Þjóðólfur - 10.11.1864, Blaðsíða 3
»palladóma«, og væri betr, að úrskurðr meiri hlutans
ætti eigi fleiri og verri palldómaeinkennin til brunns
að bera, heldren athugasendar vorar um þetta mál,
bæði þessar og hinar fyrri.
Og hvað sem um þær er að segja að rök-
semdaleiðslunni til og ástæðum, ef þær eru veilar
eða skakkar, þá bytnar það á oss en eigi meiri
hlutanum, — þá þurfum vér samt eigi að fegra
þær með augljósri lýgi né að pipra þær með hel-
berum ósannindum eins og meiri hlutinn gjörir
þarna í afbötunum sínum. Lesi hver, sem lesa
vill, greinina um þetta mál í blaði voru 12.f.mán.,
engi skal geta fundið né sagt, að höf. háfl verið
»æfr« eða »bálreiðr«, hvorki hjörstjóranum, — á
hann er ekki hallað né honum valið eitt né neitt
óþægðarorð á neinn veg, og til þess var eigi heldr
nein ástæða, eptir vorri skoðun á málinu, — né
heldr 1ijósendunum; — vér höfum hvorki reiðzt
þeim né »heimskað þá« með einu orði fyrir það,
að þeir kusu Jacobsen, og tóku hann fram yflr
Balldór Friðriksson, fyrst að meiri hlutinn \ildi
»ekki meinaþeim það«. þóað nokkrir kjósendrnir
hafl kannske liaft fremr horn í síðu Ilalldóri og verið
búnir að ráða það við sig að kjósa hann ekki, þá
ætlum vér að fæstir þeirra, er Sveinbjörn kusu,
hafl verið sannforrðir um þíngmanns ágæti hans
eða þekt hann að því, fyren hafi það orðið svo
sem % stundu áðren menn gengu hér á kjörþíng ;
og það mun- mega fullyrða, að yfirborð kjósenda
hans hafi verið í mesta vafa og óvissu um það,
allt til hinnar síðustu stundar, hvort þeim yrði það
ámælis- og minkunarlaust að gefa honum atkvæði,
heldr hafl rætzt á þeim það, sem segir í »Skipa-
fregn :«
„Skorta tekr skilnínginn, þeir skrafa í hljóíii“.
J>að er heldr ekki tiltökumál, þóað óvaldir almúga-
menn væri í töluverðum vafa um þíngmannskosli
Jacobsens og þíngseturétt hans, þarsem sjálfir þeir
2 hérrar í meira lilutanum, — og »þeir vita þó
hvað þeir sýngja«, mennirnir þeir,— álitu Jacob-
sen svo fráleitan, að hvorugr þeirra, hvorki Jón
Ijetursson né Fáll Melsteð gáfu lionum atkvæði
s‘tt; 0g svo var um alla aðra embættismenn og
visindamenn hér í staðnum, sem atkvæðisrétt höfðu,
nema eina 4 (Bjarni rector, Dr. Hjaltalín, Jón |>or-
kelsson skólakennari og sjálfsagt flutníngsmaðrinn
P. Guðjohnscn); eins var um alla hina mikilhæfari
kaupmenn; — allir þessir gáfu Halldóri alkvæði sín
en ekki Jacobsen. En um þetta er ekkert að tala;
— eptir gildandi lögum eru þeirtaldir en ekki valdir
sem atkvæðum ráða; höfðatalan ræðr, og að þessu
leyti er ekkert að ræða um kosníngu Jacobsens,
hvernig sem hann gefst, ef að hann að eins væri
kjörgengr, og ef Alþíng metr hann góðan og gild-
an, að kjörgenginu til og þeim lögákveðnum hæfi-
legleikum sem til þess útheimtast af hverju þíng-
mannsefni sem er, þegar kosningin fer fram.
[>á segir meiri hiutinn, að vér séim bálreiðir
sjálfum þeim; á hverju byggja þeir þær gersakir?
ætli þeim sé ekki nær að meta þessar athugasemdir
vorar eptir spakmælinu: »sá er vinr er til vamms
segii'o, og þeir hafa þó »játað fúslega«, að
þeim hafi tekizt »óheppilega« allar þessar kjör-
stjórnar aðgjörðir sínar, og er það sannarlega ekki
ofsögum sagt. En sízt þurfti meiri hlutinn að hafa
fyrir því, að upplýsa oss eðr aðra um það, að
liinn síðasti úrskurðr þessa máls líggr undir Al-
þíng, og, að ritstjóri þessa blaðs, ef hann yrði á
þíngi, og svo aðrir þíngmenn, gæti þar komið
með ástæður sínar á móti þíngsetu Jacobsens; sá
úrskurðr þíngsins, hvernig sem stefnir, verðrvarla
sniðinn eptir úrskurðarnefnu meira hlutans; en þó
að mál þetta liggi undir síðustu aðgjörðir Alþíng-
is, þá er blöðunum allt að einu heimilt og eins
skylt fyrir það að hreifa því, og upplýsa það sern
bezt, og að halda úrskurði meira hlutans upp við
birtuna; því hvernig sem ræðzt, þá mun hann
jafnan verða álitinn svo einstaklegr og það af-
brigði, að hann verðr uppi í annálum vorum og
sögum um ókomnar aldir.
(A^sent).
Mjög er gjört orð á því, að bæarbragr í Reykja-
vík sé orðinn verri nú, en hann var fyrir nokkr-
um árum. Segja menn, að í vöxt fari manna á
meðal tortryggni, ósamlyndi, úlfúð, hallmæli, hatr
og öfund. Segja sumir þetta út í bláinn og færa
ekkert til sins máls; ferst þeim á einn veg og
náttuglunni, er kvað sólina birtu rninni en túnglið,
þótt eigi gæti hún horft í sólina fyrir birtu. Aðrir
færa þau rök til, að aldrei sé almennar samkom-
ur meðal bæarbúa hvorki til gagns né gamans, að
því undanteknu að menn koma saman í kirkjunni,
og þó þykir sú samkoma eigi sótt sem skyldi.
Segja þeir enn fremr, að valla muni þess dæmi
finnast jafnvel milli villiþjóða, að eigi sé við og
við samkomur, þar sem nokkur höfða tala er; því
síðr sé nokkurt það þorp í hinum menntaða heimi,
að eigi komi menn saman til gleðifunda við og við;
sé þeir nytsamir bæði til hressingar eptir and-
legan og líkamlegan starfa og eigi síðr til þess að
tengja saman hugi þeirra, er í einu félagi eiga