Þjóðólfur - 10.06.1854, Qupperneq 3

229
aleinn nppi í nofndinni; og $ó a?) hvorki meiri hlnti hennar
né Örstei) ynnist til aí> fallast á hinar ljósu ástæíiur hans,
þá hufiju þær allt um þaí) sigur í ríkisþínginu þegar máli%
kom þar til umræþtt og atkvaÆa. Öll frámgánga herra
Oddgeirs í þessu máli, frá fyrsta til sífeasta, sannfærir en
frekar um þaþ, sem flestir hljóta ao vera fastir á hér, bæþi
hvaþ ómissaudi þaþ er, mefcau stjórnarfyrirkomulagiþ er
er svona, afe Islendíngar eigi aí) áreiþanlegan og hreinskilinn
mann til milligaungu viíj stjórnina, og aþ sú milligánga se
jafnan ætlu?) einum og sama manniuum í iillum málum
tiéhan af landi.
þá er óg þa?) næsta eptirtektavert og gieþilegt í þessu
máli, hversu frjálslega og öfluglega meirihluti hinna dönsku
ríkisdagsmanna stefndu því og studdu þab þar; — má
einkum geta þeirra Frö 1 unds, Kirks fráHelsíngjaeyri og
Baltazar Ckrigtensens, sem gengu á undan öferum í því
aí) flýta málinu og halda því öfluglega fram og í fijálslegu
horfl. þa?) getur ekki dulizt tyrir neinum, aö hinir dönsku
þj óþfull trúar hafa reynzt oss i þ essu máli töluvert
frjálslyndari og viílurkennt skýlausar og kröptuglegar vafa-
lausan rétt vorn, heldur en hinir dönsku ráþgjafar, þessir,
sem hafa setiþ a?) völdum nú um nokkur ár uudanfarin.
Víst mátti þaö aö vísu vera auþsætt hverjum ríkisdags-
manni, aþ iöglegum atkvæþisretti Islendínga var hér mis-
boþiþ, a?) forminu til, af stjórninni, ineíj því aí) leggja
málií) undir meÖferþ og síþustu úrslit Ríkisdagsins, en
hinir dönsku þjóíífulltrúar haf'a sít)ur en ekki haft þetta
framsál máisins á þeirra vald aÖ herfángi, heldur gætt
í meíifer?) þess, yflr höfuþ aþ tala, allrar þeirrar sann-
girni og náttúrlegs rettiætis, sem hverjum góþúm samþegn
og þjóþfélaga byrjar ah gæta vib annau. Dönum mun og
reynast svo, og þeim mun okki og má ekki bregfeast þaí),
hvorki í þessu máli né öþrum, aþ því frjálslegar sem þeir
fara aþ vií) oss Islendínga, því fastari og tryggari skulum
vér og reynast þeim. Vér byggjum hér fámeunir mikið og
strjálbyggt víþlendi, mjögfjærri meginríki Dana; þá skortir
og afl og auþ til a?) veita oss þá verrid, seln vií> þyrfti,
gegn alvarlegum og öflugum ijandmannlegum árásum; sú
heflr og raunin á orþiþ; eu hitt stendur jafuan í þeirra
valdi, og þaþ mun reynast bælfci þeim og oss einhlftast og
holiast, aíi láta koma fram viþ oss hin verndandi sauibands-
yflrráí) sín í því, aö þeir láti Islendínga njóta allra náttúr-
legra þjóþréttinda sinna, og alls þess frelsis, sem þar á
grundvallast, svo aí) vér náum aÖ taka smámsaman öllum
þeim þjóblegum framförum sem unnt er. Meb svo felldu
vertiur hvorumtveggju ástsælt og þægilegt sambandiþ sem
milli þeirra er, og hvorumtveggju til sóma og hcilla.
lilð islenzka biblínfélag;,
‘ II.
JXý útgáfa af bibliunni.
En þó svona hafl farií) í molum meí) aí) gefa út skýrsl-
ur nm gjörþir og efnahag bihlíuféiagsins, hoflr þa?) þó ekki
veriþ aþgjörílalaust; „skýrslan" sýnir þaþ, og öllum er þaþ
kunnugt. þaí) gekkst fyrir nýrri útleggíngu af Nýja Testa-
mentinu, og gaf þaþ sílfcan út eptir þessari útieggíngu 1825
—26, og aptur í Reykjavík 1848-49. Félagií) heflr einnig
gengizt fyrir, a? útleggíng allra bóka Gamla Testamentisins
var endufskohuí) og lögulfc eptir frummálinu, og' aifc því
búnu fyrir útgáfu alkar biblíunnar, þannig endurhættrar,
1841. Secreteri herra 0. M. Stóphensen, sem þá haflfci
prentsmiþju landsins á leigu, gekkst fyrir „forlaginU" á sinn
kostnaí), en félagií) iánahi honum til þess 3000 rdd. leigu-
laust,' fyrst um 4 ár og þar eptir flmta' árife, en ah lokum
gaf þao honum a? auki upp af abalskuldinni 350 rbd. ,,s e m
léttir í þeim mikla kostnalfci, er þetta verk olli
honum1-. Uppiag þetta af Viöeyjarútgáfu biblíunnar var
1500, og hver sú biblía héflr veriö seld á •) rd(l., og var
nú í marz mán. eptir. því sein í skýrslunni segir, nálega
allt upplagií) út solt, því J>á eru sagþar af því óseldgr aþ
eins eiuar „50 biblíur1-.
Af þessura ástæíiuni, að jafnstórt uppiag er út selt vií)
jafnuiiklu veröi á 12 ára tíma, þá segja menn, a?) félagilfc
sé nú aþ ráþgera nýja útgáfu biblíunnar, jafnvel á þessu
nú yflrstandandi ári; er mælt, a> nokkrir prestar landsins
hvetji til þess og segi, a> enn muni mega solja töluvert.
Vér viljum ekki draga efa á þetta, ef prestar landsins
leggjast alment á eitt meí) a> koma út ‘bókinni, eiuknm
þar e> svo mun mega koma sér fyrir nicö þessa nýju út-
gáfu, a> hana megi selja allt a> því helmíngi minna veriji
en Viþeyjar útgáfan var seld. En hitt efum vér stórlega.
ai) nokkur eindregin e>a veruleg nauþsyn eí>a þörf sé tii
a> hraha þessari nýju útgáfu svo mjög, a> fyrir þaö'sé
leidd hjá sér endurskoþun og umbót á útleggííigu nálega
allra bóka Nýja Testamentisins, og einnig víst á nokkr-
um bókum Gamla Testamentisins: og munu flestir á því,
sem þar um er fært ab dæma, a> einkanlega sé þörf á a>
laga útleggíngu Nýja Testameutisins, og koma meiníngu og
orþfseri í uokkurnvegin nákvæma samhljóþun bæí)i iiinhyrifcis
og vií) frummálií), yflr allan þennan hluta biblíunnar. Og
sé veruleg þörf slíkrar endurskoþunar og umbótar, og ef
þeir, sem færir eru um aí> meta slíkt, eru almennt á því;
a> þessari aifcalbók trúarlærdóma vurra, myndi verÖa þaf)
til mikiliar endurbótar, ef þeim, sem til þess oru bezt hæflr,
væri falilfc a> endurskoþ.a og umbæta útleggíngu hennar, þá
efum vér ekki, af) þetta verlfci látií) sitja í fyrirrúmi fyrir
aifc hraða nýrri biblíu-útgáfu, án brýnnár .þarfar; og
sízt mun þaþ látií) -ráifca mestu hér. um, hvaþ sjá þyki
mega fram á, afj prontsmihjan liafl lítiifc og óverulegt a>
starfy þetta áriifc, nema henni sé fengin ný útgáfa biblí-
unnnr til ai) hafa á prjónunum, heldur en ekki neitt.
En ef allt um þetta verlfcur af ráþi> ný útgáfa bibliuim-
ar og óbreytt frá því sem hún var síþast, þá vonum vér »g
treystum, aifc félagif) gjöri sér allt far um, aí) hafa allan frá-
gánginn á þcssari útgáfu sem vanda%astan og þó sem kostn-
aifcarminnstan, svo aí) hún geti otii'b landsmöhnum sem a>-
gengilegust og aulfckeyptust. þar til teljum vér nú einkum
þa?) tvennt, 1., a?> bókin verSi prentu ifc ástærri pappír
og höfí) í stóru 8 blaifca broti, og 2., aifc hún ver?)i
prentuþ meifc latínulotri.
Ef þessari nýju útgáfu væri hagaíi eins og þeirri hér,
Uæst á undau frá Vilfcey, þá þyrfti til hennar a> kosta, til
1500 upplags, 180 örkum pappús í hverja bók, þ. e. alls í
upplagi?) 180 X 1500 = 270,000 arkir eifcur 54 ballar á