Þjóðólfur - 10.11.1859, Blaðsíða 2

- 2
ikýrsulr fyr en í vor er leiö, í apríl eíia í öndveríi-
um maí, þaíi er aíi segja eptir þann tíma sem niíir-
jöfnunin hefir vanalega aí) undanförnu verib samin,
samþykkt af stiptamtinu og send landfógeta. Hvaia
skynsamleg ástæba var þá til ab fresta nú þessa
árs nibrjöfnun eptir þeim skýrslum, er ekki var
leitaö fyr en þetta? Vér veröum nú þaraöauki aö
efast um, aÖ skýrslnanna hafi veriÖ fariö á leit hina
réttu leiö; eöa hvaöan eiga amtmennirnir aÖ fá
ljósmæÖraskýrslurnar? þeir geta skrifaö sýslumönn-
um sínum um aö útvega þær, segja menn, og sýslu-
mennirnir aptr hverjum hreppstjóra, þeir aptr sent
skýrslurnar sýslumanni, sýslumenn aptr amtmanni
og síöan anitmennirnir landlækni; en þetta er nú
töluvert krókavafs, eins og allir sjá, er bæÖi tekr
tíma meö sér og óvfst um hve áreiÖanlegar skýrslur
hafast uppúr því aö lokunum ; gæti skeÖ, aÖ anit-
menn og sýslumenn áliti sig þetta litlu skipta, og
þá hreppstjórarnir sumir líka. Mundi ekki nær,
aö landlæknirinn iiéldi sér uni þaö til heraðslœkn-
anna, og uppálegöi þeim aÖ senda landlækninum
árlega skýrslur um ljósmæörnar, hverjum í sínu
læknisumdæmi; eöa hann áynni þaÖ viö biskup
landsins, aö öllnm prestum yröi uppálagt meö um-
buröarbréfum, aö senda um þaö vottorö árlega meö
árslokaskýrslum sínum, liverjar yfirlieyrÖar ljósniæör
lifÖi í hverri sókn, um árslokin, og þess látiö einn-
ig getiÖ, ef engi yfir'neyrö ljósmóÖir væri tii í sókn-
inni. Önnurhvor þessi leiöin viröist stefna nær og
vissar aö því, aö hafa þá tilætlun fram, sem læknir
vor stefnir aö, aö hafa uppi árlegar áreiÖanlegar
skýrslur um ljósmæörnar. EnhvaÖ sem því líör, þá
verÖr því engi bót mæld, sem landlæknirinn hefir
nú gjört, þessu: aö iresta þannig fram undir árs-
lok niörjöfnuninni, er honum var skylt aö vera bú-
inn aÖ leysa af hendi áÖr en honum hugsaÖist þaö í
vor, en þaö var um seinan fyrir þetta yfirstandandi
ár, aÖ leita þaraÖlútandi skýrslna hjá amtmönnunum.
Vér erum sannfærÖir um, aÖ vor mannúÖlegi og
góöviljaöi landlæknir hefir haft hinn bezta tilgáng
í þessn, þann tilgáng sumsé, aö yfirsetukonurnar
misstu sem minst í fyrir þaÖ, aö þeim væri jafn-
framt ætluö hlutdeild í þóknuninni, sem máske væri
dánar, heldr mætti þessum 100 rd. verÖa niörjafnaÖ
tinúngis milli þeirra, sem væri lifandi og gegndi
þeim starfa; en þaö kemr hér fram sem optar, aö
„góö meiníng enga gjörir stoÖ". þarsem þaö getr
vel aö boriö, sem landlæknirinn hefir aö vísu ætlaö
aö slá varnaglann viÖ, aö sé þeim ljósmæörum ætl-
uö sín hlutdeild, sem liönar eru undir lok, þá hverfi
tú hlutdeild aptr inn í konúngssjóö, án þess hinar
sem lifa hafi þar neitt af, eins má nú búast viö
hinu, aÖ meiri eöa mestr hluti þeirra 100 rd. sem
Ijósmæörnar áttu heimtu á fyrir þetta ár, en land-
læknirinn hefir dregiö svo óskiljanlega og hugsunar-
laust aÖ jafna niör, hverfi nú héÖanaf aö mestu
eÖa öllu inn í konúngssjóÖ aptr. því þó aö fariö
væri n ú aÖ gjöra niÖrjöfnun, þá geta fæstar yfir-
setukonurnar héöan af fengiö vísbendíngu um upp-
hæÖina svo tímanlega, aö þær geti nálgazt hver sinn
skerf úr jarÖabókarsjóÖnum, eÖa látiö nálgast fyrir
lok næstkomandi marzmánaÖar; en hver sú fjár-
veitíng, sem til þess tíma var ákveöin, en þann dag
reynist óúttekin, hverfr þá aptr í konúngs^jóö eptir
fjárhagslögunum.
AÖ þessu viljum vér vekja alvarlegt athygli
vors heiöraöa landlæknis, og mega benda lionuni
til, hvort eigi muni réttast héÖanaf, aÖ láta ójafn-
aS niðr aÖ sinni þessa árs 100 dölunum, en skýra
stjórninni meö næstu skipaferöum frá öllum mála-
vöxtum og hvernig frestun hafi oröiö á niörjöfnun-
inni þar til nú, aÖ í ótíma sé oröiÖ og til ógagns
eins fyrir flestar ljósinæÖr, og leita jafnframt leyfis
hennar um, aÖ mega jafna niðr i einu lagi þess-
um 100 rd. fyrir 1859, á næstkomanda vori, á-
samt með þeim 100 rd. sem Ijósmœðrunum verða
veittir fyrir næstkomanda ár 1860, Meö því móti
gæti hver ljósmóÖir fengiÖ sinn skerf í einu lági* *
fyrir bæöi árin í senn, og sé skýrslna þeirra von,
er landlæknirinn hefir leitaö og öllum þessum glund-
roöa valda, þá er annaöhvort, aÖ þær veröa komn-
ar til hans á næsta vori, ellegar þær koma aldrei,
á meÖan þeirra er ekki leitaÖ á annan hátt.
Dómar yfirdómsins.
í sökinni: málsfærslumaör Jón GuÖmundsson skip-
aör sóknari gegn Siguröi Jósepssyni NorÖmann.
(Upp kvcðinn 17. okt. 1859. — Sá sem þiggr að
láni eða gjiif penínga eða aðra inuni, er hann má vita
eða grnna að sé stolnir, verðr sckr að þjófshilmíngu.—
Strok sakanianns, sein sannr er orðinn að drýgðum
glæp, hvort heldr er lil annara héraða eða af landi
burt, má eigi frla liann undan sakfcllisdóini).
„I máli því, sem hér ræðir uin, er Sigurðr skóari
Jósepsson, auknefndr Norðmann, sem kominn er yfirlög-
aldr sakanianna og ekki hefir áðr verið dæmdr né swtt
hegníugu fyrir nokkurt lagaafhrot, ákærðr fyrir hluttöku
( þjófnaði, eg er liann i héraðsdómi, sein kveðinn var upp
fyrir aukarélti Eyjafjarðarsýslu 8. dag júnímánaðar, er Ieíð,
fyrir afhrot sitt dæmdr til að greiða 15 ríkisdali ríkismynt-
ar til Hrafnagils fátækrasjóðs, cn dómi þessum hefir því-
næst verið skotið til landsyfirréttarins af amtmanninum í
Norðrumdæminu".
»Eins og réttargjörðirnar votta, cr það bæði með játn-
ingu hins ákærða sjálfs og öðrum atvikuin í málinu full-