Þjóðólfur - 04.01.1877, Qupperneq 1

6. blað.
Reykjavik 4. jan, 1877.
Q^fuskipsferðir f kring um landið er sannarlegt velferðarmál
^'ir alla íslendinga, og vér hljótum því ad hafa vakandi auga
ai hvernig því miðar aptur á bak eða áfram. Oss þótti með
fj'rsta ískyggilegt, þá er alþingi 1875 fór að ota danskri stjórn
°8 dönskum peningum inn í mál, sein var alveg innlent, enda
Var sú aðferð cr þingið hafði við þetta mál mjög kynleg. í
avarpi til konungs er var ritað um mál þetta, segir þingið
fJrst og fremst, að þó ekki væri gjört ráð fyrir meiru en Ijór-
U|n ferðum frá Reykjavík tíl Seyðisfjarðar á ári, norður um
*andið, þá mundi þetta kosta 20,000 kr. á ári, en landssjóð-
U|,inn gæti ekki látið meira í tje en 15000 kr. það var eins
°8 þingið gæti ekki fundið, að hægt væri að spara 5000 kr.
f|Á Öðrum fyrirtækjum til þessa allsherjar máls, eða þá undir
^ium kringumstæðum, taka féð af þeim mörgu tugum þúsund
^úna, er alþing ekki gat fundið annað tiltækilegra að gjöra við,
að leggja til hliðar í viðlagasjóð landsins.
Eptir að þingið var búið i ávarpi sínu að fullvissa kon-
Ull8inn um, að þessar 5000 kr. ekki væru tii, vék það að að-
affifni málsins, að stjórnin ekki hefði fullnægt skyldu sinni,
*Pfir stöðulögunum, að annast gufuskipsferðirnar milli Dan-
^fkur og íslands — ekki Danmerkur og Reykjavíkur, —
beldur hennar og helztu hafna á íslandi.
Stjórn og ríkisþing Dana var ekki lengi að sjá, að hér
Var gott til ráða — meðfram með islenzku fé — að tengja
kelztu staði á íslandi í beinlínis samband við Danmörku, svo
f'ún gætj baldið þeim rúmum 4 millíónum króna ( vöruskipt-
ítöi er hún heflr á hverju ári við ísland, og tók það því fyrir
aú láta skip fara til og frá tlöfn á helztu staði þessa lands.
^úin einasti hagur er vér íslendingar gátum haft af þessu, var
aú fá að nota skipið hafna milli, ekki eptir vorum þörfum, en
ePl*r hnilmiðun við hinar dönsku utanferðir. J>etta var minna
fcn við var búi6t, því tneð gufuskips ferðunum höfðu allir
*IQ8sað sér aukning á innlendum samgaungum eptir vorum
^ú’fuin til og frá í landinu, en ekki danskar milliferðir. Svo var
HÍórnin áræðin að hún kynokaði sér ekki við að lála skipið fara
^ranton, þar þem samgaungur eru nægar, istað þess að
'aia skipið koma við í Noregi, er við þurftum miklu frerourvið
® gat orðið oss að góðutn notum.
Eins og að framau er sagt, höfum vér fengið allt annað
Þjóð vor halði óskað eptir, allt annað, en það sem þingið
,afði stefnt að, og loks allt annað enn það, sein samsvarar
6°00 króna úlgjölðum á ári, og sýnir þetta hvernig opt fer
Ufc8ar menn berast út af réttri leið, cn sú var leiðin, að skoða
§Uf
‘uskip8 mál vort, sem alveg innleut mál, og einungis í vor-
ír þarfir.
þe
Allt fyrir þetta, er það mikil bót, að vér höfum fengið
Ssar samgöngur, þó þær hvergi nærri sé eius og þær ætti að
y^rai og eptir að vér höfum drepið á fyrrgeind atriði, verðum
en fremur stuttlega að víkja nokkrum orðum að ferðum
t lööu á þessu ári. IJún á að fara þrisvarsiunum frá Höfu
^r Ur um ísland til Iiafnar, og í þriðja sinn beina leið frá
®Hjavik til Seyðisfjaröar og þaðan tii Uafuar. Uún er gerð
j J ^ mánuði, á ferð 106 daga, stendur við í þremur ferðum
Oo e^^javik 2!) daga, og í tveimur í Ilöfn 19 daga að komu
„^rdðgum frálöldum. A ferðinni hafna á milli á landinu
i0lJ i Reykjavík er skipið 80 daga en 74 erlendis. Til
fer, ° la,1ds ferða brúkar skipið rúman helming, en til utan-
a tæPan helming.
, Kð
‘Pið
er hrein og bein ráðgáta, óskiljanleg fyrir alla, að
þVj t,,naos vegna skuli þurfa að halda heím skemstu leið,
slvipið hefði verið látið hafa viku dvöl í Reykjavik og
Höfn, eins og nægilegt er fyrir Arkturus, sem er lakara skip
tii gangs og að þola sjó, áynnist 13 dagar, sem er lengri timi
en f»arf til þess að fara norður um, að viðbættum þeim tima er
skipið brúkar til Seyðisfjarðar. f>að má miklu fremur vera
skapraun, að sjá fé landsins og fé Danastjórnar varið til þess
að skipið liggi 10 og 11 daga i höfn um hásumar timann,
engum til gagns en öllum til óhags, einúngis til þess, að póst-
stjórnin 1 Danmörku geli haft slundarfögnuð af að skipið fyrir
ógrynni fjár geti haldið reglulegum komum og farardögum, í-
stað þess jafnframt að brúka sem minnstan tíma til ferðar-
innar.
Fyrir oss íslendinga er það mjög áríðandi, að skipið fari
norður um i hinni síðustu ferð; þeir sem hingað fara ættu að
geta koinist heim aptur sömu leið, i stað þess að þurfa að ut-
vega sér hesta til heimferðar. Reynslan á fyrsta ári sýndi, að
með skipinu vóru fleiri farþegjar, en við var búist, og
viðskipti manna og samgaungur aukast ár eptir ár, svo
að frernur þarf að fjölga ferðum skipsins en fækka. Skipið
fer um þann tíma norður um, ef að síðustu ferðinni er haldið,
sem að haustverzlun er komin langt á leið, og það er áríð-
andi fyrir landsbúa að gela notað þcssa ferð til Hafnar. Stór-
kaupmenn gæti við það sparað kostnaðarsama haustútgjðrð að
miklu, og hiuir minni þyrftu ekki að missa af öllum vöruflutn-
ingum eins og nú stendur til. Um þetta skal eigi fjölyrða, því
þetta og margt annað fleira hlýtur að vera hverjum manni
Ijóst.
Vér höfum sýnt fram á, að skipið hefir nægan tíma svo
það ekki þarf að sigla suður fyrir land í síðustu ferð. Iíostn-
aðaraukinn er svo litill, að það nemur mjög litlu, og þessi til-
högun er bæði oss f óhag og Dönum, öllum öðrum en þeim
sem á skipinu er. Tilhögun þessi er því fjærri öllu góðu lagi,
óhafandi, og þarf þvf að breytast. En hver á að sjá um breyt-
inguna, og bera ábyrgðina ef hún ekki er gjörð. Vér viljum
f þelta sinn svara fyrsta atriðinu. J>að er landshöfðinginn, sem
verður að vera talsmaður vor í þessu máli, og sýna sig ein-
beiltan að koma nýrri breytingu á i tækann tíma að skipið fari
norður um í siðustu ferð, og vildum vér innilega óska þess
að livorki honum eða nokkrum innlendum yrði um að kenna,
ef hún eigi kemst á, þvf til þess að Islendingum ekki sé veitt
þessi ósk þeirra, er engin ástæða.
Önnnur blöð hafa hreyft þvi, hversu óforsvaranlcgt það sé
að skipið ekki er látið koma við í Noregi, og þurfum vér engu
þar við að bæta. Sá mælir er svo fullur, að ekki er ábæt-
andi. Á likan hátt er því og varið að ferðum skipsins ekki
hefir verið hagað eptir sumarlestum vorum, ferðum alþingis-
manna, og þeirra mörgu, sem þurfa að vera á"ferð um haust-
réltir.
Öll íslenzk stjórnarvöld vor, og einkum landshöfðinginn —
haus lillögur í þessu efni hafa ekki komið fyrir alinennings-
sjónir, eða einstakra inanna, það vér höfum getað tilspurt —
ætti að leggjast af öllu alli á eitt, að gufuskipsferðunum verði
komið í það lag, sem vér höfum sýnt að sé hagkvæmast.
Fari þær í ólagi er góðu fyrirtæki hætta búin, og afleiðingarn-
ar öllum til óhags, í stað ómetanlegra hagsmuna.
Gleðilegt nýár, kærir vinir og
kunningjar Þjóðólfs.
Gleðilegt nýár fyrir laud vort og lýð! Árið, sem leið reyndist
þessu landi friðsælt og frjósamt, og að fráteknu htnu storma-
21