Þjóðólfur - 30.09.1859, Blaðsíða 4

- 144 -
hér vari) til svars, og knýr oss til svars í móti,
færi ai) blanda svona öfugt saman og ástæimlaust
„persónu,, og „principi", þvert í móti öllu því, sem
á ai> vera og almennast vifegengst í slíkum efnum;
blöhin finna almennt ab gjöriium og rábstöfunum
stjórnarinnar og embættismanna, og eru menn ekki
fyrir þab ab halla á manninn sjálfan eba rýra mann-
kosti hans; — sami mabrinn, sem hefir saniib flestar
og beztu ritgjörbirnar í „Nýjum félagsritum", ætti
sízt ab láta sér verba ab villast á þessu.
Alþíng fól forseta sínum ab skora á erinds-
rekana um samanfærslu klábasvæbisins innan ákveb-
inna takmarka þeirra, er trygbi útbreibsiu klábans
fyrir samgaungur, ef hann héldist; þab var bein
skylda forsetans bæbi ab hlýbnast þessu atkvæbi
þíngsins, og ab sjá um, ab öllum yrbi kunnugt sem
fyrst, hvernig erindsrekarnir tækiþvímáli; þetta var
gjört, og ab vér nú minnumst á þab, sem höfundr-
inn hefir fundib sér mest til og talib nærgaungulast
sér, ab undirtekt þeirra hafi verib „dönsk" og verri
en hreint afsvar, þá hopum vér éigi fótmál frá
þessari skobun, og skal ekki þar meb eingaungu í
orbaleik hángib, eba í því, ab erindsrekarnir svörubu
alþíngisforsetanum á dönsku máli, sem er satt ab
segja undravert, þar sem annar erindsrekanna er ís-
lenzkr mabr, en bæbi konúngrinn sjálfr og hinir
dönsku rábgjafar lians farnir ab rita Islendíngum
lög og rábstafanir á íslenzku; en hér skal ab eins
litib á svarib sjálft, hvab í því lá, og hvab undir
því bjó ab því, er strax kom fram; erindsrekarnir
segja „ab sér skuli vera þab hugarhaldib ab hafa
allt mögulegt tillit til áskorunar alþíngis í þeim ráb-
stöfunum sínum, er haganlegar sé til ab vinna bilbug
á klábanum" („Vedat træffe vore Bestemmelserom
de til Skabsygens Undertrykkelse tjenlige Foran-
staltninger, ville vi lade os det være magtpaaliggende
at yde Althingets Opfordringer alt muligt Ilensyn**).
Allir verba ab álíta, ab hér komi fram skýlaus yfir-
lýsíng um þab, ab erindsrekarnir ætli sér ab stybja
ab því, ab atkvæbi þíngsins verbi framgengt, því
þó þeir bæti þessu vib: „ab þeir geti eigi álitib
þessar áskoranir („Opforbringer") þíngsins bindandi
reglugjörb fyrir sig, er mætti létta af þeim nokkru
af þeirri ábyrgb, er erindi konúngs liafi lagt þeim
á herbar“, þá virbist þessi orb eigi vera sett til
þess ab ónýta fyrra atribib eba draga úr því alla
þýbíngu, heldr til þess ab sýna, ab erindsrekarnir
geti eigi eindregib undirgengizt ab fram fylgja at-
kvæbi þíngsins ab öllu leyti, án þess ab hafameb-
fram tillit til erindis þeirra af konúngs hendi og á-
byrgbar þeirrar, er þar af leibi, en þó virbist síbara
atribib helzt vera sett til þess ab byggja á því
undanfærsluna um ab eiga fund vib alþíngisforset-
ann, eins og hann fór fram á; því klausan um þab
kemr strax á eptir ábyrgbarklausunni, meb þessum
orbum: „VTér verbum þannig (eba þessa vegna —
„saaledes") ab synja okkr þess sóma ab bera okkr
saman vib ybr sem Alþíngisforseta" (nægte os den
Ære at conferere inedDem som Althingspræsident");
þab verbr nefnilega ab vera ábyrgbin, er leibir af
konúngserindinu, er þeir álíti ab sé fundi vib for-
setann til fyrirstöbu, en ekki hitt fyrra heityrbib
þeirra, ab þeim skuli hugarhaldib ab hafa allt mögu-
legt tillit til áskorunar Alþíngis; því væri þab eigi
út í bláinn talab og ab eins á vörunum, þá gat
því orbib bezt framgengt meb því ab bera sig ít-
arlegar saman vib forsetann um þau ráb og ráb-
stal'anir, sem til þess virtist tiltækilegastar. Hitt er
fyrirsláttr einn og býbr varla svörnm, ab forsetinn
væri eigi eins bær um þab af hendi Alþíngis, ab
ciga fund vib erindsrckana nm málib, eba semja
vib þá þar um, eins og ab skora á þá um þab, á
meban hann sýndi sig ab engu í því ab fara í uppá-
stúngum sínum eba tillögnm út fyrir þan takmörk,
er sett voru meb atkvæbi Alþíngis. En þar sem
erindsrekarnir lieita því, ab hafa allt mögulegt tillit
í rábstöfúnum sínum til atkvæbis Alþíngis, þó þab
heiti sé ekki skilyrbalaust, en skipaísömu andránni
svo fyrir, abþarmeb eru lagbar þær hindranir fyrir
ab atkvæbi þíngsins yrbi framgengt, sem erindsrek-
arnir áttu framast kost á, þá segjum vér enn, ab
þessi undirtekt þeirra sé verri en þýbíngarlaus, verri
en beint afsvar, er þó hefbi verib drengilegra, ab
hún sé ein hin „danskasta" sem fram hefir komib
í öllu klábamálinu, og er þó satt bezt ab segja, ab
þær hafa orbib oss helzt til of danskar fiestar eba
allar, eins og raun er á orbin. Vér höfum aldrei
borib á stjórnina, ab hún hafi eigi haft góban og
velviljaban tilgáng í þessu máli, bæbi stjórnin og
þíng Dana á þakkir skilib fyrir óspart fjártillag sitt
til læknínganna í ár, ogfyrir þá tilraun sína ab fá
til ab framfylgja þeim þann mann, er ætla mátti ab
mundi geta áorkab meiru í þeim el'num en hver
annar. En þess þurfti stjórnin vel ab gæta og er-
indsrekar hennar, ab löggjafaratkvæbi alþíngis var
brotib á bak aptr og engi lög sett í stabinn né laga-
atkvæbis leitab á ný hjá Alþíngi af hendi stjórnar-
innar. þetta tvent: ab erindsrekarnir höfbu engi
lög til ab stybjast vib í rábstöfunum sínum og fram-
kvæmdum, en hitt bert, ab búib var ab ónýta og
ab engu hafa lagaatkvæbib, sem upp var borib og
stjórnin hafbi Ieitab, og bygt var á áliti og tillögum