Þjóðólfur - 21.12.1876, Blaðsíða 1

fleykjavik 21. dfs, 1876
5. blað
29.
ar.
~~ L« i ö r éí t i n g a r: í 31.wr. þjófiálfsf. á. yfir erfiljóðtm-
111,1 Steaétir Jón Jónaeon, en áttí nð vera Ásmundur Jónssan.
’ í 3. nr. þ. á. á miðjum I. dálki stoodiir: heita millión,
fyrir hálfn miilión.
Ttðarfar er nú nofckuð vindasami, en þó blitt og
0sfiaiist og alveg fannkomnlanst nm allt snðurland. ísokkra
Un(]anrarna daga hafa mcnn aflað töluvert hér um nesin, en nú
01,1 fbfia hefir sjaldan gefið á sjó. f»ótl tölmerð tnatvara fáist
etln í snmum sölnbúðnm, má fnllyrða, að almennnr bjargar-
sWtor sé farinn *ð þrengja að fólki víða í Gnilbringnsýslu,
enda hér f og f kringum staðinn. Geta má þess, að fátœkt
sem beiðist beiningar hér í bænum, virðist töluvert tiðför
U"a * vetur en eodrarnær. Er mikill matur þanm'g árlega gef-
lnn hér af staðarbúum, auk tjár- og samskotogjafa, sem mjög
eru almennar; aptur sæta bændur hér og tómthúsmenn nálegn
átroðningi af gistingafólki, og er sá kostnaður á mörgum
eitt|ilum nálega ótrúlega mikill, t. d. á helztn bæjnm á Set-
'jari
ókrnesi. Á Álptanesi þykir einktim brydda álmllæri. Herra
ft«|i
^fiMur Pórarinn Böðvnrsson á Görðum hefir þar sýnt sókn-
arn,önnum sfnum þann höfðingskap, að útbýta meðal þeirra
tunnum af liornvöru, er hann á sinn kostnað hafði pant-
þe6« með póstskipinn. Sömuleiðis er oss sagt, að herra
^“bóndi Ketill Ketilsson I Höfnuim hafi gefið nefndum hreppi
htnnwr af korni. Enn fremur er oss sagt, að merkis-
0tldinn Magnús Sæmundsson á Bórfelli f Grímsnesi hafi
?0r>gizt fyrir að safna töiuverðu slátnrfé handa fátækum á
A|
er
sðgð búþröng allmikil, enda er það hérað (eitis og menn
V|lai satiðlaust, ofan á flskfleysið). En mikii hót er þeim hreppi,
^ t>ar búa nokkrir vel efnaðir menn, sem nóg lánstraust hafa
baupmönnum cnn, meðan kornvara f æ s t, að því er al-
áegir.
b'anesl (og Ströod?) og færa þeim í soðið fyrir nýár. Ósk-
vér og biðjum að sú saga reynist sönn! Á Valnsl.slrönd
K I á ð i n n. Jón lögreglustjóri er nú á yfirferð (—hverri
«nni ?) uppi f Borgarfirði til að hafaþarfram bað áöllufé.
29. f, m. gaf landshöfðioginn út skipunarbréf, að baða
i‘di fyrir Jól allt sauðfé á hinu grunaða plássi.
. b'é þag j Stýfli9dal, sem grnnað var ( haust, var vaudlega
baðað, og er þar með niður brotinn sú síðasta kláðagrun-
sem þjóðólfi hefir borizt.
g.^" Heilbrigði mé allgoð heita, þó liafa ýmsir kvillar stungið
^ hiður, svo sem kvef, kýii og einkum öólguveihin. Úr
;(.Uni ándaðist ( f. m. merkur bóndi á Kjaiarnesi, Oddur Por-
'eu^!4’ mi®a,dt'a maður, stakur maður að dugnaði og ráð-
® * Y * f a r i r. 31. f. m. hvolfdi báti rétt við lendingu á
^htnegi ( blæja logni; drnkknuðu þar 3 karlmenn og I stúlka,
jj. 'srð bjargað, þar á meðal þeim, er slysi þessu olli,
nokkrum Hinrikssyni. Hafði hann í ölœði hafið rysk-
er * bátnum, og orðið þannig fjögurra manna bani! Þannig
legj188 borin saga þessi, og sé hún sönn, þykir oss næsta undar-
Ur^’ el si'kur piltur sleppur svo, að honum er ekki veilt nokk-
8ati 1101,3 gisting í fangahnsi, þvf minna má slíkt fólskuverk
iódi * ega ellbi kosta —einkum ef viðkomandi hefir áður mis-
«íq . lðt Að láta ölóðu menn liafa áflög á sjó, er annars
s'zt ” °birgðarhluti forinanns og skipverja. Ölóðum mönnurn,
s6rn iiimcnni eru, á aldrei að Ijá fur á smábátum, þar
bijjjj Sv° litlu má út af bera, og óhægt er að koma í tíma
^ ^ slík villidýr.
H\itá drukknaði f réttum í haust uiiglingsmaður frá
öfléverðarnesi; ( Grímsnesi reið hatin 6 snnd út ( ófærn; hanti
v»r kenndur sð sögn. — Annaf 'nnghflgsmaður týudist um
sama leyti í Tungufljóti; hann hét Erlendur Erlendsson, elzti
son ur ekkjnnnar í Skálholti, efnilegnr piltur.
— í okt. fórust 2 bátar af HöfSaströnd og týndtist 7 menn.
í sama mán. drnkknuðu af báti skaint frá Stvkkish. 2 bræðut.
— Á pósHskipiwu sigldu 4. þ. m.: Claeseo kaupmaður frá
Hofsós með frú sinni (Kristinu dótlwr E. l’riems sý’slumanas).
Eggert Gunnarsson uwiboðsmaður, Stefán Jónsson (Hallssotiar
prófasts í Glaumbæ), Jón Pálsson (Vídalíns), Md. R. Sseby,
ðLr. Roberlson og agetitarnir: Krieger og Bay.
Nefndur Bay er agent llendersons«1iiHinnnr», og hefur
herra Egiisson i Glasgotv tekið við nmboði þeiira herra til að
leiðheina vesturförum, en Krieger virðist haf« átt það erindi,
að innsetja aptur kaupmann Lambertsen sem agent, og með
honum Sigfús Eymundsson; eiga þvf báðar hioar voldugu
skozku «iínivr» agenta hér á landi. Ifefir hinn mikti erill
landa vorra til Ameriku þetta útlíðandi ár, auðsjáanlega örfað
kapp og ábatngirni þessara lína, en ekki eetlom vér að þeir
herrar haíi enn frétt með sanni, að tiæstn ár stæðu til jafu-
fjörugar vestnrfárir, því siðar svo, sem «haliærið á Austfjörð-
um» ekki getur lengur verið heöt, hvorki þeim sem hvetja vilja,
né þeim sem hvattir eru. Vér fyrir vort leyti verðntn að yfirlýsa
því, að vestnrfarir íslendinga f ár eru næsta ógengdarlegar,
þegar þess er gætt, að flest þetta fólk (yfir 1200 manns), flutt-
ist burt úr fáeinum sýshun landsins, enganveginn hioum lak-
ari ;. svo mikill burtflutningur mun mjög fátíður erlendis (oð
tiltölu), og þegar svo má eflaust að orði kveða að þekking
manna, efnahagur og allur heimanbúningur hefi verið í hinu
bágasta lagi, sem kalla má nokkur tiltök se eða vit, lýsir við-
btirðnrinn — að minnsta kosti fljött á að llta — fremur flasi og
fumi, en ráðvísi og reynslu. Ættu menn mjög að athuga ráð
Haldórs Briems og annara áreiðanlegra manna, einkum það,
að fara ekki félausir burt úr föðurlandi sfnu.
LM STEINLÍM OG ÝðllSLEGT, ER þAR AÐ LÝTUR.
II.
(Eptir l)r. J. Hjultalín),
(Framhald). Eg fyrir mitt leyti fæ nú eigi betur séð, en
slík hús séu iungtum stæðilegri, og hljóti þar á ofan að vera
langtum varanlegri en þau sem bygð eru úr brendum tfgul-
steini, þvf bæði er það, að tígulsteinninn er mjög misjafn, nllt
eptir þvf hvaða leirtegund í hvorum er, og iíka eptir því,
hvernig hann hefir verið brendur, enda væri það barnftspil,
þar sem vér liöfum jafngott byggíngagrjót og vér höfum hér
á landi í mestu gnægð, að kosta upp á tigulsteinsbrenslu, eem
bæði útheimtir mikinn eldivið og nákvæma aðferð, ef tígul-
steinninn á að verða áreiðanlegur og varanlegur. J>ar sem
tígulsteinsbyggingar tíðkast, hafa menn eigi svo sjaldan að
striða við galla þann, eða réttara sagt, skemd þá, er múráta
kallast, og hefir þelta eigi sjaldan gefið tilefni til þess, aö
shk tígulsteinshús hafa ýmist hrunið í grunn, eða verið svo
mikluin skemdum tmdirorpin, að menn hafa gffelt mált vcra
að káka við þuu, eða jafnvel rífa þau niður í grunn, sér til
hins mesta skaða, en stundum hefir þetta orðið hættulegt fyrir
líf manim, þegar annaðhvort pnrtur af húsinu, eða það alt,
hefir hrunið snögglega. I’jóðverskir múrarar noröanvert á
þýzkalandi, hvar Ugulsteiösbyggingar tíðkftst allvíða, eru mjög
hræddir við þessa þeirra svo kölluðu múrátu, og svo hafa
gamlir múrmeislarar sagt mer, að eigi þættl þeim verandi í
því hú8i, hvar farið væri að brydda á benni fyrir alvöru.
17