Þjóðólfur - 24.01.1885, Blaðsíða 3

1B
geta af þessu bezt gert sér hugmynd um sómatilfinningu þeirra
og hugrekki.
Höfundar þessara greina hafa fyrst og fremst borið mér það á
hrýn að tilgangi- minn með þessa oftnefndu ritgerð: „Fátt er of
"vandlega hugað“, hafi verið sá, að sverta búfræðingana frá Stend
og þar með að hefja mig í augum almennings á þeirra kostnað.
Góðmannleg tilgáta! Ég vona að lesarinn hafi séð, hver sannindi
eru í þessum áhurði.
Þar næst gera þeir sér mikið far um að reyna að sannfæra menn
um, að þetta, sem ég hefi sagt um kensluna á Stend, séu helher ósann-
indi, og að ég ekki hafi vit á að dæma um það. Hér verða ókunn-
ugir að dæma eftir líkum. Er það líklegt að ég, sem fékk ágætis-
einkunnir i öllum mínum hóknámsgreinum á Stend og hefi síðar
dvalið nokkur ár við landbúnaðarháskóla, er það líklegt að ég hefði
ekki vit á að dæmaumþetta? Ég hefi hvergi sett neitt út á verkn-
aðarkensluna á Stend, því að hún var góð, og eins og hún átti að
vera fyrir það mesta. Norðmenn, sem dvalið hafa á Stend og seinna
á landbúnaðarháskólanum, hafa viðrkent það, að vísindakenslan var
mjög ófullkomin á Stend, þó að islenzkir búfræðingar vilji ekki
kannast við það. Nú loksins fyrir einu ári liefir Stend fengið dug-
andi kennara í inu hóklega, en þetta hefði átt að vera fyrir löngu.
Þar næst eru þessir ritsmiðir reiðir við mig af því, að ég álít nauð-
synlegt að fá útlendan búfræðiskennara; þeim þykir það vist mesti
óþarfi. Það er aðgætandi, að þennan útlenda kennara vil ég einungis
liafa til þess að kenna ið bóklega, en hafa þar á móti íslenzkan hú-
fræðing til þess, að standa fyrir inu verklega og til að vera forstöðu-
maðr skólans, einsog tíðkast við marga búnaðarskóla í Danmörku;
þar er forstöðumaðr og yfirkennari sitt hvað, og eru þó báðir kenn-
arar. Ég fyrir mitt leyti tel það ekki rniklu máli skifta, hvort maðr-
inn er íslenzkr ellegar danskr eða af hverju þjóðemi hann er, ef
hann að eins getr uppfyllt þær kröfur, sem tíminn og þarfimar
heimta.
Að endingu bera þessir heiðruðu húfræðingar mér ýmislegt per-
sónulegt á hrýn, sem á að vera sönnun fyrir því, að ég sé til einskis
nýtr, en sem ekkert kemr málefninu sjálfu við, t. a. m. það, að ég
hafi ekki tekið próf við landbúnaðarháskólann, alveg eins og ég væri
skyldugr til þess; þar næst að ég riti ekki rétt íslenzku (þeir eru
nefnilega málfræðingar líka) og koma þó með engin dæmi, er sanna
þetta; þar næst að mig skorti skynsemi á við þá, einnig líka án
þess að færa til ástæður; og að síðustu hafa þeir nú fyrst uppgötvað
það, að ég hafi skrifað alt of mikið af ónytum og hálf-ónytum rit-
gerðum. Frá þeirra eigin sjónarmiði eru líklegast þessar skammar-
greinir þeirra um mig töluvert upbyggilegri fyrir almenning, heldr
eu ritgerðir mínar eru. Sökum þess að þetta eru þau einu ritsmíði,
sem tveir af þessum búfræðingum hafa afkastað, þess vegna hafa
|>eir ástæðu til að blöskrast því hvað ég rita mikið og setja ofan í
við mig fyrir það. Þeir hafa líka vit á að dæma þær ritgerðir ónýtar,
sem margir islenzkir og nokkrir útlenzkir rithöfundar hafa talið
allnýtilegar; þeir álita að orð sin vegi jafnmikið og ástæður hjá
öðrum; þejr um |)a().
Eg skal að endingu geta þess, að þessi „Stend-Skóla Sveinn“ sem
birtist í „Þjóðólfi“ 10. janúar þ. á. er jafn auðþektr á stílnum, eins
og asninn á eyrunum; það er inn sami sérgæðingsblær eins og á
óllum hans ritgerðum. Hins vegar ætti hann ekki að bregða mér
nm það, að eg riti of mikið, sökum þess að hann sjálfr hefir ekki
■'itað minna síðan hann byrjaði; en það hefir hann framyfir mig, að
** lann þykist hafa vit á að rita um margt fleira en búfræði t. a. m.
Vegagerð og bæjabyggingu o. s. frv. — Til fróðleiks skal ég geta
lJ0ss, að þessi „Stend-Skóla-Sveinn“ fékk þann fátækasta vitnisburð
fi'á þessum skóla, sem nokkur íslendingr liefir fengið þaðan, og að
i'ann þyrfti nú að skola af sér fyrst sjálfum þau óhreinindi, sem
liggr við sjálft að virðing hans og mannorð ætli að atast af, og skal
eKi ef til vill, seinna minnast á þaö atriði.
Með því að ég ekki get séð, hvaða gagn er að nafnlausum grein-
um, sem engar sannanir hafa við að styðjast, hefi ég ekki fundið neina
ástæðu til að svara hverri grein út af fyrir sig; ég geri nú þar á
móti grein fyrir, út af hverju þessi rimma er sprottin, svo að þeir
geti komizt að réttri niðrstöðu, sem lesið hafa inar fjórar (eða fleiri)
greinir til mín, sem nú eru komnar á undan. En að fara að bera
vopn á móti hverjum einstökum af þessum nafnlausu og huglausu
sjálfbirgingum, sem réðust á mig, það nenti ég ekki að gera1.
Sveinn búfræíingr.
Aftrganga t — Eins og sést á auglýsingu hr. prentara Einars
Þórðarsonar hér i blaðinu, sem dagsett er 22. þ. m., birtir hann
kaupendum „Suðra“ það, að blaðið sé hætt. Ástæðuna telr hann
þá, að kaupendr hafi svo fækkað, að það sé stóreflis fjártjón fyrir
sig að gefa út blaðið. — Af þessum orðum sjálfs eiganda og ntgefanda
blaðsins, sem hlýtr að vera „sinum hnútum kunnugastr11, má marka,
hvað Gestr Pálsson hefir sagt satt um kaupendatölu þess i haust. er
hann var að tjá hana landshöfðingja og öðrum. Það má og marka
af þvi óáliti, sem eigandinn sjálfr játar að blaðið sé í, hve lágt
stjórnin hefir lotið, er hún bendlaði sig við blaðtetr þetta.
Skyldi, mót von, nokkrum detta í hug það óyndisúrræði að
reyna aftr að blása lífsanda i nasirnar á þessu liki, eins og heyrzt
hefir í dag (23. jan.), þá má benda hingaðtilverandi kaupendum „Suðrau
á það, að þeir eru með auglýsing hr. E. Þ. leystir frá öllum kaup-
skilmálum við blaðið og er því enginn skyldr að veita aftrgöngu
þess viðtöku.
Ef farið yrði að bjóða þeim það á ný undir sömu ritstjórn, þá
gæta þeir líklega að þeim meðmælum (!!), sem eigandi blaðsins hefir
sjálfr af frjálsum og fúsum fullvilja gefið þvi í téðri auglýsingu.
Hann hefir sagt: ritstjóm blaðsins þykir svo léleg, að fólk vill ekki eiga
það,svo að ég bíð stórtjónvið útgáfuna!—Viljið þið kaupasamt, piltar ?
Það ætti annars því síðr að þurfa að kviða aftrgöngunni, sem
hr. E. Þ. eigandi og útgefandi blaðsins hefirigær (22. jan.) meðundir-
skrift sinni í tveggja vitundarvotta viðrvist lofað og skuldbundið sig til
að luetta við prentun og útgáfu Suðra ekki síðar en 31. þ. m. og að
selja engum öðrum útgáfurétt að blaðinu. Samningr þessi er í hönd-
um ritstjóra „Þjóðólfs“.
íteyðarfirði, 29. nóv. 1884.
— Eins og kunnugt er, hefir séra Daníel látið taka
lögtaki prestsgjöld hjá frikyrkjumönnum. Einn þeirra
(óðalsb. Jónas Símonarson) höfðaði mál út af lögtakinu
gegn séra D.; er það nú dæmt í héraði og tapaði séra
Dan.; er dæmdr til að borga til baka.
AUGLÝSINGAR
í sanifeldu máli með smáletri kosta 2 a. (þakkaráv. 3 a.) Iivert orð, 15 slafa frekast; meJ
öðru letri eSa setning 1 kr. fyrir þnmlung dálks-lengdar. Borgun út í hönd.
Næstl. haust var mér dregið hvitt gimbrarlamb með minu marki:
oddfjaðrað aftan hægra, blaðstýft aftan vinstra. Réttr eigandi
lambsins gefi sig fram, semji við mig um markið og borgi áfallinn
kostnað. Sviðugörðum lí,!l,—84.
23*] Hannesína Hannesdóttir.
nnil sölu V* úús eða heilt og grunnr tilbúinn (kjallari) undir hús.
Stefán Þórðarson, Hlíðarhúsastíg. [22*
1) Þess skal getið að Ólafr Ólafsson búfræðingr, sem tekið befir
próf i einni námsgrein við búnaðarháskólann, á ekkert af þvi, er ég
hefi sagt um búfræðingana frá Stend. Sv. 6.