Þjóðólfur - 28.09.1872, Blaðsíða 6
— 182 —
þessi oti> skáldsins hngföst: „fjreytnmst ei þarft aþ vinna
íþreytin veríir nppskeran*. — dag 14 Sept. 1871 andafe-
ist á sjúkrahiisinn í Reykjavík konan Margrit Eyúlfs-
dótti r, 46 ára; giptist hiin fyrst Gísla þurrabiif)armanni
Árnasyni, eu misti hann eptir fárra ára sambiií); áttn þan
saman 4 börn. LifTsi hún síþan mörg ár ekkja vib erflb kjör,
þangaí) til hún fyrir 2 árnm giptist Júni þurrabúþarmanni
Einarssyni á Gamlahliþi; áttn þau saman 3 börn. „Hún var
ráílvönd kona og dngleg, og reyndist ve! í hverri heizt mæþu
og kjörum lífsins. þegar hún moí) hinnm síbari manni sín-
nm var komiQ í gúþa stöbn, eýndi hún meí) hjartagæzkn
vií) bágstadda, a% hún mnndi, aí) hún sjálf hafíli verií) bág-
stödd. Hennar saknar ektamaki og börn, sem nnnn henni
mjög“.
— Nú um réttirnar hér sunnanfjalls varð ekki
neins hláða vart í Gjáarrett, hvar helzt er að ræða
um fé Álptnesinga og Ilraunamanna, og Seltjerninga
hið efra, en einnig kinda von þar af Vatnsleysu-
strönd, Selvogi og Mosfellssveit, einnig úr Ölfusi
og Grafningi. Gjáarétt var nú höfð viku fyr en vana-
legt er, mánud. 16. þ. mán., og eins Kollafjarð-
arrétt, föstud. næst á eptir 20. |>ar fanst og heldr
ekki neinn kláðavottr, enþar rétt fyrir sunnan, þ.
e. upp úr Leiruvogunum og suðaustr í f>ingvalla-
vatn höfðu þeir Kjalnesingar, Kjósarmenn og þeir
í I’ingvallasveit öruggan vörð í sumar, á sameig-
inlegan kostnað allra þessara sveita. Aptr hinar
réttirnar hér um grunaða svæðið voru viku síðar,
þ. e. á vanalegum tíma og hafði í Kambsrett víst
3.—4. kinda vart orðið með kláða, voru þær úr
Mosfellssveit allar, en víst 2 kindr voru komnar
þar fram af fjalli, fyr í þ. mán. með ugglausum
kláðavotti að þeir sögðu. í Hveragerðis- eðr Öl-
fusréttunum 26. þ. m., hafði eigi mátt heitaskoð-
un; Mosfellingar fundu þar í sínu fé kláðakind, en
2 fundust áðr i Grafningsréttum, (2 frá Helgafelli
og lamb frá Suðrreykjum), allar skornar strax.
Snorri dýrilæknir Jónsson mun hafa verið í
flestum eðr öllum þessum réttum, og vfst átt
nokkurn þátt að skoðunum, þótt vart muni fram-
ganga hansíþvíhafaþótthin öruggasta,heldren fyrri;
enda er flest annað auð-ciunnara», en að skoða og
leita af sér allan kláðagrun í réttum. — |>ess skal
um leið getið hér, að sami göfugi maðr og mik-
ilsvirði kláðalæknir, er mun þykjast hafa sýnt svo
árangrsmikla rögg af sér í því að allækna kláðann
og uppræta hann um þessi 4 missiri, síðan hann
var tekinn til þessa starfa á kostnað landsjóðsins
og jafnaðarsjóðs sunnlendinga jöfnum höndum —
þessi herra ritar nú f>jóðólfi arkarlangan pistil 19.
þ. m., og ætlast til að vér tökum hann, og á að vera
út af grein sira jþórarins prófasts í síðasta bl. og
athugasemdum þeim er þar fylgdu með um kláða-
málið, en er þó eigi annað en ýmist fegrun og
þýðingarlaust yfirklór yfir það hve laklega þetta
hefir tekizt, en ýmist virðist hann, þarna í
pistlinum, vilja klína því á «stiptamtið», að hann
(eins og sira f>órarinn prófastr segir og mun engi
álita ofsagt) «hafi ekhi traust almennings í þessu
máli«. Dýralæknir er hvað fjöloraðstr um það,
og vill hann segja það ranghermt í J>jóðólfi (bls.)
71 neðanmáls): »að dýralæknir var eitthvað að
eiga við skoðanir og hafði komið nafni þær á fyrir
Hafnarfjarðarfundinn*, «víðast hvar«. þetta kann
nú að hafa verið fremr missagt, því aðal-fjárskoð-
anirnar í kláðasveitunum og grunuðu sveitunum af
hendi dýralœltnis, og wflanliémðs-manna er yfir-
valdið kvaddi honum til aðstoðar, — en það var
gjört cinmitt eptir áskorun Garðafundarins 22. Marz
þ. árs, — munu hafa átt sér stað e p t i r fund
þenna. Aptr héldu héraðsmenn sjálfir uppi fjár-
skoðunum, hverir hjá sér, allan vetrinn fram að
fundi, einus.-2var í mán. En nú þykist dýrilæknir eigi
hafa skoðað á nærri öllum bæum í Mosfellsveit
eptir fundinn, t. d. hvorki á Varmá né Suðrreykj-
um, og er næsta hróðugr af þessu og vill koma
því á prent, — heldr hafi fjárskoðunin á þeim
bæum, er hann hafi éhki skoðað á, verið fyrir trú-
uð, «Brynjólfi frá Meðalfellskoti», en þenna mann
segir dýralæknir að
„Garbafnndrinn 22 Marz bafl kosi?> tll þess, úsamt str,
„ab ranusaka bailbrigbis-ústandií) í Mosfellsveit og ví?)-
„ar. og fongi?) stiptamti?) ti! a% skikka liann til ]>essa“
Svona vill nú dýrilæknir klína þessu á Bryn-
júlf, á Garðafundinn sem kaus liann og á stipt-
amtið sem skipaði hann dýralækni til aðstoðar f
. því «að rannsaka» svo einhlítt væri «heilbrigðisá-
standið í Mosfellsveit og víðar», — Brynjúlfi og
Garðafundinum og Stiptamtinu vill dýrilæknir
kenna það1 að sjálfr hann lét óskoðað á sumnm
bæunum, lét ógjört að hafa aðaleptirlitið með skoð-
unum Brynjúlfs, er þó var einmitt skipaðr til skoð-
ananna «ásamt dýralækni», eðrhonum til aðstoðar,
og vill svo koma því á Brynjúlf, en hreinsa sjálf-
an sig af, að kláðinn kom siðar í vor upp á Suðr-
reykjum og Varmá. Dýrilæknir hyggr, að með
þessu geti hann skolizt undan allri embættisábyrgð
sem á honum liggr í þessari grein og velt henni
af sér og yfrá aðstoðarmanninn og stiptamtið sem
skikkaði ; maðrinn er áreiðaniega vel að sér í
þessari grein skyldurækninnar.___________
1) Alveg eins og hann vildi klína því á Jún Arnason frá
porlákshöfn í vor, aí) kláþi kom opp á Torfastötmm í Grafn.
(sbr.135. —136. bls. aþ framan), ab afgengnum ekobnnom hans.