Þjóðólfur - 12.06.1878, Síða 3

75
Slg Og sitt og nákvæmlega gæta allrar kurteysi og hreinlætis;
maður á 2. káetu, má maður ekki án leyfis ganga til 1.
fcáetu, en aptur þolir siðvaninn að 1. káetubúar fari hvar sem
Þeir vilja um skipið. Menn verða aptur á hinn bóginn að
vita rétt sinn um borð og ganga hreint og beint eptir honum,
Því opt gjöra útlendir þjpnustumenn sér dælt við alþýðumenn
°g fátæklinga ef þeir þora það, og eiga menn sem minnst
undir dyggð þeirra að eiga, en sýna þeim sem öðrum kurteysi,
°g það kunna landar vorir betur en alþýða í nábúalöndunum,
og hef eg heyrt merkan mann segja, að franska og íslenzka
slþýðumenn hafi hann séð kurteysasta í viðmóti, allra þjóða í
norðurálfunni. Aptur skortir alþýðu vora aðra kurteysi á við
nðrar þjóðir, einkum allt sem þvotti og öðru hreinlæti við-
kemur, og er sorglegt hve seint gengur að laga það þjóðlýti.
A þessari ferð, sem hér skal um geta, munu þó Danir ekki
hafa getað gjört gys að neinum farþegja fyrir þá sök, að
ttinnsta kosti hef eg séð miklu sóðalegra ferðafólk á þiljum í
Skotlandi og jafnvel Danmörku en venjulega sézt hér, enda
er þar, einkum á Skotlandi fullt af skrílfólki, en hér ætti
þess konar fólk ekki að finnast. Og nú til textans útskýringar.
Við lögðum út frá Reykjavík 25. maí um kvöld í góðu
veðri. pað er einkennilegur ys og þys, sem á gengur þar sem
þess konar skip eru að leysa úr höfnum; sama sjónin eða
sviplík í öllum löndum, allsstaðar er skilnaðurinn skilnaður,
Mannshjartað mannshjarta; skipið er troðfullt af fólki og
farangri, tíminn er kominn, skilnaðarstundin er að slá, mark-
pípa skipsins kveður með hvellnístanda hljómi, það er hinn
síðasti lúðurhljómur og dómsdagur skilnaðarins er kominn;
hér standa hjón í troðningnum ogfaðmast yfir stóran fatapoka;
þarna stendur stúlka, og bregður handlíni að andliti, en í því
brokkar tréskóaður og tjargaður «matrós» fram og hryndir við
henni í þrengslunum; sjást þá hennar tárbjörtu augu, sem
aptur sjá í svip matróssins hinn ruddalega virkilegleik. En
hvað margar mílur fer Díana með þessu áframhaldi? Hið
fyrsta sem farþegjar gjöra, þegar menn eru komnir vel í ró
um borð í skipinu, er að líta yfir samferðamenn sína. Er
þá opt misjafn sauður í mörgu fé; í þetta sinn var valið fólk
saman komið og allt sjóhraust. Aðal plágan meðal farþegja
á sjó er hin illa sjósótt, þar næst gengur ósjór og íllt veður,
því um slys tölum vér ekki. Meðal farþegjanna var fátt
hins fríða kyns, 3. frúr í allt í 1. káetu, sem allar vorar sjó-
hetjur; af þeim félagsskap þykir hinu hrausta kyni aldrei of
þétt eða þröngt skipað nokkurt rúm meðan allt fer með feldi.
Af þeim er lcngst fóru með oss voru helztir þeir kunningjar
vorir: Finsen póstmeistari og Sveinn búfræðingur, og þeir
ágætu norðan-kaupmenn Tryggvi Gunnarsson og Steinke frá
Akureyri (nú í Kaupmannahöfn), Yfirmenn skipsins líkaði
aér einkar vel við; er herra kapteinn Vandel af öllura tal-
inn ágætur fyrirliði á slíku skipi, virtist mér hann í öllu eiga
skilið hið enska sæmdarnafn: gentleman. Leautenant Scheller
er og laglegt foringjaefni; yfirstýrimaður Jantsen er hér al-
kunnur, duglegasti maður, kátur og keskilátur, en við og við
nokkuð hranalegur, eins og sjómönnum er títt; maskínumeist-
arar eru tveir á skipinu, og báðir laglegir menn, og yfir höf-
Uð þótti mér allt fólk og allur viðurgjörningur, á 1. káetu
að minnsta kosti, eins og eg bezt hef þekkt áður á þess konar
skipum. Díana skríður í logni rúmar 9 mílur í vöku eða á
4 tímurn. Okkar fyrsti áfangi var til Stykkishólms; land-
sýnin hér í Eaxaíióa er opt skrautlega fögur, nefnilega við
heppileg lopts- og litabrigði, því ella er flóinn of víður og
íjallahringurinn of fjarlægur fyr en komið er í nánd við nesin.
Við sigldum um nótt fyrir Snæfellsjökul. Um morguninn var
þoka og rosaveður; hitti þó kapteinninn svo nær Höskuldsey,
að við fundum eyna og «lóðsinn» fann okkur; láta Hólmverjar
hann vera þar á vorin til að sæta skipum; annars liggur
Höskuldsey 2—3 mílur út frá Stykkishólmi. Jón lóðs í Stykk-
ishólmi er nú gamall maður og hefur hafnað þar skip í 40 ár,
euda var hann sá lang-hafnsögumannlegasti lóðs, sem'eg sá í
^rðinni. í St.hólmi stóðum við að eins við 2—3 tíma, og er
huð allt of stuttur viðstöðutími á slíkum stað, eptir því sem
^er hagar til. Stykkishólmur er eitt af fremstu höfuðstöðvum
^udsins, og þar er langmest af menntun Yestíirðinga komið
Saman á einn stað, síðan blómi Flateyjar eða vestureyja föln-
aði, einkum með fráfalli þeirra tveggja ágætismanna: Ólafs
Sivertsens prófasts og Brynjólfs Benediktsens. Breiðfirðingar
hafa í frá aldaöðli verið taldir aðall Vestfirðinga, og í Breiða-
firði og ísafirði hafa optast nær búið einhverjir mestu höfð-
ingjar landsins. í Breiðafirði og í Eyjafirði teljum vér og að
flestir kurteisis- fjör- og vaskleikamenn liafi að jafnaði átt
heima hér á landi; fræðimenn og skáld hafa og að tiltölu
flestir verið ættaðir úr Breiðufirði, þ. e. úr héruðum þeim, sem
liggja hringinn í kring um þennan flóa. Stykkishólmur liggur
í hinu forna jpórsnesi og liggur lágt, en höfði allhár er við
bæinn, og er þaðan útsýni hýrt og fagurt, ef veður er bjart,
því þá blasa við sund og eyjar, og hinn víði fjallahringur hér-
aðsins. Suðureyjarnar, er héðan sjást, eru annars flestar hrjóstr-
ugri, stærri og ófríðari en vesturoyjar, er liggja 3—5 mílum
vestar; sjást þær ekki héðan. í St.hólmi er minni bygð en á
ísafirði- og Akureyri, en hús aptur laglegri. Hér höfðum við
ærinn starfa jafnstutta dvöl, að heilsa og kveðja vini og sveit-
unga; hér er verzlun mikil, hér er og læknir og lyfsali, og hér
býr hinn gáfaði og lipri prófastur Snæfellinga, sira Eiríkur
Kúld, en elztur borgari er hér göfugmennið Árni Thorlacius,
gamall merkismaður að lærdómi og öllu atgjörvi. Gæti eg
nofnt marga fleiri í sæmdarskyni, en fljótt verður yfir að fara,
enda er um vini vora og frændur að tala. f>að er mjögleið-
inlegt, að verzlunarfélög Breiðfirðinga liafa beðið hið mikla
tjón umliðinn vetur við hrun þess verzlunarhúss, er þau voru
viðtengd, því þar eiga hinir beztu drengir hlut að máli, en vér
vonum að úr því rætist, og getum ekki annað en treyst Breið-
firðingum til að rétta þá snurðu, ef ekki skortir félagsskap.
Hitt er annað mál, að vér höfum litla trú á slíkum verzlun-
arfélögum. (Niðurlag síðar).
Jón umboðsmaður Jónsson.
1. í>að gengur svo í heimi hér,
|>að hverfa jafnt þeir beztu,
Allt eins og þeir sem unnu sér
Með ódyggð nöfnin vestu.
En getið þeirra er eptir á
í>ví aldrei þagnar saga;
Hún dæmir ugglaust alla þá
Við enta lífsins daga.
2. Og hvað er það sem hún um Jón
Nú hlýtur lýðnum segja:
Æ, það var mikið mörgum tjón
Að mátt’ hann til að deyja,
J>ví hann var ætíð öllum hreinn
Og öllum vildi duga.
Með aðstoð var hann aldrei seinn
Frá elskulegum huga.
3. Án fordildar hann fram þar leið
Er frægðin þóttist standa,
En ætíð hjá þeim aumu beið
Og ótal leysti úr vanda.
Hann sér það lögmál setja vann:
Að sýnast minni’ en reyndist,
Og því með festu fylgdi hann,
í>ó fæstum hjartað leyndist.
4. Og fáir eru eins og hann,
Sem öllum var svo góður,
í>ví hver sem Jón með friði fann
Hann fékk þar vin og bróður.
Æ, mikill er því missir Jóns
— Og mikill sjálfur var hann —
Og sár má vera sorgin Fróns,
J>ví sár þess hryggur bar liann.
5. Svo kveðjum okkar væna vin
Og vininn allra manna;
Hann kveðji íslands aldna kyn
Og eyjan kaldra fanna.
En fyrst liann liggur liðinn nár
Mun litla kveðju heyra, (
Og hún er líka hryggðartár
Vér höfum ekki meira.
3+5+2 = 10.