Þjóðólfur - 09.05.1865, Blaðsíða 6

— 104 —
til þess að vpprœtt verði FJÁRKLÁÐASYKIN A
SLÐRLANDI og varnað útbreiðslu hennar til
heilbrigðra heraða.
í þ. árs f>jóðólPi 25. Marz er næst leið var
skýrt frú því, er Norðlendíngar af réðu í kláða-
málinu vetrinn sem leið, frá fundum þeirra og frá
aðalinntaki bænarskráa þeirra og álitsskjala er þcir
rituðu konúngi eðr ráðgjafastjórninni, og amtmaðr
þeirra muni hafa stutt með áliti sínu og með-
mælum.
Eptir því sem vér höfum sannspurt af bréf-
um og ferðamönnum, hafa nú Sunnlench'ngar ekki
verið aðgjörðalausir og eigi heldr Vestfirðíngar í
syðstu sýslunum; það máálíta sannspurt, að Dala-
sýslubúar hafi átt fund með sér nú á Einmánað-
inum, og gjört þar fjárkláðamálið að umræðuefni
og nauðsynina á því að rita um það bænarskrár
bæði til stjórnarinnar ytra og til Vestramtsins.
Sömuleiðis er haft fyrir satt, að Mýramenn og
BorgPirðíngar haPi átt með sér þessleiðis fundi, í
Marz— Aprílmánuðum þ. á. og komið sér niðr á,
að rita bænarskrár til stjórnarinnar; en um aðal
stefnu þeirra og niðrlagsatriði vitum vér eigi, né
heldr hvort þær hafi verið sendar með gufuskip-
inu er nú fór, eða hvort það hafi farið amtsveg-
inn eðr heinlínis frá héraðsyfirvaldinu eða fund-
arstjóra.
Eángœíngar og hinn nýi þíngmaðr þeirra
sáu sér eigi fært að hafa fram héraðsfund, bæði
sakir illviðra og ófærðar, en héraðið víðlent, og
einkum sakir þess, að svo margir búendr þaðan
voru þá farnir að heiman til sjóar, bæði til Vest-
manneya og verðistaðanna hér syðra, en útræði
þar víðsvegar fyrir söndum. En hvar sem málinu
var hreift í héraðinu af þíngmanninum, ýmistbréf-
lega eðr munnlega, gjörðu allir að þvígóðanróm.
Samdi þíngmaðrinn þá ávarp eðr bænarskrá til
konúngs, var þar tekin frarn stutt lýsíng á sögu
málsins frá fyrstu upptökum þess fram á þenna
dag, »stefna sýkinnar og hætta á nærverandi tíma
»bæði í tilliti til viðvarandi atvinnutjóns og álaga
»á landsbúana« o. s. frv. En niðrlagsatriði bæn-
arskráarinnar voru þessi:
1. „Aí> 'Ytiar hátiga veiti Alþíngi aþ suuiri 1865 á-
)yktaratkvæ%i til at) semja brátiabyrgfcarlúg og ákvartlanir
til ab útryrna tjárklátanum, eptir samkomuiagi vií) fulltrda
ytiar konúiiglegu hátignar, eptir því stigi sem á klátafar-
aldrinu stæíli um fati leyti þíngií) stæí)i yflr“.
2. At) gjóra hlutaíeigandi amtmanni etir amtmönnum
at) brýnni skyldu at) framfyigja þessum brátabyrgtiarrát)-
stófunum Alþingis".
3. „Sé kláþinn í svo votialegri útbreifcslu í sumar, þeg-
ar þíngiþ vert)r haldit), aí mjóg mikiis eþr brátra at)-
gjóría þurfl viþ til at) verja heilbrigþa fe¥>, þá dirfumst vet
en fremr at) bitja ytar konúnglcguyhátign ati veita Al-
þíngi leyfl til at) velja einn eþa tvo menn til styrktar vií)
framkvæmdarvald ytiar konúnglegu hátignar í þessu máli,
og veita þeim hæflleg laun, fyrir starfa sinn“.
Bænarskrá þessi varyfir farin og nundirskrif-
uð á nokkrum kirkjufundum« »og Ijúflega studd
bæði af æðri og lægri«, og síðan falin sýslumanni
á hendr til að framsenda hana, »sem líklega verðr
ekki fyr en með yfirstandi póstferðu (þ. e. í miðj-
um f. mán.),
Ilér í Kjósar- og Gullbríngusýslu hafa menn
átt með sér héraðsfundi á 3 stöðum: að Sand-
gerði í Rosmhvalaneshreppi 12. f. mán., að Kálfa-
tjörn, 18. f. mán., og að Ilofi á Iíjalarnesi 26. f. m.
A Sandgerðisfundinum var rætt um að rita
konúngi bænarskrá, en það var felt nálega í einu
hljóði. En eptir því sem einn fundarmanna skrif-
ar oss í bréfi 13. f. mán. var á fundi þessum
vheitum bundið«:
1. „Aþ 8 hinir duglegustn bændr (skyldi) íettir tilsjónar-
og gjörþarmenn á böþun á hverrl klnd, í vor eptir fjár-
burí), af sterkri tóbaks fjársósu".
2. „Fjögra manna vörþr 60 sottr í vor frá Njarþvikrfltjum
subr ebr vestr í Osabotna, fram ab rittum".
3. „Engi kind úr ötrum hreppum má á setjast eþr lifa
her, ekki heldr neitt, sem sleppr úr verbi (hvaþ ekki er
vonandi aí) verþi á svo stuttu svæbi)“.
4. „Pantabar 10 tunnur af stcrkri fjársósu hjá Svb. kaup-
manni Olafssyni".
Kálfatjarnarfundrinn kom sér niðr á að rita
konúngi bænarskrá, og var falið ritstjóra þjóðólfs
að koma lienni á framfæri, þýða hana á dönsku og
senda stiptamtmanni afskript, eu af þvi bænarskrá-
in barst ekki liíngað inn cptir fyr en á 2. eða 3.
degi áðren póstskip fór héðan, varð eigi ráðrúin
til annars en að senda lögstjórninni frumritið, án
danskrar þýðíngar. Bænarskráin sjáif mun reynast
hógværlega og stillilega samin og málefnið gjört að
umtalsefni frá hinni alrnennu hlið þess, og frá því
stigi, sem kláðasýkin er nú á hér í sýslum, en á
engan einstakan mann hallað né yfirvöldin, né
heldr ráðstafanir þeirra gjörðar að áfellis eðr um-
talsefni. Niðrlagsatriðin voru að öllum aðal atrið-
um til sama efnis og sömu stefnu eins og í þeirri
er Kjalnesíngar og Kjósarmenn, sömdu á fundi
að Ilofi 26. f. mán. og fólu síðan Jóni Guðmunds-
syni málaflutníngsmanni að senda fram, en þau
eru þannig orðuð:
1. „Ab y?)ar hátign leggi fyrir rábaneyti yþvart, aí)
gjöra rábstafanir tii, aþ uppræta algjöriega kiábasýkiua á
næstkomanda sumri og hausti".
2. „Ab yþar hátign, til þess ab þetta geti haft öruggan