.
þar í grenily en paðan aptur ti/ hinna
fjar/œyari sveita. ■'!. Ytar/rgri og al-
mennavi samtök. til jarðahóta, 4. tSani-
tök til að af taka surnar- ot/ haustprántj
ti/sreita, á ,,Kramvöru“ og öðrum óþt&fa’
5. Samtök fil að um hæta skipaútveg ot/
útgerð, ot/ kúnnátlu i sjóferðum ot/ sjó-
sókn. 6. Að rnenn hut/si vandlet/a hið
næsta ár póstgaunyumálið, otg riti um pað
úr hverju /léraði hænarskár 'til aiþinr/is
mrð ffreinilet/um uppástúntjum nm hvernir/
hezt megi hatya póstfeðum yfir hvert hérað
oty mil/i þess ot/ þeirra, sem næst eru. 7.
Samskot ti/ ský/is á þint/vö/lum. S. Rrr/l-
ur fyrir fundarha/di á þínr/vö/lum.
Miftnefndin treystir því, aft rnál þessi öll
þyki inikils um varftandi, fyrir alla lands-
nienn, og finni, hve áríftandi þaft er, aft þau
verfti ítarlega rædd og undirbúin; aft nienn
því sækji fund þenna rækilega úr sem flest-
uin höruftum, einkum kosnir rnenn, annaft hvort
á héraftafundum, eftur meft öftrum reglulegurn
kosninguin.
Husfvckjur út aí’versluiiarfrels-
fnu.
I
Vcrzlunin á Islandi verður nú frjáls og óbundin að
ári liðnu; ölliim [ijóðum verður j>á heimilt nð verzla
vifi oss Islendingii, og Islendingum að verzla við hverja
þá þjóð, sem híngað vill sæUja til vióskipta við oss,
og þetta frelki verður bundið svo litlum sem enguin á-
lögum, minni en áður voru á verzlnninni við Dani,
þegar á allt' er litið. jiessi alar mikilvæga og merki-
lega hreylí'ng, sem nú um siðir er orðin lögákveðin,
og sem nú fer svo bi áðum í liiind,. má gefa tilefni til
margra og verulegra allmgasemda og eptirtcktar, bæði
um hagi vora í stjórnarefuum, feins og þcim cr komiö
nú, og svo uin það jnisa ástand vort og óljósa skoðun
á frjálsri verzlun, sem hlýtur að gjöra oss það erfitt
og torsókt, að hafa full not hennar lyrst i stað, og sem
má jafnvel valda því, að hún getur orðið oss meðfram
til tilíinnanlegs tjóns, ef ekki er goldinn varhugi við
þvi í tíma að færa sér hana í nyt með skynsamlegri
fyrirhyggjú.
Mál þetla liefir lengi verið á döfinni, svo ekki
V'erður þvi úin kennt, að flanað hafi verift að breytíng-
um þeim, sem j>að hefir i för ineð sér. Rúm 20 ár
eru liftin síðan því var fyrst hreift í emhættismanna-
nefnd utanlands, scm lil þess var sett; nálægt, 7 árum
síðar höfðu nefndarfundir hinna helztu embættismanna
hér á landi, (1839—1841) mál þetta til meftferðar, þá
alþíngið 1845 og 1849, og þau áriu var leitað tim þaft
álits nálega allra einbættismanna og stórkaupmanna
hæði í Danmörku og meðfrain hér; stjórnarráðin og
stiptanitiiiaðurinii á íslandi lögðu fram sinn skerf um
það, og uin sfðir lagði stjórnin sjálf frumvarp til laga
„um siglíngar og verzlun á lslandi“ fyrir þjóðfundinn
1851, seih 40 þjóðkjörnir mcnn og 6 konúngkjörnir
voru kosnir til lögbundnum kosnfngum. Kóngshréfið
23. sept. 1848, og kosníngarlögin 28 sept. 1849, og að-
alverkefni fundarins, sem var eitt og hið sama að
íslands leyti, eins og Ríkisfundarins 1848—49 að þvi
leyli snerti Eydani og Jóta, sýna það Ijúslega og ómót-
mælanlega, að sú var tilætlun konúngsins, og eðli og
samsetning þjóðfundarins, að liann hcfði ályktnnarvald
með konúngimim í hverju því nuili, sem honum vhr fengið
og hann tók til löglegrar nteðferðar; konúngnr gat nefni-
lega neitað samþykki sínu á gjörðum og ályktunum
þjóðlundarins, en hann gat ekki lögformlega hreytt þeim
og því síðnr gátu jiað né máttu ráðgjafar hans. jietta
leyfði sér þó innanríkis ráðgjalinn Bang, og eptirmaður
lians, Örsteð, er þeir bjnggu til frnmvarp, ekki að
cins með töluverðum breytíngum frá þvi, sem þjóðfund-
urinn hafði ályktað tneð íniklum atkvæðafjölda, heldur
lög^u, hver eptir annan jietta frumvarp fyriV ríkisþíng
Dana, þar setn enginn fulltrúi á setu til að tala máli