Þjóðólfur - 31.05.1856, Blaðsíða 1
þJÓÐÓLFUR.
1856.
Scndur kaupendnm kostnaða'rlaust; verð: lirg., 18 ark. 1 rd.; hvcrt einstakt nr. 8 sk.; sðlulaun 8. hver.
8. ár. 31. rnaí. , 22.
25. þ. mán. hafnafei sig hér frakkneska her-
skipife „Arthemis"; er fyrir því herra Demas,
liinn sami og kom hér 2 hin næstlifenu ár; þafe
leggur héfean aptur á mánudaginn kemur, og siglir
upp ýmsar aferar hafnir, en kemur híngafe aptur undir
Jónsmessuna, því mefe því íréttist, afe prinz Jeroni e
Napoleons, — hann er bræferúngur vife Lofevík
keisara, og næst borinn til ríkis á Erakklandi eptir
liinn nýfædda son keisarans, — sé híngafe von milli
20. — 25. júní til Reykjavíkur mefe fylgd ekki allfárra
frakkneskra efealmanna á 3 gufuskipum; ætlar hann,
afe sögn, afe ferfeast hér nokkufe um land, en halda
héfean til Grænlands og hins norfeasta hluta Noregs.
— Randrúp lífsali hér í Reykjavík, er kjörinn
til „l:ansuls“ (verzlunarfulltrúa1) hinnar frakknesku
stjórnar, á Islandi, og hefir fyrir rúma 500 rdl. til
launa; kaupmafeur M. W. Bjeríng var og í fyrra
kjörinn til konsuls hinnar svensku og norsku stjórnar,
hér á landi, eins og kunnugt er orfeife, þótt vér ekki
höfum beinlínis getife þess fyrri; \ ér ætlum afe hon-
um séu engin laun lieitin fyrir.
Vér gjörum þafe mefe ánægju afe taka hér
þessa eptirfylgjandi afesendu grein áhrærandi þafe
sem í sífeasta bl. var sagt um heysöluna af Laug-
arnesi:
' „Grein sú, er stendur í seinasta nr. þjóðóifs við-
vílijandi heysöln af jörðinni Laugarnesi Uann að virð-
ast þeim cr eUUert til þekkja, bæði þörf og nauðsyn-
leg; en eg finn mér skylt að fræða lesendur þjóðólfs á
því, nð þessí grein er þó í sjálfu sér öldúngis óþörf, því
bisknpinn eður frú lians eru fyrir laungu sfðan búin að
gefa stiftamtnianniimm íoforð fyrir því, að þó noUkuð
af töðunní verði á yfirstandandi sutnri flutt af jörðunni,
skuldbindi þau sig til að flytja þángað aptr að sumri
koiniinda svo niikinn haug túninu til áburðar, sem sairi-
svari þvi, er að undanrirniu licfir feingizt undan þeim
kum, cr þau liafa liaft á jörðunni; og þarf þessvcgna
enginn kaupandi að frá fælast jörðina fyrir þessar sakir;
því það liljóta allir að sjá, að það stendur á sama hvort
heyið er jetið í landareigninni eða.ekki, þegar túnið glt
að einn fær smn vanalega iiburð“.
Reykjavik. 28. inaí 1856.
S. Melsteð.
’) þafe er í raiinimii ekki réttnefni, þótt margir gjiíri þafe,
afe nefna .,faktor“ verzlunarfulltrúa; faktor mundi réttara afe
nefna: „verzlunarumbofesmanii'' efea ..kaupmannsfulltrúa1'.
Vér viljum, að óreyndu, alls ekki efa, að það verði
efnt sem þannig hefir verið undir gengizt, og að stiptaintið
muni hafa fullt eptirlit með þvi.
Álit um rit herra Jóns Sigurssonar „0 m Is-
lands statsretlige Forhold", í blafeinu
„HjobniþaBttóþojlfn", 27. jan 1856.
(Nifeurl.) Vér skulum leifea þá stafei fram hjá
oss, þar sem þekkíngarskortur á mállnu virfeist afe
trulla skilníng prófessors Larsens, t. a. m. á sátt-
málanum 1262 og orfeum Jónsbókarinnar, afe „kon-
úngurinn er yíir lögunum"; því þar af þykist prófes-
sorinn geta ráfeife, afe konúngur hafi haft fullkomife
vald til afe setja lög án samþykkis alþíngis; en aferar
ástæfeur, er hann kemur mefe og leifeir af sögunni,
eru ílestar eins óáreifeanlegar. Ilinn norski kristin-
réttur Jóns erkibiskups er ýngri en hinn íslenzki
kristinréttur Arna biskups, og þó þykist próf. Larsen
sjá, afe kristinréttur Árna bisknps sé afe nokkni lag-
afeur eptir hinum; og þar sem Islendíngar lýsi því
yíir, af sinni hálfu, afe „sáttmálinn“ oigi hafi verife
haldinn, þá er aufeséfe, afe þessi yfirlýsíng er gjörfe
eptir samkomulagi vife handgengna menn konúngs.
Tilraunir Margrétar drottníngar, afe leggja skatta á
Islendínga, af eigin rammleik efea valdi, mistókust
og inefe öllu, og skuldbindíngum þeim, er ýmsir sífe-
ari konúngar undir gengust er þeim var svarinn
trúnafeareifeur á fslandi, hleypir prófessor Larsen
fram hjá sér gjörsamlega og getur þeirra afe engu.
Ilerra J. S. sýnir þannig, afe ísland haföi, allt til
þess er einveldi komst á, löggjafarvald, dómsvald
og framkvæmdarvald út af fyrir sig og afe sjálfs
síns rammleik. f‘afe, afe einveldife var tekife, breytti afe
•engu því innbyrfeis sambandi er áfeur átti sér staö
á milli Danmerkur, Noregs og íslands, og er þafe
þegar aufesætt á því, afe einveldisskráin í afealatrife-
ununi kannast vife samband þafe, sem þángafe til liaffei
verife, mefe því afe í hverju þessara þriggja landa
fyrir sig er konúngi svarinn hollustueifeur, — og hyll-
íngarskrárnar, hver fyrir sittt landife, eru í veruleg-
um atritum ólíkar; því þessar skrár eru engan
veginn, eins og þó próf. Larsen álítur, „ýms
exemplör af hinni einu og sömu skránni". þessi
- 9:3 -