Þjóðólfur - 17.06.1854, Blaðsíða 2

232
\
sé léð einstökum mönnum e;egn jurðaveðum; j
f>að er furöa, aö menn ekki skuli sjá fram n,
að fénu vseri sjálfu meö f»ví móti óliultar borg-
ið og þeim sem eiga, en að miklu meiri pen-
íngar gæti með f»ví móti veriö stööugt i veltu
hér ÍMiianlands, fiar sem þó haldnst sifelldar
umkvartanir um hinn tilfinnanlega penínga-
skort, sem hér er, bæði jarörækt og öörum
framkvæmdum og framförum til mestu fyr-
irstöðu.
I makindum sinum og vanafestu um að
hafa sem náðugast meö allt og sem iniiuist
fyrir hverju sem er, f»á finnst mönnum, að fiað
sé svo hægt um hönd, aö fara meö peníng-
ana, undir eins og f»á ber að, i jarðabókar-
sjóöinn, hvort sem fiað er meira eður mirma,
og fiá sé líka svo auögefiö og víst, aö ná pen-
ingunum fiaðan hvenær og til hvers sem á
fiurfi að halda, aö eins meö £ árs fyrirvara.
En þenna sama fyrirvara má nú allt að einu
áskilja, fiegar einstökum mönnum er lánað féð;
og fió einstöku sinnum geti út af fiví brugöið
um einn eður 2 rnánuði, að þeir standi í skil-
um, þá má bæði fá til skyndilán upp á óyggj-
andi veðskuldabréf, og einnegin selja fiau fullu
verði, og er þetta t. d. algengtum hin ^ónpp-
segjanlegu“ ríkisskuldabréf. En Irvað fiví við-
víkur, að svo handhægt sé að snara inn í jarða-
bókarsjóðinn eins smærri sem stærri sumnium,
fiá er það að vísu salt, en hinar stærri sumrn-
ur, 100 og þar yfir, má Ijá veðláni á hverri
stundu sem vill, gegn 4 pct., og þá getur liver
stiptun staðið við að geyma heldur arðlausar
einstöku smá-summur frá 25—100 rdd. utn
hálfs árs tíma, þángað til meira bætist við,
heldur en að setja alla innstæðu sína á vöxtu
fyrir 3£ af 100.
Vér getum þvi ekki hælt þessu fyrirkomu-
lagi á sjóði biblíufélagsins, þó þaö sé hið
sama, sem haft er á ótal fleiri sjóðum, og þó
það sé miklu betra en hitt, sem var fyrir 1830,
að eiga hann hvergi á leigustað, og láta hann
^vo beinlínis hverfa og verða að engu.
•/: *A*
jþegar þessar athugasemrlir voru samdar,
kom í ljós „Ingólfur 22.“ Á 119. bls. er greinar-
kofn, sem segir, að vér höfum sagt ósatt um
skýrsluleysiö frá biblíufélaginu. Ingólfurvill
sanna þetta með því, að segja frá, „að til sé
skýrsla á ilönsku (!!) mn fjárhag félagsins frá
1833*, ,,á dönSku“— takið þið eptir því — og
sjálfsagt ein úr annari hvorri afárlegum skýrsl-
um „danska bibiíufélaysins", frá þeim árun-
um, þegar Jens sál. Moller var beðinn að geta
! þar hins íslenzka biblíufélags; og þetta kall-
ar Ingólfur „skýrslu“, full skil og skilríki um
íslenzkt félag, uin íslenzka stofnun, sem ís-
ienzkir menn lögðu til og gáfu árlega, og þó
er þess jafnframt að gæta, að þessara tveggja
skýrslna, sem nefndar cru, mun hvergi getið
í fundar-bók biblíufélagsins; að minnsta kosti
er það ekki að sjá af „skýrslunni“, sem nú
kom út. Heldur liefði lierra Ingólfur átt að
skýrskota til „SnnnanjHÍslsins“ (2. árg. bls.
153—154), þvi þar er stutt yfirlit yfir hvað
félagiö átti í sjóði (— ekki skýrsla um fjár-
hag félagsins, eða útgjöld þess og inngjöld —)
á hverju árinu 1834—-1836; en það lítur svo
út, sem mönnuin á skrifstofu Ingólfs og bisk-
upsins hafi skotizt yfir þessa grein Sunnan-
póstsins, ekki síður en oss; en engum getur
komið til hugar að nefna slíkt skýrslu, og
ekki þeiin, sem biskujiinn sjálfur kaus til að
semja þessa re<j lulet/u „skýrslu“, sem nú
konj út, því þar sem hún byrjar á stofnun
sjálfs íélagsins, 10. júlí 1815, auglýsir, nú í
fyrsta sinn, félagslögin, og drepur á allt hið
helzta, sem gjörzt liefir í félaginu frá upphafi
þess og til þess nú í vor, þá herskýrsla þessi
ljósast meö sér, að höfundur liennar hefir á-
litið eins víst, að aldrei hafi fyrri komið neitt
út frá félaginu, sem skýrslu inegi nefna, eins
og hitt, „að deyfð hafi koinið á aðgjörðir fé-
lagsins við lát Steingríms biskups“; (Skýrsl-
an: bls. 16). Jetta er ekki ofhermt; þegar
Árni stiftprófastur Helgason var í biskupsstað,
1845—1846, kallaði hann sainan félagsfund
þetta seinna árið; þá var hinn ný* biskup,
herra Helgi, kosinn til félagsforseta báðum
höndum, og félagið greip ekki i tómt, því
það sést ekki, að liann hafi munað neitt eptir
félaginu né það haft hið allra minnsta af hon-
um að segja um hin næstu 6 ár, eða fyr en
4. okt. 1852, að næst var haldinn félagsfund-
ur (skýrslan: bls. 26—28), og mun þá rögg-
semi mega helzt þakka láti féhirðis félagsins,
Sveinbjarnar sál. Egilssonar. En það væri
betur, að þessi „þrístirnis“höfundur í „Ing-