Þjóðólfur - 05.06.1858, Page 1

Skrifstofa „þjóðólfs" críAðal-
stræti nr. 6.
ÞJÓÐÓLFR.
1858.
Auglýsfngar og lýsfngnr um
einstakleg inálefni, eru teknar i
lilaðið fyTÍr 4sk. á hverja sniá-
letrslinu; kanpendr blaðsinn
fá helmfngs afslátt.
Sendr kaupendum kostnaðarlaust; verð: árg., 20 ark. 7mörk; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulann 8. hver.
lO. úr.
— Pdstskipib Victor Emanuel kom hérund-
ir mibnætti 31. f. mán. Nú er ekki Aanensen
skipstjóri, lieldr Richardson, enskr maír, er á hlut
í skipinu, ab vér ætlum.
— Með póstskipinu komu nú úr útlöndum, kaupinennirn-
irN. Chr. Havsteen ogJohnsenf Flensborg; prófes-
sor Winkier frá Munchen, náttúrufræðíngr, er ætlar að
fcrðast hér uni Iand f sumar með Dr. Konráð Maurer er
fyr var getið; kandid. .Magnús Blöndahl, snögga ferð
og kand. Jón Thorarensen, er á að vcra dýralækn-
unum til aðstoðar að lækna fjárkláðann.
Bókmentir og skólamentnn.
(Framhald). Af hina fáorba yfirliti um þetta
efni í þ. árs t>jóí>ólfi bls, .45—46, og þegar fylgis-
laust er litib yfir vísindamenn vora sem nú eru
uppi og bókmentirnar hjá oss eins og þær eru nú
úm upphaf síbari hluta aldarinnar, þá fer svo fjarri,
eins og vér fyr sögbum, ab miklar vonir geti vak-
izt hjá oss, ab hitt virSizt horfa miklu nær vib,
ab bókmenta áhuganum og vísindamönnunum fækki
hér á landi ab því skapi sem ætlast mætti til a&
þeim fjölgabi ab tiltölu, bæbi vib mannfjölgunina í
landinu yfir höfub ab tala, og ab því skapi sem vel-
megun vor hefir ankizt undanfarin ár. Fvrri hluti
þessarar aldarinnar var ekki eptirbátr síbari hluta
liinnar næstlibnu aldar hvorki í þvf, abíDanmörku
hafa komib upp og haldizt vib ágætir vísindamenn
fslenzkir, og rithöfundar, né heldr í því, ab hinir
sömu menn, er þeir voru híngab heim komnir, héldi
hér áfram sömu bóknáms ybn og elju, sumpart meb
vísindalegum rannsóknum og fræbiritum, eins og t.
d. Hannes Finnsson, Magnús Stephensen, Sveinb.
Egilsson, Hallgr. Schevíng, Björn Gunnlaugsson,
Sveinn Pálsson, Jón Thorstensen o. fl., og sumpart
meb undirbúníngskenslu undir skóla og til prests-
embættis, eins og var um alla þrjá síbustu bisk-
upa vora, Arna stiptprófast Helgason, Gunnl.
sál. Oddsen, o. fl. þab virbist nú ab vísu,
ab síbari hluti þessarar aldarinnar ætli ekki ab
verba svo rajög eptirbátr fyrra hlutans f því, ab
leiba enn fram í Danmörku ágæta vísindamenn, þá
er landi voru má vera bæbi mikill sórni ab og
mikib gagn. Fremri hluti aldarinnar átti í Dan-
26.
mörku Gríni Thorkellín, Pál Ámason, rektor, Finn
Magnússon, þorleif Repp, ogBaldvin Einarsson, þó
hans nyti skamt vib; nú megnm vér telja oss þar
til gildis og ágætis Jón Sigurbsson, Dr. Grím þor-
grímsson, Konráb Gíslason, og jafnvel fleiri vísinda
manna efni mebal hinna ýngri landa vorra sem þar
eni nú. En sá virbist aptr vera orbinn munrinn,
ab þó ab ýmsir landar vorir í Höfn hafi lagt fleira
á gjörfa hönd, á meban þeir dvöldu þar, og ritab
um önnur efni en þau, er áhræra þá vísindagrein
er leibir þá í embættib, þá vill nú orbib optast
verba steinhljób um allt þess leibis, þegar hfngab
er heim komib og embættib er fengib, allt vill úr
þvf, nú orbib, lenda fyrir þeim mönnum í heimilis-
halds amstri og þessu embættisvési, og þó sjald-
gæfast ab úr því verbi annab en eintómr hríng-
snúníngr og kríngsól, og ab böggva æ um æ ofan
í sama farib, án þess þab sjáist, ab nein veruleg
umbót sé rábin á embættisstjórninni eba fram-
kvæmdarleysinu og hinu margvíslega ólagi og reglu-
leysi sem hér er mesta meinib ab. Af hinu hafa
menn nú orbib alls eigi ab segja, ab hinir alút-
lærbu og hálfútlærbu landsmenn vorir frá háskól-
í Höfn, sem nú á seinni árum hafa komib heim í
embættin, taki pilta til kenslu, gott ef þeir undir-
búa allir syni sjálfra sín undir skóla abstobarlaust,
og lítib liafa ntenn ab segja af hinu, hjá fæstum
þeirra, ab þeir haldi áfram, þegar hér er komib í
embættin, vísindastörfum eba fræbiritum, líkt því
og t. d. Tórnas prófastr Sæmundsson hóf embættis
veru sína hér og hélt því af, þau fáu ár er hann
til entist, og prófessor Dr. P. Pjetursson ab and-
legum cfnum til. Samt sem ábr er ekki þess ab
dyljast, ab góbs virbist mega vænta í þeim efnum
af landlækni vorum Dr. Jóni Iljaltalín og skóla-
kennara H. Kr. Fribrikssyni, þvi bábir eru þeir ó-
traubir elju- og ybjumenn, ef þeir ab eins, hver um
sig, vildi rita um þab eina er þeir bera fullt skyn-
brabg á og liafa verulega köllun til. (Framh. síbar).
— þab er haft fyrir satt, abrábherra dómsmálanna
hafi, eptir tillögum stiptamtmanns, leyft og skipab
„ab fjárklába blabib „Hirbi" skyldi frá fyrsta upp-
- aoð --
5. 'júní.