Þjóðólfur - 17.06.1867, Page 6

- 134 —
LÍTIÐ FERÐASÖGUÁGRIP OG FRÁ SÝNÍNGUNNI
í BJÖRGVIN sumarið 1865.
(Skrásott af Haflilba Eyólfssynl á Svefneynm).
(Framh.) 3. Á Sýníngunni voru krabbar af ýmsu
tægi; voru þeirra merkilegastir humrar; í þeim er
matr hérumbil á borð við æðaregg eða nokkuð meira,
er það ágætr matr. Af þessum krabba er allmik-
ið borðað í Norvegi, Svíþjóð, og víðar. Ilin kyn-
ferðin voru 4, og voru þau öll miklu minni. í
Norvegi er krabbinn veiddur á þann hátt, að bund-
ið er neðan í færisenda eitlhvað fisktægi, sem
gefr góða lýsu; þessu er rennt niðr til botns; þar
skríðr krabbinn á, og heldr sér föstum, meðan
hann er dreginn; með íleiru móti eru og veiddir
krabbar við Norveg.
Síldarveiðarnar, eru merkastrogarðmestr sjáfar-
abli í Norvegi,og erNorðmönnum mjög um hugað, að
auka og bæta á allan hátt síldarveiðarnar; hafa þær og
tekið miklum framförum einkum þessi síðari árin.
Vorsíldin er veidd mest millum Líðandisness
og Staðar, og er veiðitiminn beztr í Janúar og
Febrúar, eða fyrstu mánuðina af árinu. Vorsíldin
í lagnetum er veidd á bátum, og eru á þeim 4 til
5 manns, og fylgja hverjum bát venjulega frá 20
25 nætr, en hver nót er frá 10 til 12 faðma laung.
Áðr höfðu Norðmenn 18 möskva á alininni, en
siðari árin hafa þeir haft riðann minni, og haft 20
—22 möskva á hverri alin, fyrst höfðu þeir nætr
þcssar 70 möskva á breidd, en síðan riðinn minnk-
aði, eru þærnúorðnar 100 til 150 möskva á breidd.
Til að halda nótinni uppi, er hafðr korkr og
tlotholt. Venjulega eru hnýttar saman 3 nætr í
eina slæðu, og hafðar svo hátt og lágt í sjómjm,
sem þurfa þykir.
Dráttarnetaveiðarnar eru allt öðruvísi, og eru
nælr þær, sem til þess eru hafðar misjafnlega
lángar, 35 faðmar hinar minstu, og 140 faðmar
hinar stærstu; hinar minstu eru 7 til 8 faðmar á
breidd en hinir stærstu 16 til 20 faðmar. Til
veiði þessarar hafa Norðmenn stóra báta með
spritseglum, eða lokkortusiglingu; á þeim eru 12
til 16 manns. Bátar þessir eru með gafli í aptr-
stafninum; þar yfir er kefli, sem snýst á ás, veltr
keflið á báðum endum; út af því er slæðan lögð,
og eins dregin inn á því. Á nótum þessum eru
glerkúlur hafðar til uppihalds.
Norðmenn nota lagnet lángt frá landi, en
dráttarnet við grunnið.
Undir eins er síldin krufin meðan húnersem
allra-nýjust, þannig að hún er þegar skorin á háls
og riOn burtu úr henni tálknin á samt kverksig-
anum, og álíta Norðmenn, að bezt sé að taka úr
kútmagann, þótt það sé þar ekki venja. Eptir að
búið er að slægja síldina, er hún tafarlaust söltuð
niðr í tunnur þannig, að liver síld er lögðviðhlið-
ina á annari í raðir; kviðrinn á síldinni látinn
snúa upp, en hryggrinn niðr, og er þannig haldið
áfram með hvert lagið af öðru, þar til tunnan er
full. í Norvegi fara vanalega nálægt 4 hundruð
tólfræð í tunnuna af síld, og af salti í hverja tunnu
er haft nálægt 2 skeppum. 1 tunna af vorsíld er
borguð með 6 til 8 rd. Sumarsíldin, sem Norð-
menn kalla sem eg held að sé hin sama og vér
köllum hafsíld, er veidd mest á millum Stafángrs
og Tromsö, frá því fyrst í Júlí og þángað til síð-
ast í September. Yeiðiaðferðin er allsvipuð vor-
síldarveiðinni, einúngis ermismunrinn, að riðinner
smærri og hamprinn smágjörvari, af þvi að síldin
er smærri. Verkun á sumarsíldinni er eptir sem
eg komst að, sama sem á vorsildinni, þó er stund-
um sumarsíldin reykt, en hún heldr sér ekki leingi
reykt óskemd. (Framh. síðar)
(Aðsent).
»f>ó þeir grauti við grallarann o. s. frv.«
Nýlega hefir rnér borizt bref (nafnlaust) á-
hrærandi það, að líklegast þyki eptir kringumstæð-
um, að eg gerðist forgaungumuðr þess, að áþekk
bænarskrá komi frá Árnessýslu, og vera mun í
undirbúníngi frá flestum héruðum landsins, áhrær-
andi fjárhagsmálið á næsta Alþíngi.
Eg skal því hérmeð biðja þenna heiðraða höf-
und, hvort sem hann er nær eða fjær, lærðr eða
leikœaðr, að athuga, að mér getr alls ekki borið
að skipta mér af þíngmáium, allt svo lengi eg hef
enga köllun þar til, því ábyrgðin hlýtr, að minu á-
liti, öll að hvíla á aðalþíngmanni sérhvers kjör-
dæmis bæði gagnvarl kjósendunum og gjörvallri
þjóðinni. Mibfeiii í pí ngvallasvuit, 4. Júní 1807.
þorlákr Guðmundsson.
AUGLÝSÍNGAIl.
— Hið munnlega árspróf í Reyhjavíkr
lœrða shóla er ællazt til að byri mánudaginn 17.
þ. m. og verði haldið áfram næstu dagana þar á
eptir. Inntökupróf nýsveina verðr haldið við
lok ársprófsins, 25., og að endíngu burtfarar-
prófs fyrri hluti 24. og 25. en síðari hlutinn 26.
og 27. þ. mán.
Skyldi einhver utanskólasveinn ætla sér að
gánga undir burtfararpróf, ber honum, samkvæmt
auglýsíngu Cultusministerii frá 13. Maí 1850 § 12
að skrifa rector skólans þar um, og á því bréfi að