Þjóðólfur - 04.08.1858, Blaðsíða 1

SkriTstofa „þjóðólfs“ cr í Aðal-
stræti nr. 6.
þJÓÐÓLFR.
1858.
Anglýsfngar og lýsfngar um
cinstaklcg málefni, eru teknar f
blaðið fyrir 4sk. áhverja sniá-
letrslínu; kaupendr blaðsins
f'á helniíugs afslátt.
Sendr kaupendmn kostnaðarlaust; verð: árg., 20 ark. 7mörk; hvcrt einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. hver.
ÍO. ár. 4. ágúst. 32.
Ilver á ab byrja!
— þAÐ berast ýmsar sögur ór mörgum kjör-
dæmunum um undirbúnínginn á kjörskran-
úm til alþíngiskosnínganna sem eiga ab fram fara
í surnar, og lítr svo út, sem hér ætli hver ab met-
ast vib annan og bíba hver eptir öbrum, en engi
vill „ríba á vabib", — ab prestar og hreppstjórar
bíbi eptir skipun frá sýslumanni, og sýslumabr eptir
skipun frá amtmanni; hafi þetta verib leitt í tal
vib prest eba hreppstjóra, þá hafa þeir svarab:
hver á ab byrja? engi skipun er komin um þab
til mín frá sýslumanni! og hafi þetta verib orb-
fært vib sýslumann, þá heíir hann sagt: ltver á ab
byrja? á eg ab byrja? eg hefi enga skipun fengib
frá amtinu! ekki er heldr ólíklegt ab amtmabr svar-
abi: hvab varbar amtib um þetta, sjái sýslumenn-
irnir fyrir því. En á meban þeir eru ab metast á
um þetta: prestar og hreppstjórar vib sýslumann,
og sýslumabr vib amtib eba amtib vib hann, þá
færist æ meir og meir fram á haustib eba jafnvel
vetrinn allr hinn lögskipabi tími er á ab gánga til
undirbúníngs og ransóknar á kjörskránum, og til
abfinnínga vib þær, ef nokkur findi tilefni til; því
fyrst þurfa prestar og hreppstjórar tíma til ab semja
skrárnar í hverjum hreppi, þar næst þarf ab koma
þeim til sýslumanns úr hverjum hreppi, og kjör-
stjórnin síban ab ransaka þær og leibrétta, og ab
því búnu, ab skrásetja abalkjörskrá fyrir gjörvalt
kjördæmib; þessa kjörskrá skal síban afskrifa og
senda eptirrit í hverja kirkjusókn, en vib hverja
kirkju skal auglýsa, ab kjörskráin sé fram lögb til
sýnis öllum, og eiga þaban í frá ab líba sexvikur,
þángab til kjörþíng má fara fram. þ;ib sjá nú
allir, ab eins og hér er ástatt og í mörgum hinum
víblendari kjördæmum lángt tildráttar, milli kjör-
stjóra og einstakra sveita, ab ekki veitti neitt af, þó
prestr og hreppstjóri byrjabi ab semjaj skrána yfir
kosníngarbæra og kjörgenga menn, hver í sinni
sveit, fullum 9—10 vikum ábr kjörþjþgib á ab fara
fram.
Enhvenær áþá kjörþíngíb., ab vera? vér
gætim vel trúab mörgum af þessum góbu og ár-
vökru sýslumönnum vorum til ab ^etja fram um
þab lánga fyrirspurnarrollu, á d ö n s k u til amtsins,
og leggja spurnínguna aptr fyrir stjórnardeildina,
eins og nú er sagt <ab sé búib ab gjöra uin fyrir-
spurn frá einum sýslumanninum hér á subrlandi
umþab, hver eigi ab byrja kjörskrárnar? Þeg-
ar óvaldr almúgamabr fer ab spyrja ab einhverju
því, sem hann vel má vita, og allir vita, þá cr sagt
vib hann, hví spyrb’u svona fíflalega? en hafi sýslu-
mabr spurt, hver eigi ab byrja kjörskrárnar, og
amtib lagt þá fyrirspurn fyrir stjórnina, þá er ein-
mitt svona spurt; og fari yfirvöidin ab efast um
þab og spyrja, hvenær kjörþíngib eigi ab vera, þá
er líka svona spurt. Alþíngistilsk. 17. gr. segir
meb berum orbum:
„þab er skylda bæjarfógetans í Keykjavík og sýslu-
mannanna, — því þeir eru kjörstjðrar, —ab sjá um
þab, ab áreibanlegar og fullkomnaj; skrár se samdar yflr
alla sem hafa kosníngarrett og eru kjörgengir í gjörvöllu
kjördæminu“.
Allir mega sjá, ab þessari ákvörbun er ab engu
breytt meb nýju kosníngarlögunum ?>. jan. 1857,
3. gr., heldr miklu fremr stabfest, þar sem segir:
„Prestr hver skal meb hreppstjóra, eptir rábstöfun
kjörstóra, semja nákvæma skýrslu yflr alla þá menn i
sóknnm hans sem kosníngarrett hafa og kjörgengir eru,
o. s. frv.“
Von er þó þessir löglærbu kjörstjórar vorir eba
amtib, sé í vafa um þab, hver eigi ab byrja, og
gjöri um þab lángar fyrirspurnir til herra Simony;
veslíngr! hann má vera ab svara þegar svona er
spurt. — Eins er um þab, hvenær kjörþíng eigiab
fara fram; tíniinn er lögákvebinn í alþ.tilsk.
24. gr., sá, ab allar kosníngar eba öll kjörþíngin
skuli „ef mögulegt er" þ. e. ef forföll ekki hamla, af
gengin í september mánubi árib á undan því,
sem hinir kjörnu alþíngismenn eiga ab konia fyrsta
sinn á þíng; en ekki er hægt ab sjá, hvaba forföll
hafi hamlab kjörstjórum alment frá ab hlýbnast
þeirri lagaskipun „ab gángast fyrir“ eba „hlutast
til um“ ab prestr hver meb hreppstjóra færi í tæk-
an tíma ab semja skrá yfir kosníngarbæra og kjiir-
genga menn í sóknum hans, svo ab þetta þy<íti
ekki ab verba því til fyrirstöbu, ab kjörþíngin gæti
í haust verib af gengin í septbr. mánubi, eins og
- 129 •-