Þjóðólfur - 17.06.1859, Blaðsíða 4
- 112 —
þessum afla sem orbinn er, má álíta, aí> sjóar-
bændrnir hafi yfirhöfub aí> tala hií) vanalega vöru-
magn fyrir vetrarforSanum úr kaupstaii, en vorver-
tíbin er nú meir en hálfnub, og brást mjög og al-
ment aflinn hér á Innnesjnm gjörvallan mafmánub,
þó aö vel hafi aflazt síöan um mánaiiamótin, þá er
lítils vetrarforöa von af vorfiskinnm, niiklu minni
en í metalári. Afkoma sjáfarbúanna, horfir því
vart í betra meöallagi ai) öllum aflanum til, en
margfalt ver en vant er ai> því, aí) vart er helm-
íngs ai> vænta fyrir sjóarmanniun, af vanalegnin
kaupavinnuarbi, til sveitanna, og skurbarfé, crsjáf-
armenn hala aflaii svo ríkulega og meb svo hag-
feldum kjörnin, nndanfarin ár, verir þeim nú í
liaust ófáanlegt, livab sem í boiii er. í fyrra var
vertíbarafli framt ab því í meballngi, vorafli eins,
haustalli einhver hinn bezti, og nægii skuröarfjár
ai> fá og meö beztu kjörum; allt um þai) vari) hin
mcsta neyi) í vetr er leib, um Akranes og Kjalar-
nes, og heíbi orfcib enn ineiri á Alptancsi, og sveit-
unum liér uin kríng er mebfram styijast vib sjáf-
arafla, hefiú ekki upsagengdin í HafnarfirÖi koniii)
mönnum til bráirar og beztu bjargar.
Afkoman vib sjóinn, hinn næsta vetr, horíir
því síi>r en ekki vel vib, hún er þvert í móti næsta
ískyggileg, einkum ef haustafli brygbist, en „sjáfar-
aflinn er svipull", og haustvertíbin svipulust allra
vertíba.
Sveitamenn hafa margir róib hér sybra í ár
og ab líkindum fleiri en vant er af bændum; ab
þessu leytinu er máske nokkru meiri skreibar von
til vetrarforba heldren vanalega og nokkru meiri
fiskr en vant er, er sveitamenn gæti varib til korn-
kaupa, en allr heliníngr af afla sveitamannanna,
mun gánga til vinnumannanna í kaup þeirra, og
þarf ekki ab telja uppá ab þcim hluta aflans verbi
varib tii vetrarforba eba til ab afstýra almennri
neyb; afli sveitamannanna, sem þar til mun vera
litlu meiri nú, heldren vanalega á meban vel lét í
ári, nær því sára skamt eba als ekki til ab bæta
úr þeim inálnytumissi, kaupstabarvöru skorti, og
gjörsamlega skorti á skurbarfé í haust er allr þorri
subramtsbúa er undir seldr.
Eptirtekja kálgarbanna hér á subrlandi í haust
verbr og víba engi, af því hib svo nel'nda gjafafræ
frá stjórninni kom ckki híngab til subrlands, fyr en
nú meb þessu guluskipi1, en kanpmenn höfbu lítib
J) það er óskiljanlegl, og meir að segja jjví liugsun-
aiieysi verðr cngi bót inæld, að íslenzkn sljórnardeildin
rkuli ekki iiafu sent fræið í allt vor, ekkí incð fyrsta póst-
íkipinu cr koin licr i öndverðiiui marz, ekki mcð iieiiiu
ebr ekkert fræ sb selja, og er þab því fjöldi kál-
garba upp til sveitanna, ab vér heyrum, er aubir
mega standa í sumar og arblansir. En kálræktinni
hefir nijög þokab áfram á umlibnum árum og hún
gefib víba um sveitir mikla bjargarbót; íþettaskjól
er nú mjög vfba alveg fokib ab þessu sinni.
Þab eru því helzt til of margir og helzt til of
áþreifanlegir fyrirbobar fyrir almennu harbæri
og neyb á næstkomanda vetri, er blasa nú þegar
vib og liggja opnir fyrir, einkum á subrlandi og
vestrlandi, — hinar síbustu fregnir þaban, frá mib-
j'im þ. mán., segja þar víbast mjög lítinn vorafla
og einstaklega gróbrlaust, — almennr málnytuskortr
almennr skortr á kaupstabarvöru til ab kaupa fyrir
og draga ab sér matvöru úr kaupstab til vetraí-
forba, almennr skurbarfjárskortr, skortr sjáíarmanna
á kanpavinnu og eptirtekju eptir liana, engi almenn
eba teljandi eptirtekja af kálgörbum hjá því sem
ab nndanförnu, en mannfóikib í landinu orbib svo
nmrgfalt fleira heldren þab hefir nokkru sinni verib,
síban á 15. öld, undir harbæri og óár.
þab er víst, ab bættist hér ofaná erfitt suinar
ab gróbrieysi og nýtíngu, og aflalftil haustvertíb, þ.i
yrbi vandræbin og neybin margfalt meíri, en
hún liggr opin fyrir samt, þó þetta yrbi ekki til ab
margfalda hana; vonandi er, ab engi sé svo sljó-
skygn, ab hann sjái ekki þetta, ab æbstu yfirvöld
landsins lygni ekki vib því augunum og láti heldr
„svona já og sjá“, og bíbi svo þess, hvort þetta
aubséna uppgángsvebr almennrar neybar og almenns
harbæris gángi ekki nibr af sjállu sér og sletti í
dúnalogn, eba ab þau „liggi vib stjórann", þángab
til holskefla harbæris og húngrsneybar er skollinn
yfir ogbúin ab svelgja margar þúsundir landsmanna.
llér eru fullnægar og angljósar ástæbur fyrir há-
yfirvöldin, til ab byggja á eindregna áskorun sína
til stjórnarinnar og til þess ab gjöra þab nú þegar
og tafarlaust, án þess þeir fari fyrst ab leita álits
súslumanna, og tefi svo þar meb tímann, siti af
stjórninni tækiræri og mögulegleik á því ab hafa
sumarib fyrir sér til þess ab rába úr vanbræbunum
í tæka tíb og ábren haustvebr og vetrarhörkur meina
alla kornabflutnínga til landsins; amtmennirnir þurfa
ekki og eiga ekki ab bíba eptir neinuni skýrsluin
um þetta efni frá sýslumönnum; frá hverju eiga
sýslumenn ab skýra hér nm? fjárleysib, vita allir,
af hinum ótal mörgu haupmannaskipum cr hafa koaiið frá
llöfn liíngað til suðrlnnds, og ekki með h\orugu hcrskip-
inu; cða vita ekki þcir sem þar ráða fyrir, að júliiiiánuðr
er engi sáðtími livorki her nc annarstaðar? cn fræ þctln
kcmst eigi upp til liéraða fyr eu í júlí.