Þjóðólfur - 03.10.1874, Blaðsíða 1
36. ár.
Reykjavík, laugardag 3. Okt. 1874.
47.
(Aðsent).
í 35. og 44 — 45 bl. þjóðólfs þ. á. stendr
afarmikill grein undirskrifuð : «Porbjöm og Sigr-
björn», og þótt vér könnumst ekki við nöfn þessi,
er auðsætt af efninu hvaðan greinin kemr. Efni
hennar mikla máls er í stuttu máli þetta: nokkrir
menn í Strandarhreppi kvarta yfir óþolandi átroðn-
ingi af inntökumönnum þeim, er bæði héðan af
Innnesjum og ofan úr sveitum, hafa uppsátr um
vetrarvertíð á Vatnsleysuströnd.
Átroðningur þessi er sagðr einkum tvenns-
konar: utansveitarmenn fylli svo sjóinn með net-
um að það spilli fyrir aflabrögðum innlendra, og
svo hitt, að þeir hlaði fiski sínuni svo á fátæklinga
hreppsins, að þeir ekki geti sinnt neinu öðru sér
eða sinni sveit til gagns, heldr bætist það ofan á,
að þeir spilli fyrir öilum saltfiski á Ströndinni
með illri þurkun á þeim fiski, sem þeir þannig
taka sér um megn af utanhreppsmönnum. Fyrir
þcssar tvær aðal sakir segja höfundar greinarinnar,
að Strandarmenn liafi nú ráðið með sér og haft
samtök um að leggja bann við, að nokkur inn-
tökumaður, hvaðan að sem er, fái framvegis upp-
sátr á Yatnsleysuströnd um vetrarvertíðir; og að
þessi sé full meining sveitarinnar, sannar og bann
það til þeirra kaupmanna, sem «Anlegg» eiga á
Ströndinni, að leyfa nokkrnm utanhreppsformanni
uppsátr eða salthús á eignum sínum.
Vér ætlum nú ekki að svo stöddu máli, að
fara mörgum eða hörðum orðum um þetta nýja
og óvænta tiltæki kunningja vorra og atvinnubræðra
á Vatnsleysuströnd; en í góðri vinsemd leyfum
vér oss, að segja þeim hreint og beint það álit
vort, að þeir hafi ekki hugsað þetta mál sitt með
réttri gætni og sanngirni — hver réttsýnn og
hygginn félagsmaðr sem það skoðar. Vér tölum
ekki um né tökum til vor, þótt Strandarmönnum
þætti ástæða til að segja við vinnumenn eða enda
bændr ofan úr héruðum, sem hafa næga atvinnu
til landsins: Við leyfum ykkr ekki uppsátr að svo
stöddu, nema við fáum að taka nokkrn þátt í út-
gerð hvers fars, sem upp er sett í okkar vörum.
Til þessa mundum vér ekki taka, heldr álíta það,
sem stendur, sanngjarnlegt. En hitt, að oss sem
lifum í sama félagi svo að segja, og af sæma at-
vinnuvegi, nema hvað við eigum undir meiri hættu
að sækja bæði með líf vort og veiðarfæri, að oss
Innesingum, og það einkum oss, er þannig allt
í einu bannað að nota hin gömlu uppsátr þessa
pláss, það þykir oss bæði ósanngjarnt og mjög í-
sjárvert, ekki einasta fyrir oss, heldur fyrir yðar
félag líka, því úr því oss þykir bann þetta ástæðu-
lítið, er þess engin von að vér unum því orðalaust,
en þar af getr aftr risið það, sem gagnstætt er
heillavænlegu samlyndi og félagskap f sameiginl.
atvinnuvegi. Vér viljum annars vona, að þér, góðir
Strandarmenn! munuð hugleiða þetta mál betr áðr
en nokkuð er alveg útgjört í því, og að þér að
minns;ta kosti virðið oss áðr viðtals, fyrst þér er-
uð ekki búnir að þvf, og reynið fyrst að ná föstti
samkomulagi, sem væri mun afifara betra, einkum
þar sumir mættu geta til, að ef máli þessu væri
haldið fram með hörðu af yðar hálfu, þá væri þó
ekki með banninu einu eins hægt og sumirkynnu
að halda, að fyrirbyggja það, að enginn utansveit-
armað'r gæti sett far sitt upp á Ströndinni, svo
lengi sem guðsblessan býðst þar, þeim sem eptir
leitar. f stuttu máli finnst oss ósanngjarnt, að
útvegsbændum úr Kjós, af Iíjalarnesi, úr Rvík og
af Selljarnarnesi sé bannað að hafa eins og verið
hefir uppsátr í yðar veiðistöðu. það, að oss sé
að kenna að fiskur ekki gangi lengr til grunna við
Ströndina, getum vér ekki fallist á heldr en hitt,
að fiskr inntökumai/na spilli fyrir innlendra fiski,
af því hann sé miðr verkaðr. Vér ætlum að sá
fiskr sé yfir höfuð fullt svo vel þurkaðr, enda má
sanna það með vottorðum kaupmanna.
Vér skulum ekki orðlengja þetta fremr, og
engar gersakir gera, en það eru vinsamleg tilmæli
vor, að þér ekki vilduð rása fyrir ráð fram f þessu,
heldur velja mildari veg, og eiga fund með oss,
eða nokkrum mönnum fyrir vora hönd og leita
eptir að festa félagskap vorn og skynsamleg og
góð viðskipti, í stað þess að vekja ósamlyndi og
óánægju, sem engri lukku veldr. Atvinna vor er
bæði stopul og bættuleg, vér eigum allir við sömu
óvini að stríða, og er þvf sýnt, að oss er hentast
og hollast, ekki að metast né bekkjast hver til við
annan, heldr styðja og afla hver annars félag og
framfarir. Seltcrningar.
— 203 —