Þjóðólfur - 29.11.1883, Blaðsíða 3

128
oð íslandskonungi. Hvað væri þá orð-
ið úr stjórnarskrá íslands og sjálsfor-
ræði, ef konungr vor hefr afsalað sér
einveldi sínu ekki í hendr þjóð vorri,
heldr í hendr Færeyingnum, til að láta
hann ráða og ríkja yfir oss og skamta
oss rétt úr hnefa í innlendum atvinnu-
málum vorum?
Sem sagt, vér vonum ins bezta til
herra Nellemanns, meðan vér vitum
ekki, hversu hann tekr í málið (vér
höfum ekki einu sinni heyrt, hvað
^rojí-fiskrinn hans hugsar!)
En Færeyingnum ættum vér bágt
með að fyrirgefa það blóðuga banatil-
ræði, sem hann nú á ný hefir sýnt
sjálfsforræði þjóðar vorrar, ef ekki
væri það, að hann veit ekki hvað hann
gjörir; en víst má hann eiga það, að
sé hann áðr verst látinn allra útlendra
þjóða, sem til íslands koma (og oss er
eigi fjarri að ætla það), þá munu eigi
vaxa vinsældir hans, er þessar aðfarir
og undirróðr verðr heyrum kunnugt á
íslandi.
þ>að eina, sem getr afsakað Fær-
eyinga, er það, að þeir eru þjóðleys-
ingjar sjálfir, innlimaðir sem amt í Dan-
mörku, og hafa enga hugmynd um
hvað sjálfsforræði er; þeir hafa aldrei
þekt það, hata enga fýsn til þess né
ást á þvi, og kunna því ekki að virða
sjálfsforræði annara.
Vér skulum næst fara nokkrum ýt-
arlegri og alvarlegum orðum um fleiri
atriði þessa máls; það á það skilið.
J>að sem vér höfum skrifað í dag, er
rétt til að „reifa“ málið stuttlega.
Ný lög
komu út með póstskipinu staðfest af kon-
ungi 8. október þessi:
Fjáraukalög fyrir 1882 og 83.
L. um breyt. á tilsk. V 1861 um veg-
ina á Isl.
L. um bæjarstjórn á Akreyri.
L. um bæjarstjórn í ísafjarðarkaupstað.
— Staðf. af konungi 8. nóvember þessi:
Fjárlög fyrir árin 1884 og 1885.
Fjáraukalög fyrin árin 1880 og 1881.
L. um að stjórn. veit. heimild til að
selja nokkrar þjóðjarðir.
L. um að meta til dýrleika nokkrar
jarðir í Bangárvallasýslu.
L. um að stofna slökkvilið á Isafirði.
L. um linun í skatti á ábúð og afnot-
um jarða og á lausafé.
L. um löggilding nýrra verzlunarstaða.
L. um breyting á 2. og 3. gr. laga 11.
febr. 1876 um stofnun læknaskóla í Rvík.
L. um afnám konungsúrskurðar 20. jan.
1841.
L. um breyting á 7. gr. 1. um laun
sýslumanna og bæjarfógeta þf 1877.
í 35. og 38. blaði þ. árg. af þjóðólfi höf-
um vér gefið efniságrip laga þessara, svo að
vér vonum að lesendr vorir átti sig á þeim,
enda fer nú ið síðasta af Alþ.tíðindunum út
urn land.
Nýtt hókmenta-fyrirtæki.
þ>eir herrar Björn Jónsson eig-
andi ísafoldarprentsmíðju_ og ritstj. ísa-
foldar, og bóksali Kr. O. þorgrímsson
ætla að gefa út á sinn kostnað frá
apríl-byrjun, ef undirtektir fást undir
boðsbréf þeirra, mánaðarrit í heftum til
skemtuuar og fróðleiks. Ritstjórar þess
verða þeir Björn Jónsson, Jón Ó/afs-
son og Stemgrímr Thorsteinson.
Vér felum sérstaklega kvennfólk-
inu og inu yngra fólki að ýta undir
karlana sína, að skrifa sig sem allra-
fyrst fyrir þessu riti. Að öðru leyti vís-
um vér til boðsbréfsins, sem hljóðar
þannig:
IÐUNN.
Mánaðarrit
til skemmtunar og fróðleiks.
Allar aðrar þjóðir en vjer íslendingar,
þœr er nokkrar bókmenntir eiga, hafa til mik-
ið af góðum skálds 'ógum og öðrum skemmti-
ritum, og eru þar gefin út tímarit eingöngu
í þeim tilgangi að skemmta mönnum. En
vjer Islendingar erum gjörsnauðir af þess
konar ritum, og er þó fáum þjóðum meiri
þörf á slíkú en oss, þar sem svo lítið er ann-
ars um skemmtanir á landi voru.
Fyrir þá sök, og af því að lestur v and -
a ð r a skemmtirita er einhmer hin bezta,
saklausasta og menntunarríkasta skemmtun,
þá virðist það varla efamál, að tilmun í slíka
átt muni bæta úr verulegri þörf og skorti hjer
á landi.
pvi höfum vjer undirskrifaðir tekið oss
saman um að gjöra tilraun til að bceta úr
þessum skorti, tilra/un til að svala hinni ríku
og eðlilegu lestrarfýsn manna á hollan hátt,
með því að gefa út MÁNAÐABBIT, er inni-
haldi stuttar skemmtisögur, og ef til vill
nokkrar cefilýsingar merkra manna, ferðasögu-
kafla útlenda og annað það, er sönn og mennt-
andi skemmtun og fróðleikur sje að.
pað er auðvitað, að megin efnisins verða
þýðingar af útlendum ritum, og þarf naum-
ast að geta þess, að vjer munum velja helzt
rit eptir beztu höfunda, og eins viljum vjer,
ef þess verður kostur, taka frumsmíði
íslenzkra höfunda. Auðvitað munum vjer
vanda svo efnisval, málfœri og annan frágang,
sem oss er framast auðið.
Fái fyrirtœki þetta þær undirtektir al-
mennings, að vjer sjáum oss það fœrt, höfum
vjer í huga að prýða ritið með myndum.
Vjer höfum hugsað að nefna rit þetta
IÐUNNI, og að út komi af því eitt 3 arka
hepti (innfest í kápu) á mánuði hverjum,
eða alls 36 arkir á ári, með drjúgu letri og
vönduðum frágangi að prentun og pappír.
peir sem gjörast kaupendur að riti þessu,
fá 6 hepti (18 arkir), sem er œtlazt til að
verði bindi sjer, fyrir 2 kr., og verður þeim
sent hvert hepti með fyrstu ferð, eptir að það
kemur út, þeim að kostnaðarlausu.
Sölulaun 5. hvert expl., ef minnst 5 eru
keypt og skilvíslega borguð.
BITSTJOBN tímaritsins önnumstvjer með-
undirskrifaðir Björn Jónsson, Jón Ólafsson
og Steingrímur Thorsteinsson. En KOSTN-
AÐABMENN þess verðum við meðundir-
skrifaðir Björn Jónsson og Kr.Ó. porgríms-
son, og biðjum við þá, er gerast vilja áskrif-
endur að því, að senda öðrum hvorum okkar
boðsbrjef þetta með árituðum nöfnum sínum
hið a l l r a f y r s t a aptur, eigi síðar en
með pósti þeim, er hingað kemur í marzmán-
uði í vetur, þar eð oetlazt er til, ef áskrifend-
ur fást nægir, að ritið fari að koma út um
sumarmál i vor.
Beykjavík 27. nóv. 1883.
Björn Jónsson. Jón Ólafsson. Krisíján Ó.
þorgrimsson. Síeingrimur Thorsteinsson.
— Póstskip kom hingað 23. þ. m.
— Rosaveðr síðustu daga, en nú
góðviðri.
— Afli góðr, er síðast gaf á sjó.
— Með póstum að frétta alment góða
tíð hvervetna.
— Fyrir austan (í Múlasýslum) láta
menn ið bezta yfir tíð, heyskap og
skepnuhöldum, og útlit á almennri vel-
megun að sagt er. — Sildaraflinn þar
lítill í sumar venju fremr, og aflabrögð
yfir höfuð í rýrara lagi.
— Af Eyjafirði sagðr allgóðr sildar-
afli þetta liðna haust.
—- Úr Skagafirði sögð góð tíð f haust;
4. þ. m. kom norðanhríð með talsverðri
fannkomu. Síðan gott veðr. Bezti
afli þar á firðinum.
— Úr Miðfirði er oss skrifað n. þ.
m. : „Yfir höfuð mjög góð tíð hér og
almenn heilbrigði. Haustvertíð lítr ut
að bregðist hér gjörsamlega; enginn
fiskiganga að mun komið hér þetta sinn.
|>etta er stór hnekkir ofan á afleiðing-
ar harðindanna, sem eru nú einmitt að
verða mjög tilfinnanlegarlí.
— Vöruverð erlendis ; Raffi að stfga
(selt þó hér sama verði enn). Lýsi fall-
ið úr 57 kr. í 47 kr. tn.
Auglýsingar.
Ný prentsmiðja.
par eð eg hefi fengið lconungsleyfi til að stofna
prentsmiðju, og með því að nú eru lika komin öll
áhöld til hennar, svo sem spónný, stór og vönd-
uð hraðprossa, og miklar birgðir af fjölbreytt-
um, móðins leturtegundum — leyfi jeg mjer að
tilkynna hinum heiðruðu löndum mínum, að jeg
tek til starfa við lok þessa mánaðar. Tek jeg þá
til prentunar alls konar bækur og bæklinga, er prenta
má með latneskum letrum, og líka alls konar lausa-
prent, svo sem: eyðublöð, reikninga, veizlukvæði,
dansseðla, matseðla, „vfsitkort11, plaköt, boðsbrjef;
umburðarbrjef, grafljóð, útfararminningar, o. fl.
Vegna minna vönduðu verkfæra, og sömuleiðis
vegna þess, að jeg í sumar naut töluverðrar tilsagn-
ar og æfinga í ýmsu því vandasamasta í prentlist-
inni, í hinni ágætu prentsmiðju háskólans i Edin-
burgh, vona jeg að geta boðið löndum minum hið
bezta prent, er þeir geta átt kost á hjer á landi,
með jafngóðum kjörum og aðrir samiðnarmenn
minir og sömuleiðis að geta leyst prentunina greið-
lega af hendi. Prentsmiðjan verður í húsi hr. Skous
steinhöggvara við Hlíðarhúsastíg hjer í bænum.
Reykjavík 26. nóvember 1883.
Sigm. Guðmundsson
prentari.
Til kaupmanns
Jóels Sigurðssonar
kom nú með póstskipinu margs konar varn-
ingur, svo sem alls konar hálsbúnaður handa
karlmönnum, hattar (Nordenskiölds- og
Palandershattar),vetrarhnxur og vetrarvesti,
hanzkar, ágæt vín, vindlar o. fl. Með miðs-
vetrarferðinni von á alls konar vetrarfatnaði
handa karlmönnum. Allt við mjög vægu
verði.
Mig undirskrifaðan vantar síðan í sumar ljósgráa
meri 3 vetra, óaffext í vor ; mark: sneitt fr. hægra.
Hver, sem var við verðr aðvari mig sem fyrst.
Saurbæ í Flóa 8. nóv. 43.
Ámundi Ámundason.