Þjóðólfur - 14.03.1882, Blaðsíða 2
18
honum til, með því að vera fljótari í
ferðum 1881 enn 1882 ogf þetta gjörðu
jafnt „aldraðir og veikfeldir“ sem aðrir.
-— Athugasemdír um slorföt nefndar-
mannsins úr Sandvíkurhreppi er þó all-
góð og því nauðsynlegri, sem eg veit
ekki betur, enn að það sé almenn
venja, að þeir sem fara í ver eða eru
um lengri tfma frá heimili sínu, einkum
við óþrifaleg störf, hafi með sér tvenn-
an klæðnað, annan betri til að ganga í
í kirkju og á aðra mannfundi.—Sé það
satt, að nefndarmaður Grímsneshrepps
hafi setið lengur á fundi enn aðrir, því
var það þá ekki nefnt í sýslunefndar-
gjörðunum? Oddviti kvartar mikið umað
aðfinningar (réttara fyrirspurnir) Skeiða-
hreppsnefndarinnar séu smásmuglegar.
J>etta er þeim mun undarlegra, sem
eg veit ekki betur, enn að nákvæmni
(smásmygli nefni eg ekki) í peninga
sökum sé einhver hans alþektasta
dygð. — Ef einhver hreppur tæki upp
á því, að halda eptir, þó ekki væri
nema 2 kr. af árlegu sýslugjaldi sfnu,
mundi oddvita engin vansæmd þykja,
að ganga þar hart að, og enginn leyfa
sér að kalla hann smásmuglegan fyrir
það; enn hvaða munur er á því að
pretta sýslusjóð með vanskilum í gjöld-
um eða röngum reikningum? Aðferð-
in er ólík enn sama kemur út. Beri
maður saman laun þeirra sýslunefndar-
manna, er sóttu fundinn árið 1881 og
1880, er fljótséð, að ferðapeningar
hinna sömu eru 36 kr. minni árið 1881.
í þessum 36 kr. eru að vfsu 18 kr. úr
Grímsnesi, sem eg ekki get lagfært, því
það er ekki gott að segja hvað margra
daga verk það er að yfirfara heilan
sýslureikning, og oddviti hefir ekki í
svari sínu getið um, hvað tveggja
manna farið gekk lengi, enn ekki
mun munurinn minni enn 26—28 kr.
Sé nú hér við bætt launum þeirra
tveggja sýslunefndarmanna, sem í öllu
orðum um ábyrgð þá, er vér bærum
fyrir niðjum vorum. Hann hafði sann-
að það á heimspekilegan hátt, að ást-
in væri blönduð eigingirni og lagt þessa
hlægilegu spurningu fyrir sig: Er mönn-
um algjörlega heimilt að fjölga mann-
kyninu; þurfa þeir ekki að hugsa neitt
um neitt?
En tfminn og starfsemin höfðu til
allra hamingju eytt þessum gagnslausu
eða skaðlegu heilabrotum. Auk þess
var hann miklu siðbetri og kurteisari
en svo að hann vildi hneyksla unnustu
sína, með því, að gera ráð fyrir því,
að þau kynnu að eignast mörg börn.
J>að gat ekki hjá því farið, að hún
hneykslaðist á eins tvfræðum og ó-
sæmilegum orðum, hún sem var alveg
saklaus. |>að fer svo vel á því, að
ung hjón láti guð og storkinn sjá fyrir
slfkum hlutum.
f»að var ekki einungis glatt á hjalla
hjá sýslumanninum. f>að var uppi fót-
f falli ekki þurftu að vera á fundinum
1 og sjálfsagt ekki hafa gjört þar mikið
. gagn fær maður í minsta lagi út rúm-
- ar 40 kr. eða meira enn ársvöxtu af
- 1000 kr., sem sýslunefndin tók að láni.
t Laglegur skildingur, herra oddviti, sem
í hvorugur okkar og lfklega enginn sýslu-
1 nefndarmaður hefði viljað snara út að
1 óþörfu úr pyngju sjálfs sín, og sýslu-
- nefndin síst hefði átt að lítilsvirða það
f árið, sem hún var að hleypa sér eða
i sýslusjóðnum í skuldir til að stofna
» skóla sér ofvaxinn vegna kostnaðarins.
í Hverju hin snögga apturför í fjárdrætti
- eða framför til ferðalaga hjá sýslu-
i nefndinni sé að þakka eða kenna, er
■ ekki gott að segja, enn útlit er fyrir,
, að oddviti eigi þar engan hlut að máli,
1 því 1880 samþykkti hann laun nefndar-
i manna, „sem þau minstu, er lögin á-
, kveða“ enn 1881 leggur hann ekki
. samþykki sitt á þau. Leiðrétting odd-
1 vita á yfirlýsíngu sýslunefndarinnar er
. rétt, það mun vera prentvilla, enn mér
þótti ekki taka að lagfæra það, því
yfirlýsingar án framkvæmda eru lítils
, virði. Ekki ætla eg heldur að fást
neitt um það, sem oddviti segir um til-
vitnanir mínar í sýslunefndargjörðirnar
1881. Allir sem hafa nefndargjörðirn-
ar geta séð, að það eru helber ósann-
indi, að eg hafi slitið út úr sambandi,
þeir mega finna vit í því sem vilja, eg
finn það ekki. — í>ó yður þóknist nú,
oddviti góður, að ræða þetta mál betur,
áiít eg úttalað um það frá minni hlið.
Ólafsvöllum, 27. des. 1881.
S. Stephensen.
íslenzka nýlendan við Winnipeg-
vatnið.
f»að er kunnugt, að Vesturheims-
flutningarnar komust á fyrir fám árum
á íslandi, og allmargir íslendingar leit-
uðu sér nýrrar hamingju og heimkynna
ur og fit, nær því í öllum bænum,
er það fréttist, að fulltrúinn mundi
kvongast um haustið, því þeir er gátu
búizt við, að sér mundi verða boðið,
fóru þegar að hlakka til veizlunnar og
þeir, er ekki áttu því láni að fagna,
voru bæði hryggir og reiðir, en þeir
er vissu, að hvorttveggja gat átt sér
stað með þá, voru alveg á nálum; þá
langaði svo mikið til að vita úrslitin.
þ>að ber mikið á öllum geðshræringum
í smáborgum, þar sem fátt er um að
vera.
Frú Ólsen var hugprúð, eptir því
sem tíðkast hjá kvennmönnum og þó
var hún hálfsmeik, er hún hélt af stað
til ekkjufrúar Maríu. það er eitthvað
skrítið, að biðja móður um leyfi til að
halda brúðkaup dóttur hennar, en hún
hefði ekki þurft að bera kvíðboga fyrir
erindi sínu.
fví það lá við sjálft, að frú Möller
forðaðist alla áreynzlu eins mikið og
fyrir vestan haf. þeir fóru til Kanada
og komu á fót nýlendu á vesturbökk-
um Winnipegvatns, og kölluðu hana
„Gimle‘a. Enn svo fór óheppilega, að
allar þeirra vonir brugðust, og sam-
kvæmt síðustu skýrslum, virðist eigi
annað vera fyrir hendi enn að nýlend-
an þá og þegar eyðist til fulls.
Dufferin lávarður var sá, er stofnaði
nýlendu þessa, þá er hann var land-
stjóri í Kanada fyrir fáum árum síðan.
Hann hafði áður farið um ísland og
kynnt sér hina góðu kosti eyjarskeggja,
og þótt þeir harðsnúnir og þrekmiklir.
Er hann var orðinn landstjóri Eng-
lendinga vestra, langaði hann til að
reyna að koma þeim niður fyrir vestan
haf, því að þótt þeir hefði varla hug-
mynd um akuryrkju, efaði hann ei að
þeir yrði afbragðs nýlendumenn, og
þótti þeir sjálfkjörnir sem manna fær-
astir um að yrkja útnorður hluta lands-
ins. Fjöldi íslendinga — eg hygg það
skifti þúsundum—voru skrifaðir til vest-
urfara og fluttir til Englands, þaðan
til Kanada og að síðustu til útnorður-
fylkjanna-—alltsaman á kostnað Kanada-
stjórnarinnar.
Enn áður enn þeir voru komnir þang-
að er förinni var heitið, vestan meginn
Winnipegvatns, kom upp bólusótt meðal
þeirra. Hún varð að landfarsótt, og
til þess að sýki þessi breiddist eigi út
til nábúa þeirra i Manitoba og um alt
fylkið, var álitið nauðsynlegt að firra
þá öllum samgöngum við aðra, og voru
yfir 30 læknar önnum kafnir í að drepa
niður sýki þessari.
Byrjunin var þannig eigi álitleg. Enn
síðar hefir þeim eigi heldur vegnað vel,
og að lökum hefir árið 1880 öldungis
felt þá. ísinn leysti eigi af vatninu
1) Eins og kunnugt er, hét nýlendan ekki Gimler,
heldur Nýja-ísland, enn helzti bær þeirra hét
þessu nafni, og heíir greinarsmiðurinn ruglað
því saman.
allar syndir, smáar og stórar. Hún
varð því guðsfegin, er frú Ólsen bar
erindi sitt upp, enda fórust henni ó-
venjulega kurteyslega orð. Frú Möller
var samt ekki vön, að koma fjörlega
eða ánægjulega fram. Hún lét það í
veðri vaka, að hún mundi taka því öllu
þolinmóðlega, er að höndum bæri; alt
væri svo í raun réttri „kross“ á ein-
hvern hátt.
Frú Ólsen var brosandi út undir eyru,
er hún kom úr heimsókn þessari. Hefði
hún ekki fengið að halda veizluna, þá
hefði hún ekki haft næstum því eins
mikið yndi af hjónabandi þessu, Frú
Olsen hafði ekki eins gaman af neinu
og að halda veizlur. Hún sparaði þá
ekki til, og henni þótti svo vænt um,
að geta beitt dug sínum og sparsemi,
að ánægjan skein út úr henni. Auk
þess var embættið gott og Ólsens fólk-
ið hafði alt af átt talsvert fé, þótt litlar
sögur færu af því.