Þjóðólfur - 25.04.1865, Blaðsíða 3

stjórnarinnar um málið, eptir það bæði þessi stjórnar-
ráð hafa verið að bræða það og skrifast á um það nú
hátt á 3 ár, síðan nefndin lauk við það, og mun
næsta blað færa skýrslu þessa á íslenzku.
ÚTLENDAR FRÉTTIR.
I. Úr brefi frá Kaupmh. ritað 5. og 30. Marz 1865.
-----Eptir tilmælum yðar ætla eg að reyna að
skrifa yðr eitthvert fréttarugl, en því er ver, að
það verðr meir en lélegt, því að eg er gleyminn
á tíðindin, og ekki næsta mikill sagnamaðr, og það
verst, að eg ekkert veit um hvað fram fer hér,
sem þér þó ef til vill helzt vildið vita. fað eitt
veit eg, að ákaflega lángt þref hefir verið um
stjórnarskipunarmál Dana; hafa setið á löggunum
yfir því bæði ríkisdagr og ríkisráð enda þótt margir
hafi á móti því mælt, að rikisráðið væri bært um
það að dæma, þar sem það væri kosið, áðr en
Slésvík var afsöluð, og kosið til að ræða um sam-
eiginleg mál konúngsríkisins og Slésvíkr, en nú
er Slésvík öll á burtu. Eigi að síðr þíngar ríkis-
ráðið um stjórnarskipun konúngsríkisins, og verðr
ekki mjög greiðfært. Eitt af því sem ákaflega
lángt þref varð um, var það, hversu mikið framtal
þyrfti að vera þeirra, sem kosníngarrétt liefði til
landsþíngsins ; vildi stjórnin fastlega halda þvífram,
að það skyldi vera að minnsta kosti 2000 dalir,
en margir aðrir þar á meðal bændrnir að 1200
dalir væri nógir; stjórnin hefir sitt fram með að-
fylgi þeirra sem kem kalla sig national-liberale
(doctrinære-professor-parti, nefnast þeir af öðrum).
I>etta með öðru hefir gjört það að bændavinirnir,
sern annars eru frjálslyndir, eru alls ekki svo ör-
uggir til liðveizlu móti stjórninni, sem þessi svo
nefndi frelsisflokkr prófessora og blaðamanna
mundu kjósa. Sást það meðal annars á því að
um daginn fyrir rúmum mánuði varaði J. A. Llan-
sen sína fylgjara við því að láta ginna sig af glæsi-
legu nafni, sem prófessorarnir gæfi félagi, sem
sem þeir voru þá að koma á legg; félagið hét
dansk folkeforening, og átti að ýngja upp aptrfé-
lag það, sem stofnað var í fyrra í JVIarzmánuði og
hét Marzforeningen; hún hafði nú engu afkastað,
e,i þessi nýa verðr að öllum líkindum fjölmenn-
ar*j hvort sem hún áorkar meira; liún ætlar sér
sporna við því að Ágústfélagið gjöri nokkurn
skaða; en ekki hefir hún enn gjört annað, en
halda einn fund; þar hélt prófessor II. N. Clau-
sen ræðu, sem mestmegnis var um það, að lýsa
»reactioninni« með lit og auðkennum. Mótstöðu-
menn Clausens álíta, að eins og allt sem frá hon-
um kæmi, sé þetta kver hans fullt af þótta þemb-
íngi, allt afsakanlegt af hendi hans félaga, en
hraklegt allt, sem hinir hafa á móti að mæla.
30. d. Marzm. Eg rauk til um daginn og
fór að skrifa, en það var of snemt, ísinn var
ekki á því að fara úr sundinu; hann er reyndar
ekki líklegr til þess enn, þvíað þessa vikunahefir
hann einlægt öðruhvoru verið með 6° frost eða
meira á nóttunni, og enn er hann á þvernorðan,
svo hamíngjan má vita, hvenær batnar. Hér hefir
verið mikið þref síðustu vikurnar um upptekt nokkra
Heltzens ráðgjafa; hafa nú verið gjörðar fyrir-
spurnir bæði í Landsþíngi og Fólksþíngi um mál
það, og er altalað að allt ráðaneyti konúngs nema
Ileltzen hafi sótt um lausn, af því það vili ekki
sita á sama bekk og Heltzen, svo illa þykir þeim
honum hafa farið. Svo er mál með vexti, að í
fyrra gerðu þeir Ilall, Bille, Ploug, Klein og fleiri
út mann til Parisar; hann heitir Hansen, candíd.
júris, og skrifari á einhverri skrifstofu, sem liggr
undir lögrétturáðgjafann. Hann átti að koma inn
í frakknesk blöð greinum, sem væri Danamáli í
hag, og það kvað hann hafa gjört. 3. d. Apríl. I
haust sem leið fór Bille suðr til Parísar og sagði
P. L. Möller, sem skrifar bréf til Flyveposten, að
hann hefði eptir föngum leitazt við að kveikja sam-
blástr móti stjórninni, og gjört allt til að gylla
fyrir mönnum, sem hann þekkti, skandinavismus.
Skömmu eptir að Bille var kominn heim, skrifaði
og Heltzen ráðgjafi Ilansen að koma heim, hann
ætti víst ekkert vant við að vinna þar suðrfrá.
Ilansen beiddist lengra orlofs en það fékkst ekki.
Svo kom hann heim. En þegar heim kom, þá
fcr tvennum sögum um, livernig honum var fagn-
að. Dagblaðið og Föðrlandið segja að maðr hafi
verið gjörr móti honum til að taka hann glóð-
volgan á járndragastöðlinum; hafi sá haft vinsam-
lega orðsendíngar frá lleltzen, boðið honum lengra
orlof, og annað fleira, ef liann vildi sýna þess
nokkurn órækan vott, að hann væri horfinn úr
flokki sinna fornu vina. f>etta lögðu blöðin svo út,
sem Ileltzen hefði viljað kaupa af honum bréf, sem
ýmsir menn höfðuskrifað honum, meðan hannvar
í París, og liafa þau það til síns máls, að Heltzen
hefir komizt yfir bréf nokkur, sem farið liafa milli
Hansens og vina lians, en í þeim stendr nú ekki
vitund um skandinavisk samsæri eða neitt sem því
líkist. Heltzen segir allt öðruvísi frá. Segir að
faðir kand. Hansens hafi boðið sér bréf nokkur,
sem hann geymdi fyrir son sinn með því móti að
hann fcngi fé nokkuð léð með góðum kostum, en