Þjóðólfur - 12.03.1881, Blaðsíða 2

mönnum verið álitið óskynsamlegt að fjölga mjög mikið
þurrabúðarfólki við sjávarsíðuna, og nýafstaðin fiskileysisár
sýndu það einnig hér í Rvík, að hér er helzt til of margt
tómthúsfólk, og þar sem með mér hafa síðan eg varð bæar-
fógeti verið í fátækranefndinni 3 heiðvirðir tómthúsmenn,
hvar af 2 um langan tíma hafa verið í fátækranefnd bæar-
ins, má ætla að þeir, svo sem unt er, haldi taum þeirra, er
hingað vilja k»mast sem tómthúsmenn. J>ar sem herra E.
enn þá segir, að fátækranefndin tiltaki, á hverja menn niður-
jöfnunarnefndin eigi að jafna bæargjöldin, þá er það hreinn
og beinn misskilningur ; fátækranefndin gefur niðurjöfnunar-
nefndinni als engan lista yfir þá, sem hún á að jafna á og
tekur engan anrian þátt í niðurjöfnun bæargjalda, eins og
eg sagði í grein minni í 3. tbl. þjóðólfs, en ákvarðanir um
þetta efni innihaldast í tilskipun 20. apríl 1872 um bæar-
málefni í Reykjavík 22. gr. er skipar svo fyrir: «Niðurjöfnun
eptir efnum og ástandi nær til allra, sem hafa fast aðsetur í
bænum, þeir skulu gjalda þar fult gjald eptir öllum efnahag
sínum», og í samþykt um stjórn bæarmálefna í Reykjavík
dags. 9. okt. 1872 segir svo í 12. grein: «Nefndin (o: niður-
jöfnunarnefndin) semur skrá yfir alla þá, sem eiga að svara
bæargjaldi eptir efnum og ástæðum á næsta ári». Að fá-
tækranefndin hin 2 síðustu árin eða með öðrum orðum: síðan
eg varð hér bæarfógeti, eins og herra E. gefur í skyn, fari
leynilega með gjörðir sínar, svo hvorki bæarstjórn né aðrir
fái neitt að vita um þær, er með öllu ranghermt. Fátækra-
nefndin hefir hin 2 síðustu ár fylgt binni sömu starfsaðferð
og viðgengizt hafði bér áður eptir að tilskip. 20. Apríl 1872
náði hér lagagildi, og bæarfulltrúanum er kunnugt, að síðan
hefir bæði árlega áætlun yfir tekjur og gjöld fátækrasjóðsins
verið lögð fram og rædd í bæarstjórninni og reikningar fá-
tækrasjóðsins hafa árlega verið auglýstir á prenti, einnig að
fátækranefndin, hafi verið um stór útgjöld að ræða, hefir æ-
tíð leitað samþykkis og atkvæðis bæarstjórnarinnar um þau,
áður en slík gjöld bafa verið greidd; að öðru leyti er bæar-
fulltrúanum heimilt nær hann vill, að skoða gjörðabók nefnd-
arinnar og að heimta allar þær skýrslur um fátækramál
bæarins hjá bæarfógeta, sem hann æskir eptir.
Eg get vel skilið það, að sumir af þeim mönnum, sem
fátækranefndin hér hefir synjað um aðsetursleyfi í tómthús-
mensku hafi leitað til herra E. sem málaflutningsmanns ; en
eins og hann verður að muna eptir því, að ekki er nema
hálfsögð saga, þegar einn segir frá, þá man herra E. víst
líka, að bann hefir kært fyrir amtinu úrskurði fátækranefnd-
arinnar, er lutu að því, að synja mönnum hér um bæarleyfi
og að amtið staðfesti þá úrskurði Að fátækranefndin hafi
stundum gefið þeim mönnum, er hún hefir neitað um að-
setursleyfi, er þeir hafa kvartað fyrir amtinu, «miður réttan
vitnisburð», er ógætilega talað af herra bæarfulltrúanum og
neita eg því að það sé satt.
J>á segir hra E. í áðurnefndri grein sinni, að smáskamta-
læknarnir séu af lögreglustjórninni í Reykjavík ofsóttir með
stefnum, og dómum og grunaðir og ekki grunaðir menn um
að hafa brotið spítu í Elliðaánum séu teknir fastir og kastað
í dýflissu, sem ekki muni vera sem réttlátast eptir stjórnar-
skrá vorri, en sannleikurinn í þessu máli er sá, að eg aldrei
síðan eg varð hér bæarfógeti hefi stefnt eða dæmt nokkurn
smáskamtalækni fyrir lækningar, né heldur hefi eg nokkru
sinni tekið fastan mann grunaðau um að hafa brotið «spítu»
í EUiðaánum, en það rneðkennist eg, að eg í vetur eptir
beiðni og upp á ábyrgð rannsóknardómarans í Elliðaármálinu
tók fastan 1 mann hér í bænum, sem var grunaður um og
síðan varð uppvís að, að hafa verið í vitorði eða vérki með
nokkrum mönnum, sem um næturtíma og með leynd hrutu
laxakistur Thomsens kaupmanns í Elliðaánum.
Hvað loks mormónana snertir, sem herra bæarfulltrúinn
er óánægður með, hvað lítið eg sldpti mér af í vetur, þá skal
eg að eins leyfa mér að geta þess, að eg, síðan þeir komu
hér í haust að nýu, bæði munnlega og fyrir rétti hefi bann-
að þeim að prédika hér í bænum opinberlega kenningu mor-
móna. J>ar sem herra E. segir, að mormónar hér í bænum
spilli friði á heimilum, komizt upp á milli hjóna og gangi 1
berhögg við krislilega trú, þá er slíkt hægt að segja, en örð-
ugra að sanna það, enda hlýtur hr. E. að vita að lögreglu-
stjórinn hefir enga heimild til að blanda sér í heimilisl*^
manna þegar ekki liggur fyrir neitt lagabrot, eða aðstoðar
hans ekki er æskt, og enginn hefir fyrir mér kært mormóna
fyrir þær sakir, sem hr. Egilsson nefnir í grein sinni og á
hinn bóginn bið eg herra bæjarfulltrúann að gæta þess, a^
hér er trúarbragðafrelsi eptir stjórnarskrá vorri.
Eg er herra bæarfulltrúanum samdóma um það, að þessK
mormónar eru hér leiðir gestir, en þótt þeim takist að fá ein-
hverja fáfróða menn hér til þess að aðhyllast villukenningar
sínar, þá má hann ekki kenna slíkt aðgjörðaleysi mínu; þa®
eru prestarnir sem eiga að forða mönnum frá að falla í klær
þeirra, en lögreglustjórnin getur ekki vísað þeim héðan á
burtu, á meðan þeir hafa nóg fyrir sig að leggja og ekkl
brjóta lögin,
Reykjavík 5. Marz 1881.
E. T/t. Jónnssen.
(•Qíf* pesari grein bæarfógetans skal svarað í næsta blaði, og niun
það verða hin síðasta grein, sem tekin verður í þjúðólf lit af pessu efni.
Alpingiskosning Mýramanna,
J>egar eg las ísafold 7. Desemb. næstliðinn, og sá grein,
er þar stendur með yfirskript: «Kjörþingið í Mýrasýslu 1880»
datt mér í hug,» grant eru gjörðir granna skoðaðar ef einn a
um að væla». Eptir að hafa í tveim köflum greinarinnar farið
orðum um tölu kjósenda og þingmannaefna, byrjar hinn þriðji
á fundi er haldinn var í Borgarnesi nokkru fyrir kjörfundinn,
og segir svo um hann: «var þar ekki skortur á brennivíni!
gjörðu flestir hinir ómerkari hreppsbúar þá samtök m<fl'
Hjálmi, en með Agli; í þessum flokki var presturinn»
Hérkemur fram sú illgjarna frásögn, fyrst það, að þó brenni-
vín hafi verið nóg til í verzlun kaupmannsins, gat það ekki
verið neitt til baga, hvorki fyrir fundarmenn sem ekki neyttu
þess, svo að neinn sæist ölvaður né Hjálmi að skaða hvao
kosningu snertir, því það var skírt tekið fram á fundinum, a®
menn skylduhalda fast við hinn gamla þingmann Mýramanna
ef sannfæring manna væri sú, að hann hefði staðið sem for'
svar bænda og framfaramaður bæði á. löggjafarþingi þjóðar-
innar og heima í héraði, eu Jretta gat engum íuudizt, seio
þó þektu manninn, því þó honum sé vel kunnugt, að bændui-
ekki rísa lengur undir hinni ærið þungu skatta og útgjalda
byrði, er á þá er lögð, hafa menn ekki orðið varir við, að
Hjálmur hafi viljað létta henni af þeim, langtum heldur fy^
þann flokk, að auka útgjöld bænda, en hækka tekjur sufflr3
embættismanna, án þess þó að miða þær við fyrirhöfo J
þeirra stöðu, sem þó eitt mælir fram með slíku; að kalla Pa
ómerkari menn í Borgarhrep’pi, er sóktu fundinn og síðar ekki
kusu Hjálm, legg egundirdóm kunnugra manna og óvilhallra'
og skal leyfa mör að vísa til Jpjóðólfs í þessu efni. Eða ge^'
ur höfundur greinarinnar sagt, að kjósendur Hjálmssé merkah
menn enn þeir, sem þar eru taldir? eg er viss um ekki. A®
enginn hafi getað fundið að Hjálmi á kjörfundinum, ætla e£
ósatt; en hitt er satt, að mönnum mun hafa þótt Hjálifl111
koma svo fram á Eskiholti í það sinn, að ekki þótti til neinn£l
bóta fyrir geðsmuni hans, þö farið liefði verið út í þá sáli0*1’
né heldur vildu menn vera svo ókurteisir að fara í orðaka
við hann á þeim stað.
þaðermörgum kunnugt, að Hjálmur hefir sagzthafa s
á þingsetu sinni í peningalegu tilliti og máske líka hefir
liitt
hlotizt af henni, að hann hafi sagzt fariun að sál og líkato®’
en kjósendur Egils álita, að slíkir menn séu ónógir á löggja^ar
þingi. (bravó!)
Að ekki var betur sóttur kjörfundurinn á Eskiholti, s
frá fornri tíð hefir þótt bezt valinn fyrir fundarstað (sjá HlS